کارکرد اصلی عملیات بازار باز مدیریت و تعیین نرخ بهره هدف در بازار بین بانکی به عنوان ابزار و هدف میانی سیاست‌گذاری پولی است
به گزارش ایبِنا، یکی از مهم‌ترین ابزارهای بانک مرکزی در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه برای اعمال سیاست‌گذاری پولی و اثرگذاری بر عرضه پول، عملیات بازار باز است. هدف اصلی بانک‌های مرکزی سراسر جهان در انجام عملیات بازار باز، کنترل حجم پول و مدیریت نرخ بهره از طریق خرید و فروش اوراق بهادار از جمله اوراق قرضه دولتی، اوراق با پشتوانه دارایی و یا اوراق خزانه‌داری در بازار بین‌بانکی برای دستیابی به هدف نهایی یعنی هدایت نرخ تورم به سمت نقطه هدف‌گذاری شده است.
کارکرد اصلی عملیات بازار باز مدیریت و تعیین نرخ بهره هدف در بازار بین بانکی به عنوان ابزار و هدف میانی سیاست‌گذاری پولی است. در این میان، با توجه به نرخ تورم مورد هدف سیاستگذار، بازه‌ای برای نرخ بهره کوتاه‌مدت بازار پول تعیین می‌شود که کریدور نرخ بهره است و به عبارتی دامنه مجاز برای تغییر نرخ بهره بازار بین بانکی حول نرخ بهره سیاستی است.
معمولا بانک مرکزی تا زمانی که نرخ بهره بازار بین بانکی داخل کریدور باشد، می‌تواند بر اساس صلاحدید، مداخله‌ای به شکل خرید و فروش اوراق در بازار بین بانکی نداشته باشد. اما درصورتیکه، نرخ بهره بازار بین‌بانکی به سقف یا کف کریدور نزدیک شود، بانک مرکزی با خرید یا فروش اوراق بهادار دولتی و به طور مشخص اسناد خزانه و لذا تزریق یا برداشتن نقدینگی از بازار بین‌بانکی مانع از آن می‌شود که نرخ بهره از مقدار هدف فاصله بگیرد. بنابراین در چنین شرایطی عملیات بازار باز می‌تواند نرخ بهره بازار بین‌بانکی و بالطبع وضعیت کلی نرخ بهره در اقتصاد را تنظیم و از آن طریق به تحقق اهداف نهایی اقتصاد کمک کند.
مهم‌ترین ویژگی اوراق بهادار قابل عرضه برای انجام عملیات بازار باز عبارتند از:
برخورداری از حداقل ریسک
قابلیت نقد شوندگی بالا و وثیقه‌گذاری
دوره زمانی کوتاه‌مدت
نرخ بهره مشخص
قابلیت بلوکه نمودن
عملیات بازار باز در اکثر کشورهای پیشرفته که از بازارهای ثانویه ساختاریافته‌ای برخوردار باشند، از طریق خرید و فروش اوراق قرضه دولتی صورت می‌گیرد، این در حالی است که در کشورهای در حال توسعه و یا کمتر توسعه‌یافته بانک‌های مرکزی به طور مستقیم اقدام به انتشار اوراق می‌کنند.
