«پپه اسکوبار» روزنامه نگار ۶۵ ساله برزیلی است که سال‌هاست برای آسیا تایمز مطلب می‌نویسد. وی پیش از آن هم سال‌ها در الجزیره انگلیسی قلم می‌زد. در روز‌های اخیر ویدیویی با «عنوان دفاع جانانه ظریف از ایران»، در گردهمایی اندیشمندان سیاست خارجی و وزرای خارجه برخی از کشور‌ها در کلوپ آستانه در رسانه‌های ایرانی منتشر شد و مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت. اسکوبار که خود در آن گردهمایی حضور داشته و در چند نشست هم مدیریت جلسه را بر عهده داشته، اینک روایت خود را به عنوان یک شاهد عینی از سخنرانی وزیر خارجه ایران را روایت کرده است.(متن خلاصه شده است)
ظریف در پنلی بنا بود سخنرانی کند که عنوان آن مفهوم نوین خلع سلاح هسته‌ای بود؛ «جاناتان گرانوف»، رئیس موسسه امنیت بین المللی که ریاست این پنل را بر عهده داشت، مراقب بود که پنل در آن قرار بود یک کارشناس پنتاگون از ظریف سئوال بپرسد، به مشاجره‌ای توام با داد و فریاد طرفین بر علیه همدیگر بدیل نشود.
ورود ظریف به بحث خیلی با قدرت بود؛ او این نکته را توضیح داد که ایران تا کنون به هر توافقی پایبند بوده و از آن هیچ به دست نیاورده است؛ او اظهار داشت که مردم ما معتقدند که ما بخشی از برنامه جامع اقدام مشترک بوده ایم، اما این برنامه برای ما هیچ دستاوردی نداشته است. او به جای واژه تحریم از اقدامات خصمانه استفاده می‌کرد، چون معتقد بود این اقدامات مبنای قانونی ندارد و همین اقدامات خصمانه را مسبب افزایش تورم و کاهش ارزش پولی ملی ایران معرفی می‌کرد.
او توضیح داد که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ چگونه سازمان ملل متحد سنگین‌ترین تحریم‌ها را علیه ایران وضع کرد؛ تحریم‌هایی سنگین که نمونه آن علیه کشوری که سلاح هسته‌ای نداشته، سابقه نداشت. او همچنین افزود تحریم‌هایی که از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ بر ایران تحمیل شد، حتی از تحریم‌های کره شمالی که سلاح هسته‌ای هم دارد، سنگین‌تر و گسترده‌تر بود.
او در مورد برجام هم گفت که ما در سال ۲۰۱۲ مذاکرات را با آمریکا در شرایطی آغاز کردیم که ما معتقد بودیم که ما باید بتوانیم از انرژی هسته‌ای به مقاصد صلح آمیز استفاده کنیم و آمریکایی‌ها با این پیش فرض آمده بودند که ایران نباید حتی یک عدد سانتریفیوژ داشته باشد و گزینه آن عدم غنی سازی اورانیوم توسط ایران به صورت کامل بود. ظریف ادامه داد که من همیشه می‌گویم که بازی با حاصل جمع صفر برنده‌ای ندارد و همه در آن معامله بازنده اند. برجام توافق سختی بود. در برجام مسائلی وجود دارد که من موافق آن نیستم کما اینکه مسائلی هم در آن توافق وجود دارد که آمریکایی‌ها خواهان آن نیستند؛ اما در نهایت همه به نوعی در آن توافق، تعادلی بین خواسته هایشان ایجاد کردند.
ظریف در ادامه عناصر موجود در برجام و معاهده منع اشاعه هسته‌ای را به موازات هم توضیح داد و گفت که در معاهده منع اشاعه سه عنصر اصلی وجود دارد که عبارتند از: منع اشاعه هسته ای، خلع سلاح هسته‌ای و وهمچنین دسترسی همه کشور‌ها به انرژی هسته‌ای به مقاصد صلح آمیز. با این وجود این هر سه نادیده گرفته شده اند. خلع سلاح هسته‌ای که اجرا نشده، منع اشاعه به زحمت زنده مانده و در نهایت تهدیداتی جدی علیه کشور‌هایی که درصدد استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای هستند وجود دارد. اما در برجام دو ستون موازی از تعهدات هست یکی عادی سازی روابط اقتصادی ایران با دنیا بر اساس قطعنامه ۳۳۲۲ و همچنین انجام محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران، این محدودیت آنگونه که آمریکایی‌ها می‌گویند غروبی ندارد، نیست؛ چرا که ایران متعهد است که به سمت ساخت سلاح هسته‌ای نرود. اما اکنون در شرایطی هستیم که در حالی که ایران همه تعهداتش را انجام داده اروپا و آمریکا تعهداتشان را انجام نداده اند؛ این در حالی است که تعهدات اروپایی‌ها مستقل از آمریکاست، اما همان را هم انجام نداده اند؛ یک سال پیش فرانسه پیشنهاد داد که ایران ظرف چند ماه بتواند ۱۵ میلیارد دلار نفت بفروشد؛ اما آمریکایی به فرانسه گفتند که حتی حق ندارند در این موضوع صحبت کنند. ظریف همچنین گفت که راه حل آسان است؛ همه به بازی با حاصل جمع مثبت برگردیم و به تعهداتمان برگردیم این موضوعی است که ایران از همان روز اول هم بر آن تاکید داشت.
او همچنین گفت که اروپایی‌ها نمی‌توانند از مکانیسم ماشه استفاده کنند چرا که آن مکانیسم زمانی به کار خواهد افتاد که برجام نقض شده باشد این در حالی است که ایران تا کنون برجام را نقض نکرده و اقداماتی که انجام داده در واکنش به عدم پایبندی اروپا و آمریکا به تعهداتشان بوده است. ما باید به جای برسیم که مطمئن شویم بین دو تعهد موازی در برجام یعنی عادی سازی روابط اقتصادی ایران با دنیا و محدودیت‌های اعمال شده بر برنامه هسته‌ای ایران نوعی تعادل برقرار شده است.
ظریف از سه ناهنجاری در دنیای کنونی سخن گفت: «ذهنیت بازی با حاصل جمع دیگر بیش از این کارآمدی ندارد؛ اینکه ما برنده شویم و همه بقیه بازنده بی فایده است؛ اینکه ما تصور می‌کنیم هر چقدر سلاح بیشتر بخریم، امیت مردممان را بیشتر تقویت کرده ایم اشتباه است. او به دشمنی نتانیاهو با برجام اشاره کرد و گفت: او به صراحت می‌گفت من دشمن برجام هستم؛ مشکل او با برجام چه بود؟ ما چه جرمی مرتکب شده بودیم؟ تنها جرم ما این بود و هست که نمی‌خواهیم از کسی اطاعت کنیم. اینکه مردم ما می‌گویند مرگ بر آمریکا، مرگ بر سیاست‌های آمریکا است؛ اگر کسی در آمریکا بیاید دولت منتخب شما را سرنگون کند و یک دیکتاتور به جای آن بر شما تحمیل کند شما چه کار می‌کنید؟»
وزیر خارجه ایران به سخنان مارک پمپئو وزیر خارجه آمریکا اشاره کرد و اظهار داشت پمپئو می گوید مردم ایران اگر می‌خواهند گرسنه نباشند باید از آمریکا اطاعت کنند؛ گرسنگی دادن به مردم جنایت علیه بشریت است؛ او عملا دارد می‌گوید مرگ بر مردم ایران؛ این دیگر شعار نیست. او گفت: ما با آمریکا چه کار کرده ایم؟ با اسرائیل چه کرده ایم؟ آیا ما به مردم آن‌ها گرسنگی داده ایم؟ فقط به من بگویید چه کار کرده ایم؟ چه کسی توافق هسته‌ای را نقض کرد؟ آن هم فقط به خاطر اینکه رئیس جمهور قبلی را دوست نداشت؟
تنها جرمی که مردم ایران مرتکب شده اند این است که می‌خواهند خودشان آقای خودشان باشند و البته ما به این جرم افتخار می‌کنیم. ما ملتی با تمدنی چند هزار ساله هستیم و زمانی امپراتوری ایران بر جها حکمرانی می‌کرد؛ تمدن ما حداقل برابر تمدن آمریکا قدمت دارد و می‌خواهم بگویم به تلاش برای آقا بودن خودمان ادامه می‌دهیم.
با تمام احترامی که برای مخالفان وزیر خارجه عزیزمان دکتر ظریف قائل هستم استدعا دارم هرکدام ازآنها اگر در طول حداقل تاریخ انقلاب تاکنون چنین دفاعی ازمواضع کشورمان درمجامع بین المللی داشته اندآدرس آنرا برای تنویرافکارعمومی اعلام نمایند تا درزمان حساب وکتاب آن دنیا دینی برگردن کسی نماند.