علاوه بر اینکه قیمت گیتار در انتخاب آن بسیار تعیین کننده است، یکی از بهترین راههای انتخاب گیتار، تمرکز بر کاربرد آن است. آیا قرار است از گیتار برای اجراهای زنده استفاده کنید یا اینکه تنها به دنبال تمرین در خانه هستید. یا شاید به دنبال گیتاری کمیاب میگردید که طی زمان به ارزش آن اضافه شود. در ادامه راهنمای کوتاهی را ارائه میکنیم که در خرید گیتار به شما کمک خواهد کرد.
چوب تاثیر بسیاری در صدای گیتار دارد. انتخاب بهترین چوب، به نحوهی استفادهی شما از گیتار و سلیقهی شخصی شما برمیگردد. به عنوان مثال اگر از تکنیک فینگراستایل استفاده میکنید، بهتر است به دنبال چوبهایی باشید که به کمترین ضربهها پاسخی مناسب نشان میدهند. در مقابل چوبهایی هستند که نیاز به نیروی بیشتری در اجرا دارند و به همین دلیل برای نوازندگان پیک مناسب هستند. بسیاری از سازندگان گیتار عقیده دارند که چوب استفاده شده بر روی بدنهی گیتار، مهمترین عامل در رنگ صدای آن است.
پس از سطح رویی گیتار، پشت، اطراف و دسته مهمترین تاثیر را در صدای گیتار دارند. چوبها همچنین در بخشهای دیگر گیتار از جمله بریسینگ (چوبّهای به کار رفته در داخل گیتار)، بایندینگ (چوبهای لبهی فرتبرد و بدنه)، چوبهای بریج و سطح فرتبرد نیز در صدا و عملکرد گیتار تاثیر بهسزایی دارند.
در نهایت به یاد داشته باشید که چوب تنها بخشی از صدا را تحت تاثیر قرار میدهد. صدای گیتار همچنین با توجه به طراحی آن، مهارت سازندگان و کیفیت مواد اولیه ممکن است دستخوش تغییر شود. در ادامه چندین نوع از چوبهای به کار رفته در گیتارهای استاندارد را به شما معرفی میکنیم.
چوب صنوبر یکی از رایجترین چوبها در ساخت سطح رویی گیتار است. محبوبترین نوع صنوبر، سیتکا نام دارد. این چوب سبک است و به همین دلیل به بهترین شکل به صدا پاسخ میدهد. سیتکا همچنین در اجراهای قوی، صدا را شفاف نگه میدارد.
سدر (مخصوصا سدر قرمز) به دلیل صدای گرم و متعادل خود در میان نوازندگان (مخصوصا نوازندگان فینگر استایل) محبوب است. سدر صدایی غنی دارد و به ضربههای ملایم به بهترین شکل پاسخ میدهد.
چوب ماهون بسیاری از اوقات در سطح رویی گیتار استفاده میشود. هرچند میزان پاسخ کمتری نسبت به چوبهای بالا دارد و صدای زیر را هم تا حد زیادی کاهش میدهد. گیتارهای ماهون صدایی قوی دارند و برای اجرای سبکهایی از جمله بلوز و کانتری مناسباند. ماهون در پشت و اطراف گیتار نیز قابل استفاده است. در چنین مواقعی ماهون صدای زیر منحصربهفردی را به گیتار اضافه میکند.
افرا یکی از رایجترین چوبها در ساخت گیتار است و انواع مختلفی نیز دارد. این چوب صدایی بسیار شفاف دارد و صدا را بدون کاراکتر اضافی منتقل میکند.
رزوود به دلیل سطح پاسخ بالا و صدای زیر گستردهی خود مشهور است. این چوب صدای بیس قدرتمندی نیز دارد.
انتخاب میان گیتار آکوستیک و آکوستیک الکتریک به نحوهی استفادهی شما از ساز برمیگردد. گیتارهای آکوستیک-الکتریک مجهز به پیکاپ هستند. پس با اتصال آنها به امپلی فایر یا سیستم PA میتوانید صدا را مستقیما از گیتار و در ابعاد گستردهتر به مخاطب منتقل کنید.
حتی اگر قصد نوازندگی در اجراهای زنده را ندارید، خرید گیتار آکوستیک الکتریک میتواند گزینهی مناسبی برای شما باشد. به عنوان مثال میتوانید گیتار را مستقیما به کارت صدا وصل کنید و نوازندگی خود را از این طریق ضبط کنید. با این کار میتوانید ایدههای خود را به سادگی ذخیره و نگهداری کنید و نگران خرید و نصب میکروفون، یا کنترل صدای اتاق نباشید.
طراحی بدنهی گیتار آکوستیک مبحث بسیار مهم و گستردهای است و در قرن گذشته بارها توسط سازندگان و طراحان گیتار دستخوش تغییر شده است. هرچند مهمترین تغییر در دههی ۱۹۲۰ میلادی به وجود آمد. در آن سالها گیتار برای نخستین بار به شکلی طراحی شد که توانایی تحمل فشار سیمهای فلزی را داشته باشد. تا پیش از آن گیتارها اکثرا از سیمهای گات (و سپس نایلون) استفاده میکردند.
مارتین یکی از باسابقهترین شرکتهای تولید گیتار آکوستیک است و به هر طراحی بدنه، یک شماره اختصاص میدهد. گیتارهای کوچکتر که تنها ۱۲ فرت دارند با شمارههای ۰، ۱ و ۲ مشخص میشوند. گیتارهای مجهز به ۱۴ فرت با دو صفر یا سه صفر شمارهگذاری میشوند. گیتارهای سهصفر به شکل خاص بسیار محبوب هستند و توسط نوازندگانی استفاده میشود که در کنار یک گیتار بزرگ و کامل، به دنبال صدایی شفاف و براق (مشابه گیتارهای کوچکتر) میگردند. به عنوان مثال گیتار سیگنچر اریک کلپتون از نوع سهصفر است.
با این وجود برخی از نوازندگان به دنبال بیس بیشتر در صدای گیتار خود هستند. به همین دلیل شرکت مارتین گیتارهای مشهور deadnought را طراحی کرد. این گیتارها نام خود را از یک کشتی جنگی بریتانیایی گرفتهاند و امروزه بسیار محبوب هستند. به این گیتارها دیسایز نیز میگویند. مشهورترین مدلهای آن D-18 و مدل گرانقیمتتر D-45 هستند.
شرکت گیبسون نیز گیتارهایی به نام جامبو را عرضه میکند که فلتتاپ هستند. از جمله این مدلّها میتوان به J-45 و J-160E (مدل محبوب گروه بیتلز) اشاره کرد. شرکتهای دیگری نیز دست به ابداع در طراحی گیتار از جمله اضافه کردن کاتاوی (cut-away) به آن زدهاند. شرکت اویشن (ovation) گیتارهایی را با سطح پشتی خمیده و منحصربهفردی به نام Lyrachord bowl-back عرضه میکند.
عوامل زیادی در قیمتگذاری گیتارهای آکوستیک موثر هستند. هرچند مهمترین دلیل قیمتگذاری یک گیتار، محل و نحوهی ساخت آن است. اگر یک گیتار در ایالات متحده و به صورت دستساز تولید شده باشد احتمالا قیمت بیشتری نسبت به نمونههای آسیای شرقی (مخصوصا چین) دارد.
چوبهای به کار رفته در گیتار نیز تاثیر زیادی در قیمت آن دارند. برخی از سازندگان چوبهای مخصوصی را از میان سفارشهای کلی جدا میکنند و آنها را در ساخت نسخههای محدودی از گیتارهای خود به کار میبرند. نادر بودن یک چوب، میزان خطها و طرحهای نقشبسته روی آن و نحوهی رنگبندی و طراحی آن در تعیین قیمت گیتار نقش بهسزایی دارد.
بسیاری از گیتارهای ارزانقیمت از چوبهای چند لایه در سطح رویی خود (به جای تکهای یکدست از چوب) استفاده میکنند. چوبهای چندلایه به اندازهی چوبهای یکپارچه لرزش را منتقل نمیکنند. هرچند در شرایط مختلف و آب و هوای متفاوت باثبات باقی میمانند.
در نهایت باید اشاره کنیم که برای خرید یک گیتار خوشصدا، نیازی به خرید گرانقیمتترین محصول موجود در بازار نیست. حتی میتوانید بسیاری از گیتارهای لیمیتد را با قیمتی معادل گیتارهای استاندارد پیدا کنید. همچنین اگر به دنبال شروع یادگیری گیتار هستید، مجموعههایی در بازار عرضه میشوند که شامل تمامی امکانات مورد نیاز برای شروع (گیتار، بند گیتار، سیمهای اضافی و تیونر) هستند.
گیتارهای آکوستیک در طرحها و اندازههای مختلف عرضه میشوند. از جمله گیتارهای بسیار کوچکی که برای مسافرت و جابجایی مناسب هستند و گیتارهای جامبو و دردنات که بدنهای بزرگتر از حالت استاندارد دارند. بدنهی گیتار آکوستیک وسعت و کاراکتر صدای آن را تعیین میکند. در زمان خرید در نظر بگیرید که آیا گیتار صدای دلخواه شما را دارد و اینکه آیا کار با آن (با توجه به اندازهی بدنه) ساده است یا نه. برخی از گیتارها بریدگیهای کوچکی روی بدنهی خود (در کنار دسته) دارند که به شما کمک میکند سادهتر به فرتهای پایینتر دسترسی پیدا کنید.
بسیاری از گیتارهای آکوستیک به همراه پیکاپ و پریامپلی فایر عرضه میشوند، که با استفاده از آنها میتوانید گیتار را به سیستم صدای سالنهای بزرگتر یا امپلی فایرهای مخصوص گیتار آکوستیک متصل کنید. اکثر پریامپها در بدنهی گیتار تعبیه شدهاند هرچند برخی نیز در داخل حفرهی صدا جاگذاری میشوند. برخی از این سیستمها ترکیبی از پریامپ، میکروفون، پیکاپهای پیزو، EQ و تیونر هستند.
دستههای گیتار در اندازههای مختلف عرضه میشوند و شما باید بهترین گزینه را (با توجه به عادت و اندازهی دستهای خود) پیدا کنید. همچنین عرض و عمق دسته به اندازهی بدنه و تعداد فرتهای ساز بستگی دارد. دستههای گیتار آکوستیک معمولا با ۱۲ فرت یا ۱۴ فرت شناخته میشوند. به یاد داشته باشید که فرتهایی که داخل بدنه جا گرفتهاند شمارش نمیشوند و فقط فرتهای بیرون از بدنه نوع دسته را مشخص میکنند.
اینتوناسیون نشان میدهد که آیا فرتهای گیتار به درستی نتها را اجرا میکنند یا نه. اگر گیتاری بد فرتگذاری شده باشد، فرتهای بالاتر در حالت عادی کوک نخواهند بود و به این ترتیب نمیشود از آن گیتار در استیج و استودیو استفاده کرد.
چوبهای سازندهی گیتار، جنس صدای آن را تعیین میکنند و تغییر آنها صدا را نیز تغییر خواهد داد. همانطور که اشاره کردیم اعتقاد رایج این است که چوب رویی بدنه بیشترین تاثیر را در صدای گیتار دارد. محبوبترین چوب برای استفاده در گیتار، صنوبر (Spruce) است. قیمت گیتارهای آکوستیک ممکن است با توجه به نادربودن چوب به شکل قابل توجهی بالا برود. به عنوان مثال روزوود (به دلیل محدودیت عرضهی آن) گرانقیمتتر است. اما چوبّهایی هم در بازار موجود هستند که با وجود قیمت مناسب، صدایی عالی دارند.
تیونرهایی که در سردستهی گیتار استفاده شدهاند در کارکرد آن بسیار موثر هستند. با کمک تیونرهای باکیفیت میتوانید قطعههایی بسیار سخت را با گیتار اجرا کنید و نگران خارج شدن آن از کوک نباشید. تیونرهای بسته دیرتر زنگ میزنند و به همین دلیل عمر بیشتری نیز دارند.
مواد اولیهی به کار رفته در ساخت فرتبرد و بریج تاثیر زیادی در صدای گیتار دارد. هرچند این تاثیر به اندازهی چوبهای استفاده شده در بدنه نیست. به همین دلیل بهتر است در زمان خرید نگران جنس مواد سازندهی بریج و فرتبرد نباشید. به این دلیل که شرکتهای معتبر اکثرا مناسبترین مواد اولیه را برای ساخت این قطعات انتخاب میکنند.
رنگ و لعاب استفاده شده روی چوب ممکن است بر لرزش به وجود آمده توسط آن تاثیر بگذارد. هرچند انتخاب این جزئیات نیز توسط سازندگان انجام میشود و شرکتهای معتبر معمولا انتخابهای مناسبی را انجام میدهند.
انتهای رپرتاژ آگهی/