کلید رشد بورس در دست کیست؟

طی ۱۰ ماه اخیر شاهد آن بودیم که ۲ رئیس سازمان بورس علی‌رغم سابقه چندان زیادی که در بازار سرمایه داشتند به دلیل فشارهایی اقدام به استعفا کردند، نکته حائز اهمیتی که باید به آن اشاره کرد مقصر اصلی این اتفاقات در اصل راهکار غیر معقولانه دولت و بعضی از مسئولان  بود.

حالا با توجه به اتفاقاتی که افتاد امیدواریم رئیس بعدی سازمان بورس از  بازی های سیاسی فاصله بگیرد و به ارتقاء جایگاه بورس کشور در بین سایر بازارهای جهانی بیاندیشد.

برای بررسی بیشتر این امر با چند کارشناس بازار سرمایه به گفت و گو نشستیم؛

مهدی قلی پور کارشناس بازار سرمایه در رابطه با استعفای دو رئیس سازمان بورس، گفت: تخصصی بودن بازار سرمایه باعث‌ شده که دولت ها و سیاسی ها جسارت حضور در راس سازمان بورس را نداشته باشند و از ابتدای احیای بازار در سال ۱۳۶۸ تا کنون، همواره روسای سازمان افراد متخصص بوده اند به صورتی که می توان گفت همگی در بازار سرمایه سمت های اجرایی داشته اند و به نوعی از کف بازار مطلع بوده اند به ویژه آقای قالیباف که تجربه حضور در مدیریت و هیات مدیره شرکت های بورس، سرمایه گذاری، تامین سرمایه ها و کارگزاران و سایر نهادهای مالی را داشته است.

آیا تغییرات اخیر  به صلاحیت مدیران بازار  سرمایه ربط ندارد؟

او بیان کرد: تغییراتی  که  طی ۱۰ ماه اخیر رخ  داد را  نمی توانیم به صلاحیت فردی این مدیران ارتباط دهیم نکته مهم این است که شاپورمحمدی و حسن قالیباف اصل استعفا داده اند آن هم در کشوری که معمولا مدیران استعفا نمی دهند حتی اگر اشتباهاتشان منجر به زیان مالی یا جانی شود، این استعفاها حرفه ای بوده اند و به معنی مخالفت با سیاست نهاد بالاتر یعنی دولت است.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: استعفای شاپور محمدی و قالیباف اصل هر دو ناشی از اُفت و خیزهای غیر عادی در بازار بود. شاپورمحمدی به خاطر تلاش برای کنترل رشد بی محابای قیمت ها مجبور به استعفا شد چرا که رشد غیرمنطقی اُفت شدید را به دنبال دارد و قالیباف اصل  هم قربانی اُفت بازاری شد که لاجرم بود و علی رغم تلاش های ایشان در تسهیل صدور مجوزهای افزایش سقف صندوق ها، مجوزهای افزایش سرمایه، مجوز فعالیت نهادهای مالی، الزام ناشران برای معرفی بازارگردان و صدور مجوز صندوق های بازارگردانی، اعمال محدودی فروش حقوقی ها و ده ها اقدام دیگر بازار با افت شدید مواجه شد چرا که اساسا مشکل در بازار های موازی بود.

سیاسیون به دنبال قربانی برای بورس!

قلی پور گفت: سیاسی ها در دولت دوازدهم فکر می کنند که سازمان بورس قیمت ها را تعیین می کند و اُفت بازار ناشی از قصور  مدیران بازار است  یا آنکه به  دنبال قربانی برای راضی کردن مردم عصبانی هستند، همین عدم درک سیاسی ها و فشارشان بر وزارت اقتصاد و سازمان بورس برای رونق بازار بورس، منجر به استعفای روسای بورس شد. اکنون می بینیم که تلاش بورس برای کنترل و مهار رشد قیمت ها در دوره آقای محمدی به حق بود و حال هم سقوط بازار علی رغم تلاش های  قالیباف اصل طبیعی بود.

وی بیان کرد: نیاز دولت به رونق بورس و نامین مالی در اوج تحریم ها یکی از دلایل عدم مقابله با حباب قیمت ها شد و برخورد با تلاش رئیس اسبق سازمان استعفای ایشان را رقم زد و سقوط طبیعی بازار به علت تعدیل انتظارات و فشار غیرمنطقی به رییس سازمان برای جلوگیری ازریزشی که خارج از کنترل سازمان بورس بود و نهایتا راضی کردن مردمی که نباید بدون تجربه وارد بورس می شدند، منجر به استعفای قالیباف شد که انصافا از بالاترین تخصص و شایستگی برای سکانداری بورس برخوردار بودند.

عده ای بازار سرمایه را زمینی برای رفع اختلافات خود می دانند 

شیخ کارشناس بازار سرمایه درباره دو رئیس قبلی سازمان بورس، اظهار کرد: حسن قالیباف اصل و شاپور محمدی به علت مقاومتی که در برابر تصمیمات غیر معقول که از جانب دولت به آنها تحمیل شد استعفا دادند متاسفانه عده ای  می‌خواهند بازار سرمایه را جولانگاه سیاسی خود جلوه دهند.

او بیان کرد: بازار سرمایه باید همانند بانک مرکزی مستقل عمل کند به نحوی که وقتی تصمیمی در رابطه با یک مسئله گرفت کسی نتواند از بیرون  اظهارنظر غیر معقولی  را انجام دهد.

دستگاه های نظارتی بازار سرمایه خوب عمل نکردند!

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: متاسفانه  در دوران حسن قالیباف اصل دستگاه های نظارتی نتوانستند به خوبی عمل کنند به طوری که می توان به رشد شارپی شاخص اشاره کرد مسئولان بازار سرمایه می دانستند که چنین رشدی می تواند به  ضرر بازار سرمایه تمام شود.

شیخ گفت: استعفای حسن  قالیباف اصل در اصل  به دلیل فشار هایی بود که از جانب سهامداران مالباخته و بعضی از ارکان های دولتی صورت گرفت.

او بیان کرد: رئیس بعدی سازمان بورس ممکن است یکی از اعضای شورای عالی بورس یا مدیر عامل یکی از شرکت های زیر مجموعه سازمان بورس باشد.

روسای بورس شاخص تعیین نمی کنند!

مصطفی حقانی نسب کارشناس بازار سرمایه در رابطه با دو رئیس قبلی سازمان بورس،  اظهار کرد: شاخص بورس برایش اهمیت ندارد که رئیس بعدی  چه کسی خواهد بود بلکه بیشترین اثرش را از اوضاع اقتصادی و سیاسی که در جامعه اتفاق می‌افتد می بیند در دوران شاپور محمدی نظام مالی به این نتیجه رسیده بود که باید یک اصلاحی را در شاخص بازار سرمایه انجام دهد تا روند مثبت شود.

او بیان کرد: از آبان ۹۸ ما شاهد آن بودیم که منابع زیادی وارد بازار سرمایه شد که این مسئله به مرور زنگ هجوم نقدینگی به سمت بازار سرمایه را به صدا درآورد که بسیاری از کارشناسان بررسی هایی که انجام داده بودند این وضعیت را برای بورس خطرناک می دانستند.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: روند آبان امسال تفاوت چشمگیری را نسبت به آبان سال ۹۸ داشت به علت آنکه در سال گذشته به حقوقی ها می گفتیم که عرضه کنند اکنون تا حدودی مانع عرضه های  آنها شدیم.

ابلاغیه‌ای که جلوی eps شرکت ها را گرفت عامل ریزش های بازار بود

صفاری تصریح کرد: متاسفانه شاپور محمدی رئیس اسبق سازمان بورس طی یک ابلاغیه‌ای جلوی eps شرکت ها را گرفت که این مسئله  تا حدودی بر ریزش هایی که در مرداد  و شهریور رخ داد، موثر بود اما طی جلسات شورای عالی بورس قرار بر این شد که از اسفند ۹۹ این ابلاغیه به طور کامل حذف شود.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: در دوران قالیباف اصل متاسفانه اتفاقات نه چندان خوشایندی از جمله رشد های شارپی، عرضه سهام عدالت و صندوق‌های etf رخ داد که سرانجام خوبی برای کارنامه کاری قالیباف اصل نداشت.

صفاری بیان کرد: نارضایتی های عموم مردم که در بازار سرمایه ۱۰ ماه اخیر سرمایه شان را باخته بودند و فشارهایی که از جانب سیاست مداران صورت گرفت سرانجام سبب شد تا قالیباف اصل استعفا دهد.

او گفت: رئیس بعدی سازمان بورس باید کسی باشد که ریسک های دستورالعملی را کاهش بدهد و از فضای سیاسی شدن تا حدودی فاصله بگیرد و از طرف دیگر شرکت‌های سهامی  را به سمت خصوصی سازی هدایت کند.

نقد اصلی را باید به عوامل خارجی بازار کرد

مهدی سوری کارشناس بازار سرمایه در رابطه با دو رئیس  اسبق سازمان بورس، گفت: نقد اصلی را به جای رئیس اسبق سازمان بورس باید به سازمانی شود که دو تا از رئیسانش به علت هیجاناتی که نشات  گرفته از خارج بود استعفا دادند.

او افزود: مسئولان و سهامداران خود به جای آن که انگشت اتهامشان را به سمت سازمان بورس بگیرند باید به دنبال مقصر اصلی آن در خارج از بورس باشند به علت آنکه در دوران دو رئیس قبلی، سازمان بورس کمترین دخالت را داشته است.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در رابطه با استعفای ۲ رئیس سازمان بورس باید گفت این دو تلاش کردند که مانع تصمیماتی شوند که خارج از توان شان است اما موفق نشدند و سرانجام به استعفا رضایت دادند.

بازار سرمایه نیازمند استقلال

سوری تصریح کرد: تا زمانی که بورس مستقل نشود هر کس که بیاید نمی تواند تاثیر چندانی بر بدنه بازار سرمایه بگذارد و مانع تصمیمات غیر معقولانه شود.

او گفت: نقش مجلس را در استعفای حسن قالیباف نمی توان نادیده گرفت به علت آنکه مجلس سازمان بورس را پاسخگوی عملکرد دولت می دانست که به همین منظور می توان به تحقیق و تفحص مجلس از سازمان اشاره کرد.

در پایان باید گفت که بهتر است این بار وزیر اقتصاد اگر قرار است مدیری را انتخاب  کند که مانند روسای دیگر او را در گیر حواشی  سیاسی نکند  تا بتواند کشتی به گل نشسته بورس را نجات دهد.