به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه خراسان، فیلمی که در آن محبت، ایثار، مهربانی و ... موج میزد. این فیلم کوتاه حرکت انسان دوستانه و زیبای یک پرستار اورژانس هوایی مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد را نشان میدهد که برای نجات جان مادر بارداری به منطقه محروم سیلاب کلوار این استان اعزام شده است. ماجرا از این قرار است که وقتی تکنیسین اورژانس هوایی یاسوج متوجه میشود که سوار بالگرد شدن برای مادر باردار سخت و دشوار است، خم میشود تا این مادر با گذاشتن پا روی کمر او بتواند راحتتر سوار بالگرد شود.
به همین دلیل و برای قدردانی از این تکنیسین اورژانس وظیفه شناس به سراغ او رفتیم و در کنار گفتگو با وی، به بررسی اهمیت اورژانس هوایی در کشور، تعداد آنها و. پرداخته ایم.
داستان تکنیسین اورژانس هوایی یاسوج را که خم شد تا مادری راحتتر سوار بالگرد شود، گفتیم، اما برای این که در این باره بیشتر بدانیم به سراغ این مرد ۳۸ ساله فداکار خوزستانی که در یاسوج زندگی میکند و رئیس اورژانس هوایی یاسوج است، رفتیم که ماحصل این گفتگو را در ادامه میخوانید. صادق حیدری زاده رئیس اورژانس هوایی یاسوج در خصوص ویدئوی منتشر شده در فضای مجازی، به خبرنگار ما میگوید: «این ویدئو مربوط به ماموریت برای نجات مادری باردار در روستای بَورک منطقه محروم سیلاب کلوار است. وقتی به منطقه رسیدیم به علت کوهستانی بودن، امکان نشستن بالگرد اورژانس وجود نداشت و به سختی نشستیم. زمانی که قصد داشتیم با برانکار مصدوم را داخل بالگرد ببریم، خودش به دلایلی ممانعت کرد. وقتی دیدیم سوار شدن برای مادر باردار سخت و دشوار است، خم شدم تا این مادر باردار با عبور از روی کمرم بالا برود. در آن شرایط هرکدام از همکاران من هم بود این کار را میکرد.» حیدری زاده که این اقدام خداپسندانه را وظیفه خود میداند، به خبرنگار ما میگوید: «خدا را شکر از زمان فعالیت بالگرد اورژانس هوایی در یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد، مرگ مادران باردار به صفر رسیده است.» او در حالی که از هزار پرواز در طول پنج سال اخیر فعالیت پایگاه هوایی یاسوج صحبت میکند، از برخی کمبودها هم گله دارد. رئیس اورژانس هوایی یاسوج میگوید: «ما در طول این مدت جان چندین نفر از هموطنان مان را از مرگ صد در صدی نجات دادیم با این حال متاسفانه هنوز اورژانس هوایی این استان پایگاه و آشیانه ندارد که از مسئولان کشوری و استانی انتظار داریم در این زمینه همکاری و مساعدت لازم را داشته باشند.» او در پایان از سلامتی مادر و دختری که در این حادثه به آنها کمک کرده است، خبر میدهد.
تاریخچه استفاده از خدمات فوریتهای پزشکی به صورت هوایی به سال ۱۸۶۶ یعنی ۱۵۵ سال قبل برمی گردد. در آن سال با بالون به مصدومان یک کشتی غرق شده امدادرسانی شد. چهار سال بعد یعنی ۱۸۷۰ حدود ۱۶۰ مجروح با بالون از شهر محاصره شده پاریس منتقل شدند؛ اما اولین آمبولانس هوایی درسال ۱۹۹۰ طراحی و ساخته شد و خلبان آن هواپیما یک پزشک بود. با این حال اولین اورژانس هوایی مدرن در ۱۴ آگوست ۱۹۵۰ درجنگ کره با استفاده از بالگرد شروع به کار کرد و در طول جنگ توانست بیش از ۲۰۰ هزار مجروح را به مراکز درمانی منتقل کند. در آمریکا طی سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۹ یعنی ۱۰ سال ۱۶۰ هزارمجروح و بیمار توسط بالگرد به مراکز درمانی منتقل شدند. هم اکنون تعداد انتقالهای هوایی اورژانس در آمریکا از ۴۰ هزار انتقال درسال هم بیشتر است.
بارها از هواپیما و بالگرد برای انتقال مجروحان جنگی طی هشت سال دفاع مقدس در کشورمان استفاده شد، اما استفاده از این خدمات در بخش غیر نظامی از سال ۱۳۷۹ و با ایجاد یک پایگاه آمبولانس هوایی شروع شد. از سال ۱۳۷۹ تاکنون با فراز و فرودهایی درخدمات اورژانس هوایی مواجه بودیم که غالبا ناشی از کمبود اعتبارات و مشکلات فنی بوده است. با این حال دکتر سرور رئیس اورژانس هوایی کشور در گفتگو با خبرنگار ما از فعال بودن ۴۷ پایگاه اورژانس هوایی در کشورمان خبر داد و افزود: «توانسته ایم تاکنون ۲۳ هزار ماموریت هوایی داشته باشیم که از این طریق ۳۳ هزار و ۵۰۰ مجروح بد حال در مکانهای صعب العبور نجات پیدا کرده اند.»
برای این که دلایل اهمیت آمبولانس هوایی را بهتر توضیح دهیم، به سراغ رئیس اورژانس هوایی کشور رفتیم. دکتر محمد سرور درباره اهمیت و لزوم وجود اورژانس هوایی کشور میگوید: «ساختن بیمارستانهای بزرگ که بخشهای تخصصی فعالی داشته باشد، بسیار هزینه بر است و تامین نیروهای متخصص آن هم عملا امکان پذیر نیست و کشورها به جای ساخت بیمارستان به دنبال انتقال سریع هستند.»
او همچنین در ادامه افزود: «با توجه به این که ایران نوزدهمین کشور پهناور جهان است و با داشتن بیش از ۲۶ هزار کیلومتر جاده اصلی و بزرگراه از نظر حوادث ترافیکی در ردیف کشورهای پرحادثه و از نظر حوادث غیرمترقبه هم در بین ۱۰ کشور اول جهان و شش کشور اول آسیا قرارداریم و همچنین هنوز زندگی عشایری و کوچ نشینی در برخی استانهای کشورمان وجود دارد و روستاهایی در نقاط دور افتاده و صعب العبور داریم، استفاده از پایگاههای اورژانس هوایی ضروری است.» او یکی دیگر از کاربردهای پر اهمیت اورژانس هوایی را این گونه بیان میکند: «یکی از مهمترین اصول پیوند، سرعت عمل در انتقال و پیوند اعضاست و هر چه انتقال اعضا برای پیوند سریعتر باشد، شانس پس نزدن و ماندگاری عضو بیشتر میشود، به همین دلیل در یک سال اخیر اورژانس هوایی در این بخش هم وارد شده و تاکنون ۲۵ عضو از جمله قلب، کبد و کلیه را با عملیاتهای ترکیبی توانسته با موفقیت به شهرهای مختلف انتقال دهد.»
دکتر سرور در خصوص هزینه ایجاد پایگاه هوایی میگوید: طبق برنامه پنج ساله وزارت بهداشت باید در فاز اول تعداد پایگاههای هوایی اورژانس به ۸۰ پایگاه برسد. هم اکنون بیشتر پایگاهها به صورت خرید خدمات از نیروهای مسلح است در حالی که باید به سمت ایجاد پایگاههایی با بالگردهای تخصصی که کارشان انتقال مصدوم است، گام برداریم.» به گفته رئیس اورژانس هوایی کشور هم اینک از بالگردهایی در پایگاههای هوایی اورژانس استفاده میشود که برای ماموریتهای دیگری ساخته شده اند. او در پایان درباره قیمت هر بالگرد تخصصی اورژانس گفت: «حداقل قیمت بالگرد حرفهای در حوزه اورژانس حدود ۶۰ میلیارد تومان است، ولی هم اکنون ما با هزینه ماهانه یک میلیارد تومان برای هر پایگاه در حال خدمات رسانی هستیم.»