مسیر پایانی انتقال آب به دریاچه ارومیه

به گزارش «تابناک» به نقل از ایرنا، از آنجایی که تا پیش از دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران، هیچ مسوول کشوری در نشست مهمی نظیر هیات دولت، به موضوع دریاچه ارومیه نپرداخته بود، طرح این مساله آن هم در نخستین جلسه برای همه مردم منطقه تازگی داشت ولی در کنار آن، عده ای از شهروندان نیز به طرح این موضوع، زیاد خوش بین نبودند و آن را در جمع وعده‌های بی سرانجام نظیر دولت‌های گذشته می‌دانستند.

دیری نگذشت که با تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه و آغاز اقدامات عملی برای احیای نگین آبی آذربایجان، امید به مردم به جدیت دولت در احیای دریاچه افزایش یافت؛ اما بودند و هستند کسانی که در راستای اهداف سیاسی و جناحی خود و صرفا برای مخالفت با دولت، امید مردم را نشانه رفته‌اند.

مخالفان دولت در حالی برای ناکارآمد نشان دادن ستاد احیا تمامی تلاش خود را به کار گرفتند که پس از گذشت بیش از هفت سال، آخرین گام‌های دولت برای تحقق احیای دریاچه ارومیه برداشته شده و در این راستا بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد ریال با وجود تحریم و مشکلات اعتباری از سوی دولت تدبیر و امید به قیمت روز هزینه شده است؛ هزینه‌ای که نشان داد دولت به موضوعات زیست محیطی و مطالبات مردمی حساسیت کافی دارد.

اکنون وضعیت دریاچه ارومیه نه تنها امیدوارکننده بوده بلکه تراز آن نسبت به کمترین ارتفاع ثبت شده برای نگین آبی آذربایجان بیش از یک متر و ۲۳ سانتی متر افزایش یافته و این امیدواری را افزایش داده که قول رییس دولت تدبیر و امید به مردم آذربایجان در مسیر پایانی است.

رییس جمهوری در آخرین سفر خود به آذربایجان‌شرقی با اشاره به طرح‌های مهم انتقال آب به دریاچه ارومیه اعلام کرده بود که پس از بهره‌برداری از این طرح‌ها، تراز نگین آبی آذربایجان سالانه بیش از یک متر افزایش می‌یابد.

دکتر حسن روحانی بارها یکی از اقدامات مهم دولت تدبیر و امید را احیای دریاچه ارومیه و نجات ۱۴ میلیون ایرانی از طوفان نمک دانسته است.

رییس جمهوری تاکید کرده است که اگر برای این احیا قدم برداشته نمی‌شد، امروز برخی از کلانشهرهای منطقه وجود نداشتند و تمام باغات و مزارع در این منطقه از بین رفته بودند.

پرداخت همه تعهدات مالی دولت به مهمترین طرح انتقال آب به دریاچه ارومیه

در همین راستا طرح انتقال آب از جنوب آذربایجان‌غربی به دریاچه ارومیه با ظرفیت انتقال سالانه بیش از ۶۵۰ میلیون مترمکعب آب، یکی فاخرترین طرح‌های ملی کشور است که در حوزه زیست محیطی و برای جلوگیری از یک بحران بین المللی در دولت روحانی به مرحله اجرا درآمده است.

"محمدباقر نوبخت" معاون رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه در سفر اخیر خود (۱۲ و ۱۳ بهمن) به آذربایجان غربی با اشاره به همین طرح گفت: همه تعهدات مالی دولت برای احداث تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه پرداخت شده و اضافه بر آن، مساعدت ویژه ای برای حل مشکل آبرفتی بخش پایانی این تونل نیز صورت گرفته است.

البته این طرح طبق برنامه ریزی انجام شده قرار بر این بوده تا در دی ماه سال جاری به بهره برداری برسد ولی گویا چندصدمتر پایانی حفر تونل آن بخاطر شرایط گودبرداری زمین دچار مشکل شده بود که در همین راستا نوبخت توضیح داد: به خاطر اتفاق پیش آمده در خصوص وجود مشکل پمپاژ آب به داخل تونل به خاطر طبیعت آبرفتی منطقه مشکلی در اتمام این طرح ایجاد شد که در همین راستا چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال برای اجرای کامل طرح اختصاص یافت تا متخصصان هرچه سریعتر این شرایط را پشت سر بگذارند.

وی اضافه کرد: ۲ کیلومتر از ۳۶ کیلومتر تونل، با آبرفت تلاقی می کند که روند کار را مشکل کرده و امیدواریم با همت مهندسان این مشکل برطرف شود.

معاون رییس جمهوری ادامه داد: در صدد هستیم پیش از پایان دوره فعالیت دولت تدبیر و امید، این ۳۵.۵ کیلومتر به اتمام برسد و برای احیای دریاچه ارومیه مورد بهره برداری قرار گیرد.

اتمام ۹۰ درصد از تونل خط انتقال آب به دریاچه ارومیه

با توجه به عظمت پکیج انتقال آب به دریاچه ارومیه که نقطه عطفی در احیای کامل آن خواهد داشت، طبیعتا پیگیری اخبار مربوط به آن نیز به نوعی در اولویت خبری مردم منطقه قرار گرفته است.

"مسعود تجریشی" معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور که همراه با نوبخت به این استان سفر کرده بود با این امیدآفرینی برای مردم گفت: از مجموع ۳۵.۵ کیلومتری خط انتقال آب به دریاچه ارومیه فقط هزار و ۴۰۰ متر باقی مانده و ۳۴ هزار و ۱۰۰ متر حفر شده است.

وی با اشاره به اینکه تونل در ماه اخیر به مشکل فنی و به یک شرایط آبرفتی برخورد کرده بود، اظهار داشت: این بخش آبرفتی نیازمند اعتبارات بیشتر تشخیص داده شده است و از کل عملیات این بخش که ۴۰۰ متر می باشد، ۱۰۰ متر آن طی شده است.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور با بیان اینکه هم اکنون به صورت ماهانه تونل توسط رییس سازمان حفاظت محیط زیست بازدید می شود، اضافه کرد: با توجه به افزایش هزینه ها و علاقه معاون رییس جمهوری و پیگیری خود رییس جمهوری قرار شد این محل مورد بازدید مجدد قرار گیرد و پیشرفت و مشکلات مالی مشاهده شود.

هزینه بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد ریالی فقط برای طرح‌های انتقال آب

رییس دفتر استان‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه تاکنون به قیمت بروز بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد ریال فقط برای طرح‌های انتقال آب به دریاچه هزینه شده است، گفت: با بهره برداری کامل از طرح‌های انتقال آب، سالانه نزدیک به یک‌هزار و ۱۲۰ میلیون مترمکعب آب وارد پیکره دریاچه ارومیه خواهد شد.

فرهاد سرخوش افزود: سالانه بیش از ۶۴۰ میلیون مترمکعب آب از جنوب آذربایجان‌غربی، ۳۰۰ میلیون مترمکعب از تمامی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب استان‌های همجوار و ۱۸۰ میلیون مترمعکب نیز از سد سیلوه وارد پیکره دریاچه ارومیه خواهد شد.

بهره برداری تمامی طرح‌های سخت افزاری دریاچه ارومیه تا پایان دولت

رییس دفتر استان‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه با اعلام اینکه تا پایان سال تمامی طرح‌های سخت افزاری ستاد احیای دریاچه ارومیه به پایان خواهد رسید، اظهار داشت: تمامی طرح‌های انتقال آب بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.

سرخوش با اعلام اینکه پکیج طرح انتقال آب از جنوب آذربایجان‌غربی در آستانه بهره‌برداری است، گفت: مشکلاتی در تونل این طرح به وجود آمد ولی در حالت کلی پکیج این طرح که شامل سد، تونل خط انتقال و مسیر بتنی روباز می‌باشد؛ هم اکنون بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

ارزش ۱۲۰ هزار میلیارد ریالی پکیج انتقال آب از جنوب استان به دریاچه ارومیه

وی، قیمت روز پکیج انتقال آب از جنوب استان آذربایجان غربی به دریاچه ارومیه را بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد ریال ذکر کرد.

رییس دفتر استان‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به پیشرفت ۹۴ درصدی طرح فاز سوم تصفیه خانه فاضلاب ارومیه و خط انتقال ۱۱ کیلومتری آن به دریاچه، بیان کرد: یک‌هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال برای این طرح هزینه شده است.

وی با بیان اینکه اخیرا ۲۸۰ میلیارد ریال برای اتمام طرح تصفیه خانه فاضلاب اختصاص یافت، گفت: ۱۵۰ میلیارد ریال نیز برای اتمام خط انتقال اختصاص یافته است.

سرخوش ادامه داد: برای اتمام طرح‌های انتقال آب به دریاچه ارومیه هیچ مشکل اعتباری وجود ندارد.

هزینه ۲۷۵۰ میلیاردی برای مدیریت مصرف آب در حوزه کشاورزی

رییس دفتر استان‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: از آغاز فعالیت این ستاد تاکنون بیش از ۲ هزار و ۷۵۰ میلیارد ریال در حوزه کشاورزی برای مدیریت مصرف آب و کمک به احیای دریاچه ارومیه هزینه شده است.

وی بیان اینکه این مقدار اعتبار در چهار حوزه آب و خاک، زراعت، ترویج و باغبانی هزینه شده است، اظهار داشت: هرچند طرح‌های مهم انتقال آب به دریاچه ارومیه در مراحل پایانی هستند و هنوز به بهره برداری نرسیده‌اند ولی تاثیر سایر اقدامات را می‌توان امروز به وضوح در جان گرفتن دریاچه ارومیه دید.

وی با بیان اینکه طبق آمار میزان مصرف آب کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۴۰ درصد کاهش یافته است، گفت: احیای دریاچه ارومیه نیازمند همکاری و همدلی همه‌جانبه است

وی با قدردانی از روستاییان در حمایت از طرح‌های کشاورزی ستاد احیای دریاچه ارومیه، بیان کرد: این ستاد در کنار احیای نگین آبی آذربایجان در تلاش برای ارتقای وضعیت معیشت کشاورزان است.

رییس دفتر استان‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه، توسعه روش‌های نوین آبیاری، انتقال آب با لوله، تهیه کاداستر اراضی و مطالعه و اجرای شبکه فرعی آبیاری و زهکشی را از مهمترین طرح‌های ستاد احیا دانست.

رصد وضع موجود و مقایسه آن با قبل از تشکیل ستاد احیا نشان می‌دهد که این ستاد نه تنها توانسته در اجرای طرح‌های خود موفق باشد بلکه نقش بسزایی در پیشبرد برنامه‌های سایر دستگاه‌های اجرایی و هم‌راستا با احیای دریاچه داشته که در نهایت منجر به توسعه منطقه شده است.

روستاییان بیش از پیش در اجرای برنامه‌های ستاد احیا به دور از حاشیه سازی جریان مخالف دولت، آمادگی همکاری برای احیای نگین آبی آذربایجان را دارند و این به معنای افزایش اعتماد عمومی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه به دولت است.

سنگ تمام گذاشتن دولت در تامین اعتبار دریاچه ارومیه

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان‌غربی با بیان اینکه وعده رییس جمهوری به مردم منطقه سبب شد تا با روی کار آمدن دولت یازدهم احیای دریاچه ارومیه به‌ عنوان نخستین مصوبه در دستور کار قرار گیرد، گفت: دولت تدبیر و امید با وجود درگیری با تحریم و وضعیت نامناسب اقتصادی برای تامین اعتبار طرح‌های احیای دریاچه ارومیه سنگ تمام گذاشت.

آیدین رحمانی با بیان اینکه دریاچه ارومیه در ۲ دهه اخیر به ‌دلیل مدیریت نادرست منابع آب، برداشت بیش از حد مجاز منابع آب تجدیدپذیر حوضه آبریز، توسعه نامتوازن بخش کشاورزی و تغییرات اقلیمی و استمرار خشک‌سالی‌ها در معرض نابودی قرار گرفته بود، افزود: متاسفانه با ایجاد بزرگ‌ترین خطر زیست محیطی، زندگی و معیشت مردم منطقه حوضه آبریز دریاچه ارومیه را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار گرفته بود که خوشبختانه این مسئله تا حد زیادی رفع شده است.

وی با تاکید بر اینکه دولت عزم جدی برای اتمام طرح‌های سخت افزاری دریاچه ارومیه تا پایان سال دارد، بیان کرد: احیای دریاچه ارومیه میراثی خواهد بود که از سوی دولت تدبیر و امید در منطقه به یادگار خواهد ماند.

رحمانی با اشاره به اینکه قبل از تشکیل ستاد احیا تراز دریاچه ارومیه سالانه حدود ۴۰ سانتی‌متر کاهش می‌یافت، گفت: هم اکنون تراز دریاچه ارومیه به یک‌هزار و ۲۷۱ متر و ۲۷ سانتی‌متر رسیده و نسبت به کمترین تراز ثبت شده برای آن نزدیک به یک متر و ۲۳ سانتی متر افزایش یافته است.

رییس جمهوری افتتاح کننده طرح‌های انتقال آب به دریاچه ارومیه

استاندار آذربایجان‌غربی با اشاره به اتمام طرح‌های انتقال آب به دریاچه ارومیه تا پایان سال جاری، گفت: طبق برنامه‌ ریزی انجام شده، افتتاح این طرح‌ها توسط رییس جمهوری انجام خواهد شد.

محمدمهدی شهریاری با اشاره به توجه ویژه شخص رییس جمهوری در پیگیری یکی از مطالبات اصلی مردم منطقه یعنی احیای دریاچه ارومیه، اظهار داشت: تامین اعتبار چند هزار میلیارد ریالی برای احیای دریاچه ارومیه نشان از عزم دولت برای رفع این مشکل زیست محیطی بود.

موفق عمل کردن دولت در مهار یک مشکل زیست محیطی بین المللی

استاندار آذربایجان‌غربی خشک شدن دریاچه ارومیه را یک مشکل بزرگ زیست محیطی در عرصه ملی و بین المللی توصیف کرد و افزود: دولت در کنترل بحران خشک شدن دریاچه ارومیه و احیای آن موفق عمل کرد.

شهریاری با اشاره به موج‌های خروشان دریاچه ارومیه گفت: موج‌های امروز دریاچه ارومیه تبلور امید در بطن جامعه مردم منطقه است.

آن‌طور که پیداست دولت تدبیر و امید تمامی تلاش خود را به کار گرفته که به دور از بهره‌برداری سیاسی، پرونده احیای دریاچه ارومیه را در دوره خود به اتمام برساند و پاشنه آشیلی برای دولت بعدی ایجاد نکند.

به نظر می‌رسد طرح‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه به اندازه‌ای در سطح جامعه نمود داشته که کمتر افرادی از مخالفان دولت به بحث احیای دریاچه ارومیه ورود می‌کنند؛ این درحالی است که در گذشته جریان مخالف دولت مانور گسترده‌ای بر روی دریاچه ارومیه داشت.

قبل از تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه، تراز این حوزه آبی سالانه به طور متوسط ۴۰ سانتی‌متر کاهش می‌یافت اما در سایه اقدامات دولت تدبیر و امید، روند خشک شدن آن متوقف شد.