کیوسک بین الملل تابناک: اخراج ترکیه از برنامه «اف-۳۵» آمریکا، تصویب طرح محدود کردن فروش سلاح به عربستان از سوی آمریکا، طرح صلح هفت بندی برای توقف جنگ در یمن، برگزاری رزمایش نظامی روسیه در کریمه و درخواست ۴۰ سازمان برای رفع تحریم‌ها به منظور مقابله ایران با کرونا، از مهم‌ترین خبر‌ها و رویداد‌های بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
اخراج ترکیه از برنامه «اف-۳۵» آمریکا
خبرگزاری آناتولی به نقل از یک مقام مسئول در پنتاگون اعلام کرد، واشنگتن رسما به آنکارا ابلاغ کرده که آن را از برنامه چند ملیتی تولید جنگنده پیشرفته اف-۳۵، کنار گذاشته است.
این خبر در حالی منتشر شده است که سال ۲۰۱۹ اعلام شده بود، آمریکا ترکیه را از این برنامه به دلیل خرید سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ از روسیه کنار گذاشته و تحویل این جنگنده‌ها به آنکارا و آموزش خلبانان آن را به تعلیق درآورد.
این مقام مسئول در پنتاگون بدون اشاره به نحوه ابلاغ این پیام رسمی به آنکارا از سوی پنتاگون تنها اعلام کرد که این امر به آنکارا رسما ابلاغ و تاکید شده است که توافق مشترک امضا شده در سال ۲۰۰۷ در این خصوص، فسخ و یادداشت تفاهم جدیدی امضا شده که ترکیه را شامل نمی‌شود.
پایگاه خبری «العربی الجدید» با انتشار ترجمه عربی خبر به نقل از این مقام پنتاگون نوشت: ایالات متحده، هشت شریک دیگر در این برنامه را در جریان این موضوع قرار داده و تاکید کرده که برنامه تولید این جنگنده‌ها شامل حال کشور جدیدی نخواهد شد و کشور دیگری جایگزین ترکیه در این برنامه نخواهد شد.
پیشتر برخی رسانه‌ها از توافق یونان با آمریکا برای خرید جنگنده‌های پیشرفته اف-۳۵ و احتمال انتقال تجهیزات ناتو در ترکیه به جزیره «کرت » در یونان خبر داده بودند.
وبگاه «جوئیش پرس» مدعی شده بود که دولت آمریکا قصد دارد شش فروند از جنگنده‌های اف-۳۵ که ترکیه پیشتر سفارش داده بود، به یونان بفروشد. آمریکا از ارسال این جنگنده‌های پیشرفته به ترکیه به دلیل خرید سامانه اس-۴۰۰ از روسیه صرف نظر کرد. روزنامه یونانی«استیا» نیز نوشته بود که «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا و همتای یونانی‌اش پشت درهای بسته در زمینه خرید ۲۰ فروند اف-۳۵ به توافق رسیدند. به نوشته این روزنامه، قرار است شش فروند نخست از این ۲۰ فروند به زودی به یونان ارسال شود.
ترکیه در کنار ایالات متحده، انگلیس، کانادا، دانمارک، استرالیا، ایتالیا، هلند، نروژ در این برنامه شرکت داشت و بر اساس این قرارداد، هر کدام از این نه کشوری که در ساخت این جنگنده مشارکت دارند، قطعاتی را می‌سازند که در نهایت در سه نقطه جهان این قطعات کنترل شده و سر هم می‌شوند و به جز ایالات متحده، دو خط تولید دیگر در ایتالیا و ژاپن هستند.
ترکیه خواستار خرید ۱۰۰ فروند جنگنده پیشرفته اف-۳۵ شده بود. نخستین جنگنده‌ها در سال ۲۰۱۸ به ترکیه تحویل شد و خلبانان ترکیه تحت آموزش قرار گرفتند و سپس، پنج فروند دیگر از این جنگنده به ترکیه تحویل شد اما تصمیم آنکارا مبنی بر خرید سامانه پدافندی اس ۴۰۰ از روسیه، موجب شد که طرف آمریکایی از تحویل این جنگنده‌ها به آنکارا خودداری کند و خلبانان ترکیه را از برنامه آموزش برای پرواز این نوع جنگنده خارج کرد.
این در حالی است که ترکیه بیش از یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون دلار برای این جنگنده‌های نسل پنجمی پرداخت کرده است و به همین دلیل به یک شرکت حقوقی بین‌المللی وکالت داده تا علیه طرف آمریکایی شکایت کند. در عین حال پیشنهاد تشکیل یک کمیته فنی برای بررسی مشکلات و خطرات مربوط به خرید سامانه اس ۴۰۰ از روسیه برای این جنگنده‌ها با طرف آمریکایی را ارائه کرده است.
آمریکا مدعی است که سامانه اس-۴۰۰ خطری علیه جنگنده نسل پنجم «اف-۳۵» است. مقامات آمریکایی بر این باورند که این سامانه احتمالا آسیب پذیری این جنگنده‌ها را شناسایی کرده و این اطلاعات به مسکو انتقال داده می‌شوند. این در حالی است که ترکیه و روسیه این سناریو را رد کرده‌اند.
تصویب طرح محدود کردن فروش سلاح به عربستان از سوی آمریکا
مجلس نمایندگان آمریکا لایحه‌ای را تصویب کرد که فروش اسلحه به عربستان سعودی را محدود می‌کند.
نمایندگان مجلس "لایحه حمایت از معارضین سعودی در سال ۲۰۲۱" را با ۳۵۰ رای مثبت در مقابل ۷۱ رای منفی در پاسخ به قتل جمال خاشقجی، ستون نویس روزنامه واشنگتن‌پست در کنسولگری عربستان در ترکیه، تصویب کردند.
این لایحه همچنین ارائه گزارش‌ها و اقدامات مختلف مربوط به مرگ خاشقجی را الزامی دانست. مشخص نیست که آیا سنا این اقدام را انجام خواهد داد یا خیر؟!
گری کانلی، نماینده دموکرات گفت: قتل وحشیانه جمال خاشقجی فراموش نخواهد شد و بدون رسیدگی نیز از بین نخواهد رفت. مجلس نمایندگان به صراحت این را گفته است.
خاشقجی در اکتبر ۲۰۱۸ به طرز وحشیانه‌ای در کنسولگری عربستان در استانبول کشته و تکه تکه شد. اداره مدیریت اطلاعات ملی آمریکا اخیراً در گزارشی محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را به طراحی قتل خاشقجی متهم کرد.
دولت بایدن، رئیس جمهوری آمریکا بعد از دریافت این گزارش، شماری از مقام‌های سعودی را تحریم، ولی از مجازات بن سلمان امتناع کرد.
طرح صلح هفت بندی برای توقف جنگ در یمن
گروه صلح عربی روز چهارشنبه ابتکارعمل جدیدی را برای برقراری صلح در یمن ارائه داد.
به گزارش سایت الخبر الیمنی، گروه صلح عربی شامل طیف گسترده‌ای از چهره‌های دیپلماتیک و سیاسی یمن به ریاست علی ناصر محمد، رئیس جمهور پیشین یمن، طرح صلح هفت بندی را برای آتش بس در یمن ارائه کرد.
این طرح که علی ناصر محمد، رئیس جمهور پیشین و ابوبکر القربی، وزیر خارجه اسبق یمن ارائه کردند، شامل بندهای زیر است:
- متوقف کردن جنگ و آغاز گفت‌وگوی جدی میان طرف‌های مختلف یمنی تحت نظارت بین المللی
- جرم‌انگاری استفاده از سلاح در حل و فصل اختلافات
- ایجاد یک دولت فدرال از دو منطقه
-بازسازی یمن و نهادهای مدنی، نظامی و امنیتی آن
- اعلام دولت وحدت ملی و اینکه تنها یک دولت مالک ثروت‌های نفتی و منابع استراتژیک کشور بماند.
علی ناصر بر توقف فوری جنگ و برقراری آتش بس برای مدت ۹۰ روز تحت نظارت یک کمیته نظامی و بین المللی که کشورهای منطقه در آن شرکت دارند، تاکید کرد که به دنبال آن گفتگوی ملی جامعی به منظور ایجاد صلح و تحقق وحدت مردم یمن در کل قلمرو ملی این کشور برگزار می‌شود.
هرچند به دلیل حجم طرح‌های شکست خورده اخیر درباره یمن ممکن است این طرح نیز موفق نباشد، آنچه طرح یاد شده را متمایز می‌سازد این است که این بار توسط شخصیت‌های یمنی ارائه شده است.
برگزاری رزمایش نظامی روسیه در کریمه
در ادامه تنش‌ها در منطقه شرق اوکراین، روسیه در شبه‌جزیره کریمه رزمایش نظامی برگزار کرد.
«سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه روز پنجشنبه برای نظارت بر برگزاری رزمایش نظامی در مرز اوکراین، به شبه‌جزیره کریمه سفر کرد.
به نوشته «رویترز»، در این رزمایش ضربتی، نیروهای منطقه جنوبی و چتربازان ارتش روسیه به انجام تمرینات نظامی در منطقه کریمه پرداختند.
بر اساس این گزارش، شویگو قرار است بر میزان آمادگی نیروهای زمینی و دریایی روسیه که در کریمه و نزدیکی اوکراین مستقرند، نظارت کند.
اوکراینی‌ها در روزهای گذشته روسیه را به استقرار نیروهای نظامی در اطراف مرزهای مشترک متهم کرده و مدعی شدند جدایی‌طلبان تحت حمایت روسیه سیستماتیک، آتش‌بس در شرق اوکراین را نقض می‌کنند.
کی‌یف چندی پیش کمک نظامی چند صد میلیون دلاری از آمریکا شامل خودروهای زرهی، پهپاد و موشک‌های ضد تانک دریافت کرده و مشغول انباشت آنها در نزدیکی مرز روسیه است.
«دمیترو کولبا» وزیر خارجه اوکراین در مصاحبه با خبرگزاری «رویترز»، ضمن درخواست از آمریکا برای ارائه تجهیزات جنگ الکترونیک به این کشور برای تقابل با روسیه، از اتحادیه اروپا نیز خواست تحریم‌هایی از جمله قطع دسترسی به سوئیفت را علیه مسکو اعمال نماید.
روز گذشته وزارت خارجه روسیه با بیان اینکه اوکراین و ناتو به انباشت نیروی نظامی در مرزهای این کشور ادامه می‌دهند، به آنها هشدار داد از اقداماتی که منجر به درگیری خواهد شد، اجتناب کنند.
درخواست ۴۰ سازمان برای رفع تحریم‌ها به منظور مقابله ایران با کرونا
بیش از ۴۰ سازمان حقوق بشری از دولت «جو بایدن» خواسته‌اند تحریم‌هایی را که مقابله ایران با همه‌گیری کرونا را دشوارتر می‌کند رفع کند.
دولت آمریکا در حال حاضر تحریم‌هایی علیه بخش‌های مختلف اقتصاد ایران اعمال کرده است. بسیاری از این تحریم‌ها در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» به عنوان بخشی از کارزار فشار حداکثری علیه ایران اعمال شده‌اند.
این نامه که به ابتکار سازمان‌های مذهبی، حقوق بشری و صلح‌طلب نوشته شده از جو بایدن خواسته به وعده‌هایش برای تسهیل ارسال کمک‌های بشردوستانه به ایران در بحبوحه تلفات بیماری همه‌گیر کرونا جامه عمل بپوشاند.
«کمیته خدمات دوستان آمریکا» و «پیروزی بدون جنگ» بعضی از سازمان‌هایی هستند که این نامه را امضا کرده‌اند. در این نامه آمده است: «نرخ ابتلا به کووید در ایران، در بالاترین سطح از زمان آغاز این بیماری همه‌گیر است. هر گونه تأخیر در واکسیناسیون مستقیم به معنی ایجاد خطر عمده برای زندگی مردم عادی خواهد بود.»
«جو بایدن» بهمن‌ماه گذشته در دستوری خواستار بررسی اثر تحریم‌های یکجانبه و چند جانبه بر مبارزه کشورها با بیماری «کووید-۱۹» شده بود. سندی که در آن زمان روی کاخ سفید قرار گرفته بود «رهبری جهانی آمریکا برای تقویت مبارزه بین‌المللی با کووید-۱۹ و تقویت آمادگی زیستی و ایمنی جهانی» نام گرفته بود.
یکی از بخش‌های این سند به «کاهش تحریم‌ها»، در ارتباط با کووید-۱۹ اختصاص یافته است. بایدن دستور داده بود وزارتخانه‌های خارجه، خزانه‌داری و بازرگانی و نهادهای زیرمجموعه وزارت بهداشت و همچنین «نمایندگی آمریکا برای توسعه بین‌المللی» (USAID) به بررسی تحریم‌های یکجانبه آمریکا و تحریم‌های چندجانبه پرداخته و ارزیابی خود را درباره اینکه آیا این تحریم‌ها مانع مبارزه با کرونا می‌شوند یا خیر به او ارائه دهند.
بایدن از این مشاورانش خواسته بود، توصیه‌هایی را در این خصوص و درباره اینکه آیا نیازی به تغییر رویکردها وجود دارد یا خیر، به او ارائه دهند. با این حال، از آن زمان به بعد اقدامی از سوی دولت آمریکا برای کاهش تحریم‌ها جهت کمک به مبارزه با کرونا انجام نشد.
با توجه به اتخاذ سیاست خارجی سرد بین آمریکا با کشورهای اسرائیل و عربستان و ترکیه و روسیه و چین 
آمریکا از گرگ بدتره. هر چه بیشتر اجتناب کنیم بهتره