بین الملل تابناک: چند هفتهای است، مذاکرات هستهای در وین متوقف شده و اختلافات معدود باقی مانده، امیدها برای احیای برجام را کمرنگتر از پیش کرده است.
در این میان، مهم ترین اختلاف باقی مانده درخواست ایران برای خروج سپاه از لیست گروه های تروریستی خارجی و مخالفت آمریکا با آن است. در واقع، همه چیز به تصمیم سیاسی دولت آمریکا بستگی دارد.
در همین رابطه، مجله معتبر آمریکایی «فارن پالیسی» در مطلبی نوشته: اکنون وقتش است که یک امتیاز به سپاه پاسداران داده شود. توافق هستهای ایران، مهمتر از یک فهرست نمادین تروریستی است.
در این مطلب فارن پالیسی آمده است: در این چند هفته، دیپلماتهایی که میگفتند احیای توافق هستهای ایران ظرف چند روز انجام میشود، چرخشی کرده، میگویند کاملا نامشخص است که اصلا چنین توافقی به جریان افتد! این اواخر، ایران در تقلا برای چانه زنیهای دقیقه آخر است؛ هرچند حسب گزارش ها، تهران از توافقی که ظاهرا به این کشور امکان می دهد که ناچار به انهدام کامل سانتریفیوژهای پیشرفته اش نباشد، خشنود است. البته هنوز روشن نیست ایران، تنها این سانتریفیوژها را از مدار خارج میکند یا قطعات آنها را باز کرده برای حفاظت به یک کشور سوم میفرستد!
این نشریه آمریکایی در ادامه نوشت: به نظر میرسید بر سر همه چیز، توافق حاصل شده است؛ تقریبا همه چیز. اما ناگهان مانع تازهای ایجاد شد و آن هم حذف نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی وزارت خارجه آمریکاست. هرچند دلایل زیادی برای ناخرسندی از بازی سختگیرانه دیپلماتیک ایران وجود دارد، با توجه به بافتِ شکننده گفتوگوها، این امتیازی است که آمریکا باید برای واگذاری آن آماده میبود.
فارن پالیسی افزود: با توجه به فشارهای داخلی و خارجی برای جلوگیری از حذف نام سپاه از فهرست تروریستی، انجام این کار برای دولت بایدن یک گزینه خوشایند نیست، ولی معامله با ایران هرگز یک گزینه خوشایند نبوده است. پرسش این است: آیا دستاورد یک توافق هستهای احیاشده، از هزینههای حذف نام سپاه از این فهرست، بیشتر نیست؟
این نشریه در ادامه آورده است: برخی کارشناسان بر این باورند که سپاه همچنان در ذیل چندین برنامه تحریمی آمریکا خواهد ماند و حذف آن از فهرست تروریستی هم یک امتیاز مهم نیست. علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین المللی بحران میگوید که درج نام سپاه در این فهرست، هیچ تاثیری بر عملیات تهاجمی مسلحانه این گروه در منطقه نداشته، بلکه بلافاصله به تشدید حملاتش انجامیده است.
در همین رابطه، روز دوشنبه «حیدرعلی مسعودی» کارشناس ارشد مسائل هسته ای در گفتوگو با تابناک اظهار داشت: خروج نام سپاه، مسالهای است که همچنان حل نشده باقی مانده و دو طرف توپ را در زمین یکدیگر میاندازند و معتقدند که طرف مقابل باید اقدامی انجام دهد. از سوی ایران، خروج نام سپاه از لیست گروههای تروریستی، هم یک جنبه نمادین دارد و هم یک جنبه مادی و عینی. جنبه نمادین این است که ایران توانسته در مذاکرات، دستاورد نمادینی به دست بیاورد؛ به این معنا که بخش مهمی از نیروی امنیتی و نظامی خود را از ذیل نام گروههای تروریستی بیرون آورده و این یک دستاورد نمادین است.
این کارشناس مسائل هستهای ادامه داد: جنبه مادی و عینی مساله هم بسیار مهم است و خود دوباره دو جنبه دارد: یکی جنبه ابعاد امنیتی و درگیریهای احتمالی در منطقه و مساله دوم ـ که به نظر مهمتر است ـ بحث اقتصادی قضیه است. بحث امنیتی و نظامی از این جهت مهم است که ماندن نام سپاه در لیست گروههای تروریستی میتواند زمینهای برای درگیریهای احتمالی آینده بین ایران و آمریکا در منطقه تلقی شود، چون نیروهای سپاه یا تاسیسات مربوط به سپاه در منطقه، بالقوه میتواند هدف عملیات نظامی آمریکا قرار گیرد و منشا یک درگیری نظامی باشد و طبعا این مساله اهمیت دارد که این احتمال کاهش پیدا کند. جنبه اقتصادی مساله هم بسیار مهم است. با توجه به اینکه سپاه در اقتصاد ایران هم دارای نقش است و بسیاری از افراد، شرکتها و مؤسسات اقتصادی در ایران مستقیم یا غیرمستقیم با فعالیتهای اقتصادی سپاه کار میکنند، بنابراین، ماندن نام سپاه در این لیست میتواند دستاویزی برای تداوم تحریمها در آینده پس از احیای برجام باشد. ایران تأکید دارد که این اتفاق بیفتد و سپاه از لیست گروههای تروریستی خارج شود.