به گزارش «تابناک»، محسن مقصودی تهیهکننده و مجری برنامه تلویزیونی «ثریا» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره استمرار تولید و پخش ۱۰ ساله این برنامه در تلویزیون که یک رکورد محسوب میشود، بیان کرد: در تمام این سالها برنامه «ثریا» هم بارها متوقف شده و شاید اگر در همان مقاطع تعطیلی صبر و تحمل نمیکردیم، تا به امروز بارها این برنامه هم به پایان رسیده و تیم تولید آن از هم پاشیده بود. حداقل دو سه بار با تعطیلیهای موقت از دو سه ماه تا یک سال، تعطیلی را تجربه کردیم، در مواردی هم برخی برنامههای مشخص ما روی آنتن نرفت. در مجموع اما استمرار فعالیت و انگیزهای که گروه تولید داشت، در کنار کمک و همراهی مردم باعث شد که «ثریا» همچنان باقی بماند.
توقفهای مکرر «ثریا» و تنها ۲ بار بازپخش برای برنامه ۱۰ ساله
وی ادامه داد: یکی از حسنهای برنامههای عدالتخواه که رویکرد مردمی دارند، همین است که مردم پیگیر پخش آن هستند. مطالبه مردم و البته حمایت رهبر انقلاب از این رویکرد در برنامهسازی و لطفی که نسبت به برنامه «ثریا» داشتند، همه باعث شد تا برنامه بعد از هربار توقف، بار دیگر به آنتن بازگردد. همچنان اما برنامه «ثریا» جزو معدود برنامههای تلویزیون است که کمترین بازپخش را دارد و تا به امروز تنها دو قسمت از برنامههای زنده ما در شبکه یک، بازپخش داشته است. البته مستندهای ما متعدد پخش میشود اما برنامههای زنده ما در تمام ۱۰ سال گذشته تنها دو بار بازپخش داشته است، یکی از آنها برنامهای بود که رهبر انقلاب از آن تقدیر کردند و دیگری هم یکی از قسمتهای اخیر ما با موضوع ارمنستان و حوادث مرزی آنجا بود که به واسطه روشنگریای که داشت استقبال بسیار خوبی از آن شد و تصمیم به بازپخش آن گرفتند.
مقصودی ادامه داد: در شبکه افق حدود یکسال شاهد بازپخش برخی قسمتهای «ثریا» بودیم اما در آنجا هم در مقاطعی با مشکلاتی مواجه بودیم. در مقطع کوتاهی هم شبکه آموزش گزیدههایی از برنامه را بازپخش میکرد. بازپخش درست و به اندازه برنامه یکی از مطالبات ما از ابتدا بوده و امیدواریم در دوره جدید مدیریت صداوسیما این رویکرد نسبت به «ثریا» تغییر کند. خیلی از برنامههای سیما در حال حاضر بازپخش دارند اما «ثریا» بهرغم ساعت پخش که دارد و بعد از ۱۱ شب روی آنتن میرود، هیچ بازپخشی ندارد. چنین برنامهای باتوجه به پژوهشی که برای هر قسمت آن صورت میگیرد، واقعاً نیاز به بازپخش دارد.
حجم نامههای انتقادی از «ثریا» در دفتر مدیران
این برنامهساز تلویزیونی در پاسخ به این پرسش که احساس میکند ریشه نگرانیها درباره بازپخش برنامهای مانند «ثریا» در کجاست و آیا مدیران سیما نسبت به آن حساسیتی دارند، توضیح داد: ما در دورههای گذشته دیدارهایی را با برخی مدیران تلویزیون داشتیم که وقتی به دفترشان میرفتیم، حجم بالایی از نامههای انتقادی از نهادها و ارگانهای مختلف علیه برنامه «ثریا» به ما نشان میدادند و میگفتند ما با این نامهها چه کنیم؟ ما در پاسخ میگفتیم این اتفاقاً نشاندهنده حسن یک برنامه است که مانند سیبزمینی خنثی نبوده و نسبت به آن واکنش وجود دارد. اساساً ما با خود عهد کردهایم که برنامه خنثی روی آنتن نرویم چرا که برنامهسازی خنثی را تضییع حقوق مردم میدانیم. برنامهای که قرار نیست حقی را عیان کند و یا یک مظلومیت را به تصویر بکشد، برای چه باید روی آنتن برود؟
وی ادامه داد: همین فشارها از بیرون اما باعث طرح ملاحظاتی از سوی مسئولان در دوره گذشته تلویزیون میشد که از ما میخواستند به برخی سوژهها ورود نکنیم. در دوره جدید واقعاً فضا تغییر کرده است و امیدواریم در ادامه هم شاهد استمرار همین رویکرد باشیم. از همان روز معارفه آقای جبلی فضا تغییر کرده و سراغ خیلی سوژهها میتوانیم برویم. امیدواریم این تحول در معاونت سیما صورت جدیتری هم پیدا کند.
مقصودی درباره برنامههای مطالبهگر تلویزیون که طی چهاردهه گذشته تبدیل به برند هم شده بودند و برخی از آنها نیاز به احیا دارند هم گفت: معتقدم برخی از قسمتهای برنامه «راز» نادر طالبزاده که به مسائل جدی اقتصادی و سیاسی میپرداخت، چنین ویژگیای داشت و اتفاقاً آن رویکرد در شکلگیری برنامه «ثریا» به ما خیلی کمک هم کرد. واقعیت اما این است که برنامههای مطالبهگر ماندگار در طول چهار دهه گذشته بسیار کم بودهاند. برنامههای صریحی که بهصورت تخصصی و مسئلهمحور سراغ مطالبهگری بروند، داشتهایم که نمونه آن «پایش» بود اما متأسفانه آن هم متوقف شده است.
باید روی برنامههای مطالبه گر نظارت باشد
این تهیهکننده درباره آسیبهایی که برنامهسازیهای مطالبهگر در تلویزیون را تهدید میکند گفت: روی کار همه ما باید نظارت باشد. بهویژه برنامهسازانی که به حوزه مطالبهگری جدی ورود میکنند، در معرض انواع پیشنهادها ممکن است قرار بگیرد. ما هم در این زمینه استثنا نیستیم و تلاشمان در تمام این مدت همین بوده است که بچههای گروه زندگی سالمی داشته باشند. اگر کسی به دفتر برنامه «ثریا» بیاید و شرایط زندگی شخصی بچههای گروه را رصد کند، کاملاً شرایط کاری ما مشخص میشود. در عین حال ما هم مصون از خطا نیستیم. آدمهایی بودهاند که از ما شاید مطمئنتر هم بودند اما در مسیر زندگی دچار لغزش شدند. به همین دلیل باید صداوسیما نظارت کاملی روی کار ما داشته باشد و حتی تراکنشهای مالی تهیهکنندهها را چک کند.
تهیهکننده «ثریا» تأکید کرد: شخصاً حاضرم تمام تراکنشهای مالی حسابهای شخصی و کاریام توسط حراست سازمان و یا مدیران شبکه مورد بررسی قرار بگیرد. اگر تهیهکنندگان و مجریان معروف تلویزیون وارد کارهای تجاری و اقتصادی مرتبط با حوزه برنامهسازی خود میشوند، باید روی آنها نظارت جدی وجود داشته باشد. بهعنوان مجری «ثریا» در طول این ۱۰ سال حتی یک اجرای خارج از سازمان صداوسیما نداشتهام که بخواهم بابت آن پولی دریافت کنم. نمیگویم کسی که میگیرد اشتباه میکند اما معتقدم ملاحظات را باید رعایت کرد. شما در یک برنامه میخواهید وزیر صنعت را نقد کنید، اگر وزارت صنعت برای شما بهعنوان مجری برنامه یک همایش را پیشنهاد کرد، آیا قبول این پیشنهاد روی برنامهای که میخواهی بسازی تأثیر نخواهد داشت؟ یک مجری نباید تبدیل به مدیر روابط عمومی نهادی شود که شاید در مقطعی نیاز به نقد آن باشد، این یک تعارض منافع آشکار در کار ماست.
وی افزود: مواردی که به آن اشاره میکنم متأسفانه به کرات شاهد هستیم. اینکه مدیر روابط عمومی یک دستگاه، همزمان مجری یک برنامه است، طبیعتاً نیاز به تفکیک دارد. لااقل او در حوزه مربوط به نهاد مربوطه نباید برنامهسازی کند. کارهای اقتصادی و تجاری برخی همکاران ما حتماً باید رصد شود. بالاخره تریبون تلویزیون، امانت از سوی مردم است. نمیشود همزمان با حضور در این تریبون به فلان پروژه مالسازی هم بروی و برای آن تبلیغ کنی و حتی در ساخت آن پروژه شریک شوی!
مقصودی ادامه داد: مردم هم این موارد را حس میکنند. شما وقتی از مردم فاصله بگیری، مردم متوجه میشوند دیگر حرفهایی که میزنی، قلابی و فیک است. من اگر زندگی مردم عادی و مشکلات آنها را لمس نکرده باشم، طبیعتاً حرفهایم به دل مردم نمینشیند. در طول ساخت برنامه «ثریا» ما هم پیشنهادهای متعددی داشتیم اما سعیمان در تمام گروه این بوده که ملاحظات را رعایت کنیم. نگاه همه اعضای گروه ما هم نگاهی اعتقادی به کار است، اما در حد هدایایی که ممکن است از سوی برخی نهادها اهدا شود هم تذکر دادهایم که همه مراقبت کنند و هیچ هدیهای را نپذیرند. با این حال همه ما در معرض این خطرها هستیم و همین منی که الان این حرفها را میزنم از یک سال آینده خودم خبر ندارم. همه ما انسانیم و به همین دلیل سیستم باید روی کار ما نظارت داشته باشد.
ابتدا یک پراید و بعد از آن بهصورت قسطی یک سمند خریدهام
این تهیهکننده تلویزیون با تأکید مجدد بر آمادگی خود برای اعلام شفاف داراییها و گردش مالی حسابهایش افزود: در حال حاضر در شرق تهران مستأجر هستم و یک واحد مسکن مهر هم دارم که آن را اجاره دادهام تا بتوانم در تهران ساکن باشم. اتفاقاً در موعد پایان قرارداد اجارهام هستم و بهخوبی وضعیت این روزهای مردم را درک میکنم. تنها تغییر مالی من در طول ۱۰ سال ساخت برنامه «ثریا» این بود که ابتدا خودرویی نداشتم، در دو سال اول توانستم یک پراید بخرم و بعد از آن هم بهصورت قسطی یک سمند خریدهام که به تازگی هم اقساط آن به پایان رسیده است.
وی درباره تفاوت دستمزد مجریان برنامههایی از جنس «ثریا» با مجریان برنامههای گفتگومحور در دیگر حوزهها هم گفت: در دورههای قبلی، این مسئله یکی از مشکلات سازمان صداوسیما بوده است که امیدواریم در دوره جدید برطرف شود. اینکه برخی چهرهها، سلبریتیها و مجری-بازیگرها دستمزدهای چند ده میلیونی برای دو ساعت اجرای یک برنامه میگیرند، یک آسیب است. مثلاً ما برای تولید یک مستند برونمرزی در «ثریا» بودجهای در نظر میگیریم اما بعدتر میبینیم همین مبلغ هزینه اجرای یک ساعت یکی از همین چهرهه بوده است! اینها موارد عجیب و غریبی است که میتواند مقاومت هر کسی را بشکند. بچههایی که میدانند با سختی بسیار کار کردهاند اما هنوز حقوق خود را از یک برنامه دریافت نکردهاند، ناگهان میشنوند فلان مجری ۵۰ یا حتی ۱۵۰ میلیون تومان فقط برای ۲ ساعت اجرا گرفته است! اینها نیاز به بحثها و پیگیریهای جدی دارد. این شرایط یا باید بهکل تغییر کند یا حداقل باید شفافسازی درباره آن صورت بگیرد. مردم باید بدانند فلان مجری که دارد بهنمایندگی از آنها صحبت میکند، چقدر دستمزد میگیرد. اگر احساس میکنید برای دو ساعت اجرا حقتان است که ۵۰ میلیون تومان دستمزد بگیرید، چرا این را شفاف اعلام نمیکنید؟
مقصودی با تأکید براینکه به عنوان مجری و تهیهکننده برنامه «ثریا» آمادگی کامل برای شفافسازی درباره دستمزد خود و دیگر عوامل این برنامه دارد تأکید کرد: از نظر ما هیچ منعی در این زمینه وجود ندارد و مسئولان سازمان باید در این زمینه تصمیمگیری کنند. باید دید توجیه دوستانی که قائل به شفافسازی در این زمینه نیستند، چیست. به عقیده من درباره تمام آیتمهایی که برای تولید یک برنامه با بودجه بیتالمال بسته میشود، باید بهٌصورت کامل شفافسازی شود. پیشنهاد من این است که تمام قراردادهای سازمان صداوسیما بهصورت شفاف در اختیار مردم قرار بگیرد تا قابل مقایسه باشد که هر برنامه چقدر بودجه دریافت کرده و ما به ازای آنچه محصولی تحویل داده است. بهترین ناظر در این زمینه مردم هستند. خود ما هم شرمنده مردم هستیم و احساس میکنم ما هم به اندازه بودجهای که از بیتالمال دریافت میکنیم، هنوز کار نکردهایم. خیلی از مردم شرایط بسیار سختتری از ما دارند و هنوز نتوانستهایم نسبت به دریافتیای که داشتهایم حق این مردم را ادا کنیم.