بورس تابناک | محمدصادق عربلو: در زمستان سال گذشته بود که زمزمه‌هایی مبنی بر وضع عوارض صادراتی مطرح شد، اما این تصمیم به مرحله نهایی نرسید تا اینکه در روز دوشنبه هفته گذشته مورخه ۲۲ فروردین ۱۴۰۱ وزارت صمت مصوبه‌ای را ابلاغ نمود که بیانگر اجرایی شدن این عوارض بود.
بر اساس این مصوبه که به بهانه اطمینان از تامین مواد اولیه صنایع کشور با قیمت‌های رقابتی مطرح شده بود، اعلام شد که عوارض صادراتی پلکانی بر اساس تغییرات قیمت‌های صادراتی ایران نسبت به قیمت مبنا محاسبه و از ابتدای سال ۱۴۰۱ اعمال می‌شود.
قیمت مبنا تا ابتدای خرداد ۱۴۰۱ برابر با آخرین قیمت صادراتی فوب ایران منتهی به هفته اول دی ماه ۱۴۰۰ در نظر گرفته شده بود و بعد از خرداد ۱۴۰۱ نیز اعلام شد که توسط ستاد تنظیم بازار تعیین و برای دوره مشخص ابلاغ خواهد شد.
محصولات مد نظر به منظور اعمال عوارض پلکانی شامل محصولات زنجیره ارزش فولاد از سنگ آهن تا شمش فولاد و محصولات پایین دست، محصولات زنجیره فلزات اساسی مس، آلومینیوم، روی از کنسانتره تا فلز و محصولات پایین دستی، محصولات زنجیره پتروشیمی و شیمیایی، شیشه، کلینکر، سیمان و انواع فروآلیاژ بودند.
هر چند که به سرعت مجید عشقی رئیس سازمان بورس به این مصوبه واکنش نشان داد، اما به هر حال این خبر موجب شد تا در روز سه شنبه هفته گذشته ما شاهد ریزش شدید بازار باشیم و بورس یکپارچه قرمزپوش شد و شاخص‌ها به شدت افت کردند.
بعد از آن کارشناسان واکنش‌های مختلفی را نسبت به این مصوبه نشان دادند. در ادامه در گفتگو با ویدا مهاجر کارشناس بازار سرمایه به بررسی عوارض این تصمیم و مصوبه پرداخته ایم.
ویدا مهاجر کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار بورس تابناک گفت: این عوارض قطعا تاثیرات منفی را بر بازار دارد همانطوری که در نامه دکتر عشقی رئیس سازمان بورس به وزارت صمت هم آمده است این عوارض می‌تواند تاثیر بدی بر بازار سرمایه داشته باشد.
وی افزود: این عوارض همانطور که می‌دانید با مخالفت جدی فعالان اقتصادی نیز مواجه شده است و به نظر می‌رسد اطلاعات غلطی به ستاد تنظیم بازار داده شده که این تصمیم اشتباه را گرفته اند. این تصمیم باعث می‌شود هم شرکت‌های ایرانی بازار صادراتی خود را از دست بدهند و میزان ورود ارز به کشور کم شده و قیمت ارز بالا برود و هم نقدینگی از بازار سرمایه و بازار‌های دیگر به سمت کالا‌هایی نظیر ارز و طلا و مواد غذایی و خودرو برود و تورم را تشدید کند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: قطعا تبعات نامطلوب این اقدام بر بازار سرمایه که عمده ارزش آن در اختیار سهامداران شرکت‌های فولادی، معدنی و پتروشیمی است، بسیار منفی برآورد می‌شود. سقوط ۳۳ هزار واحدی شاخص کل در یک روز نشان دهنده اشتباه بودن این تصمیم است.
مهاجر گفت: این تصمیم همچنین بازار قاچاق را داغ‌تر خواهد کرد، چون شرکت الان ناچار می‌شود در بازار داخل کالا خود را تا ۲۲ درصد ارزانتر بفروشد به همین دلیل دلالان و قاچاقچیان این کالا‌ها را خریده و از مرز‌های غیررسمی صادر می‌کنند. نتیجه این مساله افزایش قاچاق، کمبود ارز در کشور و در نهایت جهش قیمت داخلی و تشدید کمبود کالا به دلیل صرفه بالا قاچاق خواهد بود.
