ترکیب مدیریتی که در ایران خودرو جواب داد/ جیب دلال ها یا خطوط تولید مسئله این است!

صنعت خودرو نسبت در سال جاری که به دو ماه پایانی خود رسیده است، شاید هنوز مطلوب افکار عمومی نباشد، اما نسبت به سال گذشته کاملا قابل دفاع است. عبور از رکورد تولید سال گذشته در 9 ماه از سال 1401 خود نشان می دهد، این صنعت روی ریل درست حرکت می کند و تنها نیازمند زمان است تا به مقصد برسد.
اقدامات خودروسازان در سال جاری چند محور اصلی داشته است. تولید خودروی کامل، تکمیل خودروهای ناقص، افزایش تولید و کیفیت محصولات. اگر قرار باشد با انصاف سخن بگوییم، باید اقداماتی که در سال جاری در صنعت خودرو انجام شده است تا این صنعت به روزهای خوب خود بازگردد را در کنار نیمه خالی لیوان همزمان دید. به طور مثال در بهمن ماه سال گذشته بود که ایران خودرو به عنوان بزرگ ترین خودروساز کشور تغییر و تحولاتی را در عرصه مدیریت خود تجربه کرد.

سرآغاز تحول

مهدی خطیبی جای فرشاد مقیمی را گرفت و به این ترتیب سرفصل های تازه ای در این خودروساز آغاز شد. یکی از اولین اقدامات سبک کردن بار روی دوش ایران خودرو از محصولات ناقصی بود که در کف پارکینیگ های خاک می خوردند و نگهداری از آنها هزینه های بسیاری علاوه بر جریمه های دیرکرد تحویل بر دوش این خودروساز گذاشته بود. خطیبی پس از حضور در این خودروساز اولین قدم را در مسیر تکمیل خودروهای ناقص گذاشت و به همین دلیل حتی تولید را کمی کاهش داد تا خودروهای ناقص تکمیل شوند و به بازار راه پیدا کنند.
از طرفی در همان روزهای ابتدایی با اصلاح روابط و همکاری ها با قطعه سازان زنجیره تامین ایران خودرو را دچار تحولی کرد که بتواند، خطوط تولید را بهتر از گذشته تغذیه کند. به این ترتیب حدود 4 ماه بعد از حضور خطیبی در ایران خودرو، این شرکت از ابتدای خردادماه سال جاری دیگر خودروی ناقص تولید نکرد تا از افزایش زیان انباشته چند هزار میلیارد تومان جلوگیری شود. ضمن این که با تولید خودروی کامل و عرضه آن به بازار، در سال جاری ایران خودرو توانسته چند ده هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش خلق کند.
این شرکت در حوزه کیفیت نیز اقداماتی انجام داده است که باعث شده محصولات این خودروساز نسبت به رقیبان در بازار و بورس کالا بیشتر باشد. از جمله این اقدامات تعریف 279 پروزه کیفی است. این پروژه ها که از طراحی محصول گرفته تا اصلاح قالب های بدنه، سیستم های کیفی سنجی مونتاژ، خدمات پس از فروش و قطعات را در بر می گیرد، در نهایت باعث شده کیفیت خودروهای تولیدی ایران خودرو نسبت به گذشته در بعضی از محصولات تا حدود 30 درصد افزایش پیدا کند. گواه این موضوع نیز مراجعه کم تر خودروهای برای اشکالات مشترک و پرتکرار به مراکز خدمات پس از فروش ایران خودرو است.

بورس کالا راه نجات صنعت خودرو

از جمله نکات دیگر در خصوص دستاوردهای ایران خودرو در یک سال اخیر که به نوعی می توان آن را در رده دستاوردهای صنعت خودروی کشور به حساب آورد، بازگشت به روند سوددهی در ایران خودرو آن هم پس از چند سال است. به شکلی که طبق گزارش بورس این شرکت توانسته به ازای هر سهم به 4 ریال سود دست پیدا کند. موضوعی که نشان می دهد با این روند ایران شرکت علاوه بر کاهش زیان انباشته خود می تواند به سوددهی برسد.
یکی از اصلی ترین دلایل روی ریل قرار گرفتن ایران خودرو به جز مدیریت عاقلانه در این شرکت، عرضه خودرو در بورس کالا و رقابت واقعی بین خریداران است. در حالی که قیمت دستوری در سال های گذشته سودی جز زیان برای صنعت خودرو کشور به بار نیاورده است. در واقع با عرضه خودرو در بورس کالا، علاوه بر شفافیت معاملات با افزایش تولید و عرضه حتی میزان افزایش قیمت خودروها در بورش نیز کاهش می یابد و این در حالی است که هنوز قیمت نهایی محصولات به فروش رسیده در بورش کالا نسبت به قیمت همین محصولات در بازار چند ده میلیون تومان کم تر است.
به این ترتیب تجربه عرضه خودرو در بورس کالا به معنای سرازیر شدن سود حال از سرمایه سرگردان جامعه به سمت تولید است. تولیدی که سال هاست حمایت از آن از محورهای اصلی مد نظر رهبر انقلاب بوده و تنها راه نجات اقتصاد کشور نیز به حساب می آید. هر چند در روزهای اخیر اخباری از بازگشت شورای رقابت به قیمت گذاری خودرو به گوش می رسد، اما واقعیت اینجاست که به قول فوتبالی ها ترکیب تیم برنده را نباشد تغییر داد. از این رو فروش خودرو در بورس کالا تا زمانی که عرضه و تقاضا به مرحله منطقی برسد، باید ادامه یابد.
عرضه خودرو در بورس کالا با روند فعلی تولید و عرضه در حال کوتاهع کردن دست دلال ها از بازار خودرو و راهی کردن سود به سمت تولید است، به عقیده بسیاری از کارشناسان تغییر این روند چه با شورای رقابت و چه بی شورای رقابت می تواند لطمه بزرگی به صنعت خودرو کشور بزند.
نباید فراموش کرد، سودی که از طریق قرعه کشی و دیگر روش های فروش به جیب دلال ها می رفت و خود تورم‌زا بود، حالا به خطوط تولید می رسد و باعث افزایش تولید شده است. در نتیجه تغییر ترکیب و روش برنده کاری اشتباه است.