بین الملل تابناک: در چند روز اخیر منابع مختلف خبری وابسته به منابع غربی و اسرائیلی خبرها و گزارش های متعددی را پیرامون توافق میان ایران و آمریکا منتشر کردند که توجهات زیادی را به خود معطوف کرد. با این حال، هم ایران و آمریکا وجود چنین توافقی را رد کرده اند. با این حال، به نظر می رسد اهداف پنهانی در پشت پرده این خبرسازی ها وجود دارد.
در همین رابطه، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد که این روزها گفته می شود دیدارهایی در سطح رئیس نمایندگی با راب مالی مسئول ایران در وزارت خارجه آمریکا داشته در پی انتشار برخی گزارشها مبنی بر نزدیک شدن ایران و آمریکا به توافق موقت اعلام کرد: هیچ توافق موقتی به جایگزینی برجام وجود ندارد و در دستور کار نیست.
ابتدا روزنامه عبری زبان «هاآرتص» بود که با ادعای اینکه ایران و امریکا به توافق بر سر احیای برجام «بسیار نزدیک» شدهاند، عملیات خبرسازی در زمین مذاکرات را کلید زد. این روزنامه صهیونیستی سه روز پیش در گزارشی مدعی شد که «گفتوگوهایی محرمانه میان تهران و واشنگتن در جریان است و احتمال حصول یک توافق محدود و اولیه میان دو کشور نیز وجود دارد که بر اساس آن، ایران سطح غنیسازی اورانیوم را در ازای آزاد شدن حدود ۲۰ میلیارد دلار از پول مسدود شده خود در عراق، کره جنوبی و سهم آن از برداشت از صندوق بینالمللی پول کاهش خواهد داد.»
پس از آن رسانه «میدل ایست آی»، چاپ لندن پا را از این هم فراتر گذاشت و به نقل از منابعی مدعی شد که مذاکرات، پیشرفت چشمگیری داشته و دو طرف به یک «توافق موقت» رسیدهاند که جزئیات آن به مقامهای ارشد دو کشور ارائه خواهد شد. این رسانه مدعی شده که ایران در چهارچوب این «توافق موقت» متعهد میشود که فعالیتهای غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصد و بالاتر خود را متوقف کند و به همکاری با سازمان بینالمللی انرژی اتمی برای نظارت و تأیید برنامه هستهای خود ادامه دهد. بر اساس این گزارش ادعایی، در مقابل به تهران اجازه داده میشود که روزانه تا یک میلیون بشکه نفت صادر کند و به درآمد آن و نیز دیگر منابع مسدود شدهاش در خارج از کشور دسترسی داشته باشد، مشروط بر آنکه این منابع انحصاراً برای خرید مجموعهای از کالاهای اساسی شامل غذا و دارو هزینه شوند.
خبرگزاری رویترز هم برای اینکه از ماجرا عقب نماند ادعا کرد که تأیید دیدار «رابرت مالی»، نماینده ویژه امریکا در امور ایران و امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل را از دو مقام ایرانی گرفته و با اعلام اینکه «ایروانی» و «مالی» در هفتههای گذشته حداقل سه بار ملاقات کردهاند، به نقل از یک مقام ارشد ایرانی نوشت: «پیشرفتهایی حاصل شده است و ما پیشنهادات و پیامهایی را با امریکاییها رد و بدل کردهایم. با این حال، جزئیات زیادی وجود دارد که باید در مورد آنها بحث کنیم.» چند روز پیش از این نیز وبسایت «آکسیوس» گزارش داده بود که «برت مکگورک، مشاور جو بایدن در امور خاورمیانه، به عمان سفر کرده تا راه حلهای دیپلماتیک احتمالی برای محدودیت برنامه هستهای ایران را به بحث بگذارد.»
به نظر می رسد، پشت پرده ه همه این خبرسازی ها چیزی جز بازی رسانه ای برای ایجاد امید کاذب در کشور و سپس فشار به بازار و تصمیم گیران تهران نیست. از سوی دیگر، این خبرسازیها را دقیقا باید طرحی برای مقصرنمایی ایران در مذاکرات پیش روی احتمالی دانست که غربیها آن را کلید زدهاند.
در همین رابطه، محمد باقری کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با تابناک اظهار داشت: هرگاه ایران و غرب وارد یک فرایند مذاکراتی برای امتیازگیری علیه از یکدیگر می شوند، معمولا توپخانه رسانه ای آن ها فعال می شود تا ضمن اثرگذاری بر شرایط داخلی ایران از مذاکره کنندگان ایرانی امتیاز بگیرند و ترجیحات خود را تحمیل کنند.
وی افزود: خبرها و گزارشات رسانه های غربی و اسرائیلی در چند روز اخیر را نیز باید در همین چارچوب ارزیابی کرد. به گونه ای که اگر بتوانند از این خبرسازی بر اثرگذاری بر بازارهای داخلی ایران استفاده کنند، تصمیم گیران و مذاکره کنندگان ایرانی را تحت فشار قرار خواهند داد و مذاکرات را به سمت و سویی که می خواهند سوق خواهند داد.
در این رابطه، مجتبی توانگر، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی طی رشته توییتی با اشاره به مذاکرات ایران و آمریکا نوشت: با وجود انجام مذاکراتی در نیویورک توافق قریبالوقوعی به دلیل کارشکنی امریکا وجود ندارد. آمریکا در تلاش برای امتیازگیری هستهای از ایران در ازای آزادسازی داراییهای بلوکه شده است که این امر خلاف قانون و مغایر منافع ایران است. دولت آمریکا همچنین درصدد کشاندن ایران به مذاکرات مستقیم رسمی است. دولت امریکا حتی در زمینه مبادله زندانیان نیز جدی نبوده و آن را به غنیسازی مرتبط میکند.
وی افزود: هدف از فضاسازیهای رسانهای در مقطع فعلی شرطیسازی فضای اقتصادی و وارد کردن شوک به بازار است.