بین الملل تابناک: استقبال سازمان ملل از تبادل سفرا میان تهران و ریاض، دیدار مقام ارشد جمهوری آذربایجان با نتانیاهو، پرتاب موشک بالستیک قاره پیما از سوی آمریکا، واکنش روسیه به رزمایش نظامی ارمنستان و آمریکا و هشدار روزنامهنگار آمریکایی به بایدن و بنسلمان، از مهمترین خبرها و رویدادهای منطقهای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
استقبال سازمان ملل از تبادل سفرا بین تهران و ریاض
روز چهارشنبه به وقت محلی، فرحان حق، معاون سخنگوی سازمان ملل، در خصوص تبادل سفرا میان عربستان و ایران به خبرنگاران گفت: ما از هر اقدام کشورها برای عادی سازی روابط با یکدیگر استقبال می کنیم. این همیشه یک گام مثبت به سمت جلوست.
فرحان حق همچنین درباره درخواست احتمالی هند برای تغییر نام این کشور به بهارات گفت: در مورد ترکیه که اسمش تغییر کرد، ما یک درخواست رسمی تغییر نام دریافت کردیم. بدون شک اگر چنین درخواست هایی دریافت شود ما آنها را درنظر می گیریم.
همزمان با سفر علیرضا عنایتی، سفیر ایران به ریاض، عبدالله العنزی سفیر جدید عربستان سعودی نیز ۱۴ شهریور ماه وارد تهران شد.
با ارتقای روابط ایران و عربستان به سطح سفیر، دو کشور پس از هفت سال روابط خود را در عالی ترین سطح، رسما از سر گرفتند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه، در دیدار با سفیر جدید ایران در عربستان پیش از سفر به ریاض، تاکید بر توسعه و تعمیق سیاست همسایگی، تحکیم رابطه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را با توجه به فرصتهای همکاری در حوزههای دوجانبه و چند جانبه با اهمیت دانست.
رئیس جمهور نیز با تأکید بر رویکرد جمهوری اسلامی ایران در توسعه و تحکیم مناسبات با همسایگان، از ایران و عربستان به عنوان دو کشور تأثیرگذار در منطقه و جهان اسلام یاد کرد و خواستار بهرهبرداری از توانمندیهای موجود برای توسعه مناسبات تهران و ریاض شد.
سید ابراهیم رئیسی در این دیدار با تأکید بر رویکرد جمهوری اسلامی ایران در توسعه و تحکیم مناسبات با همسایگان، از ایران و عربستان به عنوان دو کشور تأثیرگذار در منطقه و جهان اسلام یاد کرد و خواستار بهرهبرداری از توانمندیهای موجود برای توسعه مناسبات تهران و ریاض شد.
رئیس جمهور گفت: همکاری ایران و عربستان و افزایش همکاری کشورهای منطقه در ابعاد دو جانبه و چندجانبه و در زمینه مسائل جهان اسلام در دو سطح دولتی و مردمی، موجب اعتلای جایگاه کشورهای منطقه در معادلات منطقهای و جهانی شده و زمینه مداخلات خارجی را محدود خواهد کرد.
علیرضا عنایتی پیشتر معاون سفارت ایران در ریاض، سفیر کشورمان در کویت و دستیار وزیر و مدیرکل خلیج فارس بود. العنزی سفیر جدید عربستان در ایران نیز که یک چهره اقتصادی و سیاسی شناخته میشود، پیش از این سفیر عربستان در عمان بوده است.
دیدار مقام ارشد جمهوری آذربایجان با نتانیاهو
دستیار «الهام علیاف» در ادامه دیدارهای خود با مقامهای صهیونیست در سرزمینهای اشغالی، با مدیرکل وزارت خارجه و همچنین نخستوزیر این رژیم دیدار و گفتوگو کرد.
به گزارش ایسنا، سفارت باکو در تلآویو روز (چهارشنبه) خبر داد «حکمت حاجیاف» دستیار علیاف، رئیسجمهور جمهوری آذربایجان در امور سیاست خارجی با «رونن لوی» مدیرکل وزارت خارجه و پس از آن با «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی دیدار و گفتوگو کرده است.
حاجیاف پیش از این با «تساحی هنگبی» مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی دیدار کرده بود.
سفارت جمهوری آذربایجان خبر داده، حاجیاف در دیدار با لوی و نتانیاهو درباره «روابط دوجانبه، چشمانداز آینده روابط و همچنین تعمیق همکاریها» میان باکو و تلآویو رایزنی کرده است.
این در حالی است که باکو چند ماه قبل و برای نخستین بار در سرزمینهای اشغالی سفارت افتتاح کرد.
پرتاب موشک بالستیک قاره پیما از سوی آمریکا
در شرایطی که آمریکا بارها درباره برنامه موشکی و آزمایش موشکهای بالستیک توسط دیگر کشورها مواضع مداخله جویانه در پیش گرفته است، واشنگتن روز چهارشنبه یک موشک بالستیک قاره پیما آزمایش کرد.
منابع رسانهای شامل شبکه «سیجیتیان» خبر دادند که نیروی هوایی آمریکا با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که این کشور با موفقیت از پایگاه هوایی «وندنبرگ» مستقر در کالیفرنیا، موشک بالستیک قاره پیمای مینتمن ۳ را آزمایش کرد.
نیروی هوایی آمریکا اعلام کرد که این موشک بالستیک قاره پیما، غیرمسلح بود و ساعت ۰۱:۲۶ بامداد به وقت محلی کالیفرنیا پرتاب شد.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، برنامه موشک مینتمن ۳ در اوج جنگ سرد آغاز شد و این سلاح از دهه ۱۹۷۰ آغاز به کار کرده است.
این رسانه روس ادامه داد: « ایالات متحده قصد دارد مینتمن ۳ را با الجیام-۳۵ سنتینل(LGM-۳۵ Sentinel) جایگزین کند که یک سامانه موشکی بالستیک قاره پیما زمین پایه است و در حال حاضر در مراحل اولیه توسعه است.»
خبرگزاری اسپوتنیک افزود: «موشکهای بالستیک قاره پیما بخش سنتی از سه گانه اتمی ایالات متحده هستند.»
آمریکاییها شهریور سال گذشته هم موشک قاره پیما پرتاب کردند. نیروی هوایی آمریکا اواسط شهریور ۱۴۰۱ از پایگاه وندنبرگ موشک «مینتمن ۳» شلیک و پرتاب کردند.
نیروی هوایی آمریکا در توضیح این اقدام گفته بود که پرتاب موشک بالستیک قاره پیمای مینتمن ۳ را به روسیه اطلاع داده بود و «این پرتاب آزمایشی بخشی از فعالیتهای معمول و دورهای است که هدف آن نشان دادن توان بازدارندگی اتمی ایالات متحده است.»
واکنش روسیه به رزمایش نظامی ارمنستان و آمریکا
در شرایطی که واکنشها به اظهارات اخیر نیکول پاشینیان نخستوزیر ارمنستان درباره روسیه ادامه دارد، ایروان از تدارک خود برای برگزاری رزمایش نظامی مشترک با واشنگتن خبر داد.
منابع رسانهای از ایروان پایتخت ارمنستان گزارش دادند که وزارت دفاع این کشور خبر داد که ارمنستان از یازدهم تا بیستم سپتامبر (۲۰ تا ۲۹ شهریور) میزبان یک رزمایش نظامی مشترک با آمریکا خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری «رویترز»، وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد که هدف از برگزاری رزمایش «شریک عقاب ۲۰۲۳» (Eagle Partner ۲۰۲۳) آماده کردن نیروهای ارمنستانی برای شرکت در ماموریتهای بینالمللی حفظ صلح است.
یکی از سخنگویان ارتش آمریکا اعلام کرد، ۸۵ نظامی این کشور و ۱۷۵ نظامی ارمنستانی در این رزمایش شرکت خواهند کرد. به گفته او، نظامیان آمریکایی در این رزمایش از تسلیحات سنگین استفاده نخواهند کرد.
بنا بر گزارش رویترز، تعدادی از اعضای گارد ملی کانزاس در این رزمایش حضور دارند؛ گاردی که بیست سال سابقه همکاری آموزشی با ارمنستان دارد.
اعلام برگزاری رزمایش نظامی مشترک ارمنستان با آمریکا با واکنش دیمیتری پسکوف سخنکوی کاخ کرملین (ریاست جمهوری روسیه) مواجه شده است.
سخنگوی ولادیمیر پوتین روز چهارشنبه (امروز) گفت: «البته که چنین اخباری بویژه در اوضاع کنونی، باعث نگرانی میشود؛ بنابراین این خبر را عمیقاً تحلیل و اوضاع را رصد خواهیم کرد.»
رویترز در گزارش خود درباره این واکنش سخنگوی ریاست جمهوری روسیه نوشته است: «به رغم مقیاس کوچک این رزمایش، کرملین گفت که از نزدیک این رزمایش را زیر نظر خواهد داشت.»
این رسانه غربی افزود: «روسیه در ارمنستان، یک پایگاه نظامی دارد و خود را قدرت برتر در منطقه قفقاز جنوبی میداند؛ منطقهای که تا سال ۱۹۹۱ بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود. این کشور یک نیروی حافظ صلح در منطقه دارد تا توافقی را حفظ کند که به جنگ بین ارمنستان و آذربایجان در سال ۲۰۲۰ پایان داد.»
اعلام برگزاری رزمایش نظامی مشترک ارمنستان و آمریکا در این کشور حوزه قفقاز در شرایطی انجام شده که واکنشها به اظهارات اخیر نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان درباره مواضع روسیه همچنان ادامه دارد.
پاشینیان اخیرا در گفتوگو با یک نشریه ایتالیایی مدعی شد که روسیه در حال دور شدن از «قفقاز جنوبی» است. نخستوزیر ارمنستان همچنین وابستگی امنیتی به یک کشور را اشتباه راهبردی خواند.
اظهارات پاشینیان، واکنش دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین را به دنبال داشت و او در یک کنفرانسی خبری در مسکو، سخنان نخستوزیر ارمنستان را رد کرد.
سخنگوی ولادیمیر پوتین گفته بود: «ما نمیتوانیم این صحبتهای نخستوزیر ارمنستان را بپذیریم. روسیه بخشی جداییناپذیر از منطقه قفقاز جنوبی است پس نمیتواند جای دوری برود. روسیه نمیتواند ارمنستان را رها کند. تعداد ارمنیهایی که در روسیه ساکنند، حتی از ارمنیهای ساکن خود ارمنستان بیشتر است...روسیه به ایفای نقش منسجم و حیاتی خود در با ثبات کردن و زدودن درگیری از این منطقه ادامه خواهد داد. ما به ایفای این نقش ادامه خواهیم داد.»
سخنگوی کاخ کرملین به میانجیگری روسیه برای پایان دادن به جنگ ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر منطقه قره باغ کوهستانی اشاره کرد و افزود: «چیزی که بسیار مهم است، این که همه طرفهای مربوطه در این منطقه به توافقات سهجانبهای که دو سال قبل حاصل شدند پایبند باشند. تبعیت از این توافقات کلید موفقیت است.»
هشدار روزنامهنگار آمریکایی به بایدن و بنسلمان
«توماس فریدمن» تحلیلگر روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» روز گذشته، سهشنبه ۵سپتامبر سرمقالهای را منتشر و در آن از ایالات متحده و عربستان سعودی خواست تا زمانی که «بنیامین نتانیاهو» و ائتلاف راستگرای او در سرزمینهای اشغالی قدرت دارند، وارد توافق عادیسازی بین تلآویو و ریاض نشوند.
طبق گزارش پایگه اینترنتی شبکه «آی۲۴»، فریدمن خطاب به «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا و «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی نوشت: اجازه ندهید نتانیاهو شما را در زمره احمقهای مفید برای خود قرار دهد؛ عادیسازی روابط برای ریاض با یک «دولت غیرعادی اسرائیل» در هر حالتی، غیرممکن خواهد بود.
این تحلیلگر آمریکایی تأکید میکند که بنیامین نتانیاهو علیرغم پیشنهاد طرحی که «اقتدار دادگاه عالی در اسرائیل را تضعیف میکند»، باز در تلاش است تماسها با ایالات متحده را حفظ کرده و به توافق با عربستان سعودی هم دست یابد؛ آن هم تنها با ژستهای ظاهری نسبت به فلسطینیها و در عمل، تداوم روند «الحاق» کرانه باختری!
فریدمن در ادامه نوشت: نخستوزیر اسرائیل از طریق این توافق، به دنبال آن است تا هزینه صلح را عربستان سعودی پرداخت و جو بایدن آن را تقدیس کند ... این توافق باید از سوی رئیسجمهور آمریکا و محمد بن سلمان به طور کلی رد شود.
تحلیلگر آمریکایی افزود: توافقی که انتظار میرود بایدن و بن سلمان بر آن پافشاری کنند، میتواند بر این شرط مبتنی باشد که در ازای عادیسازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی، اسرائیل باید روند شهرکسازی در کرانه باختری را در مناطقی که برای تشکیل یک کشور فلسطینی تعیین شده بود، متوقف کند؛ در این صورت مذاکره درباره عادیسازی میتواند انجام شود.
فریدمن ادامه داد: این شرط در راستای، بازگرداندن بیشتر شهرکهای غیرقانونی اسرائیل به روند توافقات سابق و مهمتر از همه، تاکید بر انتقال زمینهای اسرائیل از منطقه «ج» در کرانه باختری به مناطق «ب» و «ا» تحت حاکمیت فلسطین است؛ همانطور که در توافقنامه اسلو تعریف شده بود.
تحلیلگر آمریکایی در پایان این یادداشت با فراخواندن دولت بایدن به رفتار مناسبتر با کابینه تلآویو، نوشت: «نتانیاهو یکجانبه اصول روابط بین ما آمریکا و اسرائیل را تغییر داده و ما را آزمایش کرده است. زمان آن فرا رسیده که ایالات متحده با یک انتخاب وضعیت دولت نتانیاهو را روشن کند: الحاق یا عادی سازی. عربستان سعودی در پاسخ به سادگی خواهد گفت: نه!»
پیش از فریدمن، «بن کاسپیت» نویسنده و تحلیلگر اسرائیلی هم روز جمعه، اول سپتامبر در وبگاه آمریکایی «المانیتور» از فروپاشی بیسابقه کانالهای ارتباطی بین تلآویو و واشنگتن صحبت کرده بود. به اعتقاد او سیاست نتانیاهو، نخستوزیر کابینه رژیم اشغالگر در اعلام ممنوعیت دیدار وزرای کابینه رژیم با همتایان آمریکایی، منبع چالشها در روابط تلآویو و واشنگتن است.
با وجود این موانع بر سر پروژه عادیسازی با عربستان و ناامیدی آمریکا، مقامات کابینه نتانیاهو همچنان ادعای نزدیکبودن به توافق را مطرح میکنند. رسانههای اسرائیلی دوشنبه، چهارم سپتامبر در گزارشی از تداوم ارزیابیهای تلآویو برای عادیسازی روابط با ریاض، گزارش دادند که سران سرویسهای امنیتی رژیم صهیونیستی، در نشستی محرمانه درباره پیامدهای امنیتی توافق احتمالی با عربستان سعودی گفتوگو کردهاند.
یک منبع آگاه صهیونیست در صحبتش از این جلسه امنیتی در تلآویو و ضمن تاکید بر این که نتانیاهو همچنان «امنیت اسرائیل» را مهمتر از توافق با ریاض میداند، اذعان کرده بود: پیشبینی میشود توافق عادیسازی با پادشاهی عربستان سعودی انجام شود.
این گزارشها درباره نزدیک بودن توافق رژیم اشغالگر و عربستان در حالی منتشر میشوند که روزنامه صهیونیستی «معاریو» روز پنجشنبه، دهم آگوست در گزارشی نوشته بود که مقامات سیاسی در تلآویو، تماسها و رایزنیهای بین آمریکا و عربستان را ناکافی و به دور از نتایج مثبت برای مذاکرات واقعی و پیشرفته ارزیابی میکنند.