احسان رستمیان- بلاگرها و اینفلوئنسرها در فضای مجازی میتوانند تأثیرات متنوعی بر جامعه داشته باشند. در حالی که برخی از آنها میتوانند به افزایش آگاهی و مقابله با خشونت خانگی کمک کنند، اما در مواردی به دلیل محتوای نادرست یا غیرمسئولانه، ممکن است به افزایش خشونت خانگی دامن بزنند.
این افراد ابتدا از ساختن کلیپ های طنز، رقص و گاها دوربین مخفی برای دیده شدن شروع می کنند و پس از مدتی که در فضای مجازی صاحب پیجهایی با تعداد دنبال کننده های بالایی می شوند، جرقه ای در ذهنشان زده می شود و دست به ساختن کلیپ هایی می زنند که شاید بتوان به آنها انگیزشی یا آموزشی گفت.
اما باید این نکته را در نظر گرفت که آیا این افراد صلاحیت و سواد هدایت و آموزش دنبال کنندگان خود را دارند یا خیر. آیا همین که فرد یا افرادی پیج های پربازدید داشته باشند می توانند و اجازه دارند که خوراک محتوایی اذهان مردم را تولید کنند یا نه آنها فقط می خواهند تغییری در سبک و سیاق تولید محتوای خود داشته باشند بی آنکه بدانند چه آثار مخربی می تواند بر زندگی مردم داشته باشد؟
برخی از راههایی که اینفلوئنسرها ممکن است به افزایش خشونت خانگی کمک کنند عبارتند از:
ترویج کلیشههای جنسیتی
برخی اینفلوئنسرها ممکن است کلیشههای جنسیتی نابرابر را تقویت کنند که میتواند به نگرشهای نابرابر و خشونتآمیز در خانوادهها منجر شود. تفکری که باعث می شود مردان فکر کنند باید بر زن تسلط کامل داشته باشند و زنان همه جوره باید مطیع آنان باشند. این نگرش باعث می شود خشونت خانگی افزایش یابد چرا که باید بپذیرفت زنان امروزی با توجه به آگاهی به حقوق خود و نگرشی که به زندگی و حقوق برابر دارند پذیرای این نوع رفتار و پرخاشگری از سوی مردان نیستند کمااینکه در گذشته شاید روند به گونه ای دیگر بود.
عادی سازی خشونت
برخی از اینفلوئنسرها ممکن است روابط ناسالم و پرتنش را به عنوان یک مساله عادی به تصویر بکشند، که این میتواند به مخاطبان، به ویژه جوانان، پیام دهد که خشونت در روابط خانوادگی قابل قبول است و مرد یا زن هرکدام در زندگی مشترک قدرتمندتر است این حق را دارد که دیگری را کنترل کند و هر جا که بخواهد او را به شکل فیزیکی و یا کلامی تنبیه کند.
انتشار محتوای توهینآمیز
استفاده از زبان یا محتوای تحقیرآمیز علیه زنان یا گروههای آسیبپذیر میتواند نگرشهای منفی نسبت به زنان را تقویت کرده و به افزایش خشونت خانگی کمک کند. بازیگران زنی هم که در این کلیپ ها حضور دارند کاملا با این موضوع کنار آمده اند و مردان این کلیپ ها را همراهمی می کنند، این مصداق همان کلیشه معروف «زنان علیه زنان» است.
ترویج زندگیهای غیر واقعی
نمایش زندگیهای ایده آل و غیر واقعی میتواند فشار روانی و اجتماعی بر روی مخاطبان ایجاد کند و تنشها در خانوادهها را افزایش دهد. صفحه اینستاگرام را که باز می کنید آنقدر زرق و برق ماشینها، لباسها، خانههای لوکس و آنچنانی را در کلیپ های این افراد میبینید که می تواند شما را دچار سرخوردگی کند و احساس ناکافی بودن سراسر وجودتان را فرا بگیرد آن هم در جامعه امروزی که اکثریت مردم دچار بحران اقتصادی هستند.
برای مقابله با این مشکلات، بلاگرها و اینفلوئنسرها باید به مسئولیت اجتماعی خود توجه کنند و محتوایی تولید کنند که به ترویج ارزشهای انسانی، برابری و احترام به حقوق دیگران کمک کند. همچنین، افزایش آگاهی مخاطبان درباره پیامدهای منفی محتوای خشونتآمیز و تقویت مهارتهای انتقادی در مصرف رسانهها میتواند به کاهش تأثیرات منفی این نوع محتواها کمک کند.
در این میان آگاهی و نوع انتخاب مخاطبان نیز مهم ترین مساله تلقی می شود.