رییس تیم مذاکره کننده ایران با 1+5 گفت: هنوز توافقی صورت نگرفته است اما در مسیر رسیدن به توافق پیشرفتهای خوبی داشتهایم.
به گزارش خبرنگار ایسنا اعزامی به ژنو، دکتر محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران پس از برگزاری نشست مطبوعاتی مشترک با اشتون در جمع خبرنگاران ایرانی درباره برخی اظهارات متفاوت وزیران خارجه 1+5 و وجود برخی اختلافات بین آنها گفت: به هر حال کشورها دیدگاههای مختلفی دارند. اشتون این بار فرصت بیشتری را فراهم کرده بود تا با طرف آمریکایی جلسات متعددی داشته باشیم. دیدگاهها در جلسات مطرح شد. به نظر میرسد آنها که فرصت کمتری را داشتهاند و بیشتر دیدگاههایشان را در رسانهها و علنی مطرح کردهاند.
وی افزود: با جدیت و اعتماد به نفس و خودباوری و باور به توان مردم و جمهوری اسلامی و توانی که حماسه سیاسی سال اخیر را برای کشور و سیاست خارجی ایجاد کرد این مذاکرات را به پیش میبریم. امیدوارم با کار کارشناسی که همکاران من عراقچی و روانچی و همکارانشان در دستگاهها و بخشهای مختلف انجام میدهند و ساعتهای کار فراوانی که برای این کار صبر کردند نتایج خوبی داشته باشیم. ما در مقابل هر گونه زیادهخواهی مقاومت نشان داده و خواهیم داد. قصد ما این است که با دنیا با منطق صحبت کنیم و در سطح بینالمللی به عنوان مردمی که دارای تمدن و فرهنگ و منطق هستند فعال باشیم. مردم ما سلاح هستهیی را برای دنیا مضر میدانند.
او افزود: معرفی چهره واقعی مردم ایران و از دید ما گفتمان اصیل انقلاب اسلامی که مبتی بر اعتدال و تعامل است باعث شده که در دو سه ماه اخیر بدخواهان ایران در انزوا قرار بگیرند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که چه تضمینی وجود دارد که طرف غربی هم به تعهدات خود عمل کند؟ گفت: هنوز توافقی صورت نگرفته است اما در مسیر رسیدن به توافق پیشرفتهای خوبی داشتهایم. حتما در هر توافقی سه گامی را که مطرح کردیم یعنی هدف مشترک، گام اول و تصویر نهایی باید هر سه با هم پیش بروند. علاوه بر این که باید این سه را تعریف کنیم. باید سازوکاری برای نظارت بر صحت کار تعریف کنیم که در برنامه کاری ما هم هست. برخی از این جزییات مورد توافق همه است اما برخی جزییات هم هست که ممکن است مهم باشد اما هنوز بر آن توافقی نداریم.
او درباره این که مباحث مورد اختلاف بین دو طرف چه بود؟ گفت: این که ما یا آنها چه میخواستند هنوز در مرحله بحث هستیم. از ابتدا اختلاف نظر بوده است که در حال تلاش برای کم کردن آن هستیم. بیاعتمادی حتما جدی است. مردم، مسوولان و ما نسبت به روش برخورد با برنامه هستهیی ایران منتقد و بیاعتماد جدی هستند و آن را عادلانه نمیدانند. هر قدمی که برداشته میشود باید این اعتماد را در ما ایجاد کند.
وی با بیان این که برای ما مهم بوده است که این روند هم اعتمادساز باشد تاکید کرد: قرار شده کار را به پیش ببریم. نکاتی که درباره اختلافها و توافقات در رسانهها مطرح میشود مبنای واقعی ندارد. ما در حال صحبت کردن بر روی کل یک طرح هستیم. ممکن است بر موارد زیادی توافق شده باسد اما مثلا نکاتی مورد توافق نباشد. این به معنای این نیست که بر هیچ چیز توافق نشده باشد. یک قاعده مذاکرات این است که تا زمانی که در مورد همه چیز توافق نکردهایم گویا در مورد هیچ چیز توافق نشده ست.
ظریف گفت: ما بر هیچ چیز توافق نداریم اما بر بسیاری از چیزها توافق کردهایم. فرصتی است که در 10 روز آینده همه هیاتها به پایتختهای خود برگردند و درباره موضوعات فکر کنند و با مقاماتشان مشورت کنند. این روند در 8 سال اخیر در جهتی حرکت میکرده است که قرار نبوده به نتیجهای برسد. نمیگویم سوء نیتی بوده است. در طرف ایرانی جز حسن نیت چیزی نبوده است. اما به هر حال میزان بیاعتمادی در حدی بوده که در جهت رسیدن به نتیجه هیچ گامی برداشته نشده است. بعد از 8 سال، رویکرد جدیدی مطرح شده است. این حرکت زمانبر است و طبیعی است که طرفهای مقابل بخواهند موضوعات را بررسی کنند و نگرانیهایی داشته باشند. امیدواریم با گذشت زمان نگرانیها برطرف شود.
وی درباره مذاکرات درخصوص تحریمها نیز اظهار کرد: یکی از اساسیترین موضوعات مساله تحریم است و این که در مذاکرات قبلی نیز کارشناسان تحریم حضور داشتند بر همین اساس بود. موضوع تحریم یکی از اساسیترین موضوعات مطرح است.
وزیر امور خارجه درباره شرکت وزیران خارجه در نشست آتی گفت: این احتمال وجود داشت که در این جلسه بحثهای مهمی مطرح شود که البته شد. حتی این احتمال وجود داشت که به نتیجه برسد و بسیار هم نزدیک بودیم. تازمان توافق کلی هیچ توافقی وجود ندارد اما در بسیاری از موضوعات به صورت موردی توافقی وجود دارد.
ظریف درباره اظهارات وزیرخارجه فرانسه درباره راکتور آب سنگین اراک اظهارکرد: آب سنگین بالاخره جزئی از برنامه هستهیی ایران است. در این مذاکرات هم قرار است درباره برنامه هستهیی بحث شود. این که یک کشوری آب سنگین را مطرح کرده عجیب و مهم نیست این که چه خواستههایی داشته باشند و چه توافقی شود مهم است. ما بر حقوق و فنآوری خود اصرار داریم و در عین حال آمادگی داریم نگرانیهای دیگران را رفع کنیم. نمیخواهیم کسی فکر کند که به دنبال سلاح هستیم. چنین چیزی را به نفع خود نمیدانیم.
او تاکید کرد: این تصور را برای ایران خطر امنیتی دارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا بر سر میز مذاکره درباره اختلافهای دیگر ایران و فرانسه از جمله سوریه بحث شد و آیا این امر دلیل مخالفت فرانسه است؟ گفت: در مذاکرات دو جانبه در پاریس با فرانسه راجع به همه موضوعات از جمله سوریه صحبت کردیم. ما بارها گفتیم موضوع مذاکرات ما در 1+5 صرفا هستهیی است. هیچ موضوعات دیگری را مطرح نمیکنیم. با هیچ کس نه فرانسه و نه آمریکا و نه دیگر بازیگران بحث دیگری را مطرح نمیکنیم و هدف مذاکرات نیز تنها هستهیی است و نه تغییر نوع رابطه و موضوعات دیگر.
ظریف درباره مذاکره با آژانس و سفر آمانو به ایران اظهار کرد: عراقچی و همکارانشان سفری به وین داشتند. ما روش دیگری را با آمانو دنبال میکنیم و آن روش را تا حد خوبی در مذاکرات هفته گذشته پیش بردیم. آمانو که به تهران بیاید مذاکرات ادامه پیدا میکند و نهایی میشود. اعتقاد داریم روابط ما با آژانس باید بر اساس یک راهکار جدی برای حل و فصل موضوعات باشد. آمادگی داریم لوازم را برای آژانس فراهم کنیم که بتواند وظیف فنی خود را به پیش ببرد.
او در پاسخ به این سوال که چرا با 1+5 به توافق نرسیدیم؟ گفت: اگر در دو جمله در یک متن توافق نکنید در عین مفهوم آن این نیست که توافق نکردیم؛ باید در مورد کل متن توافق شود. باید همه متن مورد توافق قرار گیرد. قسمت قابل توجهی از دیدگاهها به هم نزدیک شده و در بعضی جاها نیز اختلاف وجود دارد.
وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: در دور قبلی مذاکرات من و اشتون حضور داشتیم که حضورمان منحصر میشد به افتتاحیه و اداره مذاکرات. تا به حال همه دیدارها در همان سطح معاونان بوده و به غیر از جلسه نیویورک و جلسه شب گذشته، باقی جلسات در سطح معاونان است. حضور من و اشتون در حد هدایت مذاکرات است و این دور از مذاکرات یک استثنا بود چون وزیران امور خارجه تک تک آمدند. من مجبور شدم با تک تک وزیران مذاکره کنم. مذاکرات دو جانبه به غیر از روز اول که در سطح معاونان بود مابقی با حضور من برگزار شد. اما دفعه آینده به وضع گذشته باز میگردیم و احتمالا جلسه ابتدایی را من و اشتون شروع میکنیم و مابقی را دوستان ادامه میدهند. این روند معمولی است.
رییس دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ به پرسش دیگری درباره تحرکات لابی صهیونیستی و نقش آن در مذاکرات گفت: بعید میدانم لابی صهیونیستی دخیل بوده باشد. رژیم صهیونیستی دست و پاهایی میزند ولی بحث مذاکرات و این که چقدر هیاتها نگرانیهای رژیم صهیونیستی و یا تبلیغات آن را در مذاکرات در نظر دارند مربوط به خودشان میشود. ما امیدواریم هیاتها بر اساس منافع ملی خود و آن چه که به رفع این مشکل ساختگی که ارتباطی به نگرانی جدی ندارد، تصمیم بگیرند، وضعیت رژیم صهیونیستی نیز روشن است. ان. پی. تی را نپذیرفته و سابقه تجاوزگری و سلاح هستهیی دارد و آن قدر ادعا میکند که درباره دیگران هم اظهار نظر میکند.
وزیرامور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا مواضع فرانسه در این مذاکرات در روابط ایران و فرانسه تاثیر میگذارد؟ بیان کرد: ما به دنبال توسعه روابط با همه کشورهایی که با آنها رابطه داریم هستیم. با فرانسه در گذشته روابط بسیار خوبی داشتیم. این موضوع را به وزیر امور خارجه فرانسه نیز هم در سفر به پاریس و هم دیروز در صحبتها گفتهام. در دوره گذشته در مذاکرات هستهیی فرانسه نقش پیشتاز داشت و ما امیدواریم که فرانسه بتواند نقش مثبتی را در این دور مذاکرات ایفا کند که تاثیر مثبتی در روابط دوجانبه خواهد داشت.
ظریف همچنین درباره این که آیا توافقی صورت گرفته یا خیر؟ و این که رسانهها در مورد شکست مذاکرات خبرهایی اعلام میکنند؟ گفت: از این موضوع که رسانهها چه مطلبی میزنند نگران نیستم. موضوع این است که مذاکرات خوب بوده در آن حد تفاهم بود که برای اولینبار با اشتون مصاحبه مطبوعاتی مشترک داشتیم. دور قبل برای اولین بار بیانیه مشترک و این بار کنفرانس خبری مشترک داشتیم.
او با اشاره به این که بعضیها تمایل دارند این مذاکرات شکست بخورد گفت: اسراییل دوست دارد مذاکرات شکست بخورد. انشاءالله در ایران کسی این موضوع را نمیخواهد. دوست دارم در ایران همصدایی با اسراییل وجود نداشته باشد.
رییس دستگاه سیاست خارجی ایران درباره این که مذاکرات آینده چند روزه خواهد بود؟ گفت: 20 نوامبر یک فرصت سه روزه در نظر گرفتهایم. این موضوع بستگی به این مطلب دارد که چقدر وقت داشته باشیم. 20 نوامبر اولین فرصتی بود که من و اشتون هر دو زمان آزاد داشتیم. من از 23 نوامبر باید در تهران میزبان اجلاس وزیران خارجه اکو باشم.
ظریف در این باره که آیا در دور بعدی نیز ممکن است وزیران حضور داشته باشند گفت: وزیران دوست دارند به قول خودشان در آتش بازی آخر و زمان به نتیجه رسیدن حضور داشته باشند اما دور آتی نیز در سطح معاونان وزیران خارجه خواهد بود.
