در پی ناکامی پارلمان لبنان در رسیدن به اجماع جهت انتخاب رئیسجمهور جدید، تحولات سیاسی در این کشور وارد فاز جدیدی شد. به باور تحلیلگران، این امر بیش از هر چیز تأییدگر نقش مهم قدرتهای منطقهای در سرنوشت سیاسی لبنان و به ویژه ضرورت نقشآفرینی ویژه ایران و عربستان سعودی برای پیشرفت روند سیاسی در این کشور است.
به گزارش «تابناک»، روزنامه «دیلی استار» در تحلیلی که به تازگی درباره شرایط سیاسی لبنان منتشر کرده، مینویسد: ناکامی پارلمان در انتخاب رئیس جمهور جدید، نشانگر آن است که هیچ رئیس دولتی در لبنان نمیتواند بدون توافق میان قدرتهای منطقه، به ویژه ایران و عربستان، روی کار بیاید.
افزون بر این، به باور تحلیلگران، این امر شکافهای عمیق موجود در میان نخبگان سیاسی لبنانی را آشکار کرده و بیانگر آن است که یک کاندیدای افراطی از جانب هر یک از احزاب و جناحها که مطرح شود، بختی برای رسیدن به ریاست جمهوری نخواهد داشت.
بنا بر این گزارش، دوره ریاست جمهوری میشل سلیمان در ماه می به پایان میرسد و یک دوره شصت روزه برای مشورت و رایزنی احزاب و گروهها جهت انتخاب رئیس جمهور جدید پیشبینی شده است. رئیس جمهور جدید باید بتواند دوسوم آرای پارلمان ۱۲۸ نفره لبنان را به دست آورد.
«نبیه بری»، رئیس پارلمان، روز چهارشنبه هفته گذشته، نشستی برای انتخاب رئیس جمهور جدید تشکیل داد که در آن، «سیمر جعجع»، نامزد معرفی شده از سوی جریان «۱۴ مارس» توانست ۴۸ رأی به دست بیاورد و «هنری حلو» نامزد میانهرو نیز پشت سر وی قرار گرفت.
در این نشست، بیشتر نمایندگان ائتلاف «۸ مارس» آرای سفید به صندوق انداختند و نامزد مشخصی را در مقابل جعجع معرفی نکردند؛ بنابراین، قرار است جلسه بعدی برای انتخاب رئیس جمهور، این هفته برگزار شود.
رئیس جمهور لبنان به طور سنتی از طریق توافق قدرتهای خارجی دارای منفعت در این کشور انتخاب شده و کارشناسان بر این باورند که رأیگیری روز چهارشنبه و به نتیجه نرسیدن آن، نشانهای است مبنی بر اینکه این روند در آینده نیز ادامه خواهد یافت.
«ماریو ابوزید»، کارشناس مسائل لبنان در مرکز مطالعات خاورمیانه کارنگی بر این باور است، پس از نشست روز چهارشنبه، روند واقعی انتخابات ریاست جمهوری تازه آغاز شده است؛ اما پس از آن، قدرتهای خارجی بار دیگر در روند رایزنیها وارد میشوند و افزون بر این، جریان ۸ مارس نیز نامزدی را معرفی خواهد کرد.
«سامی نادر»، از دیگر کارشناسان مسائل لبنان میگوید: ناکامی پارلمان در انتخاب رئیسجمهور جدید در جلسه اخیر، عجیب و غیرمنتظره نبوده؛ اما اختلافات شدید میان جناحها نشانهای است مبنی بر اینکه در روند چیز زیادی در روند انتخاب رئیس جمهور در لبنان تغییر نکرده و اختلاف مواضع میان نخبگان سیاسی لبنانی بسیار عمیق است.
از سوی دیگر، باید اشاره کرد که ناکامی جعجع در کسب آرای لازم نیز دور از انتظار نبود، زیرا وی از مخالفان سرسخت حزب الله و به ویژه از منتقدان حضور نیروهای حزب الله در سوریه به شمار میرود؛ افزون بر این، وی در سال ۱۹۹۴ به اتهام مشارکت در یک بمبگذاری بازداشت و پیش از آن نیز در سال ۱۹۸۷ به اتهام مشارکت در ترور «رشید کرمی»، نخست وزیر لبنان، به حبس ابد محکوم شده بود.
در این باره، «هلال خشان»، استاد علوم سیاسی در دانشگاه آمریکایی بیروت بر این باور دارد که معرفی جعجع برای پست ریاست جمهوری، بیشتر تلاشی در معرفی وی به عنوان یک سیاستمدار عادی بوده تا کاری با هدف رسیدن وی به ریاست جمهوری.
به هر حال، به اعتقاد وی، در هفتههای آینده نیز بیاطمینانی از اینکه چه کسی رئیس جمهور آینده لبنان خواهد شد، ادامه خواهد داشت. وی پیش بینی میکند که جلسه این هفته نیز به واسطه به حد نصاب نرسیدن، اصولاً برگزار نشود و در صورتی هم که برگزار شود، نتواند رئیس جمهور را انتخاب کند. وی نیز اشاره میکند که برنده نهایی، فردی خواهد بود که حاصل اجماع منطقهای با حضور ایران و عربستان باشد.
دیگر تحلیلگران میگویند در صورت برگزاری جلسه این هفته پارلمان، راه برای معرفی نامزدی که مورد اجماع باشد، فراهم خواهد شد و افزون بر این، افرادی که از سوی هر یک از طرفین به عنوان چهرههای افراطی شناخته میشوند نیز از دور کنار خواهند رفت. با این حال، نکتهای که درباره آن توافق وجود دارد، ضرورت توافق ایران و عربستان بر سر نامزد نهایی مورد تأیید برای رسیدن به ریاست جمهوری لبنان است.