نباید برای کشیدن یک کاریکاتور شلاق بخوریم

یک کاریکاتوریست می‌گوید، تشکیل نشدن انجمن صنفی برای کاریکاتوریست‌ها، موجب شده تا این گروه از هنرمندان نتوانند در برابر مشکلاتی که برایشان پیش می‌آید از حق خود دفاع کنند.

بهرام عظیمی - طراح کارتون و کاریکاتور - در گفت‌و‌گو با ایسنا، درباره‌ی علل نبودن انجمن صنفی در حوزه‌ی کاریکاتور اظهار کرد: سال‌هاست که صحبت تشکیل یک انجمن صنفی در حوزه‌ی کاریکاتور مطرح است. البته در مقاطعی نیز افرادی برای تشکیل این انجمن مطرح شدند و قرار بود من نیز جزو هیئت موسس آن باشم ولی این قضیه پی‌گیری نشد.

او افزود: موضوع تشکیل یک انجمن صنفی نیازمند تیمی است که مشکلات و «دنگ و فنگ» بازگشایی انجمن را به عهده بگیرد ولی این اتفاق نمی‌افتد. درست است که تعداد کسانی که در رشته‌ی کاریکاتور مشغول به کار هستند زیاداند ولی از نظر کیفی کسانی که کار خوب انجام می‌دادند به علت شرایط موجود یا به انیمیشن روی آورده‌اند یا شغل‌شان را عوض کردند و یا از ایران رفته‌اند. نسل جوان هم مانند خود ما انگیزه‌ای برای کار ندارند.

این کاریکاتوریست افزود: کسی علاقه ندارد که خودش را درگیر مسائل مربوط به تشکیل انجمن صنفی کاریکاتوریست‌ها بکند. همه منتظر هستیم که کسی کاری انجام دهد و می‌پرسیم که چرا کسی در این زمینه دست به کار نمی‌شود. بیشتر کاریکاتوریست‌ها از جمله خودم، ترجیح می‌دهند وقتشان را برای کشیدن کاریکاتور بگذارند تا از این سازمان به آن ارگان به دنبال تأسیس یک انجمن صنفی باشند.

این انیمیشن‌ساز بیان کرد: به نظرم مرجعی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا شهرداری باید به عده‌ای از اعضای این صنف کمک کنند که انجمن‌ها تشکیل شوند، البته این خود کاریکاتوریست‌ها هستند که باید مثل همه‌ی صنف‌های دیگر به فکر راه‌اندازی انجمن خود باشند.

او همچنین گفت: نبودن انجمن‌ صنفی برای کاریکاتوریست‌ها، باعث شده که وقتی مشکلی برای یکی از آن‌ها پیش می‌آید همه به این موضوع بیندیشند که اگر کاریکاتوریست‌ها انجمن صنفی داشتند می‌توانستند به حل مشکلات کمک کنند. در سال گذشته یک نماینده‌ی مجلس از یک کاریکاتوریست شکایت کرد. کار تا جایی پیش رفت که قرار شد برای اینکه چرا تصویر یک نماینده‌ی مجلس را کشیده بود، آن کاریکاتوریست را شلاق بزنند. ابن در حالی است که نماینده، حق ندارد از یک کاریکاتوریست شکایت کند و باید قانونی در جریان می‌بود که با نماینده برخورد می‌کرد تا او نیز می‌فهمید که کشیدن شکل او جرم نیست.

عظیمی ادامه داد: این درحالی است که در کشور ما فقط کشیدن طرح قشری خاص مشمول منع قانونی می‌شود کما اینکه ما دیدیم در دوره‌ی ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد نیز بارها کاریکاتور او کشیده شد و او اعتراض نکرد. ولی به طور کلی کسانی که قدرتمند هستند کاریکاتوریست‌ها را از انجام کارشان محروم می‌کنند. فکر می‌کنم که جای خالی انجمن صنفی کاریکاتوریست‌ها به وضوح دیده می‌شود؛ چرا که این انجمن می‌تواند با کسانی که به کشیدن تصویر کاریکاتورشان اعتراض می کنند، صحبت کند. چون بسیاری از آن‌ها دچار برداشت اشتباه می‌شوند.

این انمیشن‌ساز همچنین گفت: گاه دیده شده است کسانی که از یک کاریکاتور برداشت اشتباه کردند، این مساله را حتی در سطح ملی و بین‌المللی مطرح کرده‌اند. در واقع آزادی و دموکراسی که در مطبوعات صحبت آن است برای کاریکاتوریست‌ها وجود نداشته و آن‌ها به ناحق متهم می‌شوند.

عظیمی بیان کرد: گاهی می‌بینیم که برخی از نشریات ناگهان تعطیل می‌شوند. موضوعی که در اینجا مطرح است، این است که عده‌ای در این نشریات مشغول به کار هستند و از کاری که می‌کنند نان می‌خورند و با تعطیلی کارشان از نان خوردن می‌افتند و بی‌کار می‌شودند.

او بیان کرد: با روند بیکار شدن کاریکاتورها روبه‌رو هستیم چون کاریکاتوریست‌ها می‌دانند کسی نیست از آن‌ها حمایت کند. البته در ایران عده‌ی زیادی کاریکاتوریست غیر حرفه‌ای داریم که کار خود را بلد نیستند و بدشان نمی‌آید که برایشان اتفاقاتی رخ دهد و این موضوع باعث جنجال‌آفرینی شود تا آن‌ها نیز به آن وسیله، خود را مطرح کرده و از بی‌قانونی سوءاستفاده کنند. بنابراین تشکیل نشدن انجمن صنفی کاریکاتوریست‌ها، به ضرر کاریکاتوریست‌های حرفه‌ای است.