فخرالدین دانش آشتیانی بیشتر از پنج ماه نیست که سکان وزارتخانه آموزش و پرورش را برعهده گرفته است، وزیری که با جدیت و صراحت پاسخ میدهد و باکی از کسی ندارد. او همان روزهایی که وزارتخانه را از وزیر سابق تحویل گرفت بخوبی میدانست که این وزارتخانه با کسری بودجه،کمبود اعتبار و مطالبات پرداخت نشده معلمان روبه رو است و البته موضوع مورد علاقهاش که گمشده این روزهای مدارس کشور است، «پرورش» دانش آموزان است،موضوعی که به گفته فخرالدین دانش آشتیانی، فقدانش موجب افزایش آسیبهای اجتماعی در بین برخی دانش آموزان شده است. برای همین خودش تأکید میکند در این مدت باقیمانده از دولت یازدهم فقط میخواهد به موضوع تعلیم و تربیت در مدارس بپردازد.
به گزارش روزنامه ایران، وزیر آموزش و پرورش درباره مهمترین مشکل این وزارتخانه میگوید: «مهمترین مشکل ما کارکرد نظام تعلیم و تربیت در مدارس است. متأسفانه کارکرد آموزش و پرورش بیشتر در حوزه آموزش بوده است. در این سال ها اگر بحث برنامهریزی آموزشی داشتیم، بیشترین بحث ما این بود که فارغالتحصیلانی داشته باشیم که بتوانند در جامعه کارکرد بهتری داشته باشند. بنابراین فکرمیکنم یکی از چالشهایی که در نظام تعلیم و تربیت با آن روبهرو هستیم این است که فارغالتحصیلهای ما آن تأثیرگذاری را که باید در جامعه داشته باشند ندارند. حتی خیلی از خانوادهها هم درباره اهداف فرستادن فرزندانشان به مدارس چیزی نمیدانند. خیلیها میگویند میآید تا باسواد شود، شیمی، فیزیک و ریاضی یاد بگیرد. آنها نمیدانند که فرزندشان به مدرسه میآید تا پرورش پیدا کند تا مهارت زندگی یاد بگیرد.»
دانش آشتیانی در گفتوگو با «ایران »با اشاره به اینکه در این مدت بیشتر بحثهایم درباره مباحث پرورش و بینشی در مدارس بوده است میگوید: «در این سه ماه با مدیران استانها جلسات مختلفی برگزار کردم و با رؤسای مناطق جلساتی را گذاشتم. همچنین در هر استانی که میروم، میخواهم با جمعی از معلمان و مدیران مدارس صحبت کنم. هدفم این است ابتدا این نگرش را در بین همکارانم جا بیندازیم که مدرسه فقط جای یاد گرفتن فیزیک، ریاضی و ادبیات نیست، بلکه مدرسه جایگاهی است که دانشآموز باید تربیت شود، یاد بگیرد با مشکلات زندگی چگونه برخورد کند.»
نگاه امنیتی در آموزش و پرورش را اصلاح میکنم
وزیر آموزش و پرورش درباره حساسیتهای موجود درباره معلمان میگوید: «همه به دنبال این موضوع هستیم که سند تحول به طور واقعی اجرا شود. باید سعی کنیم این حساسیتهایی را که ممکن است روی معلمان وجود داشته باشد از بین ببریم و البته یکی از برنامههای من در وزارتخانه این بوده که نگاه امنیتی به آموزش و پرورش را اصلاح کنم و تا جایی که توانستم هم در این مدت این موضوع را اصلاح کردم، سیاستهای کلان دولت و وزارتخانه بر این است که نگاه امنیتی روی معلم نباشد.»
در برابر آسیبهای اجتماعی سکوت نمیکنم
دانش آشتیانی درباره این سؤال که زنگ خطر آسیبهای اجتماعی در سطح دانش آموزان ابتدایی به صدا در آمده است و برنامه این وزارتخانه برای کنترل و کاهش آسیبهای اجتمـــاعی چیست میگـــــــوید:«دو رویکرد میتوانیم نسبت به این مسأله داشته باشیم؛ برای دانشآموزان درگیر آسیب، سیستم آموزشی مجزایی را بگذاریم اما باید بدانیم که با این آموزشها دانش آموزان ما واکسینه نمیشوند، بنده معتقدم این موضوع با این راهکارها حل نمیشود اگر بخواهیم از آسیبهای اجتماعی پیشگیری کنیم، باید علتیابی درستی از این موضوع داشته باشیم. با برخی از دانشآموزان درگیر آسیب صحبتهایی داشتیم که به این نتیجه رسیدیم بیشتر دانشآموزان درگیر آسیب، نوجوانان ضعیفالنفسی هستند که همین نداشتن اعتماد به نفس آنها را وارد حوزههایی کرده که برایشان خطرساز شده است. همچنین بیشتر دانشآموزان که درگیر آسیب اجتماعی میشوند حالت یأس و ناامیدی نسبت به زندگی و آینده دارند. متأسفانه دانشآموزان ما وقتی با بحران روبهرو میشوند، نمیتوانند آن را حل کنند. پس در اینجا جای خالی مهارتهای اجتماعی دیده میشود. این مهارتها در کلاس درس باید تدریس شود. آقای معلم و مربی یکی از وظایفش این است که اعتماد به نفس دانشآموز را بالا ببرد و روشهای حل مسأله را آموزش دهد.»
وی تأکید میکند: «به هر حال باید قبول کنیم که این موضوع زمانبر است و یکی دو سال آینده حل نمیشود. روال تعلیم و تربیت پروسهای طولانی مدت است. ما به جای اینکه بخواهیم سریع نتیجهگرا باشیم، باید بپذیریم فرآیند رسیدن به مسأله چگونه است. اصلاً اینگونه نیست ما نسبت به این مسأله احساس مسئولیت میکنیم و باید هم پاسخگو باشیم. یکی از دستگاههایی که میتواند آسیبهای اجتماعی را تقلیل دهد، وزارت آموزش و پرورش است. یکی از علل فراری بودن دانشآموزان از مدرسه همان حجم کتاب درسی است. من به عنوان وزیر باید در باره این موضوع فعالیت کنم.»
دانش آشتیانی با تکیه بر اینکه از وضعیت مدارس کشور باخبر هستم و میدانم چه آسیبهایی دانش آموزان را تهدید میکند تأکید میکند: «اما نباید برای کاهش آسیبها راهکارهای کوتاه مدت را در نظر بگیریم نگرانی من از این است که صورت مسأله را با راهحلهای کوتاهمدت پاک کنیم. این ریشهیابی نیست و مسائل ادامه پیدا میکند در شرایط فعلی نباید اقدام کوتاهمدت داشته باشیم.»
تنبیه دانش آموز برخلاف قانون است
هر روز از گوشه و کنار کشور خبرهایی مبنی بر آزار و اذیت دانشآموزان از سوی معلم میرسد ،وزیر آموزش و پـــــــــرورش دربــــاره سیاستهای بازدارندهاش برای تنبیه در مدارس میگوید: «درخصوص تنبیه بدنی هم اعتقاد راسخ دارم که این امر برخلاف اصول تعلیم و تربیت و قوانین موجود آموزش و پرورش است،اما متأسفانه گاهی تنبیه بدنی هم در مدارس دیده میشود که قابل پذیرش نیست؛با معلمی که دانش آموز را تنبیه کند برخورد جدی خواهیم داشت.»
او با اشاره به سیاستهای بازدارنده آموزش و پرورش در قبال تنبیه دانش آموزان تأکید میکند: «آموزش و اطلاعرسانی، درخواست برنامه آموزشی از مدیران استانها، مناطق و مدارس، اطلاعرسانی به معلمان از آییننامههای ممنوعیت تنبیه بدنی در مدارس،بحث بررسی و تبادل نظر درباره موضوع تنبیه بدنی در مدارس در فرصت شورای دبیران از جمله کارهایی است که ما در وزارتخانه انجام میدهیم . با این همه معلم ما بدون شک متأثر از مسائل معیشتی است،متأثر از فیزیک کلاس و محیط کار است. متأثر از مطالبی است که در کتابهای درسی نوشته میشود. معلم متأثر از فرهنگ اجتماعی جامعه و... است و عوامل بیشمار دیگری وجود دارد که در شکلگیری رفتارها و تصمیمگیریها مؤثرند و بدون تردید در تصمیمات معلمان مؤثر هستند. تلاشهای ما، مجموعه دولت و جامعه، باید این باشد که شرایطی فراهم کنیم که معلم به عنوان اصلیترین رکن تعلیم و تربیت از امنیت روانی و اجتماعی و شغلی و جسمی برخوردار باشد.»