چند روز پیش یکی از مقامات کرد سوریه از نقشۀ کردهای تحت حمایت امریکا در شمال سوریه برای توسعۀ مناطق تحت سلطۀ خود خبر داده بود. این خبری بود که با واکنش ترکیه مواجه شد و مقامات ترکیه اعلام کردند به هرگونه حضور طولانی مدت نیروهای دموکراتیک سوریه و یگان های مدافع خلق در مناطقی مانند رقه مقابله خواهند کرد.
به گزارش تابناک، هدیه یوسف در گفتگو با روزنامۀ انگلیسی «آبزرور» با بیان این مطلب گفت طبق اینبرنامه، شهر رقه، پایگاه اصلی داعش، به منطقۀ موسوم به روژاوا (کردستانِ سوریه) ضمیمه می‌شود.
وی افزود گروه موسوم به نیروهای دموکراتیک سوریه می‌خواهند با کمک امریکا، بعد از تصرف شهر رقه راهی به سمت دریای مدیترانه در شمال سوریه باز کنند.
وی ادامه داد: «دستیابی به دریای مدیترانه یکی از برنامه‌های ما برای شمال سوریه است. این حق قانونی ماست.» بر اساس این گزارش، گروه موسوم به نیروهای دموکراتیک سوریه در حال آماده‌سازی خود برای تصرف رقه و سپس پیشروی به سمت دیر الزور و محاصرۀ این شهر هستند.
در همین راستا نیز روز گذشته نیروهای دموکراتیک سوریه اعلام کردند که آماده حمله همه جانبه به رقه هستن اما از ذکر جزئیات این عملیات خودداری کردند.
حال یکی از مسائل مهمی که محل مناقشه است برنامه و طرح این نیروها در دوران پسا داعش است. در همین ارتباط ترکیه به شدت مخالف حضور نیروهای دموکراتیک سوریه و واحدهای مدافع خلق در رقه پسا داعش است.
در همین راستا، بنعلی ییلدیریم نخست وزیر ترکیه روز جمعه در سخنانی تاکید کرد که آمریکا به ترکیه گفته است که شبه نظامیان کرد وای پی جی پس از عملیات رقه در این شهر باقی نخواهند ماند.
وی در سخنانی در جمع خبرنگاران در شهر لندن تصریح کرد: تصمیم آمریکا برای ارسال تسلیحات نظامی برای کردهای سوری، به ضرر روابط دو کشور خواهد بود. البته آمریکا به ترکیه اطمینان داده است که ترکیب جمعیتی منطقه پس از عملیات نظامی در شهر رقه تغییر نخواهد کرد، این یک نگرانی مهم برای ترکیه است.
در همین رابطه نیز وبسایت «شورای آتلانتیک» در مطلبی به دودستگی هایی اشاره کرد که پس از آزادسازی رقه ایجاد می شود.
در 18 آوریل یک شورای نیروهای دموکراتیک سوریه از تشکیل یک شورای غیرنظامی برای اداره شهر رقه خبر دادند.
این گروه در بیانیه ای اعلام کرده است که یک کمیته مقدماتی با مردم و شخصیت های قبایلی مهم رقه برای پیدا کردن شیوه اداره این شهر دیدار کرده است.
در بیانیه منتشر شده از سوی نیروهای دموکراتیک سوریه آمده است؛ تحت شعار «برادری ملت‌ها و همزیستی تضمین کننده امت دموکراتیک است» در شهرک عین عیسی در ۶۵ کیلومتری شمال شهر رقه رهبران «نیروهای دموکراتیک سوریه» و نمایندگان عشایر رقه نشست داشتند و به دنبال آن تاسیس این شورا را اعلام و ریاست مشترکی برای آن تعیین کردند و ۱۴ کمیته برای اداره امور استان تشکیل شد. این شورا کار خود را از مناطق حومه رقه بعد از آزادسازی‌اش از دست داعش آغاز می‌کند. تعداد اعضای این شورا در حال حاضر 40 نفر است و در آینده به 120 نفر خواهد رسید.
انتظار می رود شورای نظامی در هماهنگی کامل با شورای غیرنظامی(مدنی) برای اداره رقه اقدام کند. این طرح هم اکنون در حال اجرا است و شهرها و روستاهای آزاد شده به شورای غیرنظامی واگذار می شوند.
یک سیاست مدار کرد-الهام احمد- به رویترز گفت که آمادگی شورای غیرنظامی برای مدیریت شهر تقریبا کامل شده است.
مدل حاکمیت نیروهای دموکراتیک سوریه برای رقه مشابه ترتیبات حاکم شده بر شهر منبج پس از آزادسازی ان در ماه اوت 2016 است.
با این حال، گروه بحران بین المللی( ICG) در گزارش اخیر خود نوشته است که تلاش های نیروهای دموکراتیک سوریه برای مشارکت دادن اعراب در مدل حکومتی تحت رهبری خودش سطحی است و سهم معناداری برای عرب های رقه در این حکومت در نظر گرفته نشده است. شخصیت های عرب مایل به مشارکت در این حکومت خودگردان هستند اما اقتدار واقعی چندانی ندارند.
با اطمینان می توان گفت که مدل حکومتی نیروهای دموکراتیک برای اداره شهر رقه در راستای تلاش نیروهای کُرد جهت گسترش اراضی خود با آزادسازی مناطق تحت تصرف داعش و یکپارچه کردن آن در درون پروژه استقلال طلبانه خود است.
در همین زمینه، یکی از روسای نیروهای دموکراتیک سوریه در ماه مارس اعلام کرد که رقه می تواند بخشی از سیستم فدرال تحت هدایت کردها باشد. وی حتی پا را فراتر از این گذاشت و اعلام کرد که پروژه حکمرانی آن ها می تواند شامل کل سوریه باشد.
وی سپس ادامه داد که مردم رقه خودشان در مورد همه چیز در آینده تصمیم خواهند گرفت.
اظهارنظر مشابهی را نیز یکی دیگر از سیاست مداران ارشد کرد مطرح کرد و گفت که طرح فدرال نیروهای دموکراتیک سوریه شامل هر دو شهر منبج و رقه می شود که در مارس 2016 به تصویب این نیروها رسید. اما وی از هرگونه پاسخ در مورد اینکه آیا مردم این دو شهر حاضر به پذیرفتن و پیوستن به طرح مورد نظر آن ها هستند یا خیر پاسخ نداد.
در ادامه این مطلب آمده است: اجرای طرح مورد نظر نیروهای دموکراتیک بعید است بتواند منجر به همراهی مردم رقه شود و می تواند زمینه های افزایش تنش و برخورد میان اعراب و کردها را در این نواحی فراهم کند.
اگر یگان های مدافع خلق و متحدان رقه را تصرف کنند و بخواهند مدل حکومتی مدنظر خودشان را در آنجا پیاده کنند قطعا نتیجه معکوس خواهد داشت و می تواند منجر به ظهور گروه های افراط گرای سلفی دیگری همانند داعش در آنجا شود و باعث برگشتن به همان نقطه اول می شود. در واقع، داعش و دیگر گروه های افراط گرا می توانند با دامن زدن به اختلافات کردی- عربی بار دیگر زمینه های تسلط بر رقه را فراهم کنند.
در همین زمینه «موسسه واشنگتن برای خاور نزدیک» نیز در مطالعه و گزارشی به نگرانی اعراب ساکن رقه از گسترش ارضی کردها در اراضی تحت کنترل قبایل عرب، خدمت سربازی اجباری و بازداشت ها و مجازات های خودسرانه نیروهای عرب به بهانه ارتباط با داعش اشاره کرده است.
در نهایت باید به واکنش ترکیه اشاره کرد. بدون شک هر گونه توسعه ارضی نیروهای دموکراتیک سوریه منجر به ایجاد نگرانی ها و در ادامه تحرکاتی از سوی ترکیه برای مقابله با آن ها خواهد شد. کما اینکه مقامات ترکیه بارها هشدار داده اند که با ماندن نیروی های کرد در رقه پس از شکست داعش به شدت مقابله خواهند کرد.
