تحقیق و تفحص از شهرداری قالیباف

فاجعه زمانی اتفاق می افتد که ناظر در جهت لاپوشانی و نادیده گرفتن عیب مجری بر آید و در اینجاست که می بینیم اتفاقات تلخی رخ می دهد. در چنین شرایطی شورای شهر و شهرداری ممکن است به صورت نهادینه تن به فساد بدهند و این برای شهر فاجعه بار خواهد بود.

 

اعتمادآنلاین نوشت: شهردار تهران 20 شهریور ماه بود که  در احکام جداگانه ای پست های مدیریتی این نهاد را برای چهار سال آینده تعیین کرد ابقای برخی مدیران در سمت خود و انتخاب برخی مدیران انتقادهایی را به دنبال داشت.  انتقادهایی که به نظر مرتضی الویری عضو شورای شهر تهران نشاندهنده بیداری جامعه مدنی است.او معتقد است که باید بخشی از این انتقادات را بر این حساب گذاشت که وقتی برخی از نامزدها از رسیدن به پست ها و جایگاههای مد نظر باز می مانند طرفداران آنها لب به انتقاد بازکرده  و ابراز ناخشنودی می کنند.

در ادامه  گفت و گوی اعتمادآنلاین با مرتضی الویری عضو شورای شهر تهران را می خوانید:

شاهد انتقاداتی نسبت به انتصابهای اخیر در شهرداری تهران هستیم، شما دلیل این انتقادات را چه میدانید و ارزیابی شما از این انتصابات چیست؟

وجود انتقاد در سیستم دموکراتیک طبیعی و پذیرفته شده است. این هوشیاری و بیداری جامعه مدنی را نشان می دهد که نسبت به سرنوشت خود و مدیرانی که می خواهند بر آنها حکمرانی کنند و مسئولیت بپذیرند حساس است. لذا آنچه که اتفاقات می افتد و نقدهایی که صورت می گیرد را به نظر بنده باید به فال نیک گرفت.
نکته دیگر این است که برای بسیاری از این جایگاههای مدیریتی معمولا از کانالهای مختلف و افراد مختلف نامزدهای متفاوتی معرفی می شوند . باید بخشی از این موارد را هم بر این حساب گذاشت که وقتی برخی از نامزدها از رسیدن به پست ها و جایگاههای مد نظر باز می مانند طرفداران آنها لب به انتقاد باز می کنند و ابراز ناخشنودی می کنند.
بیان این مطالب به هیچ وجه به این مفهوم نیست که من بخواهم کلیه انتصابهایی که توسط آقای نجفی صورت گرفته را حمایت و تایید کنم. بالاخره ایشان بر مبنای مشورتهایی که انجام می دهد کسانی را بر می گزیند و ممکن است که این مشورتها دارای نقص های مختلفی باشد و نتواند مناسبترین فرد را گزینش کند. اما یک واقعیت مهم را باید توجه داشته باشیم و آن این است که انتخاب همکاران و مدیران حق شهردار تهران است و جزو اختیارات ایشان محسوب می شود.
سایر افراد نظیر بنده که در شورای شهر هستم چنین مسئولیتی ندارم و در این زمینه وظیفه ای هم برعهده ندارم. بنابراین انتصاب مدیران شهرداری هم حق آقای نجفی است و هم مسئولیتی بردوش اوست که باید پاسخگوی عملکرد مدیرانش باشد. پس اگر مدیرانی مناسب و متناسب با چارت تشکیلاتی برگزیند می تواند بهتر پاسخگو باشد اما اگر چنین کاری انجام نشود طبیعتا با مشکلاتی روبرو خواهد بود.

    800 نامزد پیشنهادی برای پست های مدیریتی بر روی میز نجفی بود

شما اشاره کردید به مشورتهایی که آقای نجفی برای انتصابهای مدیرانش از آنها استفاده کرده است، این مشورتها با چه کسانی انجام شده؟ آیا با شورای شهر نیز مشورتی درباره انتصابها شده است؟

ایشان نظرات مشورتی شورای شهر را هم دریافت کردند و بسیاری از اعضای شورای شهر افرادی را به ایشان پیشنهاد دادند. آقای نجفی چندی پیش به بنده گفتند که "اسامی 800 نامزد پیشنهادی بر روی میز کار بنده است که طبیعتا باید از میان اینها انتخاب کنم". بنابراین ایشان هم با اعضای شورای شهر مشورت کردند وهم با احزاب و گروهها و بدنه شهرداری. اتاق فکری که ایشان برای ارزیابی کردن و سبک و سنگین کردن این نامزدها دارند به ایشان کمک می کند که از چه نیروهایی استفاده کنند. ممکن است که برخی انتقادها به همان اتاق فکر وارد باشد. اما همانطور که گفتم انتخاب مدیران از اختیارات ایشان است و شهردار باید پاسخگوی عملکرد مدیرانش باشد.

دو شهردار زن  نیز از سوی شهردار تهران انتخاب شدند، اگر چه در گام اول حضور زنان در عرصه های مختلف از جمله مطالبات مردم است اما این دو شهردار مشی سیاسی متفاوتی با آنچه که مردم در انتخابات ها انتخاب کردند، دارد. این موضوع را شما چطور ارزیابی می کنید؟

آقای نجفی در ایام ارائه کردن برنامه و معرفی خود در شورای شهر قبل از اینکه شهردار شوند اعلام کردند که انتصابهایشان، انتصابهای سیاسی نخواهد بود بلکه به مسئله تجربه و تخصص بهای جدی خواهند داد. اگر این موضوع که ایشان اعلام کرده بودند را ملاک قرار بدهیم نباید انتظار داشته باشیم مدیری که ایشان انتخاب می کنند حتما یک فرد اصلاح طلب تمام عیار باشد. البته ایشان در آن ایام اعلام کردند که اصلاح طلبان را ترجیح می دهند اما تاکید ایشان و شرط لازم برای قرار دادن یک فردی در مسئولیت را تجربه و تخصص آنها در نظر گرفتند.
اگر این حرف آقای نجفی را مبنا قرار بدهیم که بنده نیز با آن موافقم، باید دید مدیرانی که ایشان انتخاب کردند دارای تجربه  و تخصص لازم هستند؟ البته بنده اطلاعات زیادی در این خصوص ندارم اما دو شهردار خانم از بدنه شهرداری و شاغل در شهرداری تهران بودند و تجربه کار در حوزه مدیریتی خود را داشتند لذا اگر از این زاویه به موضوع نگاه کنیم به نظر می رسد که انتقادی به کار آقای نجفی وارد نباشد.

     خدماتی که به مردم باید ارائه شود را نباید با عینک اصلاح طلبانه نگاه کنیم

مطالباتی که مردم در انتخابات داشتند چه می شود؟ زمانیکه مردم در انتخابات ها از اصلاح طلبان حمایت می کنند شاید تمایلشان این باشد که در بدنه مدیریتی نیز از اصلاح طلبان استفاده شود، یعنی هیچ فرد اصلاح طلب دیگری نبود که بخواهند از او استفاده کنند؟ اینکه افرادی از مدیران قبل در سیستم باقی بمانند را به صلاح می دانید؟ فکر نمی کنید که در ادامه مسیر این انتخابها مشکلاتی را ایجاد کند؟

من و شما چون فرمانمان به طرف اصلاح طلبی می کشد تمایل قلبی مان این است که چهره های اصلاح طلب مسئولیت های کلیدی را داشته باشند اما مشخص نیست که کل جامعه همین باور من و شما را داشته باشند. بنده یک مثالی می زنم شما فرض کنید مریضی داشته باشید که احتیاج به عمل جراحی دارد و دو پزشک به شما معرفی می کنند. یک پزشک اصولگرا متخصص و متبحر و یک پزشک اصلاح طلب اما غیر مجرب، شما چه تصمیمی میگیرید؟ تصمیم شما معلوم است. من تصور می کنم که وجدان جامعه هم همینطور است و به اینکه یک مدیر اصلاح طلب است یا اصولگرا و از نظر سیاسی چه گرایشی دارد گوشش بدهکار نیست و بیشتر تمایل دارد کار و مسئولیتی که یک مدیر برعهده می گیرد به خوبی انجام دهد.
ما خدمات اجتماعی و خدماتی که به مردم باید ارائه شود را نباید با عینک اصلاح طلبانه خودمان نگاه کنیم. به نظر بنده اگر با دید عام نگاه کنیم و همانطور که برای یک امر پزشکی و مشاوره مالی به متخصص مراجعه می کنید برای اداره کردن یک منطقه یا یک معاونت شهرداری باید شرط لازم را تخصص و تجربه درنظر بگیریم. البته طبیعتا اگر که این فرد علاوه بر داشتن تجربه و تخصص اصلاح طلب هم باشد می تواند یک امتیاز تلقی شود و ما اطمینان بیشتری حاصل کنیم که با یک رویکرد اصلاح طلبانه می تواند خدمات را ارائه کند و این باعث خوشحالی است.

تحقیق و تفحص از شهرداری تهران بالاخره و بعد از آنکه در شورای قبل و مجلس رد شد، در شورای شهر پنجم به تصویب رسید، نظر شما در این خصوص چیست؟

آنچه که در شورای شهر پنجم به تصویب رسید تحقیق و تفحص از شهرداری تهران نبود بلکه عکس برداری از وضعیت موجود است. تحقیق و تفحص در مواقعی است که جزییات یک موضوع خاص و پدیده خاص را بررسی میکنند و سعی می شود موارد خلاف قانون و خلاف ضوابط و یا احیانا حیف و میل بیت المال را در آنجا کشف کنند.
آنچه که در شورای شهر تصویب شد شهرداری را موظف کرد که در یک افق صد روزه تصویری از وضعیت موجود را به جامعه ارائه بدهد. یا به عبارت دیگر به مردم بگوید که شهر را در چه وضعیتی تحویل می گیرد و این شهر به چه میزان دیون و بدهی دارد و ترکیب درآمدی اعم از پایدار و ناپایدار به چه شکل است و این شهری که تحویل می گیرد میزان سرانه فضای سبزش چقدر است و میزان آلاینده های هوا در چه وضعیتی قرار دارد و نظیر اینها.
به صورت کلی قرار است در حوزه های مختلف تصویری از آنچه که در شهرداری تهران تحویل می گیریم را ارائه بدهیم. این تصویر را باید بتوانیم مقایسه کنیم با وضعیتی که این شهر را بعد از 4 سال می خواهیم تحویل مدیریت جدید بدهیم تا گرفتار شعار زدگی و عوام فریبی نشویم که یک فردی بیاید و وضعیت گذشته را کاملا تاریک ، مبهم و جهنم ترسیم کند و فردی بیاید وضعیت گذشته را گل و بلبل و خوب تعریف کند.
بنابراین برای اینکه چنین اتفاقی نیفتد و همچنین برای اینکه پدیده دوره شروع به کار آقای روحانی تکرار نشود، شورای شهر این تصمیم را گرفت. بنده یادآوری می کنم که بسیاری از دوستان به آقای روحانی انتقاد می کنند که چرا در سال 92 موقعی که کشور را از دولت احمدی نژاد تحویل می گرفت به طور مشخص در زمینه های مختلف گزارشی را به مردم نداد و بعدا که به تدریج مشکلات به وجود آمده زمان 8 ساله احمدی نژاد بازگو می شد آقای روحانی متهم به سیاه نمایی می شد در حالیکه اگر همان اول گزارش روشنی از وضعیت موجود در سال 92 داده می شد دیگر نیازی نبود که به صورت مستمر در طول 4 سال وقتی که در محفل و سخنرانی بحثی مطرح می شد دولت جدید مجبور باشد که مرتبا از خرابکاری های گذشته نام ببرد. بنابراین آنچه که الان تصمیم گرفتیم که انجام دهیم عکس برداری کردن و ارائه تصویری شفاف از وضعیت موجود است نه می خواهیم سیاه نمایی کنیم و نه روتوش. ما می خواهیم آنچه که هست را در این مقطع یعنی در نیمه سال 96 به تصویر بکشیم و بعد هم بر مبنای همان شاخص های و معیارهای اندازه گیری بتوانیم 4 سال دیگر هم گزارشی به مردم ارائه بدهیم تا مردم قضاوت کنند.
اگر حرکتهای خوبی انجام شده بود قطعا ادامه خواهد داشت و اگر هم شاخص ها تنزل پیدا کرده بود و اقدامات مناسبی انجام نشده بود طبیعتا باید مدیریت فعلی جایگاهشان را به افرادی بدهند که بتوانند شهر را بهتر اداره کنند.

    کمیسیون های تخصصی شورای شهر در مقطع مناسب به دنبال تحقیق و تفحص از شهرداری هستند


با توجه به اینکه پیش از این تحقیق  تفحص از شهرداری تهران در شورای شهر چهارم و مجلس دهم رای نیاورد، شورای شهر پنجم قصد ندارد تخلفاتی که در طی 12 سال گذشته در شهرداری تهران اتفاق افتاده را به مردم اعلام کند؟

من گفتم که این مصوبه اخیر شورای شهر تحقیق و تفحص نیست. این بیان به این مفهوم نیست که ما به دنبال تحقیق و تفحص نیستیم. به هر حال نمی شود که از حقوق ملت گذشت و اگر تخلفاتی صورت گرفته، اگر بیت المال تضییع شده، اگر اختلاسی صورت گرفته ، اگر این شهر با هزینه گران اداره شده و هزینه آن بر دوش مردم افتاده همه این موارد می تواند موضوع تحقیق و تفحص باشد. مخصوصا مواردی که جنبه های کیفری دارد. منتها مصوبه اخیر، مصوبه تحقیق و تفحصی نیست. اما تا جایی که بنده خبر دارم هم مجلس به دنبال تحقیق و تفحص است و هم کمیسیون های تخصصی شورای شهر در مقاطع مناسب این کار را انجام خواهند داد.
بحث تحقیق و تفحص الویت الان ما نیست، الویت ما ارائه یک تصویر از وضعیت موجود و حل کردن مشکلاتی است که با آن مواجه هستیم. اما تحقیق و تفحص به عنوان حقوق مردم در زمان مناسبی انجام خواهد شد.

    رابطه شورای شهر و شهرداری باید رابطه ناظر و مجری باشد


برای تعامل سازنده با شهرداری تهران با توجه به اینکه شهردار و شورا هم سو با یکدیگر هستند، چه باید کرد؟

رابطه شورای شهر و شهرداری باید رابطه ناظر و مجری باشد. اگر این کار به صورت سیستماتیک و هماهنگ انجام شود طبیعتا ناظر سعی می کند اشکالات کار مجری را یادآوری کند و کمک کند که مجری کارش را بهتر انجام دهد.
فاجعه زمانی اتفاق می افتد که ناظر در جهت لاپوشانی و نادیده گرفتن عیب مجری بر آید و در اینجاست که می بینیم اتفاقات تلخی رخ می دهد. در چنین شرایطی شورای شهر و شهرداری ممکن است به صورت نهادینه تن به فساد بدهند و این برای شهر فاجعه بار خواهد بود.
آن کاری که ما در حال حاضر انجام می دهیم و به دنبال آن هستیم که مبادا اعضای شورای شهر از طریق تطمیع یا تهدید و یا هر چیز دیگری چشمهای ناظر خود را بر واقعیت های شهرداری ببندند و تخلفات را نادیده بگیرند. این کار نظارتی مخصوصا در کمیسیون برنامه و بودجه که وظیفه نظارت بر پروژه ها را هم برعهده دارد، انجام خواهد شد.
 از همین حالا ما این کار را به صورت جدی شروع کردیم و قرار است که گزارشات نظارتی به صورت منظم از بخش های مختلف شهرداری گرفته شود تا نظارت بر اجرای بودجه، نظارت بر برنامه 5 ساله دوم و هم دقت در حسابرسی ها که در دستور کار کمیسیون برنامه و بودجه قرار دارد، به درستی انجام شود.

    علت رشد تخلفات در دوره 12 ساله قالیباف سکوت اکثریت شورای شهر در مقابل تخلفات شهرداری بود


در دوره 12 ساله شهرداری آقای قالیباف چه اتفاق افتاد که شاهد رشد چشمگیر تخلفات بودیم؟ شما دلیل اصلی را چه می دانید؟

تصور می کنم که اعضایی از شورای شهر که تمایلی بر نظارت واقعی و کنترل بر شهرداری داشتند در اقلیت بودند. یعنی از ترکیب 31 نفره شورای شهر فقط 5 و یا حداکثر 6 نفر آمادگی داشتند برای اینکه نقادانه حرکت های شهرداری را زیر نظر قرار بدهند. در این راستا شما می بینید که در اسفند ماه سال 93 قریب 5 هزار میلیارد تومان اصلاحیه بودجه می آید و به تصویب می رسد. این کاملا مشخص است که تخلفات و کارهای غیر قانونی در طول یک سال انجام شده و در ماه آخر این کارهای غیر قانونی با امضای شورای شهر، جنبه قانونی پیدا می کند و در این مجموعه می بینیم که تنها 5 یا 6 نفر لب به اعتراض می گشایند و سایر اعضا سکوت می کنند.
به نظر من عامل اصلی رشد تخلفات در این زمان به دلیل سکوت اکثریت قاطع اصولگرایان به استثنای یک نفر و تعدادی از اصلاح طلبان در مقابل تخلفاتی که در شهرداری صورت می گرفت ، بود و نتیجه آن را الان می بینم.

    ماجرای خرید تبلت و ماشین برای اعضای شورای شهر


در حال حاضر یکسری انتقادها به اعضای شورای شهر پنجم وارد است به دلیل خرید ماشین و تبلت، پاسخ شما به این انتقادات چیست؟ آیا در ادوار قبل هم چنین خریدهایی انجام می شد؟

در دوران قبل هم این کار انجام می شد منتها با این تفاوت که در دوره های قبل تنها خودروها در مالکیت شورای شهر بود اما در حال حاضر تبلت های خریداری شده نیز برچسب اموال شورای شهر را دارد. کل مبلغی که برای خرید خودرو و تبلت صرف شده یک بیست هزارم بودجه سال جاری شهرداری تهران است.

از زمان آغاز بکار رسمی شوراهای شهر پنجم تاکنون، تعامل میان اعضای شورای شهر را چطور ارزیابی می کنید؟

علیرغم اینکه اکثر اعضای شورای شهر تجربیات گذشته در این حوزه را ندارند اما بسیار پر انرژی و بانشاط کارشان را انجام می دهند. شورای پنجم در زمانی که رسما و قانونا کارش را شروع نکرده بود توانست 31 جلسه غیر رسمی 21 نفره و ده ها جلسه کمسیون برگزار کند و با جدیت کامل وارد کار شد. در حال حاضر نیز تصور می کنم اگرچه اعضای شورای شهر تنها موظف هستند که در جلسات شورای شهر و کمیسیون ها شرکت کنند اما در عمل تقریبا تمام اعضا تمام وقت در حال فعالیت برای کارهای مرتبط با شورای شهر هستند.

    تشکیل جمعی از مجلس، دولت، شورای شهر و شهرداری برای حل مشکلات شهر تهران


تعاملی که اعضای شورای شهر تهران با نمایندگان تهران دارند، در چه زمینه ای است و چقدر می تواند برای شهر تهران و مردم تهران مفید باشد؟

با هماهنگی که با نمایندگان تهران انجام دادیم یک جمع 51 نفره ای را تعریف کردیم تحت عنوان نمایندگان تهران در مجلس و شورای شهر و این جمع کلیه مسایل شهر تهران را پوشش می دهد.  در این راستا جلسات مشترکی وجود داشت که نتیجه آن این شد که سه نفر از اعضای شورای شهر و سه نفر از نمایندگان تهران انتخاب شدند و قرار شد که سه نفر نیز از سوی دولت انتخاب شود و شهرداری هم نماینده خود در این مجموعه را معرفی کند تا اینکه با هم افزایی که بوجود می آید کلیه مسایل قانونی و فرا قانونی را حل و فصل کنند و با هماهنگی جلو ببرند.
بحث ها در جمع نمایندگان تهران در مجلس و شورای شهر تاکنون نتیجه خیلی خوبی داشته و یکی از بحث های مطرح شده، مدیریت واحد شهری است که مشترکا در این جمع پیش می رود. تامین درآمد پایدار برای اداره شهر تهران و جلوگیری از شهر فروشی-تراکم فروشی- مقوله دیگری است که این مجموعه به آن می پردازد. من فکر می کنم که با هم فکری و همدلی که وجود دارد کارهای خوبی انجام خواهد شد.