طی دهههای گذشته قیمت نفت با بیثباتی و فرازوفرود مواجه بوده است. این امر نگرانیهای بسیاری در سطوح مختلف از فروشندگان نفت گرفته تا دولتها و سیاستگذارانی که مسئولیت نظارت بر این صنعت را دارند، به وجود آورده است.
به گزارش
تجارتنیوز، با توجه به میزان تقاضا برای نفت در جهان و همچنین افزایش مصرف سوخت فسیلی سوالات متفاوتی در زمینههای مختلف از جمله مسائل زیستمحیطی تا تبعات درازمدت استخراج نفت به وجود آورده است.
برای شفافتر شدن این موضوع و یافتن پاسخ برای این پرسشها، لیستی از ۱۱ کشور با بیشترین میزان ذخایر نفتی در جهان را ترتیب دادهایم.
کشورهایی که بالاترین میزان ذخایر نفتی را دارند عبارتند از:
۱- ونزوئلا (۲۹۸٫۴ میلیارد بشکه نفت)ونزوئلا با داشتن بیش از ۲۹۸ میلیارد بشکه ذخایر نفتی اثباتشده، در حال حاضر با فاصلهای بسیار زیاد بزرگترین ذخایر نفتی در جهان را داراست. این در حالی است که در پایان دهه گذشته، عربستان سعودی در صدر این جدول قرار داشت و ونزوئلا به تازگی به چنین رتبهای دست یافته است.
این تغییرات زمانی رخ داد که ونزوئلا ذخایر بزرگ ماسههای نفتی را کشف کرد که به طور قابل توجهی این رتبهبندی را تغییر داد.
لازم به ذکر است که ماسههای نفتی یا ماسههای قیردار نوعی منبع نفت غیرمتعارف است. این ماسهها به صورت ماسههای آزاد هستند (مخلوطی از ماسه، گل رس، آب و قیر) که بسیار سنگین و با گرانروی بسیار بالاتر از نفت معمولی یافت میشود.
بزرگترین منابع ماسههای نفتی در جهان در کشورهای کانادا، ونزوئلا و به میزان کمتری در روسیه و قزاقستان است. با این حال هنوز هم ذخایر نفتی معمولی بسیاری در ونزوئلا وجود دارد.
علاوه بر این ماسههای نفتی در ونزوئلا در مقایسه با ماسههای نفتی در کانادا، از چسبندگی کمتری برخوردار است. و این امر موجب شده این نوع نفت به راحتی با تکنیکهای معمولی و کمهزینهتری استخراج شود.
۲- عربستان سعودی (۲۶۸٫۳ میلیارد بشکه)عربستان سعودی برای دهههای طولانی به دلیل داشتن بیشترین ذخایر نفتی از شهرت خاصی برخوردار بوده است. این امر موجب قدرت این کشور در سطح جهان و به دنبال آن تاثیر عربستان در سیاستهای جهانی شده است. اما با این وجود به مدت یک دهه است که عربستان صدرنشین این جدول نیست و این جایگاه را به ونزوئلا واگذار کرده است.
اگر چه با ۲۶۷ میلیارد بشکه ذخایر نفتی، عربستان سعودی در مقام دوم و پس از ونزوئلا قرار دارد، اما نفت عربستان در میدانهای نفتی بزرگ واقع شده و بسیار قابل دسترستر از نفت ونزوئلا است. در واقع ذخایر نفتی عربستان سعودی بیش از یکپنجم ذخایر نفت کره زمین را تشکیل میدهد. بسیاری بر این باورند که با اکتشاف بیشتر، عربستان ممکن است بار دیگر جایگاه خود را تغییر داده و رتبه اول را به خود اختصاص دهد.
اطلاعات زمینشناسی آمریکا نشان میدهد که ممکن است بیش از ۱۰۰ میلیارد بشکه نفت کشفنشده در اعماق بیابانهای این کشور وجود داشته باشد.
۳- کانادا (۱۷۱ میلیارد بشکه)بر اساس آخرین برآوردها، کشور کانادا در حدود ۱۷۲٫۹ میلیارد بشکه ذخایر نفتی دارد. بخش قابل توجهی از این نفت به صورت نفتهای ماسهای در استان آلبرتای این کشور قرار دارد. در عین حال، مقادیر زیادی از ذخایر قابل دسترس کانادا هم در همین استان قرار دارد.
اما از آنجا که بهرهبرداری از ذخایر نفت کانادا بسیار پرهزینه، زمانبر و دشوار است، استخراج آن به شکل مداوم انجام نمیشود. شرکتهای نفتی کانادا تمایل دارند بیشتر از مکانهای کمتراکم و نفتهای باارزشتر استخراج کنند و فقط زمانی که قیمت نفت بالا میرود به استخراج نفت خام میپردازند.
۴- ایران (۱۵۷٫۸ میلیارد بشکه)ایران در حدود ۱۶۰ میلیارد بشکه ذخایر نفتی دارد و این امر موجب شده این کشور در لیست ثروتمندترین کشورهای جهان قرار بگیرد.
از نظر سادگی دسترسی و استخراج نفت این کشور پس از ونزوئلا و عربستان مقام سوم را کسب کرده است.
ایران بیش از ۱۰۰ سال است که به استخراج نفت میپردازد و اگر استخراج نفت در این کشور با نرخ فعلی ادامه یابد، پیشبینی میشود تا ۱۰۰ سال دیگر نفت داشته باشد.
در حالی که نفت عربستان سعودی در چند میدان بزرگ و غنی واقع شده، ذخایر نفت ایران در حدود ۱۵۰ میدان نفتی مختلف قرار دارد که بسیاری از آنها هم دارای نفت خام و هم گاز طبیعی هستند.
۵- عراق (۱۴۴٫۲ میلیارد بشکه)اگر چه عراق در سالهای اخیر با تنشهای سیاسی مواجه بوده، اما همچنان از بزرگترین مالکان ذخایر نفتی در جهان محسوب میشود. به دلیل نابسامانیهای سیاسی و اشغال شدن این کشور از سوی نظامیان دیگر کشورها، کاهش قابل توجهی در میزان تولید و استخراج این کشور روی داده است.
اطلاعات موجود در مورد ذخایر نفتی این کشور مربوط به دو دهه گذشته است و بر اساس نظرسنجیهای گذشته صورت گرفته است.
با این حال، پس از این که مقامات عراقی کنترل اوضاع را بار دیگر در دست گرفتند، امید زیادی وجود دارد که زیرساختهای نفتی این کشور در سالهای آینده توسعه یابد.
۶- کویت (۱۰۵ میلیارد بشکه)اگر چه کویت کشوری با مساحت بسیار کوچک است اما ذخایر نفتی قابل توجهی دارد. بیش از ۵ میلیارد بشکه از ذخایر نفتی کویت در منطقه بیطرف عربستان و کویت قرار دارد که به طور مساوی بین دو کشور تقسیم میشود.
همچنین، بیش از ۷۰ میلیارد بشکه نفت از ذخایر کویت در میدان نفتی برقان واقع شده که دومین میدان نفتی بزرگ جهان محسوب میشود.
۷- روسیه (۱۰۳٫۲ میلیارد بشکه)روسیه کشوری با منابع طبیعی متنوع و فراوان است و بیشترین ذخایر نفتی آن در دشتهای سیبری واقع شده است. تولید این کشور پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی روند کاهشی به خود گرفت. اما روسیه طی سالهای گذشته موفق شده میزان تولید خود را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.
این کشور امیدوار است با ادامه اکتشافات در میان آبها و یخهای قطب شمال، میزان نفت و گاز استخراجی خود را افزایش دهد.
۸- امارات (۹۷٫۸ میلیارد بشکه)بخش عمدهای از ذخایر نفتی امارات متحده عربی (نزدیک به ۶۶ میلیارد بشکه) از میدان نفتی زاکوم به دست میآید.
پس از میدانهای نفتی غوار در عربستان و برقان در کویت، زاکوم سومین میدان نفتی بزرگ در خاورمیانه است.
بیش از ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور از فروش و صادرات نفت به دست میآید. در امارات اکتشاف نفت نخستین بار در سال ۱۹۵۸ انجام شد و این صنعت امارات را به کشوری ثروتمند، مدرن و با سطح بالای زندگی تبدیل کرد.
۹- لیبی (۴۸٫۳۶ میلیارد بشکه)لیبی دارای بزرگترین ذخایر نفتی در آفریقا است. این کشور دارای میدانهای نفتی و کشفنشده بسیاری است که به دلیل وجود تحریمهای نفتی در گذشته، اجازه کاوش به آن داده نشد.
در سال ۲۰۱۲، صادرات نفت بیش از ۹۸ درصد از درآمد دولت لیبی را به خود اختصاص داد. اما به دلیل تنشهای داخلی و ناآرامیهای سیاسی که در چند سال اخیر در این کشور به وجود آمده، تولید نفت در این کشور به شکل قابل توجهی کاهش یافته و رتبه این کشور را در میان تولیدکنندگان تغییر داده است.
با این حال انتظار میرود با بهبود اوضاع و پایان بحران، میزان سرمایهگذاری خارجی لیبی در این صنعت افزایش یابد.
۱۰- نیجریه (۳۷٫۰۷ میلیارد بشکه)اگر چه در مقایسه با نیجریه، لیبی ذخایر نفتی بیشتری دارد، اما نیجریه در زمینه استخراج و تولید نفت فعالتر است. این امر نیجریه را به بزرگترین تولیدکننده نفت در آفریقا تبدیل کرده است.
در صورت یافت نشدن میدان نفتی جدید، میزان نفت فعلی این کشور تا ۴۵ سال دیگر به اتمام میرسد.
همچون لیبی، این کشور نیز با تنشهای سیاسی بسیاری روبرو بوده و عواملی نظیر تخریب لولههای نفتی و تصاحب تاسیسات نفتی از سوی شبهنظامیان موجب کاهش تولید نفت و گاز در لیبی شده است.
صنعت نفت ۱۴ درصد از اقتصاد نیجریه را تشکیل میدهد.
۱۱- آمریکا (۳۶٫۵۲ میلیارد بشکه)
ایالات متحده آمریکا در سالهای اخیر با استفاده از روشهای نوین نظیر شکست هیدرولیکی و حفاری جهتدار موفق به افزایش استخراج نفت و گاز طبیعی به شکل قابل توجهی بوده است. با این وجود، در مقایسه با ذخایر نفتی کشورهای ونزوئلا، عربستان و کانادا، ذخایر نفتی این کشور بسیار ناچیز است.