به گزارش «تابناک»؛ هر چند توزیع جغرافیایی بارندگی در اکثر نقاط کشور کم و نگران کننده است، این موضوع در استان کرمان به عنوان یکی از کم بارشترین مناطق کشور نگران کنندهتر است؛ استانی که در حوضه آبریز فلات مرکزی قرار گرفته و چند حوضه آبریز زیر مجموعه این استان از جمله بحرانیترین حوضههای آبی کشور هستند.
استان کرمان با بیش از ۱۸۰ هزار کیلومتر مربع مساحت و ۳ میلیون جمعیت، یکی از پر جمعیتترین و پهناورترین استانهای کشور است که در مرکز ایران قرار گرفته و بسیاری از معادن استراتژیک کشور در این استان واقع است.
در جریان گسترش بحران آب و تشدید خشکسالی در سالهای اخیر، این استان یکی از مهمترین استانهایی بود که با مشکل جدی در بحث بارش نزولات جوی رو به رو شد و از سویی نیز به دلیل افزایش دمای هوا، بخش عمدهای از منابع آب سطحی استان به دلیل تبخیر شدید از دسترش خارج شد.
حوضههای آبریز ابرقو ـ سیرجان، کویر درانجیر و هامون ـ جازموریان از جمله اصلیترین حوضههای آبریزی است که منطبق با جغرافیای استان کرمان است و در سالهای اخیر تقریباً کمترین میزان نزولات جوی را دریافت کردند.
حوضه آبریز درانجیر از ابتدای سال آبی جاری تا کنون تنها ۴۸ میلیمتر بارندگی داشته است که به نسبت مدت مشابه در سال گذشته نزدیک به ۵۰ درصد کاهش را نشان میدهد. حوضه آبریز ابرقو ـ سیرجان نیز در سال آبی جاری ۱۰۱ میلی متر بارندگی داشت. این در حالی است که در سال آبی گذشته، این رقم معادل ۳۷۰ میلی متر بود و این یعنی حوضه آبریز مذکور بیش از ۷۰ درصد کاهش بارندگی داشته است.
حوضه آبریز هامون ـ جازموریان نیز در سال آبی جاری تنها ۴۵ میلی متر بارندگی را تجربه کرده و این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل بالای ۱۹۰ میلی متر بارندگی در این حوضه رخ داده بود.
کاهش شدید نزولات جوی در کنار افزایش شدید دمای هوا در این استان کویری، حالا شرایط را به سمتی کشانده که بر اساس سخن متولیان منابع آب کشور، بیش از یک میلیون و سیصد هزار شهروند استان کرمان در معرض بحران جدی برای تأمین آب شرب و جیره بندی آب هستند.
این موارد را میتوان از سخنان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان متوجه شد که در همین رابطه به رسانهها گفت: تعداد کل شهرهای تحت پوشش آب شهری ۷۱ شهر، تعداد روستاهای تحت پوشش شرکت آب شهری کرمان ۱۴۷ روستاست.
محمد طاهری در همین رابطه عنوان کرد: تعداد کل مشترکانی که از آب شهری استفاده میکنند، ۵۹۰ هزار مشترک و تعداد آحاد آب ۷۲۷ هزار آحاد مشترک است.
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان در بخش دیگری از صحبتهای خود در خصوص نیاز آبی استان کرمان در تابستان امسال گفت: از مجموع ۷۱ شهر تحت پوشش، ۹ شهر در وضعیت بحرانی قرار دارند که شامل شهرهای کرمان، بم، رفسنجان، زرند، گنبکی (توابع بم)، نودژ (توابع کهنوج)، دهج (توابع شهربابک)، جوزم (توابع شهربابک)، زهکلوت (توابع کهنوج) هستند.
وی ادامه داد: در این ۹ شهر یک میلیون و ۳۶۰ هزار جمعیت ساکن است که نیاز آبی آنها چهار هزار و ۵۰۰ لیتر در ثانیه است. ظرفیت امکان تولید آب فقط سه هزار و ۴۰۰ لیتر بر ثانیه است که با این حساب هزار و ۱۰۰ لیتر در ثانیه کمبود آب داریم.
طاهری تأکید کرد: پنج شهر در معرض تنش آبی قرار دارند؛ یعنی ظرفیت تولید و تقاضا تقریباً برابر است که این شهرها هنزا (توابع بافت)، دشتکار (توابع بردسیر)، بلوک (توابع جیرفت)، ریحانشهر (توابع زرند) و کهنوج هستند.
وی اظهار داشت: در این پنج شهر ۷۵ هزار ت از نعمت آب آشامیدنی سالم بهرهمند هستند.
طاهری ظرفیت تولید آب در کل استان را هشت هزار و ۱۰۰ لیتر بر ثانیه عنوان کرد و گفت: این در حالی است که نیاز استان ۹ هزار و ۲۰۰ لیتر بر ثانیه است.
وی تصریح کرد: هزار و ۱۰۰ لیتر در ثانیه کمبود آب برای رفع نیازهای مردم استان کرمان داریم که رقم کمی نیست.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان گفت: آب شهر کرمان هنوز جیره بندی نشده که در صورت عدم صرفه جویی شهروندان، این اتفاق خواهد افتاد.
بر اساس آنچه مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان مطرح کرده است، در شرایط کنونی بیش از ۹ شهر بزرگ و کوچک این استان با جمعیتی بالغ بر یک میلیون و سیصد هزار تن، اکنون دچار بحران جدی در تأمین آب شرب هستند و با شرایط موجود به زود تأمین آب خانگی آنها جیره بندی خواهد شد.
این اتفاق در شرایط کنونی نیازمند همیاری مردم و مسئولان برای کاهش مصرف آب و مدیریت هوشمندانه مصرف است که قطعاً خواهد توانست تا حدود زیادی بروز مشکلات جدی در این رابطه را در سال جاری به صفر نزدیک کند.
با این حال همچنان این پرسش و ابهام در ذهنها میماند که با استمرار وضعیت کنونی در سالهای آتی، شرایط برای این استان پرجمعیت چگونه پیش خواهد رفت و آینده میلیونها شهروند استان کرمان چه خواهد شد؟