اکثر دانشجویان به‌تازگی از دبیرستان فارغ‌التحصیل شده و به دانشگاه آمده‌اند، به‌زودی تفاوت بین تحصیل در دانشگاه و دبیرستان را درمی‌یابند. این تفاوت به‌گونه‌ای است که شاید به نوع تحصیل و مطالعه در دانشگاه و دبیرستان با یکدیگر قابل مقایسه نباشد.
به گزارش آنا، با اینکه زندگی دانشجویی محدود به تحصیل و درس خواندن نیست و دانشجویان باید در برنامه‌ها و فعالیت‌های مختلف اجتماعی، ورزشی و هنری نیز مشارکت فعال داشته باشند و به رشد شخصیت و مهارت‌های فردی خود بپردازند، با این وجود، تحصیل و مطالعه یکی از برنامه‌های اساسی زندگی دانشجویی است.
مشکلات تحصیلی نه تنها مانع جدی و اساسی پیشرفت و موفقیت علمی دانشجویان است بلکه به‌‌شدت به سلامت و بهداشت جسمانی و روانی دانشجو صدمه می‌زند. در بسیاری از اوقات مشکلات تحصیلی دانشجویان ناشی از مسائل درسی نیست بلکه ناشی از مشکلات بهداشت روانی است.
تفاوت‌های تحصیل در دوره دبیرستان و دانشگاه
با توجه به آن‌که اکثر دانشجویان به‌تازگی از دبیرستان فارغ‌التحصیل شده و به دانشگاه آمده‌اند، به‌زودی تفاوت بین تحصیل در دانشگاه و دبیرستان را درمی‌یابد. این تفاوت به‌گونه‌ای است که شاید به نوع تحصیل و مطالعه در دانشگاه و دبیرستان با یکدیگر قابل‌مقایسه نباشد. به همین دلیل ضروری است که مهارت‌های خاصی را برای تحصیل در دانشگاه آموخت و تمرین کرد در غیر این صورت در آخر ترم با حجم بالایی از مواد درسی که باید برای امتحان آن‌ها مطالعه شوند و حجم زیادی از مقاله‌ها، گزارش‌ها، پژوهش‌ها و گزارش‌های کارآموزی که دانشجو با آن مواجه می‌شود.
قسمتی از تفاوت دانشگاه با دبیرستان:
حجم بالای مطالب درسی: یکی از خصوصیات اولیه‌ای که باعث تعجب دانشجویان تازه‌وارد می‌شود، حجم بالای مطالب درسی است. در مقایسه با حجم مطالب آموزشی در دبیرستان اکثر منابع آموزشی دانشگاه حجیم و فشرده است. در دبیرستان افراد در مدت‌زمان بیشتری مطالب کمتری را می‌آموختند درحالی‌که در دانشگاه چنین نیست.
محوریت دانشجو و نه استاد در تحصیل: در دبیرستان محوریت آموزش با دبیر است که کلیه مطالب درسی و موضوعات را نکته به نکته به دانش‌آموز تدریس می‌کند. در دانشگاه محور استاد نیست بلکه استاد فقط کلیات و یا نکات اساسی را آموزش می‌دهد و بقیه‌ی مطالب به عهده دانشجو گذاشته می‌شود به همین خاطر نقش دانشجو بسیار برجسته‌تر و اساسی‌تر از دوره‌ی دبیرستان است.
تأکید مشارکت دانشجویان در آموزش: نه تنها در دانشگاه مهم است که دانشجو بر مطالب تحصیلی مسلط شود بلکه مهم است که در بحث‌های کلاسی شرکت کند. سؤال و ایده بدهد، نظر خود را مطرح کند و... به‌این‌ترتیب، علاوه بر درس نقش، مهارت و توانایی‌های اجتماعی روز و... نیز مطرح می‌شود که در دبیرستان معمولاً چنین عواملی نقش کم‌رنگ‌تری دارد.
فقدان نظارت بر نحوه‌ی مطالعه دانشجو: در دبیرستان چه خانواده و چه مدرسه به‌صورت مختلف بر کار دانش‌آموز نظارت داشته‌اند درحالی‌که در دانشگاه غیر از امتحان میان‌ترم که گاهی برگزار می‌شود و گاهی هم برگزاری نمی‌شود معمولاً امتحان دیگری وجود ندارد. از سوی دیگر، در دوره دانشجویی نفوذ والدین در اجبار به مطالعه نیز بسیار ضعیف می‌شود، چون معمولاً والدین اطلاع چندانی از برنامه درسی دانشجو ندارد و اصلاً ممکن است دانشجو در شهر دیگری باشد و او را نبینند. به همین دلایل فقط به عهده دانشجو است که برنامه خود را تنظیم کند. برای همین، بعضی از افرادی که عادت دارند برنامه‌ای به آن‌ها دیکته شده یا مجبور به انجام برنامه خاصی باشند و استقلال فکری را تجربه نکرده‌اند دچار مشکل خواهند شد.
نظارت نه‌چندان قوی در حضور و غیاب دانشجو: برخلاف دبیرستان که کوچک‌ترین حضور و غیاب بررسی شده و به والدین اطلاع داده می‌شد. در دانشگاه چنین برخوردی وجود ندارد. دانشجو می‌تواند غیبت‌های مجازی داشته باشد. در صورتی که این غیبت‌ها از حدی فراتر رفت در انتهای ترم دانشجو با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود. به همین دلیل افرادی که برنامه‌ریزی مستقل بدون اجبار را تمرین نکرده‌اند دچار مشکل شده و با افزایش غیبت‌ها یا غیبت در زمان‌هایی که درس‌هایی که درس‌های مهم و اساسی وجود دارد بسیاری از فرصت‌های آموزشی خود را از دست می‌دهند.
تأکید بر کارهای عملی و تهیه مقالات: یکی از مسائل مهم در دانشگاه، کارهای عملی است مانند تهیه مقالات، گزارش‌ها و کارهای عملی دیگر. ناتوانی در برنامه‌ریزی جهت انجام کارهای عملی و ناتوانایی از تهیه گزارش باعث می‌شود که هنگام پایان‌ترم که دانشجو باید بیشتر به مطالعه درس‌های خود بپردازد، با کارهای عملی سنگینی که انبار شده‌اند مواجه شود و تقسیم زمان برای تهیه مقالات و گزارش‌ها با مطالعه دروس منجر به ضعف کیفیت هر دو شده و فشار مضاعفی را بر دانشجو تحمیل کند. این در حالی است که کارهای عملی در دبیرستان‌ها به نسبت کمتر از دانشگاه است و معمولاً کمتر چنین مشکلی ایجاد می‌شود.
ضرورت استفاده از متون غیرفارسی: تحصیل در دانشگاه به‌گونه‌ای است که دانشجو، چه برای مطالعه دروس و به‌خصوص برای تهیه گزارش و مقالات مجبور به استفاده از منابع غیرفارسی است. این در حالی است که عده کمی از دانشجویان تسلط خوبی بر زبان انگلیسی دارند و اکثریت آنان معتقدند که زبان انگلیسی یا غیرفارسی آنان ضعیف است. ضرورت استفاده از منابع غیرفارسی همراه با ضعف در این مهارت زبانی باعث می‌شود که دانشجویان برای مطالعه و به‌ویژه انجام کارهای عملی خود با مشکل جدی روبه‌رو شده و در این مورد کندتر از آنچه برنامه‌ریزی کرده بودند عمل کنند.
متعدد بودن یا پراکندگی متون و منابع درسی: برخلاف دبیرستان، گاهی اوقات منابع آموزشی دانشگاه ممکن است پراکنده و متعدد باشد و به همین دلیل نیاز است دانشجو مدتی در جستجوی آن‌ها باشد. گاهی اوقات دانشجو باید از منبعی استفاده کند که فقط در کتابخانه خاصی است و باید مدتی به دنبال آن باشد. آنچه که بسیار چشم‌گیر است تهیه منابع آموزشی است که معمولاً یک یا دو هفته اول شروع هر ترم به جستجو و خرید آن‌ها می‌گذرد.
