شرط چهارم مکان نمازگزار

شرط چهارم: (رطوبت سرایت کننده به بدن و لباس نداشته باشد)

شرط چهارم1: آن كه مكان نمازگزار اگر نجس است به طوري تر نباشد كه رطوبت آن به بدن يا لباس اوبرسد2 ولي جايي كه پيشاني را برآن مي گذارد اگر نجس باشد در صورتي كه خشك هم باشد نماز باطل است3 و احتياط مستحب آن است كه مكان نمازگزار اصلا نجس نباشد.

این مسأله در رساله آيت الله مكارم نیست.

1- سبحانی: شرط چهارم: پاکی از نجاست سرایت کننده ...

2- بهجت: مگر اینکه طوری تر باشد که اگر نجاست به بدن یا لباس سرایت کرد نماز را باطل نکند، چنانکه خواهد امد...

سیستانی: در صورتی که از نجاساتی باشد که مبطل نماز است...

زنجاني: شرط ششم: در مکان نمازگزار نجاست سرایت کننده نباشد [و] مکان نمازگزار اگر نجس است به طوری تر نباشد که رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد و آن را به نحوی نجس کند که نتواند در آن نماز بخواند...

3- بهجت: [پایان مسأله].

زنجانی: بلی، چنانچه فقط قسمتی از مهر نمازگزار نجس باشد، پس اگر نجاست آن به بدن نمازگزار سرایت نکند نماز اشکال ندارد و احتیاط مستحب آن است که مکان نمازگزار اصلا نجس نباشد.

*****

فاضل: شرط چهارم « موجب نجاست لباس و بدن نمازگزار نشود» مكان نمازگزار اگر نجس است نبايد بطوري تر باشد كه رطوبت آن به بدن يا لباس او برسد، مگر نجاستي باشد كه در نماز معفوّ است، ولي جايي كه پيشاني را برآن مي گذارد اگر نجس باشد نماز باطل است هر چند نجاست آن مسري نباشد، و اگر مقدار واجب در سجده پاك باشد كافي است و احتياط مستحب آن است كه مكان نمازگزار اصلاً نجس نباشد.

وحید: شرط پنجم: آنکه مکان نمازگزار اگر نجس هست به طوری تر نباشد که نجاستی که موجب بطلان نماز است به بدن یا لباس او برسد ، ولی جایی که پیشانی را برای سجده بر آن می گذارد باید پاک باشد و اگر نجس باشد در صورتی که خشک هم باشد نماز باطل است.و احتیاط مستحب ان است که مکان نمازگزار اصلا نجس نباشد.

مظاهری: مسأله- مکان نمازگزار اگر نجس است باید طوری تر نباشد که رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد ولی جایی که پیشانی را بر آن می گذارد اگر نجس باشد گرچه خشک هم باشد نماز باطل است ولی اگر مهر پاک را در جایی که نجس است بگذارد و بر آن سجده کند اشکال ندارد و مستحب است که مکان نمازگزار اصلا نجس نباشد.

(مسأله 886) بنابراحتياط مستحب بايد زن عقب تر از مرد بايستد و جاي سجده او از جاي ايستادن مرد كمي عقب تر باشد.

*****

گلپايگاني، صافي: مسأله- مكروه است زن در نماز جلوتر از مرد يا محاذي با او بايستد و بهتر است طوري بايستد كه جاي سجده او كمي از جاي ايستادن مرد عقب تر باشد.

خوئي، تبريزي: «شرط ششم»: بايد بين مرد و زن در حال نماز اقلاً مقدار يك وجب فاصله باشد و (تبريزي: فرقي نمي كند زن جلوتر بايستد يا مرد و يا مساوي هم بايستند، ولي رعايت فاصله در شهر مكه لازم نيست؛ و نيز در غير مكه) نماز خواندن در فاصله كمتر از ده ذراع مكروه است.

فاضل: مسأله- شرط پنجم «مرد بر زن مقدم باشد». در نماز زن بايد عقب تر از مرد بايستد و بهتر است جاي سجده زن از جاي ايستادن مرد كمي عقب تر باشد، بنابراين اگر زن جلوتر يا مساوي مرد بايستد نماز باطل است. و در اين حكم بين محرم و نامحرم يا زن و شوهر تفاوتي نيست، و همين طور بين نماز واجب و مستحبّ فرق ندارد.

زنجاني: مسأله- در غير مكّه مكرّمه اگر زن و مرد در كنار هم نماز بخوانند يا زن جلوتر از مرد نماز بخواند شايسته است كه بين آنها بيش از ده ذراع فاصله باشد و چون ذراعهاي متعارف با يكديگر تفاوت دارند بزرگترين ذراع متعارف را در نظر بگيرند، و نماز خواندن در كمتر از اين فاصله مكروه است و اگر فاصله از يك وجب كمتر باشد كراهت بيشتر ي دارد و اين مسأله در مسجدالحرام و اطراف نزدیک آن – که محلّ تراکم نمازگزار است- جاري نيست بلکه بانوان می توانند در کنار مردان بلکه جلوتر از آنان نماز بخوانند و این امر کراهت هم ندارد. در ساير اماكن مكّه شايسته است فاصله رعايت شود.

بهجت: مسأله- نماز خواندن زن جلوتر از مرد يا مساوي و همدوش با مرد مكروه است بنابراظهر، مگر اين كه بين آن دو، چيزي مانند پرده و مانند آن حائل بشود و يا اينكه بين آن دو به مقدار حداقل يك وجب و حداكثر ده ذراع كه حدود پنج متر مي شود فاصله باشد، كه در اين صورت كراهت كم و يا برداشته مي شود.

سيستاني: شرط ششم: بايد بنابراحتياط لازم زن عقب تر از مرد بايستد، اقلّاً به مقداري كه جاي سجده او برابر جاي دو زانوي مرد در حال سجده باشد.

مكارم: شرط چهارم: تقدّم مرد بر زن: بايد در نماز، زن عقب تر از مرد بايستد و جاي سجده او از جاي سجده مرد كمي عقب تر باشد والا نماز باطل است؛ در اين حكم، محرم و غير محرم تفاوتي ندارند، ولي اگر ميان مرد و زن ديوار يا پرده و مانند آن باشد يا به اندازه ده ذراع (تقريباً پنج متر) فاصله باشد اشكال ندارد.

وحید: شرط ششم: باید بین مرد و زن در حال نماز حداقل یک وجب فاصله باشد، ولی نمازخواندن در فاصله کمتر از ده ذراع در غیر شهر مکّه، مکروه است.

سبحانی: شرط پنجم: تقدّم مرد بر زن؛ بنابراحتیاط واجب باید زن عقب تر از مرد بایستد و جای سجده او از جای ایستادن مرد کمی عقب تر باشد.

مظاهری: مسأله- اگر در نماز زن هم ردیف مرد یا جلوتر از او باشد اشکال ندارد، گرچه بین آنها فاصله ای نظیر پرده نباشد، ولی مستحب است زن عقب تر از مرد بایستد و جای سجدۀ او از جای ایستادن مرد کمی عقب تر باشد و اگر برابر هم باشند ده ذرع (تقریبا پنج متر) میان آنها فاصله باشد.

(مسأله 887) اگر زن برابر مرد يا جلوتر بايستد و با هم وارد نماز شوند، بهتر آن است كه نماز را دوباره بخوانند1.

این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.

1- سيستاني: بنابراحتياط واجب بايد نماز را دوباره بخوانند؛ و همچنين است اگر يكي زودتر از ديگري به نماز بايستد.

بهجت، مظاهری: رجوع كنيد به ذيل مسأله 886.

*****

گلپايگاني، صافي: مسأله- اگر زن برابر مرد يا جلوتر بايستد نماز هر دو صحيح است، چه با هم وارد نماز شوند يا به ترتيب؛ بلي ثواب نماز هر كدام كه بعد مشغول نماز شده اند كمتر است(صافي: ولي بنابراحتياط موكّد، سزاوار است در صورتي كه هر دو با هم وارد نماز شوند هردو، و در صورتي كه به ترتيب وارد شده باشند كسي كه بعد وارد شده، نماز را اعاده نمايد)

خوئي، تبريزي: مسأله- اگر زن برابر مرد يا جلوتر در كمتر از يك وجب بايستد و با هم وارد نماز شوند بايد نماز را دوباره بخوانند، ولي اگر يكي زودتر از ديگري به نماز بايستد فقط كسي كه بعد مشغول نماز شده بايد نمازش را دوباره بخواند..

. تبريزي: اگر يكي زودتر از ديگري به نماز بايستد، نماز او بنابرأظهر صحيح است و كسي كه بعد مشغول نماز شده، بايد نمازش را دوباره بخواند.

فاضل، مكارم: مسأله- اگر زن در كنار مرد يا جلوتر بايستد و با هم وارد نماز شوند نماز هر دو باطل است، امّا اگر يكي قبلاً وارد نماز شده باشد نماز او صحيح و نماز دومي باطل است.

زنجاني: مسأله- مسأله- اگر زن برابر مرد يا جلوتر، بدون رعايت فاصله مناسب بايستد و با هم وارد نماز شوند احتياط مستحب آن است كه نماز را دوباره بخوانند و اگر يكي بعد از ديگري به نماز بايستد احتياط مستحب آن است كه دومی نمازش را دوباره بخواند.

وحید: مسأله- اگر زن برابر مرد یا جلوتر، در کمتر از فاصله ای که ذکر شد بایستد و با هم وارد نماز شوند باید نماز را دوباره بخوانند؛ و همچنین است بنابراحتیاط واجب در صورتی که یکی زودتر از دیگری به نماز بایستد.

(مسأله 888) اگر بين مرد و زن، ديوار يا پرده يا چيز ديگري باشد1 نمازشان صحيح است و احتياط مستحب هم در دوباره خواندن نيست.

1- گلپايگاني، صافي: كه يكديگر را نبينند، يا بين آنان اقلّاً ده ذراع كه تقريباً پنج ذرع مي شود فاصله باشد ، چنانچه زن برابر مرد يا جلوتر از او باشد نماز هر دو صحيح است و كراهت هم ندارد؛ و همچنين است اگر مكان يكي از آنان به قدري بلند باشد كه نگويند: زن جلوتر از مرد يا برابر او ايستاده است.

فاضل: كه يكديگر را نبينند يا بين آنها ده ذراع كه تقريباً پنج متر است فاصله باشد نمازشان صحيح است.

زنجاني: كه يكديگر را نبينند يا مكان يكي از انان به قدري بلند باشد كه نگويند زن جلوتر از مرد يا برابر او ايستاده است، نماز هر دو بی تردید صحيح است.

مكارم، بهجت، مظاهری: رجوع كنيد به ذيل مسأله 886.

*****

خوئي، تبريزي: مسأله- اگر بين مرد و زن كه برابر هم ايستاده اند يا زن جلوتر ايستاده و نماز مي خوانند ديوار يا پرده يا چيز ديگري باشد كه يكديگر را نبينند. نماز هر دو صحيح است، اگر چه بين آنها يك وجب هم فاصله نباشد*.

. ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍سيستاني: يا آنكه فاصله بيش از ده ذراع باشد نماز هر دو صحیح است.

*وحید: نماز هر دو اشکال ندارد اگر چه بین انها کمتر از فاصله ای که قبلا ذکر شد باشد.

سبحانی: مسأله- اگر بین مرد و زن دیوار یا پرده یا چیز دیگری یا تقریبا چهار متر و نیم فاصله باشد نمازشان صحیح است.

مسأله اختصاصي

فاضل: مسأله 901- اگر زن در طبقه دوم نماز بخواند، گرچه جلوتر يا مساوي مرد باشد نمازش صحيح است حتّي اگر ارتفاع، كمتر از ده ذراع يعني كمتر از پنج متر باشد.