استفتائات تلقیح (آیت الله العظمی خامنه ای مدظله)
سؤال1272: الف ـ آيا لقاح آزمايشگاهى در صورتى که اسپرم و تخمک از زن و شوهر شرعى باشد، جايز است؟
ب ـ بر فرض جواز، آيا جايز است اين کار توسط پزشکان اجنبى صورت بگيرد؟ و آيا فرزندى که از اين طريق به دنيا مى آيد ملحق به زن و شوهرى است که صاحب اسپرم و تخمک هستند؟
ج ـ بر فرض که عمل مذکور فى‌نفسه جايز نباشد، آيا موردى که نجات زندگى زناشويى متوقف بر آن باشد، از حکم عدم جواز استثنا مىشود؟
جواب:الف ـ عمل مذکور فى نفسه اشکال ندارد ولى واجب است از مقدمات حرام مانند لمس و نظر اجتناب شود.
ب ـ کودکى که از اين طريق متولد مىشود ملحق به زن و شوهرى است که صاحب اسپرم و تخمک هستند.
ج ـ گفته شد که عمل مذکور فى‌نفسه جايز است.
سؤال1273: گاهى بعضى از زوجها به علت عدم تخمک گذارى در زن که وجود آن براى عمل لقاح ضرورى است، مجبور به جدايى شده و يا به علت عدم امکان درمان بيمارى و بچه دار نشدن، با مشکلات زناشويى و روحى مواجه مىشوند، آيا در اين صورت جايز است که به روش علمى از تخمک گذارى زن ديگرى براى انجام عمل لقاح با نطفه شوهر در خارج از رحم استفاده شود و سپس نطفه لقاح يافته به رحم آن زن منتقل گردد؟
جواب:عمل مذکور هرچند فى نفسه اشکال ندارد ولى کودکى که از اين طريق متولد مىشود ملحق به صاحب نطفه و تخمک بوده و الحاق آن به زنى که صاحب رحم است مشکل مىباشد لذا بايد نسبت به احکام شرعى مربوط به نسب، احتياط رعايت شود.
سؤال1274: اگر نطفه از شوهر گرفته شود و بعد از وفات او با تخمک همسرش لقاح شده و سپس به رحم او منتقل شود، اولاً آيا اين عمل شرعاً جايز است؟ ثانياً آيا کودکى که متولد مىشود فرزند آن مرد است و از نظر شرعى به او ملحق مىشود؟ و ثالثاً آيا فرزندى که به دنيا مى آيد از صاحب نطفه ارث مىبرد؟
جواب:عمل مذکور فى‌نفسه اشکال ندارد و کودک به صاحب تخمک و رحم ملحق مىشود و الحاق آن به صاحب نطفه هم بعيد نيست ولى از او ارث نمىبرد.
سؤال1275: آيا تلقيح نطفه مردى اجنبى به همسر مردى که بچه دار نمىشود، از طريق قراردادن نطفه در رحم او جايز است؟
جواب:تلقيح زن از طريق نطفه مرد اجنبى فى نفسه اشکال ندارد ولى بايد از مقدمات حرام از قبيل نگاه و لمس حرام و غير آنها اجتناب شود و به هر حال در صورتى که با اين روش کودکى به دنيا بيايد، ملحق به شوهر آن زن نمى شود بلکه ملحق به صاحب نطفه و به زنى است که صاحب رحم و تخمک است.
سؤال1276: اگر زن شوهردارى به علت يائسگى يا غير آن تخمک گذارى نکند، آيا جايز است تخمکى از زن دوم شوهرش بعد از تلقيح با نطفه شوهر به رحم او منتقل شود؟ و آيا در اين مورد تفاوتى هست بين اينکه او يا زن دوم همسر دائم باشند يا موقت؟
2 ـ کداميک از دو زن مادر کودک خواهند بود؟ صاحب تخمک يا صاحب رحم؟
3 ـ آيا اين عمل در صورتى که نياز به تخمک همسر ديگر به خاطر ضعف تخمک زن صاحب رحم باشد به حدّى که در صورت لقاح نطفه شوهر با آن، خوف اين وجود داشته باشد که کودک معيوب متولد شود، نيز جايز است؟
جواب:1 ـ اصل عمل مذکور شرعاً مانعى ندارد و در اين حکم، فرقى نيست بين اينکه نکاح آنان دائم باشد يا منقطع و يا يکى دائم باشد و يکى منقطع.
2 ـ کودک ملحق به صاحب اسپرم و تخمک است و الحاق او به صاحب رحم هم، مشکل است، بنا بر اين بايد در ترتيب آثار نسب، نسبت به وى احتياط مراعات شود.
3 ـ اين کار فى نفسه جايز است.
سؤال1277: آيا در صورتهاى زير تلقيح زن با نطفه شوهرش که از دنيا رفته، جايز است؟
الف ـ بعد از وفات شوهر ولى قبل از انقضاى عدّة
ب ـ بعد از وفات او و بعد از انقضاى عدّة
ج ـ اگر آن زن بعد از فوت شوهرش با مرد ديگرى ازدواج نمايد، آيا جايز است خود را با نطفه شوهر اولش تلقيح کند؟ و آيا در صورت فوت شوهر دوم، جايز است خود را با نطقه شوهر اولش بارور کند؟
جواب:اين عمل فى نفسه اشکال ندارد و فرقى نمىکند که قبل از انقضاى عدّة باشد يا بعد از آن و همچنين فرقى نيست بين اينکه ازدواج کرده باشد ياخير، و در صورت ازدواج هم فرقى نمىکند که لقاح با نطفه شوهر اولش بعد از وفات شوهر دومش باشد يا در حال حيات او، ولى اگر شوهر دوم او زنده باشد بايد اين کار با اجازه و اذن او صورت بگيرد.
سؤال1278: امروزه مىتوان تخمک هايى را که در خارج از رحم بارور شدهاند در مکانهاى مخصوصى به طور زنده نگهدارى کرد و در صورت نياز آنها را در رحم صاحب تخمک قرار داد، آيا اين کار جايز است؟
جواب:اين عمل فى‌نفسه اشکال ندارد.
