فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)
لباس
١ – گوش دادن به آواز زن نامحرم
سؤال:گوش دادن به آواز زن نامحرم براى مرد در صورتى که اشعار مذهبى بخواند و موجب مفسده هم نباشد چه حکمى دارد؟
جواب: در صورتی که به صورت آواز بخواند جایز نیست.
٢ – استفاده مردان از شلوار کوتاه و کراوات
سؤال:پوشیدن لباس آستین کوتاه برای مرد چه حکمی دارد؟
سؤال:زدن کراوات چه حکمی دارد؟
سؤال:حکم پوشیدن شلوار کوتاه توسط مردان چیست؟
جواب: اشکال ندارد مگر بیش از حد کوتاه باشد، در مورد کراوات نیز با توجه به اینکه در عرف کشور ما یک فرهنگ اجنبی محسوب می شود احتیاط در ترک آن است و شلوار کوتاه در صورتی که زیر زانو باشد مانعی ندارد.
٣ – الگوی مناسب برای لباس پوشیدن
سؤال:الگوی مناسب برای لباس پوشیدن چیست؟
جواب: حجاب اسلامی پوشش بدن با لباس غیر زینتی و غیر چسبان بإستثنای گردی صورت و دستها تا مچ می باشد هر چند چادر حجاب برتر است.
٤ – اجبار همسر به پوشش خاص
سؤال:اگر مرد راضى نباشد که همسرش با مانتو در جامعه ظاهر شود، و از او بخواهد که با چادر بیرون رود، و زن امتناع نماید، چه حکمى دارد؟
جواب: مرد نمى تواند زن را به پوشش خاصّى مجبور کند، مگر این که حجاب اسلامى با آن پوشش مراعات نگردد. و مانتو در صورتى که تنگ و چسبان نباشد، و تمام بدن زن به جز گردى صورت و دستها تا مچ را بپوشاند، حجاب اسلامى محسوب مى شود; هر چند چادر حجاب برتر است.
٥ – رنگ لباس در پوشش ظاهری
سؤال:به نظر شما پوشش ظاهری (رنگ تیره و روشن -و با وجود آمدن رنگهای شاد و متنوع در عرف که بسیار مطرح می باشد ) چگونه باید باشد؟
جواب: رنگ خاصی در حجاب شرط نیست جز این که جنبه تحریک آمیز نداشته باشد.
٦ – داشتن ظاهری که مایه تمسخر شود
سؤال:عدّه اى از جوانان ـ از نظر علمى نیز در حدّ بالایى هستند ـ به طرز خاصّى لباس مى پوشند و بیش از اندازه محاسن مى گذارند، داشتن محاسن به حدّى که مایه تمسخر شود، چه حکمى دارد؟
جواب: از پوشیدن لباس، یا گذاردن محاسن بیش از اندازه که موجب تمسخر و توهین به شخص باشد باید اجتناب کرد و شخص مؤمن همیشه باید عزّت خود را حفظ کند.
٧ – پوشیدن لباس آستین کوتاه برای مردان
سؤال:حکم پوشیدن لباسهایی که آستین کوتاهی دارند که تا آرنج یا کمی پایینتر می آید برای مردان چیست؟
جواب: اشکالی ندارد ولی پیراهن با آستین سنگین تر است.
٨ – رنگ لباس در پوشش ظاهری
سؤال:به نظر شما پوشش ظاهری (رنگ تیره و روشن -و با وجود آمدن رنگهای شاد و متنوع در عرف که بسیار مطرح می باشد ) چگونه باید باشد؟
جواب: رنگ خاصی در حجاب شرط نیست جز این که جنبه تحریک آمیز نداشته باشد.
٩ – استفاده آقایان از وسائل بانوان در منزل
سؤال:آیا اشکال داردکه مردها در خانه دمپایى هاى زنان را بپوشند و یا بالعکس؟
جواب: اشکالى ندارد بلکه لباسهاى مخصوص هر کدام را نیز اگر دیگرى بپوشد و مفاسدى بر آن مترتب نشود اشکالى ندارد امّا آن جا که فسادانگیز است حرام است.
١٠ – استفاده از لباسهای تنگ و مهیج
سؤال:پوشیدن لباسهاى مبتذل و یا لباسهاى تنگ و مهیّج و یا مدلهائى که موجب ترویج فرهنگ غرب است، چه براى زن و چه براى مرد، چگونه است؟
جواب: این گونه لباسها اشکال دارد و بر پسران و دختران و مردان و زنان مسلمان لازم است رعایت موازین عفّت اسلامى را، که مایه سعادت دنیا و آخرت آنهاست، بنمایند.
١١ – استفاده از لباسهای تنگ و مهیج
سؤال:پوشیدن لباسهاى مبتذل و یا لباسهاى تنگ و مهیّج و یا مدلهائى که موجب ترویج فرهنگ غرب است، چه براى زن و چه براى مرد، چگونه است؟
جواب: این گونه لباسها اشکال دارد و بر پسران و دختران و مردان و زنان مسلمان لازم است رعایت موازین عفّت اسلامى را، که مایه سعادت دنیا و آخرت آنهاست، بنمایند.
١٢ – استفاده از شال گردن ابریشم برای مردان
سؤال:حکم استفاده مرد از شال گردن ابریشم ( یک طرف ابریشم ، یک طرف پشم ) چیست؟
جواب: جائز نیست.
١٣ – پوشیدن لباس مردان توسط زنان و بالعکس
سؤال:منظور از این که فرموده اند پوشیدن لباس مخصوص مرد براى زن و بالعکس اشکال دارد چه نوع لباسى است لطفا توضیح فرمایید؟
جواب: منظور لباسى است که در عرف عام مى گویند لباس زنانه است (ولى هرگاه فسادى بر آن مترتب نشود حرام نیست).
١٤ – دوختن لباس زنانه توسط آقایان
سؤال:دوختن لباس زنانه توسط خیاط مرد، چه حکمى دارد؟
جواب: در صورتى که مستلزم تماس بدنى و محرّمات دیگرى نشود اشکالى ندارد.
١٥ – استفاده از لباسهای مردانه توسط زنان
سؤال:پوشیدن شلوار، یا پیراهن مردانه، و سر کردن چفیه توسّط بانوان چه حکمى دارد؟
جواب: احتیاط این است که چنین کارى نکنند.
١٦ – استفاده از مدل لباس و موی کشورهای بیگانه
سؤال:اخیراً در میان برخى از جوانان مدل مو و لباسهایى مد شده که از کشورهاى اروپایى و بلاد بیگانه ارائه مى گردد (مانند رپ و غیره) نظر به این که پوشیدن این لباسها و این گونه آرایش کردن عرفاً از مصادیق تشبه به کفّار است آیا شرعاً حرام است یا حلال؟
جواب: با توجّه به این که این امور بخشى از فرهنگ منحط بیگانگان است، مسلمانان باید از آن پرهیز کنند و فرهنگ خود را زنده کنند.
١٧ – پوشیدن لباسهایی که اسم جلاله بر آنها نقش بسته
سؤال:اخیراً لباسهایى وارد شده که بر روى آن اسم جلاله (الله) نوشته شده است، آیا پوشیدن چنین لباسهایى جایز است؟ و در هر صورت، تکلیف کسى که آن را پوشیده چیست؟
جواب: اگر در محلّى نوشته شده که باعث هتک احترام این نام مقدّس نمى شود اشکالى ندارد و در هر حال باید مراقبت کرد که دست بى وضو بر آن نگذارند و آن را نجس نکنند.
١٨ – پوشیدن کفش های پاشنه بلند برای بانوان
سؤال:پوشیدن کفشی که هنگام راه رفتن صدا ایجاد می کند برای خانم ها چه حکمی دارد؟
جواب: اشکالی ندارد هر چند بهتر است بی صدا باشد.
١٩ – پوشیدن لباس مشکی در فوت علما یا بستگان
سؤال:آیا پوشیدن لباس مشکی در وفات بستگان یا وفات علما جایز، مستحب یا مکروه است؟
جواب: مانعی ندارد و در بعضی از موارد مستحب است.
٢٠ – پوشیدن لیاس نظامی سایر کشورها
سؤال:بنده علاقه به پوشیدن لباس های نظامی کشورهای مختلف دارم. آیا پوشیدن این لباس ها که بعضاً امریکایی یا انگلیسی هستند تشبه به کفار و یا لباس شهرت به حساب می آید؟ و یا مشکل شرعی دیگری دارد؟
جواب: خالی از اشکال نیست.
٢١ – استفاده از رنگهای متنوع در لباس
سؤال:گفته مى شود که استفاده از چادر مشکى براى خواهران مناسب نیست و مکروه مى باشد، و خواهران باید از پوشاک روشن و رنگهاى متنوّع استفاده نمایند و دلیلى ندارد که توصیه شود خانمها کفش و مانتوى تیره بپوشند، حال سؤال این است که در حال حاضر و با توجّه به شرایط فعلى جامعه ما، تکلیف پوشش خواهران چیست و آیا سخنان فوق و امثال آن، با توجّه به آثار و تبعات آن براى جامعه، شرعاً صحیح است؟
جواب: انتخاب چادر مشکى براى زنان، و عباى مشکى براى مردان، مکروه نیست.و استفاده از رنگهاى ساده دیگر مادام که منشأ مفاسدى نشود نیز جایز است؛ البتّه رنگهاى سنگین بهتر است
٢١ – استفاده از رنگهای متنوع در لباس
سؤال:گفته مى شود که استفاده از چادر مشکى براى خواهران مناسب نیست و مکروه مى باشد، و خواهران باید از پوشاک روشن و رنگهاى متنوّع استفاده نمایند و دلیلى ندارد که توصیه شود خانمها کفش و مانتوى تیره بپوشند، حال سؤال این است که در حال حاضر و با توجّه به شرایط فعلى جامعه ما، تکلیف پوشش خواهران چیست و آیا سخنان فوق و امثال آن، با توجّه به آثار و تبعات آن براى جامعه، شرعاً صحیح است؟
جواب: انتخاب چادر مشکى براى زنان، و عباى مشکى براى مردان، مکروه نیست.و استفاده از رنگهاى ساده دیگر مادام که منشأ مفاسدى نشود نیز جایز است؛ البتّه رنگهاى سنگین بهتر است.
٢٢ – استفاده از لباسهای تنگ و مهیج
سؤال:پوشیدن لباسهاى مبتذل و یا لباسهاى تنگ و مهیّج و یا مدلهائى که موجب ترویج فرهنگ غرب است، چه براى زن و چه براى مرد، چگونه است؟
جواب: این گونه لباسها اشکال دارد و بر پسران و دختران و مردان و زنان مسلمان لازم است رعایت موازین عفّت اسلامى را، که مایه سعادت دنیا و آخرت آنهاست، بنمایند.
٢٣ – پوشیدن لباس مختص جنس مخالف در منزل
سؤال:پوشیدن لباس مختصّ زنان توسّط مردان و یا بالعکس در منزل چه حکمى دارد؟
جواب: اگر مفسده خاصّى بر آن مترتّب نشود، اشکالى ندارد.
٢٤ – پوشیدن مانتو
سؤال:پوشیدن مانتو چه حکمى دارد؟ آیا جزء لباسهاى زینتى است؟
جواب: پوشیدن لباسهاى زینتى اشکال دارد ولى مانتوهاى معمولى زینتى نیست و لباسى که تمام بدن جز صورت و کفّین را بپوشاند کافى است هر چند چادر محفوظ تر و بهتر است.
٢٥ – لباس شهرت
سؤال:لباس شهرت چیست؟ و استفاده از آن چه صورتى دارد؟
جواب: منظور از لباس شهرت آن است که لباسى بپوشد که مشهور به زهد و قدس شود و جنبه ریاکارى داشته باشد و استفاده از چنین لباسى شرعاً اشکال دارد.
٢٦ – لباس شهرت
سؤال:لباس شهرت چیست؟ و استفاده از آن چه صورتى دارد؟
جواب: منظور از لباس شهرت آن است که لباسى بپوشد که مشهور به زهد و قدس شود و جنبه ریاکارى داشته باشد و استفاده از چنین لباسى شرعاً اشکال دارد
