فتاوای آیت الله العظمی مظاهری (مدظله)
ازدواج
رفع اختلاف بین شوهر و پدر
سؤال: متأسفانه پدر بنده پشت سر شوهرم غیبت می‌کنند. اگر شوهرم من را از حضور در این در جلسه منع کند باید اطاعت کنم؟
جواب : شما بايد بتوانيد با تلطّف و مهرباني هر دو را راضي کنيد و اختلاف بين آنها را رفع کنيد، امّا اگر جداً شوهر راضي نباشد، رفتن شما به آنجا بيش از حد ضرورت جايز نيست.
راهکار رهايي از عشق مجازي
سؤال: از آشنائی با دختری چنان مهرش به دلم نشسته که هیچ گونه نمی توانم رها شوم، تا حالا خیلی کارها کرده‌ام ولی باز انگار طلسم شده‌ام، انگار مهر و محبّت او جای خدا و همه چیز را در دلم گرفته و باعث نابودی من می شود. دارم نابود می‌شوم. چه کنم که مهرش را از دلم بیرون کنم؟
جواب : باید عشق او را فراموش کنید و الا دنیا و آخرت شما را نابود می کند و اگر جداً بخواهید می توانید. از نماز اول وقت کمک بگیرید، از تقوای الهی کمک بگیرید، امیدوارم خداوند به شما کمک کند.
ازدواج با مردي که در دوران جواني گناه مي کرده
سؤال: من و خانواده ام مذهبی هستيم. مردي مذهبي به خواستگاري ام آمده و برای من تعریف کرد که در گذشته مدتي دین گریز بوده و حتی چند بار مشروبات الکلی خورده است، اما اکنون توبه کرده است. این مسئله را نه خانواده او می داند و نه خانواده من و من می دانم شرب خمر برای دو خانواده توجیه نشدنی و غیر قابل گذشت است. من واقعاً درمانده ام . نمی دانم باید حال فعلی او را لحاظ کنم یا گذشته اش را در نظر بگيرم؟ لطفاً راهنمايي کنيد.
جواب : حال فعلی او مناط است و او نباید به شما گفته باشد و شما هم باید فراموش کنید.
راهکار يافتن همسر نجيب و پاکدامن
سؤال: چه کنیم تا خدا ما را موفق به ازدواج با دختری پاکدامن بکند؟
جواب : اگر خود پاک دامن باشید و از خداوند دختر پاکدامنی را بخواهید و دنبال تجمل گرائی نباشید، خداوند دختر پاک دامنی را به شما می دهد.
نحوه رفتار در دوران نامزدي
سؤال: دختري هستم که به تازگي ازدواج کرده ام، مي خواستم بدانم دوره نامزدي يک ماهه من که شامل صحبت مستقيم و لبخند بوده، آيا داراي اشکال بوده است؟
جواب : گذشته گذشته است، راجع به وضع فعلي به فكر شوهرداري باشيد و با نامحرم مواظب باشيد.
علت جواز ازدواج موقت
سؤال: چرا در فقه اسلامی مرد متأهل با عقد دائم می تواند بدون اجازه و اطلاع همسرش عقد موقت با زن دیگری داشته باشد؟ آیا این مجوز به اشاعه بی بند و باری و سست شدن نظام خانواده و جامعه در لوای شریعت اسلام نمی شود؟ دلیل این مجوز چیست؟
جواب : ازدواج موقت نظير ازدواج دائم در شرايط خاصي است و آنچه در فقه آمده است، نه آنچه شما نوشته ايد، عين صلاح جامعه است.
تعدد زوجات بصورت ازدواج موقت
سؤال: بسمه تعالی
مردی که همسر دائم دارد اگر بخواهد همسر دومی را به عقد موقت خود در بیاورد آیا شرایطی دارد یا خیر؟
جواب : بسمه تعالی
کسیکه زن دارد سزاوار نیست از این کارها بکند و زندگی را تلخ کند که تلخی را رفع کردن، کاری بسیار مشکل است.
ازدواج موقت بدون اذن پدر
سوال:
من دختري 18 ساله هستم و در حال حاضر شرايط ازدواج دايم ندارم و ميدانم پدرم با ازدواج موقت من مخالف است ايا در صورتي كه امكان گناه برايمان وجود داشته باشد ميتوانم بدون اذن او با پسري فقط در حد بوسه و نوازش ازدواج موقت كنم؟
جواب : جائز نیست وبایدبدانیداین گونه کارها،مفسده داردوعفت شمادرمعرض خطرواقع می شود.وچه بسیار از ازدواجها در اثراین گونه کارها منجر به طلاف شده وآبروی خانواده ریخته شده است.
رابطه مشروع دختر و پسر
سؤال:
آیا هیچ راه شرعی و قانونی – به جز ازدواج- وجود دارد که دو جوان روابط مشروع با هم داشته باشند؟ آیا در اسلام چیزی به نام صیغه خواهر و برادری وجود دارد؟
جواب : راهی نیست و صیغه خواهر و برادری در اسلام نیست.
مبارزه با گناه فکري بخاطر عدم توانائي براي ازدواج
سؤال: مي‌خواستم متأهّل شوم امّا پدرم قبول نكرده و گفتند دستم خالي است بايد مدّتي صبر كني تا چيزي دستم بيايد و بتوانم خرج عروسي تو را كفايت كنم، براي من هم سخت است چون به گناه مي‌افتم البته نه گناهي كه به فعل و عمل باشد بلكه گناه فكري اذيّتم مي‌كند و هر كاري كردم نتوانستم گناه فكري را از خودم دور كنم.
جواب : فعلاً عروسي نكنيد و با فكر نكردن و خود را مشغول به درس نمودن (منصرف) از ازدواج ــ(منصرف)ــ شويد تا خدا فرج برساند.
معيارازدواج و شناخت خواستگار
سؤال: معيار اسلام براي ازدواج چيست؟ و از كجا بدانم جواني كه به خواستگاريم آمده اين معيارها را دارد؟
جواب : معيار اسلام در ازدواج دين و اخلاق است و اگر كسي به خواستگاری شما آمد با تحقيق و صحبت با او مي‌توانيد معيار اسلام را به دست آوريد، كسي كه دين و اخلاق داشته باشد محبّت به اهل بيت دارد و همين مقدار كفايت مي‌كند.
خواندن عقد دائم در حين عقد موقت
سؤال: عقد موقّت شش ماهه خوانده شده، دو ماه آن گذشته و بدون آن كه شوهر بقيه مدّت را ببخشد عقد دائم خوانده شده، اين چه صورتي دارد
جواب : عقد دائمي در عقد موقّت اشكال ندارد و صحيح است.
ادعاي فسخ و شرايط اتفاق تدليس
سؤال: منكوحه غير مدخوله، در دوران عقد از شوهر اوّل طلاق مي‌گيرد سپس با مرد ديگري كه داراي دو فرزند از زن مطلّقه اوّل است ازدواج مي‌كند و به مدّت پنج سال به ادّعاي زوجه، و دو سال و نيم به ادّعاي زوج، در زير يك سقف زندگي مشترك داشته‌اند. پس از گذشت مدّت فوق، مرد مدّعي مي‌شود كه زن ازدواج اوّل خود را (كه غير مدخوله هم بوده) از او كتمان داشته است و از اين طريق فريب در ازدواج نموده، تقاضاي فسخ نكاح به جهت تدليس را دارد.
1) بر فرض اين كه زن ازدواج اوّل خود را به مرد نگفته باشد، با توجّه به وضعيّت خود مرد (كه سابقاً همسر داشته و از او نيز دو فرزند دارد) آيا تدليس تحقّق يافته يا نه؟
2) آيا كتمان ازدواج اوّل، تحت شرايط سؤال اوّل، باعث فقدان صفت كمالي در زن است؟
3) با توجّه به گذشت مدّت زندگي مشترك در شرح مسأله، آيا حق‌ّ فسخ وجود دارد؟
جواب : حق‌ّ فسخ ندارد و اگر بخواهد جدا شود بايد طلاق بدهد.
ازدواج مجدد مرد چند ساعت پس از طلاق همسر اول
سؤال: مردي همسرش را قبل از دخول طلاق داده و قبل از اتمام عدّه طلاق، يعني چند ساعت پس از طلاق، با خواهر آن زن ازدواج كرده است، آيا با توجّه به اين كه طلاق بائن بوده است اين ازدواج صحيح بوده يا نه؟
جواب : عدّه نداشته و ازدواج صحيح است.
جاري شدن صيغه عقد در ايام محرم و صفر
سؤال: جاري شدن صيغه عقد در ايّام محرّم و صفر چه حكمي دارد؟ (بدون اين كه مراسم جشني گرفته شود و فقط منظور محرم شدن دختر و پسر باشد).
1) از لحاظ فقهي، اخلاقي و عرفي چه حكمي دارد؟
اگر به واسطه به تعويق افتادن عقد ـ به علّت تلاقي با محرّم و صفر ـ اين دو جوان از لحاظ روحي و يا درسي و يا .... خسارتي ببينند مثلاً به گناه بيفتند و يا افت شديد تحصيلي پيدا كنند و يا ....، آيا اين به تعويق انداختن عقد از لحاظ فقهي جايز مي‌باشد؟
جواب : اشكال ندارد مخصوصاً اگر ضرورتي هم در ميان باشد
شرايط وجوب ازدواج
سؤال: چه وقتي ازدواج بر جوان واجب مي‌شود؟
جواب : اگر كسي ازدواج نكند و به حرام افتد اگر قدرت دارد بايد ازدواج كند و مناط در اسلام دين و اخلاق است.
گفتن همه پيشينه به دختر مورد خواستگاري
سؤال: در خصوص امر ازدواج، بنده قبلاً كارهاي ناشايسته بسياري انجام داده‌ام (از قبيل شيطوني‌هايي كه در كوچه و خيابان و مسير مدرسه و ولگردي و ...) سؤال اين است آيا بايد اين امور را نيز به دختري كه مي‌خواهم با او ازدواج كنم بگويم؟
جواب : لازم نيست بلكه جايز نيست.
ازدواج نکردن دختر جوان
سؤال: اگر دختر جواني نخواهد اصلاً ازدواج كند ولي همه شئونات ديگر اسلامي را رعايت كند و باعث فساد در جامعه نشود آيا مرتكب گناه شده است. آيا ازدواج در دين اسلام امري واجب است؟
جواب : صلاح شماست كه ازدواج كنيد و بدانيد ازدواج از نظر قرآن كريم موجب سكونت خاطر و آرام دل است اميدوارم هر چه زودتر يك شوهر متديّن و با اخلاق و زن دوست براي شما پيدا شود و شما ازدواج كنيد و درك كنيد ازدواج چقدر خوب است و اين فكر شما چقدر اشتباه است.
تعدد زوجات
سؤال: آيا در اسلام، مرد مي‌تواند چهار زن عقدي بگيرد؟
جواب : تعدّد زوجات در اسلام جايز است ولي در جمهوري اسلامي بايد طبق قوانين جمهوري اسلامي عمل شود.
- مگر اين كه زن شرط ضمن عقد كرده باشد كه زوج ازدواج مجدّد نكند و مرد هم پذيرفته باشد كه در اين صورت جايز نيست.
لباس و آرايش و گردش در شهر در شب عروسي
سؤال: آيا جناب عالي پوشيدن لباس بدن نما و آرايش فراوان عروس در شب اوّل عروسي را جايز مي‌دانيد؟ نسبت به گردش عروس كه در آخر شب به همراه تعدادي ماشين صورت مي‌گيرد چه مي‌فرماييد؟
جواب : اگر در معرض ديد نامحرم نباشد و احتمال مفسده اخلاقي نباشد حرمت فقهي ندارد ولي تنزّه جمهوري اسلامي اجازه چنين كارهايي را نمي‌دهد.
استخاره خوب و بد از جانب خانواده هاي پسر و دختر
سؤال: دختر و پسري هستيم كه در دوران دانشجويي به قصد ازدواج به شناخت و تفاهم كامل نسبت به همديگر رسيده‌ايم و از اين لحاظ شكّي نداريم و همديگر را دوست داريم ولي به دلايلي بعد از خواستگاري مجبور شديم استخاره كنيم، با توجّه به اين كه نيّت براي زندگي مشترك بين من و او بود ولي استخاره‌اي كه ما (دختر) انجام داده‌ايم خوب بود و استخاره‌هايي كه خانواده پسر انجام داده‌اند بد بود.
سؤال اوّل) به كدام استخاره بايد توجّه كنيم و مطابق آن رفتار كنيم؟
سؤال دوّم) آيا اين عقيده درست است كه بايد دختر و پسر جداگانه استخاره كنند تا معلوم شود كدام مي‌تواند طرف مقابل را خوشبخت كند يا خير؟ با توجّه به اين كه براي يك زندگي مي‌باشد.
جواب : اگر تحقيق صورت گرفته و تفاهم حاصل شده است، استخاره لازم نبوده ولي چون كه استخاره كرده‌ايد، به استخاره اوّل عمل نماييد.
ازدواج ايده آل اسلامي
سؤال: خصوصيّات يك ازدواج ايده‌آل اسلامي و مراسم عقد و عروسي را از همه جهات مرقوم فرمائيد، همچنين معيارهائي كه دو طرف بايد به آنها توچّه داشته باشند چيست؟ ضمناً كتابي را در اين زمينه معرّفي فرمائيد.
جواب : قبل از ازدواج بايد مراعات دين و اخلاق بشود و با توكّل به خداي متعال و توسّل به اهل بيت: ازدواج شود، و بعد از ازدواج علاوه بر اينكه بايد دين و اخلاق در خانه باشد بايد گذشت و ايثار و فداكاري سرلوحه زندگي باشد و از سختگيري و قهر و پرخاش‌گري و لجاجت و خودخواهي جدّاً اجتناب شود، و كتابي است از اينجانب به نام «اخلاق در خانه»، شما و خانمتان با دقّت و چندين مرتبه مطالعه نمائيد و حتماً عمل كنيد.
ولدالزنا و آثار مترتب بر عقد پس از زنا
سؤال: دختر باكره‌اي به دليل اظهار علاقه پسري بالغ و وعده ازدواج آن پسر، از راه نامشروع ازاله بكارت و سپس حامله گرديده و در زماني كه داراي حمل سه ماهه بوده در جلسه‌اي با حضور والد آن دو صيغه عقد ازدواج دائم جاري گرديده و مهريه زن به دليل اضطرارش فقط مهر السنّه تعيين گرديده و مرد بلافاصله با تولّد نوزاد پسر براي نوزادش شناسنامه اخذ نموده و اكنون كه نوزادش به سن‌ّ چهار سالگي رسيده پدرش مرتكب ترك انفاق شده و به دليل اعتيادش به موادّ مخدّر، زوجه‌اش در عسر و حرج واقع شده و متقاضي طلاق مي‌باشد، لطفاً بفرمائيد:
پ1) آيا عقد ازدواج بين آن دو، در زماني كه زن داراي حمل سه ماهه بوده، صحيح است؟
2) با توجّه به اينكه زن داراي تحصيلات دانشگاهي است و اضطراراً به مهر السّنه رضايت داده و اكنون كه عسر و حرج وي ثابت گرديده، آيا مستحق‌ّ مهر المثل است يا خير؟
3) نفقه طفل نوزاد بر عهده چه كسي بوده و مي‌باشد؟
جواب : 1) عقد صحيح بوده است.
2) بيش از مهر السنّه حقّي ندارد.
3) نفقه طفل بر عهده پدر است و اگر نفقه را نداد مادر بايد آن بچّه را بزرگ كند گرچه آن بچّه از آن دو ارث نمي‌برد ولي محرم آن دو است چنانچه واجب النفقه آن دو نفر نيز مي‌باشد و به عبارت ديگر آن زن و مرد پدر و مادر آن ولد زنا هستند در كليه احكام مگر در ارث كه آن بچّه از آنها ارث نمي‌برد
موانع ازدواج دختران و پسران
سؤال: در پاسخ به اين سؤال كه «چرا ازدواج نمي‌كنيد؟» اكثر برادرن مشكل مسكن و هزينه زندگي را عنوان نموده‌اند و اكثر خواهران مشكل عدم اعتماد به آقايان را مطرح كرده‌اند، به نظر شما چرا جوانان دير ازدواج مي‌كنند؟
جواب : در وضع فعلي موانعي بر سر ازدواج است كه عمده آن موانع تجمّل‌گرايي است، اگر ساده زيستي بر جامعه حكم‌فرما شود امر ازدواج آسان خواهد شد و شاهد ان هم صدر اسلام و سالهاي اوّل پيروزي انقلاب است، و آنچه شما از قول پسران نقل كرده‌ايد كه در وضع فعلي ازدواجها بر تجمّل‌گرايي بنا شده است يك واقعيت است كه همه بايد به فكر رفع آن باشيم، و امّا راجع به دخترها گرچه عدم اعتماد كه ناشي از برخورد خود آنها در جامعه است يكي از موانع است ولي مانع عمده و فراگير نيست، و مانع اصلي همان تجمّل‌گرايي و پرتوقّعي خانمهاست، يك خانم معمولي راضي نيست با يك معلّم كه شغل او از نظر دين اسلام از بهترين شغلهاست ازدواج كند، چرا؟ بسياري از دخترها وقتي مي‌بينند پدرشان نمي‌تواند جهيزيه‌هاي آنچناني بدهد از ازدواج سرپيچي مي‌كند، بسياري از خانمها وقتي مي‌بينند خواستگار آنها خانه مستقل، هزينه‌هاي تجمّل براي زندگي و مخارج ازدواجهاي آنچناني را ندارد جواب منفي مي‌دهند، و بالاخره به بهانه درس خواندن يا آزاد بودن از ازدواج سرپيچي مي‌كنند، بنابر اين تمام مشكل عدم اعتماد به آقايان نيست ،البته در اينكه بعضي ا مردها در خانه رفتارهايي دارند كه دخترها را از ازدواج بيزار مي‌كند شكّي نيست.
زن ناشزه
سؤال: خواهشمند است مرقوم فرمائيد:
1) زنان ناشزه چه كساني هستند و زن چه موقعي به حدّ نشوز مي‌رسد؟
اگر خانمي تحت تأثير پدرش از شوهرش اعراض نموده و بدون اجازه شوهر از سال 1370 از بلاد مسلمين (جمهوري اسلامي) خارج و در بلاد كفر (آمريكا) مقيم شده باشدو هنوز هم در آنجا باشد، اگر پدر يا وابسته او به عنوان وكالت از طرف نامبرده طلب مهريه كند، حكم شرعي در اين مورد چيست؟
جواب : بنابر آنچه نوشته‌ايد خانم شما ناشزه است و حق‌ّ نفقه از شما ندارد ولي مهريه او محفوظ است و كار شما را بايد دادگاه اصلاح كند
ازدواج موقت با اجازه زن
سؤال: در سند رسمي ازدواج كه زوجه شرط مي‌كند ازدواج مجدّد زوج با اذن زوجه‌اش باشد و زوج هم اين شرط را مي‌پذيرد، آيا ازدواج موقّت مشمول اين شرط است يا فقط شامل ازدواج دائم است؟
جواب : مراد مطلق است و شامل ازدواج موقّت نيز مي‌شود
