فتاوای آیت الله العظمی تبریزی (قدس سره)
سؤال1763 -الف) با پرداخت مبلغى كارتى از صاحب دستگاه به مشترى داده مى‌شود كه با قرار دادن آن كارت در دستگاه با يك كليد گردونۀ دستگاه را مى‌چرخاند و با ضربۀ ميله اگر يكى از اشياء تعبيه شده را به خارج مدار دستگاه انداخت شيء خارج شده به صاحب پول تعلق مى‌گيرد و به اصطلاح ديگر برنده مى‌شود، و اگر نتوانست پولى كه داده بود از دستش رفته و به اصطلاح ديگر بازنده شده است. ب) بازى ديگر (با دستگاه ديگر) به اين صورت است كه پولى توسط مشترى به صاحب دستگاه داده مى‌شود و زمان معينى در اختيار پول دهنده قرار مى‌گيرد كه با به حركت در آوردن آن دستگاه و چنگك وسط آن، اگر عروسك و يا اشياء ديگرى كه در مسير حركت قرار دارد به محفظۀ مخصوص هدايت شد صاحب پول برنده مى‌شود و الاّ پولى را كه داده بود مى‌بازد.
جواب: بسمه تعالى -موارد مذكوره از قبيل لعب با آلات قمار است و جايز نيست و آنچه را برنده مى‌شود مالك نمى‌شود و آنچه را مى‌بازد ملك طرف نمى‌شود، و اللّه العالم.
سؤال 1765 -اخيرا مشاهده مى‌شود كه مسابقات مختلفى انجام مى‌گيرد كه شرط شركت در اين مسابقه پرداخت مبلغى معين به همراه پاسخ‌هاى صحيح مسابقه مى‌باشد كه البته به ادّعاى برگزار كنندگان اين مسابقات، جوايزى نيز از همين مبالغ جمع‌آورى شده به تعداد محدودى به قيد قرعه مى‌دهند و اضافه را به ادّعاى خودشان صرف آن مركز يا امور خيريه مى‌كنند، سؤال اين است: اوّلا شركت در اين مسابقه جايز است؟ ثانيا پرداخت اين مبلغ مفروض، وجه شرعى دارد يا خير؟ در صورت جواز، مسابقه و اخذ و پرداخت وجه چگونه بايد باشد؟
جواب: بسمه تعالى -در صورتى كه پرداخت كنندۀ وجه براى جوابگويى به اوراق مذكور، شرط جايزه نكند يعنى خود را طلبكار جايزه و قرعه نداند مانعى ندارد، و اللّه العالم
سؤال 1767 -الف-يك برگ كاغذ كه حاوى سؤالاتى دربارۀ سخنرانى تلويزيونى آقاى. . . مى‌باشد، مى‌فروشند بمبلغ 10 تومان و سپس بخاطر اينكه بچه‌هاى مدرسه تشويق شوند، جايزه‌اى به افرادى كه سؤالات را صحيح گفته‌اند مى‌دهند، خريدن كاغذ به مبلغ فوق و گرفتن جايزه در صورت صحيح بودن جواب چه صورت دارد؟ آيا بين اينكه جايزه را از جمع‌آورى مبلغ فوق يا پول ديگر بدهند فرقى است يا نه؟
ب-يك برگ كاغذ را كه حاوى سؤالاتى است مى‌دهند و مى‌گويند «شركت كنندگان در مسابقه بايستى مبلغ 200 تومان به فلان شماره حساب بريزند تا در صورت موفق بودن و جواب صحيح دادن به سؤالات، در قرعه‌كشى شركت دهيم و اگر قرعه به نام كسى در آيد جايزه به او تعلق مى‌گيرد» ، در اين صورت پول به حساب ريختن و سپس گرفتن جايزه در صورت صحيح بودن سؤالها چه صورت دارد؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه كاغذ مذكور فى نفسه ماليت داشته باشد-بطورى كه بدون شرط شركت در مسابقه هم آن را مى‌خرند و براى آن پول مى‌پردازند-خريد آن و گرفتن جايزه براى جواب دادن به سؤالات (چه با قرعه‌كشى باشد يا بدون آن، و چه جايزه از همان پولها باشد يا از پول ديگر) مانعى ندارد؛ و چنانچه كاغذ فى نفسه ماليت نداشته باشد، خريد آن براى گرفتن جايزه از مصاديق قمار حساب مى‌شود و جايز نيست، و نيز واريز كردن پول براى شركت در قرعه‌كشى كه در صورت صحيح بودن جوابها و به نام در آمدن قرعه، به شخص جايزه بدهند از مصاديق قمار بوده و جايز نيست، و اللّه العالم.
