فتاوای آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله)
سؤال 1155 -شخصى مبتلاء به سرطان است اطباء متخصّص و به اتفاق تشخيص مى‌دهند كه اميد حيات براى اين شخص باقى نيست و خود مريض هم يقين دارد كه چند صباحى بيش عمر نخواهد كرد. اگر اين شخص بخواهد در آخرين لحظات حيات خود كليه، چشم يا ساير اعضاء خود را مثلاً در مقابل ده ميليون تومان بفروشد تا ورّاث بتوانند با اين پول امرار معاش نمايند درحالى‌كه قطع اعضاء، هيچ گونه تسريع در مرگ شخص نداشته باشد فروش اعضاء جايز مى‌شود يا خير؟
جواب: امّا واگذارى عضو اگر موجب تسريع موت شود بلا اشكال جايز نيست و اگر موت مستند به آن باشد مباشر در حكم قاتل است كه بحسب موارد محكوم مى‌شود و اگر خطر جسمانى نداشته باشد در اين صورت نيز حكم به جواز واگذارى در نهايت اشكال است و معاوضۀ آن با پول باطل است.
سؤال 1156 -خريدوفروش عضو بدن انسان زنده جهت پيوند به بيماران چه حكمى دارد؟
جواب: در صورتى كه حفظ جان بيمار معيّنى فعلاً موقوف به آن عضو باشد و براى صاحب عضو هيچ‌گونه ضررى نداشته باشد، بعيد نيست واگذارى عضو اشكال نداشته باشد ولى در هر حال جواز خريدوفروش آن مشكل است و مى‌توانند به صورت مصالحه عمل نمايند.
سؤال 1157 -خريدوفروش كليه در حال حيات و چشم بعد از فوت جايز است يا نه؟
جواب: جائز نيست.
سؤال 1158 -كسى كه وصيت مى‌كند كه پس از مرگم كليۀ مرا براى محتاجين خارج كنيد آيا اين وصيت قابل اجرا است يا نه ديگر اينكه خارج كنندۀ كليه از بدن ميّت مسلمان بايد ديه بپردازد يا نه؟
جواب: در صورت توقف حفظ نفس محترمه بر آن، جواز قابل توجيه است. و الّا وصيت شخص، مجوز نيست و ديه هم در هر حال ساقط نمى‌شود و بر عهدۀ خارج كنندۀ كليه است.
سؤال 1159 -كسى در حال احتضار است و دكتر از حيات او قطع اميد ميكند آيا وارث و يا ولى مى‌تواند از اعضاء او اجازۀ پيوند به يك مريض ديگر بدهد يا نه؟ و يا كسى وصيت ميكند در حال احتضار من دكتر حق دارد از اعضاء سالم من به مريض ديگر كه احتياج دارد پيوند بزند آيا صحيح است يا نه؟
جواب: قبل از فوت مريض وارث و يا ولى چنين حقى ندارد و همچنين خود مريض حق ندارد وصيت كند كه قبل از فوت من عضوى از بدن من جدا شود و به كسى داده شود بلى بعد از فوت مريض چنانچه حيات مؤمنى بستگى به پيوند عضوى داشته باشد جواز دادن عضوى از ميت قابل توجيه است ولى بايد ديۀ آن داده شود كه مصرف خيرات جهت ميت بشود.
