به گزارش تابناک به نقل از کلینیک زیبایی دکتر جمیلی موخوره می تواند ناشی از آسیب به مو در اثر حرارت و استفاده از مواد شیمیایی و یا به دلیل عوامل ژنتیکی باشد. موخوره باعث از بین رفتن لایه محافظ مو در فیبرهای مو، شکنندگی و چند شاخه شدن انتهای مو می شود. در این مقاله به بررسی روش های موثر در جلوگیری از ایجاد و پیشرفت مو خوره می پردازیم.
انواع موخوره
موخوره انواع مختلفی دارد، اما معمولاً در چهار گروه تقسیم می‌شود: موخوره دو شاخه، موخوره جزئی، موخوره درختی و موخوره سه شاخه.
موخوره دوبل یا دوشاخه
موخوره دوبل شایع‌ترین و قابل تشخیص‌ترین نوع موخوره است. مو زمانی دوشاخه می‌شود که کوتیکول مو به گونه‌ای آسیب ببیند یا سائیده شود که سلول‌های قشری زیر آن مشخص شود. چون سلول‌های قشری ذاتاً ضعیف‌تر از کوتیکول هستند، موی کشیده شده معمولاً در نتیجه‌ی تحمل کشش دوشاخه می‌شود. این کشش عموماً نتیجه‌ی سایش است، بنابراین اگر موهایتان موخوره دوبل دارد، احتمالاً موهایتان را محکم برس می‌کشید و حالت می‌دهید و به این ترتیب آسیب سریعی را به کوتیکول مو وارد می‌کنید.
موخوره جزئی
موخوره جزئی شباهت بسیاری به موخوره دوشاخه دارد، موخوره جزئی نشانه‌ی اولیه‌ی دوشاخه شدن قریب‌الوقوع موها است. موخوره جزئی به صورت دوشاخه شدن کوتاه سر موها توصیف می‌شود. موخوره جزئی برخلاف موخوره دوشاخه که معمولاً پی‌آمد ساییدگی و کشش دائم است، نشانه‌ی خشک شدن و آسیب دیدن مو است و به شما هشدار می‌دهد که موهایتان به مراقبت جدی‌تری نیاز دارد. (سایت کلینیک زیبایی رازی)
موخوره درختی
موخوره درختی نشانه‌ی این است که موها بیشتر از آن آسیب دیده است که قابل ترمیم باشد و باید موهایتان را هرچه سریع‌تر کوتاه کنید. موخوره درختی علامت گسترده‌ترین آسیب‌دیدگی مو است و تعداد موخوره‌ها نسبت مستقیم با میزان آسیبی دارد که به سلول‌های قشری مو وارد شده است. اگر روی تاری از موهایتان موخوره‌ای درختی دیدید که شبیه به شاخه‌های درخت بود، باید بدانید که موهایتان در وضعیت بسیار بدی قرار دارد. البته موخوره درختی می‌تواند شدیدتر هم بشود. آسیب دیدگی و خشکی شدید موها باعث می‌شود که مو شش یا حتی هفت شاخه بشود، انشعاب‌هایی که هر کدام از دل انشعاب‌های دیگر درآمده است. موخوره سه شاخه به ندرت به تنهایی ایجاد می‌شود. اگر تار مویی را با موخوره سه شاخه پیدا کردید، احتمالاً تارهای بسیار بیشتری را با موخوره‌های دوشاخه و جزئی نیز خواهید یافت. ( بخش علمی و مقالات سایت کلینیک زیبایی رازی-جمیل طب)
موخوره سه شاخه
موخوره سه شاخه نوع پیشرفته‌تری از موخوره دوشاخه است، اما موهای سه شاخه به اندازه موهای با موخوره درختی آسیب ندیده است. موخوره سه شاخه شبیه به چنگالی با سه چنگک است. موخوره سه شاخه نشانه این است که آب موها به شدت کم شده است و اگر رطوبت و آب مورد نیاز موها را تامین نکنید، شاخه‌های مو بیشتر و موخوره شدیدتر خواهد شد. هرچه تعداد شاخه‌های موخوره یک تار مو بیشتر باشد، مو سرکش‌تر و بدحالت‌تر به نظر خواهد رسید.
علت موخوره
برخی از علل ایجاد موخوره عبارتند از:
بستن موها با کش: اگر عادت دارید که موهایتان را با کش دم اسبی ببندید، موهایتان داخل کش گیر می‌افتد و درهم تنیده می‌شود. حتماً برای این که موهایتان را دم اسبی ببندید، از کش‌ها یا گل‌سرهای مناسب استفاده کنید. در غیر این صورت بدون جهت به موهایتان آسیب می‌زنید و موهایتان را می‌شکنید. هنگامی که می‌خواهید این کش‌های بدون محافظ را از دور موهایتان بیرون بکشید، موها به کش گیر می‌کند و حتی چند تار مو کنده می‌شود.
استفاده از مواد شیمیایی: مواد شیمیایی رطوبت طبیعی مو را از بین می‌برد. در نتیجه مو و پوست سر خشک می‌شود و موها در برابر موخوره آسیب‌پذیرتر می‌شود. به علاوه مواد شیمیایی موها را ضعیف‌تر می‌کند.
حالت دادن به موها با گرما: بسیاری از ما نمی‌توانیم بدون صاف کردن مو با اتو یا خشک کردن و حالت دادن موها با سشوار زندگی کنیم. اما بهتر است بدانید که اتوی مو و سشوار جزء متهمین ردیف اول شکستن و آسیب زدن به مو به شمار می‌آیند.
زیاده‌روی در شستن موها: شکی نیست که تمیز نگه داشتن سر و موها بسیار مهم است. اما اگر در شستن موها زیاده‌روی کنید، چربی‌های طبیعی مو را از بین خواهید برد. به این ترتیب مو در نهایت خشک، شکننده و زبر می‌شود.
محکم برس کشیدن و شانه کردن موها: محکم برس کشیدن و شانه کردن علت دیگر موخوره است. اگر موهایتان به هم گره می‌خورد، بهتر است از یک نرم کننده مغذی استفاده کنید.
خشک کردن مو با حوله: حتی خشک کردن موها با یک حوله نخی نیز می‌تواند به آنها آسیب بزند. موها را پس از شستشو با ملایمت با یک حوله میکروفایبر خشک کنید. موها به حوله نخی گیر می‌کند و به تدریج ضعیف و فرسوده می‌شود.
ژنتیک: trichorrhexis nodosa عارضه‌ای است که در اثر آن گره‌های دور ساقه‌های مو ضخیم‌تر یا ضعیف‌تر از حد معمول می‌شود و در نتیجه موها راحت‌تر می‌شکند. این عارضه در برخی بیماران ارثی است و در عده‌ای از کمبود آهن، کم‌کاری تیروئید، بالا بودن غلظت آمونیاک در بدن یا ابتلا به سندرم دیگری نشأت می‌گیرد.
درمان موخوره
دیدن موهایی که دو، سه یا چند شاخه شده‌اند، به هیچ وجه خوشایند نیست؛ به علاوه هر بار که فکر می‌کنید که موخوره از بین رفته است، بعد از مدت کوتاهی دوباره با دیدن موخوره زانوی غم بغل می‌کنید. خوشبختانه روش‌های مختلفی برای درمان موخوره و محافظت از موها وجود دارد تا برای همیشه با موخوره خداحافظی کنید.
بررسی آسیب‌دیدگی موها
لازم نیست حتماً موخوره روی موهایتان ببینید تا متوجه آسیب دیدن آنها بشوید. موهای آسیب دیده خشک است و به هم گره می‌خورد. بااین حال اگر اصرار دارید که حتماً موخوره را به چشم ببینید، موها را با استفاده از آئینه و زیر نور، به دقت از نزدیک بررسی کنید. موخوره معمولاً روی نوک موها دیده می‌شود، هرچند احتمال چندشاخه شدن موها در هر نقطه‌ای وجود دارد. موخوره و آسیب‌های مرتبط به شیوه‌های مختلف ایجاد می‌شود. اگر نشانه‌های زیر را روی موهایتان دیدید، باید به سرعت دست به کار شوید:
نوک مو به دو یا چند شاخه تقسیم شده است.
نقطه‌های سفیدی روی نوک مو دیده می‌شود.
یک تار مو به خودش گره خورده است و در نتیجه موها خشک و وزوزی می‌شود.
خودتان موهایتان را کوتاه کنید
اگر نمی‌خواهید موهایتان را کاملاً کوتاه کنید و مدلش را عوض کنید، می‌توانید خودتان موخوره را از بین ببرید. موها را با قیچی مخصوص مو کوتاه کنید، چون قیچی معمولی به موها آسیب می‌زند و موخوره را شدیدتر می‌کند. موها را از تقریباً 0.64 سانتیمتر بالای موخوره کوتاه کنید. اگر موها را از نزدیک به محل آسیب‌دیدگی کوتاه کنید، ممکن است موخوره دوباره ایجاد شود. بعضی موخوره‌ها توپ کوچکی را دقیقاً بالای محل آسیب‌دیدگی ایجاد می‌کنند. حتماً موها را از بالای این توپ کوتاه کنید. البته به خاطر داشته باشید که اگر فقط به کوتاه کردن موخوره‌ها اکتفا کنید، ممکن است مدل موهایتان عوض یا خراب شود.
موها را به طور مرتب کوتاه کنید
برای از بین بردن موخوره‌ها همواره می‌توانید به آرایشگر مراجعه کنید، البته آرایشگر حدود 2.5 ـ 0.6 سانتیمتر از موها را نیز همراه با موخوره‌ها کوتاه می‌کند. البته در نهایت تمام موها آنقدر ضعیف می‌شود که چاره‌ای جز کوتاه کردن تمام موها برایتان نمی‌ماند. فاصله‌ی بین دفعات کوتاه کردن مو به نوع و سلامتی موها و مدت زمانی بستگی دارد که حاضرید برای گشتن دنبال موخوره سپری کنید. وقفه‌ی بین نوبت‌های کوتاه کردن مو چهار هفته تا سه ماه است. اگر خودتان نوک موهایتان را کوتاه نکنید، اجتناب از آرایشگاه رفتن کمکی به بلند نگه داشتن موها نمی‌کند. نادیده گرفتن موخوره فقط باعث می‌شود که موها به مرور ضعیف‌تر و ضعیف‌تر بشود و در نهایت بشکند.
شستن، خشک کردن و شانه زدن موهای سالم
توجه به نکات زیر در زمان شست و شو، شانه زدن و خشک کردن می تواند در جلوگیری از ایجاد موخوره موثر باشد
موها را با مقدار شامپوی کافی بشویید
اگر مقدار زیادی شامپو روی موها بریزید، چربی‌های سالم موها از بین می‌رود و موها مستعد آسیب‌دیدگی می‌شود. توصیه‌های زیر را رعایت کنید تا احتمال موخوره زدن موها به حداقل برسد:
موها را در هفته بیشتر از سه بار نشویید؛ اگر هم موهایتان جعدها یا فرهای پهنی دارد، شامپو زدن کمتر از سه دفعه نیز کفایت می‌کند.
فقط پوست سر و موهای نزدیک آن را بشویید و بگذارید آب کف‌آلود روی بقیه‌ی موها جاری شود.
آب داغ چربی‌های محافظ مو را از بین می‌برد، بنابراین موها را با سردترین آبی که طاقتش را دارید، آب بکشید.
از نرم کننده استفاده کنید
موها را بعد از شامپو زدن آب بکشید و موها را بچلانید تا آب اضافی موها گرفته شود. سپس نرم کننده را روی موها بزنید، دقت کنید که نوک موها حتماً در تماس با نرم کننده قرار بگیرد. بگذارید نرم کننده سه دقیقه روی موها بماند، بعد موها را آب بکشید.
موها را با ملایمت خشک کنید
اگر حوله را محکم روی موها بکشید، احتمال دارد به موها آسیب بزنید؛ به جای آن که با حوله به جان موهایتان بیفتید و آنها را بکشید، موها را با ملایمت بین یک حوله میکروفایبر فشار بدهید تا آب اضافی آنها گرفته شود. بعد از گرفتن آب اضافی موها بگذارید مو در جریان هوا به طور طبیعی خشک شود. اگر لازم است که موها را سریع خشک کنید، سشوار را روی دمای متوسط یا پایین تنظیم کنید، بهترین حالت این است که باد سردی از سشوار خارج شود. سشوار را در فاصله‌ی چند سانتیمتری از موها نگه دارید تا کمترین آسیب ممکن به موها وارد شود. اگر معمولاً حوله دور موهایتان می‌پیچید، به جای حوله از یک تی شرت نخی استفاده کنید.
به طور مرتب از نرم کننده عمیق استفاده کنید
اگر نرم کننده کمکی به بهبود وضعیت موها نکرد، ماهی یک یا دو بار از نرم کننده عمیق استفاده کنید. اجازه بدهید نرم کننده یا روغن مناسب مدتی روی موهایتان باقی بماند. روغن‌هایی مانند روغن نارگیل معجزه می‌کنند. برای مثال به منظور مراقبت از موها و درمان موخوره می‌توانید به روش زیر عمل کنید:
موها را مرطوب کنید.
نرم کننده عمیق یا روغن را به اندازه یک سکه روی کف دست بریزید.
سپس کف دستتان را روی سر بکشید.
اگر موهایتان به شدت آسیب دیده است، بگذارید نرم کننده 10 ـ 5 دقیقه روی موها باقی بماند.
موها را با آب سرد آب بکشید.
برس یا شانه ملایم پیدا کنید
شانه یا برس باید گره موها را از هم باز کند، اما قرار نیست که موها را بکشد. بهترین گزینه برای افرادی که موهای پرپشتی دارند، یک شانه‌ی چوبی دندانه درشت است. اشخاصی هم که موهای کم‌پشت دارند، می‌توانند از برس با موی گراز یا دیگر مواد طبیعی نرم یا شانه چوبی دندانه ریز استفاده کنند.
موها را با ملایمت شانه بزنید یا برس بکشید
شانه زدن را از پایین موها شروع کنید و به تدریج با باز کردن گره‌ها به سمت بالا حرکت کنید. وقتی شانه به گره خورد، شانه زدن را متوقف کنید و اول گره را با انگشتها باز کنید. از پوش دادن موها خودداری کنید، چون این کار پولک‌های مو را می‌کشد و موها را آسیب‌پذیر و شکننده می‌کند. موها را بیشتر از حد لزوم شانه نکنید. بعد از آن که برس یا شانه را روی موها کشیدید و به گره برخورد نکردید، کار شانه کشیدن به اتمام می‌رسد. موی مرطوب بسیار آسیب‌پذیر و شکننده است. بنابراین موها را فقط وقتی خشک است، شانه کنید، مگر این که موهایتان فر و مجعد باشد و مجبور باشید که موها را وقتی هنوز مرطوب است، شانه بکشید.
از موهایتان محافظت کنید
مراقبت از مو در زمان خواب، استفاده از کش موی مناسب، رژیم غذایی مناسب، استفاده از روغن و ماسک مو به جلوگیری از ایجاد موخوره کمک می کند.
از موهایتان هنگام خواب محافظت کنید
شب‌ها هنگام خواب کلاه سرتان بگذارید. البته روبالشی ساتن یا کلاه خواب نیز برای محافظت از موها کفایت می‌کند.
برنامه غذایی متعادلی داشته باشید
مقدار کافی پروتئین و ویتامین مصرف کنید تا بدن سالم‌ترین موهای ممکن را تولید کند. چربی‌های سالمی مانند اسیدهای چرب امگا 3 به سالم و درخشنده نگه داشتن موها کمک می‌کند. ویتامین E نیز برای موها بسیار مفید است، این ویتامین در بسیاری از غذاها، مانند آجیل، دانه‌ها، آووکادو، روغن‌های سبزیجات، بعضی سبزیجات سبزبرگ و بعضی ماهی‌ها وجود دارد.
موهایتان را روغن بزنید
از روغن‌های سرشار از مواد مغذی مانند روغن بادام، روغن آرگان، روغن تخم مرغ، روغن کرچک یا روغن زیتون فوق بکر استفاده کنید. این روغن‌ها ساقه مو را روان و لغزنده می‌کند و از موخوره زدن آن پیشگیری می‌کند. موها را دو بار در هفته روغن بزنید، کلاهی روی سرتان بگذارید، شب با موهای روغنی بخوابید و صبح موها را آب بکشید. از مصرف فراورده‌های حاوی پارافین یا کروزین (نفت سفید) خودداری کنید، چون این مواد موها را خشک می‌کند. روغن را از وسط موها به سمت نوک موها بزنید؛ استعمال روغن نزدیک ریشه موها و پوست سر باعث شوره زدن یا آسیب دیدن ریشه‌های مو می‌شود.
برای بستن و حالت دادن به موها از وسایلی استفاده کنید که با موهایتان مهربان باشد
کش‌های پلاستیکی سفت یا هر نوع کش و گل سری که قطعات فلزی دارد، به مو آسیب می‌زند، به ویژه اگر مدت زیادی روی موها بماند. روبان و کش‌های پارچه‌ای گزینه‌های مناسب‌تری برای بستن موها هستند.
از ماسک مو استفاده کنید
ماسک مو را هر یک یا دو هفته یکبار روی موهایتان بگذارید تا سلامتی و رطوبت موها را حفظ کنید و از آسیب دیدن آنها جلوگیری نمایید. بگذارید ماسک نیم ساعت روی موها در تمام نقاط، به جز نزدیک پوست سر باقی بماند. سعی کنید ماسک مو را خودتان با ترکیب کردن روغن زیتون، عسل و نرم کننده تهیه کنید.
از آسیب دیدن موها جلوگیری کنید
محافظت از موها در مقابل گرما، نور خورشید و در زمان شنا می تواند از آسیب رساندن به موها جلوگیری کند.
از موهایتان در برابر حرارت محافظت کنید
حرارت کراتین‌های (پروتئین‌های) ساقه‌ی مو را از بین می‌برد، در نتیجه مو ضعیف می‌شود و احتمال موخوره زدن آن بیشتر می‌شود. حالت دادن به موها با گرما، برای مثال خشک کردن با باد گرم، حالت دادن با گرما، صاف کردن و فر کردن با حرارت و بخار دادن موها یکی از علل اصلی آسیب دیدن موها و موخوره زدن است. اگر اصرار دارید که از این روش‌ها استفاده کنید، توصیه‌های زیر را از یاد نبرید:
موها را بیشتر از هر دو هفته یک بار یا ترجیحاً یک بار در ماه صاف نکنید یا در معرض حرارت بالا قرار ندهید.
از اتوی مو یا وسایل دیگری استفاده کنید که می‌توانید آنها را روی دمای مشخصی، زیر 180 درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
از موهایتان قبل از شنا در استخر، اقیانوس یا دریاچه محافظت کنید
پیش از آن که داخل آب شیرجه بزنید، موها را با مرطوب کننده‌های مخصوصی که برای قبل از شنا تهیه شده محافظت کنید. البته می‌توانید نرم کننده و روغن روی موهایتان بزنید و یا کلاه شنا به سر بگذارید. موها را قبل از شنا به خوبی آب بکشید تا جذب مواد شیمیایی مضر توسط موها کمتر شود. همچنین موها را در اولین فرصت بعد از بیرون آمدن از استخر آب بکشید و شامپو بزنید.
موها را با آب ملایم شستشو دهید
اگر موهای حساس و ظریفی دارید، کلر یا مواد معدنی موجود در آب می‌تواند به موها آسیب بزند. اگر آب لوله‌کشی محل زندگی‌تان سخت و حاوی غلظت بالایی از کربنات کلسیم است، از دستگاه نرم کننده آب استفاده کنید. در صورت لزوم می‌توانید دستگاه تصفیه برای زدودن کلر از آب تهیه کنید.
از موهایتان در برابر نور خورشید محافظت کنید
پرتوهای ماوراء بنفش خورشید برای موها نیز به اندازه پوست مضر است. روکشی را از زیر کلاه روی موهایتان بکشید یا نرم کننده عمیق ضدآفتاب روی موها بزنید.
وابستگی به فر، رنگ و دکلره را کاهش دهید
رنگ مو، فر مو و دکلره آسیب شدیدی به موها می‌زند، بنابراین سعی کنید موهایتان را کمتر رنگ، فر یا دکلره کنید. در عوض موها را هر 8 ـ 6 هفته یکبار به اندازه‌ای که لازم است رنگ یا دکلره کنید؛ برای مثال اگر موهایتان را رنگ یا دکلره کرده‌اید، بعد از مدتی فقط ریشه‌ها را دوباره رنگ کنید؛ هر بار که رنگ ریشه‌ها عوض می‌شود، لازم نیست کل موها را رنگ کنید. اگر موهایتان را فر کرده‌اید، فقط زمانی که واقعاً لازم است، فر مو را تجدید کنید یا این که اگر موهایتان آسیب دیده، دیگر اصلاً موها را فر نکنید.
