با گذشت یک هفته از آغاز عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه، واکنشهای بینالمللی به این اقدام روز به روز جنبه شدیدتری به خود گرفته و آنکارا را در شرایط دشوارتری قرار میدهند. در پی موضعگیریهای شدید دولتهای اروپایی، دولت آمریکا نیز که خود چراغ سبز حمله ترکیه به سوریه را داده بود، اقدام به وضع تحریمهایی علیه این کشور کرده است.
به گزارش
آزادی، مایک پنس، معاون رئیسجمهور آمریکا بامداد سهشنبه اعلام کرد که تحریمهای تنبیهی علیه دولت ترکیه، به دلیل عملیات نظامی در شمال سوریه، تصویب شدند. پنس که به همراه استیون منوشین وزیر خزانهداری آمریکا در مقابل کاخ سفید با خبرنگاران گفتگو میکرد، توضیح داد: «رئیسجمهور ترامپ صبح امروز با رئیسجمهور اردوغان تلفنی صحبت کرد و گفت که آمریکا میخواهد ترکیه تهاجم به سوریه را متوقف کرده و فورا آتشبس برقرار کند».
معاون رئیسجمهور آمریکا با بیان اینکه ترامپ با محکمترین لحن به اردوغان هشدار داد، مدعی شد که واشنگتن هیچ چراغ سبزی به آنکارا برای عملیات در سوریه نداده است. پس از اظهارات وی، منوشین از تحریم سلیمان سویلو وزیر کشور، حلوسی آکار وزیر دفاع و فاتح دونماز وزیر انرژی ترکیه و دو وزارتخانه دفاع و انرژی این کشور خبر داد.
پیشتر، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا با صدور بیانیهای جزئیات تحریمهای جدیدی که قرار است علیه ترکیه اعمال کند را اعلام کرده بود. در این بیانیه آمده است: «تعرفههای فولاد تا ۵۰ درصد اضافه خواهند شد. ایالات متحده همچنین فوراً مذاکرات وزارت بازرگانی آمریکا با ترکیه بر سر یک توافق تجاری به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار را متوقف خواهد کرد».
از سوی دیگر، به نظر میرسد کنگره آمریکا که از همان روز نخست عملیات ترکیه، ترامپ را به انفعال در مقابل اردوغان متهم کرده بود، هنوز از اقدامات جدید وی راضی نیست. نمایندگان کنگره آمریکا با ناکافی خواندن اقدامات تنبیهی ترامپ علیه ترکیه تأکید کردند که در حال آمادهسازی لایحه تحریمی جدید علیه آنکارا هستند.
در این راستا، نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا روز دوشنبه با لیندسی گراهام، سناتور جمهوری خواه که به شدت منتقد سیاست ترامپ در قبال سوریه است، در خصوص لزوم ارائه یک لایحه دوحزبی علیه این تصمیم ترامپ و عملیات نظامی آنکارا در سوریه گفتگو کرد.
پلوسی تصریح کرد: «از آنجایی که در موقعیتی قرار گرفتهایم که رئیسجمهور به ترکیه برای بمباران کردن و رهاسازی مؤثر داعش چراغ سبز نشان داده است، باید بسته تحریمی سختتری در مقایسه با آنچه که کاخ سفید (علیه ترکیه) پیشنهاد داده، ارائه کنیم».
همزمان، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا از توافق فراحزبی در کنگره برای تلاش جهت لغو تصمیم ترامپ در سوریه خبر داده است. پلوسی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشته که با لیندسی گراهام، عضو جمهوریخواه مجلس سنای آمریکا درباره این موضوع صحبت کرده است.
تمامی این تحولات در حالی رخ میدهد که هفته گذشته، ترامپ بعد از مکالمه تلفنی با رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه، اعلام کرد که ارتش آمریکا در آستانه عملیات ارتش ترکیه در مناطق تحت کنترل شبه نظامیان کرد در شمال سوریه، این مناطق را ترک میکند. بر اساس توافق صورتگرفته میان واشنگتن و آنکارا، قرار است ترکیه در ازای عقبنشینی نیروهای آمریکایی، نگهداری چند هزار اسیر داعشی را که در حال حاضر در اختیار شبه نظامیان کرد هستند، بر عهده بگیرد.
اکنون به نظر میرسد آنچه بیش از هر چیز سبب تغییر موضع ترامپ و اعمال تحریم علیه ترکیه از سوی وی شده، انتقادات شدید و همهجانبهای است که طی یک هفته اخیر در داخل و خارج از آمریکا نسبت به تصمیم وی مطرح شده است. این انتقادات به ویژه در داخل آمریکا به دموکراتها و مخالفان ترامپ محدود نمانده و حتی چهرههای برجسته جمهوریخواه را نیز شامل شده است.
تردیدی نیست که استمرار فضای کنونی و تشدید آن – که در صورت توسعه دامنه عملیات ترکیه کاملاً محتمل است – میتواند در بازه زمانی تنها یک سال مانده به انتخابات ریاستجمهوری، ترامپ را در وضعیت بسیار دشواری قرار داده و پایه حمایتی وی را به طور کامل سست کند. به همین دلیل، رئیسجمهور آمریکا تلاش دارد از طریق اعلام تحریمها علیه ترکیه، خود را به عنوان چهرهای قاطع و پیگیر منافع ملی کشورش نشان داده و جلوی تغییر بیش از پیش فضا علیه خود را بگیرد.
گفتنی است آنکارا عملیات نظامی در شمال سوریه با اسم رمز «چشمه صلح» را به بهانه مقابله با شبه نظامیان کرد و ایجاد یک «منطقه امن» برای اسکان آوارگان سوری، از هفدهم مهر آغاز کرده است. دولت سوریه از این تجاوز نظامی ترکیه به شدت انتقاد کرده و آن را اشغالگری جدید خوانده است. ایران و روسیه نیز در باره تبعات این عملیات ترکیه هشدار دادهاند به ویژه اینکه میتواند فرآیند راهحل سیاسی در ادلب را تحتالشعاع قرار دهد.