به گزارش «تابناک»، دکتر حمید صرامی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه معضل مواد مخدر و اعتیاد از جمله مسائل اجتماعی بوده که به عنوان مهم‌ترین و اولویت‌دارترین آسیب اجتماعی کشور اعلام شده است، اظهار کرد: بدون شک مبارزه با موادمخدر به عنوان تهدید استراتژیک، چند وجهی، سیستماتیک و چند سببی، نیازمند علم سازمان یافته و بنا کردن اقدامات بر شواهد علمی با انجام کارهای تحولی در ابعاد مختلف مبارزه توسط دستگاه‌ها و با همکاری حداکثری مراکز علمی و دانشگاه‌ها در سطح کشور است که در این راستا اقدامات مناسبی در کشور صورت گرفته است.
مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: با ابلاغ سیاست‌های کلی مبارزه با مواد مخدر از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی در مهر ماه سال ۱۳۸۵ تاکنون، یعنی طی ۱۴ سال اخیر حدود ۲۰۰ طرح پژوهشی ملی با اولویت طرح‌های کاربردی در ابعاد مختلف اعم از شیوع‌شناسی مصرف مواد در جمعیت‌های عمومی، دانشجویی، کارگری و دانش‌آموزی، بررسی وضعیت نگرش مردم به مواد، ارزشیابی اثربخشی اقدامات کاهش تقاضا و مبارزه با عرضه مواد، تدوین پنج سند جامع شامل پیشگیری، درمان، مقابله، اجتماعی شدن و تحقیقات به عنوان نقشه راه مبارزه، تبیین خسارت‌های ناشی از اقتصاد مواد مخدر بر فرد، جامعه و دولت، فراتحلیل شیوع‌شناسی و سبب‌شناسی در گرایش به مصرف مواد، آسیب‌شناسی سیاست جنایی و کیفری امر مبارزه، اشتغال بهبود یافتگان و نظایر آن انجام شده است.
وی تصریح کرد: همچنین ۲۲۰ طرح پژوهشی در سطح استان‌های کشور در ابعاد مختلف در خصوص تدوین الگوهای بومی، آسیب‌شناسی روش‌های امر مبارزه و مداخلات موثر برای مهار اعتیاد، سبب‌شناسی گرایش زنان، نوجوانان و جوانان به مصرف مواد، عوامل محافظت و خطر اعتیاد نیز انجام شده و ضمن اشاعه یافته‌های حاصل از تحقیقات و دیجیتال کردن و بارگذاری آنها در کتابخانه دفتر تحقیقات دبیرخانه ستاد به منظور دسترسی آسان، رایگان و سریع تمامی پژوهشگران و مدیران در سطح کشور، همزمان نیز تلاش جدی از سوی کمیته‌های تخصصی ملی و استانی امر مبارزه با مواد مخدر به منظور عملی کردن نتایج پژوهش‌ها در عرصه سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و انجام خدمات و مداخلات موثر در کانونهای هدف در حال انجام بوده که بیانگر علمی شدن امر مبارزه است. به این ترتیب شاهد اتخاذ تصمیم بر مبنای پژوهش در عرصه مبارزه هستیم.
به گفته این مدرس دانشگاه، طی ۱۴ سال اخیر بیش از ۷۰۰ فقره پایان‌نامه در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه‌های کشور در راستای تقویت پشتوانه‌های علمی امر مبارزه، از سوی دفتر تحقیقات و آموزش دبیرخانه ستاد مورد حمایت‌های مادی و معنوی قرار گرفته که گام دیگری در جهت تقویت مبانی علمی امر مبارزه است.
صرامی برگزاری نوبه‌ای جلسات هیات اندیشه ورز با حضور دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر و نخبگان دانشگاهی به منظور مسئله‌شناسی، ایده‌پردازی، ارائه راه‌حل‌های اساسی در حوزه‌های مختلف امر مبارزه را از دیگر اقدامات در جهت علمی شدن عرصه مبارزه دانست.
چرایی شیوع مصرف موادمخدر و اعتیاد در کشور
مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه درخصوص روند شیوع مصرف مواد و اعتیاد نیز گفت: با اتمام جنگ تحمیلی، شاهد تلاش دشمنان انقلاب اسلامی برای جلوگیری از پیشرفت کشور از طریق گسترش تهاجمات و شبیخون فرهنگی و اجتماعی بوده به گونه‌ای که با افزایش کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان و همچنین تولید مواد محرک و توهم‌زا و تلاش مستمر برای تغییر الگوی مصرف مواد، نسبت به نشانه روی آحاد جامعه با اولویت نوجوانان و جوانان کشور از طریق ترویج و اشاعه مصرف مواد و اعتیاد همت کرده و از سوی دیگر اختلال عملکرد برخی از ساختارها و خرده نظام‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و همچنین تغییر در سبک زندگی و عدم آمادگی افراد در عرصه مهارتی و غفلت از برنامه‌های پیشگیری اولیه از اعتیاد در دهه‌های گذشته، زمینه‌ساز افزایش روند شیوع مصرف مواد و اعتیاد در دهه‌های اخیر شده است.
الگوی مصرف مواد مخدر در کشور چیست؟
صرامی با اشاره به اینکه الگوی مصرف مواد براساس نتایج شیوع‌شناسی در جمعیت عمومی ۱۵ تا ۶۴ سال کشور به ترتیب اولویت تریاک، ماری جوانا و حشیش، شیشه و هروئین است، گفت: به دلیل ترویج باورها و نگرش‌های غلط، شاهد مصرف بدون تجویز پزشک و هم زمان داروهای مخدر نظیر متادون و ترامادول با مواد مخدر و محرک و توهم‌زاها از سوی برخی از افراد جامعه بوده که اینگونه مصارف بدون تجویز و هم زمان، موجبات فوت برخی از آنان را فراهم کرده است.
روش مصرف مواد مخدر در کشور
مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر همچنین در خصوص روش مصرف مواد در جمعیت عمومی کشور نیز اینطور توضیح داد: ۷۶.۳ درصد از طریق کشیدن مواد، ۱۹ درصد از طریق خوردن، ۳.۴ درصد از طریق تزریق و ۱.۳ درصد به صورت دماغی (مشامی) نسبت به مصرف مواد مبادرت کرده‌اند.
وی همچنین در ادامه گفت‌وگوی خود با ایسنا، درخصوص تحقیق پیرامون تاثیر مصرف مواد با بیماری کرونا گفت: براساس نتایج اعلامی از مراکز علمی در جهان، مصرف هرگونه مواد مخدر یا روان‌گردان، تاثیری در پیشگیری از ابتلا به کرونا یا بهبودی بیماری کرونا ندارد، زیرا مصرف اینگونه مواد، باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن فرد مصرف‌کننده خواهد شد و زمینه‌ساز ابتلا آنها به انواع بیماری‌های تنفسی، تخریب بافت‌های ریوی، تقویت بیماری‌های عفونی و ویروسی شده و با توجه به اینکه کووید-۱۹ به ریهها حمله می‌کند، لذا افراد مصرف‌کننده مواد مخدر و روان‌گردان در معرض خطر ابتلا بیشتر به بیماری کرونا و حتی فوت خواهند بود.
صرامی معتقد است که مراکز درمانی و کاهش آسیب در سطح کشور باید با تقویت آموزش‌های صحیح برای تغییر رفتار و ترغیب و تشویق معتادان به ترک اعتیاد، به گونه‌ای عمل کنند تا شاهد کنترل خطرات ناشی از بیماری کرونا میان معتادان کشور باشیم.
مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: انتظار جدی ما از تمامی مراکز پژوهشی دستگاه‌های عضو و مرتبط ستاد و همچنین دانشگاه‌ها و سایر مراکز تحقیقاتی به خصوص متخصصان علوم اجتماعی و حوزه‌های علمیه این است که به دلیل پویایی و داینامیک بودن سیستم هوشمند مواد مخدر و روان‌گردان‌ها، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بی‌بدلیل اساتید و همچنین بهره‌گیری از پتاسیل قابل توجه پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و به خصوص رسالههای دکتری، با انجام پژوهش‌های کاربردی به منظور تقویت مرزهای دانش اعتیاد، نسبت به کشف ابعاد و ارائه راه کارهای عملی برای حل معضل اعتیاد با ارائه الگوهای بومی در ابعاد مختلف در گام دوم انقلاب اسلامی تلاش مضاعف کنند و با ایجاد حساسیت و تقویت دغدغه و شکل‌گیری گفتمان مسلط و اهتمام اجتماعی تمامی آحاد جامعه و مسئولان، شاهد توقف بروز و شیوع اعتیاد و ضربه زدن به استراتژیهای سیستم مواد مخدر و روان‌گردان در کشور باشیم.
