جام جم آنلاين ـ چگونگي روابط دختر و پسر قبل از ازدواج محور نشست خبري است كه راديو گفت و گو با حضور مرضيه بهرامي مشاور خانواده و ازدواج و استاد دانشگاه، دكتر فردوسي روانشناس و مشاوره زنان و خانواده و حجت الاسلام والمسلمين حسن ملك محمدي، نماينده مجلس و عضو كميسيون فرهنگي مجلس، دكتر مجيد صفارنيا، رئيس انجمن روانشناسان اجتماعي ايران، عضو هيات علمي دانشگاه تهران به بررسي آن پرداخته است.
راديو گفت‌وگو: لطفا چگونگي رابطه دختران و پسران را قبل از ازدواج بررسي كنيد و بفرماييد اينگونه روابط خوب است يا خير؟بهرامي: جواب شما را با يك حكايت بيان مي‌كنم. از بزرگي مي‌پرسند كه زن خوب است يا مرد؟ آن بزرگ در پاسخ مي‌گويد كدام زن و كدام مرد؟ يعني كيفيت يك موضوع است كه باعث مي‌شود ما راجع به آن بتوانيم نظر بدهيم. حالا ارتباط دختر و پسر قبل از ازدواج كه ما آن ديدگاه ميانه را به چهار مرحله تقسيم مي‌كنيم.
بايد آشنايي صورت بگيرد. در دوران قديم مي‌ديديم كه حتي دختر و پسر يكديگر را نمي‌شناختند و
نمي دانستند كه قرار است با چه كسي زندگي تازه‌اي را شروع كنند. بعد از اينكه خطبه عقد خوانده مي‌شد با يكديگر آشنا مي‌شدند معمولا پدر و مادرها بودند كه براي آنها همسر انتخاب مي‌كردند ما آن ديدگاه افراطي را اصلا نمي‌پذيريم و قبول نداريم اما اينكه دخترها و پسرها هم بدون آگاهي و تجربه و بدون اينكه بدانند با چه كسي قرار است آشنا شوند روابط داشته باشند درست نيست.
آيا ابزار لازم براي محك زدن را دارند. متاسفانه بسياري از مادر و پدرها چون تجربه آشنايي قبل از ازدواج را خودشان نداشتند مي‌گويند ما كه نمي‌خواهيم زندگي كنيم اينها مي‌خواهند زندگي كنند پس خودشان انتخاب كنند.
آيا واقعا آنها خودشان ابزارهاي لازم براي شناخت را دارند. در اين مرحله قرار است اين آشنايي به ازدواج بپيوندد قرار نيست كه يك دوستي را داشته باشند و بعد از 6 ماه يا يكسال تازه ببينند كه به درد هم مي‌خوردند يا نه؟
يك مرحله آشنايي است يا مرحله‌اي كه در آن ما در قبال يكديگر هيچ تعهدي نداريم فقط آشنا شديم. با لايه‌هاي سطحي شخصيت يكديگر مي‌خواهيم آشنا شويم. اين آشنايي قرار است شناختي به ما بدهد كه ما با آن شناخت بتوانيم تصميم بگيريم.
در قرآن مطرح شده كه ما شما را خلق كرديم از جنس زن و مرد تا در كنار يكديگر آرام بگيريد. ما اين را با بررسي بلوغ‌هاي 8 گانه طي اين مدت در نهايت طي آن شعاري كه عاقلانه تصميم بيگيريم عاشقانه شروع كنيم و ماهرانه ادامه دهيم پيش خواهيم رفت.
• اين چهار مرحله چه چيزهايي است و آيا براي دختر و پسرها پيش مي‌آيد؟ بهرامي: دختر خانمي براي مشورت آمده بود و مي‌گفت با آقا پسري 10 سال است كه دوست است طي اين ده سال قهر و دعوا كرده ايم و از ديد خودشان پدر ومادرشان هم خبر داشتند و بعد از ده سال با تمام توهين‌ها و تحقيرهايي كه اين دختر خانم شده بود مي‌خواست بداند ازدواج كند يا نه.
گفتم از همان ابتدا جاده را اشتباه رفتي. ما اين چهار مرحله را عرض مي‌كنيم. خيلي وقتها دختر و پسرها بعد از اينكه دو سه سال با هم دوست هستند تصميم مي‌گيرند با هم ازدواج كنند. براي مشورت مي‌آيند. ما مي‌گوييم پدر و مادر با فرزندانشان ارتباط داشته باشند تا فرزندانشان با آنها مشورت كنند و به فرزندانشان در شناختن طرف مقابلشان كمك كنند.
• از بعد شرعي و رواني آيا روابط بين دختر و پسر قبل از ازدواج درست است؟ملك محمدي: اسلام دين محبت است. و پيامبراسلام (ص) فرموده‌اند اساس اسلام محبت است. دوستي و صحبت كردن در ابعاد و چارچوب‌هاي اسلام و ارزشهاي ديني مي‌تواند آثار مثبتي داشته باشد. ليكن صحبت تا كي، تا كجا و با چه شرايطي باشد.
اينها مباحثي است كه نياز به دقت و تامل دارد. درباره روابط دختر و پسر قبل از ازدواج بايد گفت اگر اين روابط با رعايت ملاكهاي ديني باشد و موازين شرعي و احكام حيات بخش اسلام در آن مرزهاي محرم و نامحرمي رعايت شود و آن هم با هدفي مقدس يعني همين ازدواج كه محبوبترين كانوني است كه خداوند متعال آن را دوست دارد باشد اشكالي ندارد.
بنابراين اگر چنانچه فردي قصد قطعي براي ازدواج داشته باشد اسلام اجازه مي‌دهد كه اين دو نفر با هم ديدار و گفتاري داشته باشند. با هم صحبتي داشته باشند و از افكار و عقايد يكديگر آشنا شوند.
• رابطه بين دختر و پسر تا چه حد و به چه صورت باشد مي‌تواند مفيد باشد؟ ملك محمدي: اين رابطه كوتاه در همان حدي كه در ارزشهاي جامعه اسلامي نه جامعه غربي متعارف است مناسب است. گاهي افراد چندين ماه با هم رابطه دارند و رفت و آمد مي‌كنند تا يكديگر را بشناسند ولي اين روابط از همان ابتدا مبهم است و پايان مثبتي هم نخواهد داشت.
ما در يك جامعه اسلامي صحبت مي‌كنيم و بعنوان پيروان دين اسلام بايد تمام حركات و گفتار و كردارهايمان مطابق دين اسلام و آيات نوراني قرآن باشد. جوانان ما مي‌دانند آنچه كه موجب تداوم و تحكيم كانون خانواده مي‌شود پايبندي به دستورات ديني است و از همان آغاز بايد اين امر رعايت شود.
افرادي كه دينمدارتر هستند زندگي‌هاي بهتر و محكمتري دارند. به همه شنوندگان عزيز تاكيد مي‌كنيم كه روابط را در حد ضرورت رعايت كنند. پدر و مادر طرفين حضور دارند و پسر و دختر خانم در يك اتاق ديگر مي توانند صحبت كنند اگر حتي نياز به اين بود كه به صورت يكديگر نگاه كنند اشكالي ندارد و در اين حد اسلام اجازه مي‌دهد.
وقتي طرفين با رعايت حد متعارف به آشنايي‌هاي كلي در مورد يكديگر رسيدند، اسلام اجازه مي‌دهد كه آنها در حد 5تا 10 دقيقه با يكديگر در مورد جزئيات صحبت كنند. اما ارتباط به مدت چند ماه را من صلاح نمي‌دانم مگر اينكه رفت و آمدهاي فاميلي باشد.
بهرامي: خانمي اگر بخواهد يك جفت كفش بخرد، چند ساعت يا چند روز وقت مي‌گذارد و آقايان هم اگر بخواهند مثلا ماشيني بخرند يك هفته و شايد بيشتر وقت مي‌گذارند. حال وقتي قرار است يك فرد جفت خودش را عاقلانه انتخاب كند آيا در عرض 5 دقيقه در حضور خانواده مي‌تواند شناختي در مورد آن فرد پيدا كند. در اين مدت به چه شناختي مي‌تواند برسد.
ملك محمدي: موضوع ازدواج نكته مهمي است و موضوع ريشه‌اي و پايه است كه در زندگي بسيار مهم است. درست است در مورد خريد اجناس چندين بار آن جنس بررسي مي‌شود در مورد ازدواج هم بايد بسيار بررسي شود و بايد صحبتهايي صورت گيرد، ولي در حد متعارف آن اسلام اجازه نمي‌دهد كه محرم و نامحرم خلوتي داشته باشند و با هم بيش از حد ضرورت صحبتي داشته باشند.
مي توانند صحبتهايشان ادامه داشته باشد اما در حدي كه ضرورت ايجاب مي‌كند. مثلا در جلسه اول بخواهند به مباحث اعتقادي بپردازند و در جلسه دوم به مباحث تحصيلي و در فرصت ديگر به شيوه‌هاي زندگي بپردازند.
مي تواند پدر و مادر حضور داشته باشند و دختر و پسر هم در گوشهاي صحبت كنند كه اين روابط تعريف شده و با رعايت حقوق يكديگر مي‌باشد.
زماني دلمان را به همين خواب و خيالها خوش كنيم كه اينها احتمال دارد با يكديگر ازدواج كنند حال يك روز، يك هفته و يك ماه و چندين ماه مدام اين روابط ادامه پيدا كند اين اصلا كار عاقلانه و اسلامي محسوب نمي‌شود. غيرت ديني به ما اجازه اينگونه كارها را نمي‌دهد.
• نظر شما در رابطه با روابط دختر و پسرقبل از ازدواج چيست؟ آيا مي‌توان مراحلي در نظر گرفت كه در اين مراحل با هم آشنا شوند و صحبت كنند؟صفاري نيا: سال گذشته آمار طلاق 6/13 درصد رشد داشته است. 125 هزار واقعه طلاق در سال گذشته به ثبت رسيده است. اين آمار به ما نشان مي‌دهد كه ما بايد در فرايند ازدواج يك تغييرات و بازنگري داشته باشيم.
بهرامي: ما بايد تكليف خودمان را با خودمان مشخص كنيم. در ارتباط مان داراي يك معجون هستيم. بعضي جاها حتما مذهب را در نظر مي‌گيريم و الگويمان مي‌شود مذهبي بعضي جاها الگويمان مي‌شود شيوه‌هاي غربي، بعضي جاها هم سنتي نگاه مي‌كنيم.
در حقيقت آداب و روشهاي ما يك معجون است مشخص نيست بايد چه كاره باشيم و چه رفتاري راانجام دهيم. ما بايد ببينيم كه با چه ديدي به بحث ازدواج نگاه كنيم. با توجه با اينكه ما اصلا كاري نداريم كه در جامعه مذهبي زندگي مي‌كنيم.
زماني دختر و پسر با هم زندگي مي‌كنند كه خطبه عقد جاري شده باشد در اينجا مذهب را جلو مي‌آوريم. پس يك مقدار عقب تر هم بايد همين ديدگاه مذهبي را داشته باشيم اما با توجه به آماري هم كه آقاي دكتر دادند به واقع نشان داده شده كه سلب مسئوليت خانواده‌ها كه كارها را به خود جوانان واگذار كردند نتايج خوبي نداشته است.
پس اگر ما نخواهيم شيوه قبل را برويم و اين نظارت خانواده‌ها را هم نداشته باشيم پس چه چيزي را بايد دست جوانان بدهيم. اسلام مي‌گويد اگر خواستيد كسي را بشناسيد با او همسفر و هم سفره شويد. هم خانواده‌ها و هم دختر و پسرها به اين بلوغ‌هاي 8 گانه اشراف داشته باشند و بعد اين ارتباطات را بررسي كنند.
صفاري نيا: در ارتباط با زوجيني كه مشكلات خانوادگي داشتند و به يك كلينيك مراجعه كردند مطالعه‌اي را اواخر سال 88 انجام داديم. ديديم مشكلات عمده اين خانواده‌ها در مرحله اول يك شكايت است ودر مرحله بعدي عامل استقلال اقتصادي و بعد استقلال عاطفي است كه پيامد همين استقلال اقتصادي است. عامل بعدي وابستگي است كه بخاطر فقدان اقتصادي است و عوامل ديگر خشم و عصبانيت است.
طبق صحبتهاي خانم بهرامي يك عامل مهم اين است كه چه ملاكهايي براي ازدواج داريم. اگر از دخترهاي الان ملاك‌ها را بپرسيم مي‌بينيم كه آنها مي‌خواهند با فردي كه ازدواج خواهند كرد از نظر اقتصادي مستقل باشد.وجهه اجتماعي خوبي داشته باشد درس خوانده هم باشد. به تنها چيزي كه توجه نمي‌شود استقلال عاطفي است.
رشد جوانب مختلفي دارد شما رشد فيزيكي داريد و رشد اجتماعي و رشد شناختي داريد. يك رشد عاطفي هم وجود دارد. به نظر من الان آن چيزي كه در ازدواج‌ها به آن توجه نمي‌شود همان رشد عاطفي است. بايد ديد كه اينها چقدر استقلال عاطفي دارند و چقدر مي‌توانند مستقل از خانواده هايشان تصميم گيري كنند. دختر و پسرها بايد حداقل 200-300 ساعت با هم صحبت كنند تا به يك آشنايي مختصر برسند. و فضا بايد به گونه‌اي باشد كه در مذهب و دين ما مرسوم باشد و دختر و پسر بايد در يك فضاي كنترل شده در اين مدت زمان صحبتهاي عميقي داشته باشند. و فقط با سوال و جواب شناخت ايجاد نمي‌شود و بايد مشاوره‌اي هم داشته باشند و همچنين در اين رابطه كتابهايي هم مطالعه كرده باشند و در سايه مشاوره و آموزشهايي كه مي‌بينند ممكن است تصميم گيري خوبي براي ازدواج داشته باشند.
بايد تغيير استراتژي بدهيم. دين به اين بزرگواري و پيامبراني به اين بزرگواري و تاريخي به اين گستردگي داريم بايد فكر كنيم و برنامه ريزي‌ها را عوض كنيم و جلسات كارشناسانه بگذاريم و نظارت را بگيريم و استفاده كنيم.
• شناختهاي عميق چگونه ارزيابي مي‌شود؟ بهرامي: هر كدام از بلوغ‌ها به دليل نقش‌هايي كه دارندمهم است. مثلا در بلوغ مالي مردها به دليل نقشي كه دارند ونفقه‌اي كه بايد پرداخت كنند بايد بلوغ مالي بالايي داشته باشند. 8 بلوغ بايد باشد اگر اين بلوغ‌ها باشد بحث شرعي هم ديگر حل خواهد شد. و آن بحث بلوغ عاطفي هم بوجود نخواهد آمد.
بلوغ‌هاي 8 گانه عبارتند از: 1- بلوغ جنسي و جسمي،2- بلوغ عقلي و علمي، 3- بلوغ عاطفي، 4 بلوغ رواني، 5- بلوغ بينشي،6- بلوغ اجتماعي، 7- بلوغ اخلاقي و 8 بلوغ مالي. با توانايي و تجاربي كه داريد و با كمك مشاورين و خانواده در بين 3تا 6 ماه مي‌توانيد به يك شناخت برسيد.
يكي از اين نوع بلوغ‌ها بلوغ عاطفي است بلوغ عاطفي يعني چه؟ من بعنوان يك فرد مي‌توانم عواطف و احساسات خودم را كنترل كنم. عاطفه فقط مهر و محبت نيست خشم و عصبانيت هم يك نوع عاطفه است بر خلاف آن چه كه خيلي از مواقع مي‌گوييم مثلا فلاني خيلي آدم خوبي است (چرا؟) چون خيلي عاطفي و مهربان است. در اين مرحله شناخت،شايد خيلي‌ها نقش بازي مي‌كنند ما در اسلام يك توحيد نظري و يك توحيد عملي داريم.
امروزه ما سراغ هر كس برويم مي‌گويد من خدا را قبول دارم من معتقد هستم خدا از همه بزرگتر است. ممكن است در گفتار او بسياري ازچيز‌ها را بشنويم اما در عمل اين را نمي‌بينيم. مثلا اگر در بلوغ بينشي باشد امام حسين را قبول دارد ولي نماز نمي‌خواند.
امام حسين ظهر عاشورا جنگ را رها كرد و نماز خواند. اين چه باوري است كه در عمل تو ديده نمي‌شود. فرد در بلوغ عاطفي چقدر مي‌تواند هيجانات و خشم خود را كنترل كند. اگر ما از او بپرسيم اگر عصباني شوي چه كار مي‌كني مي‌گويد من سعي مي‌كنم خيلي آرام باشم در بخشي از اسلام داريم كه همسفر و همسفره شويد ما مي توانيم يك مسافرت دو روزه با خانواده برويم در مسافرت همه چيز راحت و امن نيست در اين سفر اگر يك استرسي وارد شود چگونه برخورد مي‌كند. بلوغ عقلي: آيا تصميم گيريهايش عقلي است. در شرايط بحراني چگونه تصميم مي‌گيرد.
• نگاه اسلام به آشنايي قبل از ازدواج در مدت نامزدي چگونه است؟ در اين دوره حدودها چقدر است؟ملك محمدي: دين اسلام جامع ترين و پيشرفته ترين دين است. براي تمام نيازهاي ما دستور دارد از قبل از تولد تا ازدواج راه حل داده است. اين ديني كه براي تمام ساعات زندگي ما برنامه دارد آيا براي موضوع ازدواج كه بسيار بسيار مهم است برنامه‌اي ندارد؟
با تمام تعاريفي كه در قرآن آمده است اگر ما بخواهيم به يك زندگي آرامش بخش و نوراني و انساني برسيم حتما بايد دستورات ديني را رعايت كنيم.
• اسلام حد وحدود اين ارتباط را به چه صورت جايز مي‌داند؟ ملك محمدي: دين ما اجازه نمي‌دهد كه پسر و دختر جوان در آن نجابت و پاكي و صداقتي كه دارند شب را تا صبح دور از خانواده بگذرانند با اين احساس كه بخواهند براي ازدواج با هم صحبت كنند. البته اينها همه توجيه هات است ما بايد سراغ توضيح المسائل برويم نه توجيه المسائل.
گاهي اوقات با يكديگر مي‌نشينند از سير تا پياز تمام مسائل جزئي را سوال مي‌كنند ولي خوب است جواناني كه قصد ازدواج دارند از مسائل ريشه‌اي و پايه‌اي سوال بپرسند چون مي‌خواهند يك كانون را بر پا كنند كه مي‌تواند آنها را هم در اين دنيا و هم در آخرت رستگار كند.
• آيا اسلام به محتواي زمان نامزدي هم دستور العملي دارد؟و آيا اين محتوا شرعي است؟ملك محمدي: در زمان حساس انفجار علمي اينترنتي و... هستيم كه خيلي راحت امكان تماس پيش مي‌آيد. نظر من اين است كه حتما رعايت موازين ديني را بكنيم و بسيار معتقد و پايبند باشيم. آمار طلاق بسيار غم انگيز است واين آمار هشدار دهنده است.
بخشي از اينها ريشه در نگاههاي ما دارد. دوران نامزدي كه طول مي‌كشد وقتي ازدواج مي‌كنند بعد از چند ماه اين آتش فروكش مي‌كند و ناسازگاري‌ها شروع مي‌شود واز هم جدا مي‌شوند.
• روابط دختر و پسر بايد در چه حد و چگونه باشد تا شرعي شود؟ فردوسي: بايد ارتباطي منظم و هدف دار باشد. آيا دختر و پسر قصد و نيتشان واقعا ازدواج است يا خير؟ نياز است يكديگر را بيشتر بشناسند. نياز است از اخلاق و رفتار و انديشه‌هاي يكديگر بيشتر اطلاع پيدا كنند. بايد خانواده‌ها در جريان باشند اين رابطه رسما اعلام شود.
مجاز بودن اين ارتباط تا اين حد باشد كه هيچ گونه ارتباط جسماني و پنهاني وجود نداشته باشد و زير چتر خانواده يكديگر را بشناسند. زمان اين ارتباط بستگي به طرفين دارد. تا زماني كه تا حدودي يكديگر را بشناسند اين زمان طول خواهد كشيد.
اگر به نسل جوان كمك شود اين زمان بين 3تا 6 ماه خوب است. در اين مدت شاخص و مولفه‌هاي يك نفر مشخص مي‌شود. ما بايد به دنبال اين باشيم كه ببينيم از نظر شخصيتي، ايماني وخانواده چگونه هستيم. دختر و پسري كه قصد ازدواج دارند از همان ابتدا خانواده‌ها را در جريان قرار بدهند. اگر در اين مدت ديدند كه نظرها و اعتقاداتشان از هم دور مي‌شود هرچه زودتر بايد به اين اشنايي خاتمه دهند.
• شما صحبتهاي خانم دكتر را شنيديد اگر در اين رابطه نظري داريد بفرماييد. بهرامي: فقط اعتقاد من اين است كه بايد سعي كنيم انشاالله جوانانمان را به آن ابزار لازم برسانيم. ابزار را بدستشان بدهيم تا شناخت لازم را پيدا كنند. خانواده‌ها بايد در تربيت جوانانشان دقت لازم را داشته باشند. اول از همه از زمان نوجواني يا حتي قبل تر از آن فضاي ارتباط را بوجود آوريم تا دختر و پسرمان به راحتي بيايند و مسائل را با ما در ميان بگذارند.
در اين ارتباطات به آنها شناخت هم بدهيم. خيلي از سريالهاي تلويزيوني جاي گفتمانها را گرفته‌اند. كمتر خانواده‌ها در ارتباط هستند. بياييد قبل از يك سريال شخصيتها را تحليل كنيم. به جوانان ابزار لازم براي شناخت بدهيد. فقط به ظاهر يك فرد نگاه نكنيد. پدرها با دخترهايشان ارتباط داشته باشند به دخترانتان بگوييد كه دوستشان داريد تا اگر دخترتان بعد از سن 18 يا 20 سالگي كسي به آن گفت خيلي دوستش دارد فكر نكند خبري شده است.
متاسفانه در اين دوره مهلك عدم ارتباط اين نسل بوجود آمده است. خانواده‌ها با دانايي وتوانايي خودشان اين خلاء را پر كنند و نشان دهند كه فرزندشان را مي‌شناسند در مواقع ضرورت فرزند ما بخصوص دختر ما اين احساس عميق را داشته باشد كه بيايد به خانواده اش مطرح كند كه فردي را كه براي ازدواج در نظر گرفته چگونه است و چه ملاكي براي او دارد. با يكديگر بررسي كنند.
متاسفانه الان يك جوان 26 ساله به عنوان يك پسر هنوز نمي‌داند چه چيزي مي‌خواهد و براي زن گرفتن چه ملاكي‌هايي دارد دخترها نيز همين گونه هستند شايد فقط به ظاهر نگاه كنند. مسئوليت خانواده‌ها بسيارسنگين است چون اين ابزار لازم را بايد براي شناخت به فرزندانشان بدهند.
صفاري نيا: معتقدم دوران كودكي نيز بايد بررسي شود. اگر خانواده به فرزند خود اطلاعات دهد بچه عزت نفس پيدا مي‌كند احساس مي‌كند كه يك فرد ارزشمندي است. اين عزت نفس را در ارتباطي كه با مادر دارد كسب
مي كند. بر اساس عزت نفس و فضاي امني كه اين كودك در شخصيتش بوجود مي‌ايد مي‌تواند فضاي ايمني را كسب كند.
ما سبكهاي دلبستگي داريم. سبك دلبستگي ايمن، سبك دلبستگي نائينه هراسان و سبك دلبسته ناينه دو سو گرا. تمام اين سبكها تاثير گذار هستند. امروزه ما مدلهايي از عشق را داريم كه بدترين مدلهاي عشق هستند چون فاقد تعهد در بين زوجين جامعه است.
بدون تعهد با هم ازدواج مي‌كنند و بعد چون تعهدي وجود ندارد بعد از چهار يا پنج سال با مشكلات شديدي مواجه مي‌شوند. در جامعه ما مردها بخاطر گسترش فضاي مادي و زياده خواهي و هزينه‌هاي گران زندگي مجبورند چند شيفت كار كنند كه خلاء وجود خودشان در خانواده را مي‌توانند با پول تامين كنند.
نوجوان و جوانشان سرويسهايي مي‌گيرند كه بي مورد است يعني فرزند بجاي اينكه گوشش پر از كلمات زيبا شود و چشمش با نگاههاي محبت پر شود از سمت پدر و مادر با پول رضايتمندي فراهم مي‌شود و بعد اين دختر وارد دانشگاه مي‌شود و فكر مي‌كنيم كه در دانشگاه به اعتماد به نفس و اعتقاد بالاتري مي‌رسد ولي بعد از گذشت زمان مي‌بينيم كه اينگونه نبوده است و دانشگاه پر شده از امتحانات و مفروضات.
اين جواني كه چشمانش و گوشهايش از محبت والدين خالي است و فقط سرويس گرفته است در فضاي دانشگاه دنبال محبت مي‌گردد. اگر نوزاد كوچك خودمان را در آغوش بگيريم و به او بگوييم دوستش داريم متوجه مي شويم كه آن نوزاد به وجد آمده است وقتي ما گوشهاي بچه را پر از حرف‌هاي محبت آميز نمي‌كنيم به محض اينكه دو حرف محبت آميز مي‌شنود تمام وجودش خالي مي‌شود كه متاسفانه خيلي وقتها اين دوستي‌ها به شكل نافرجامي مي‌رسد.
گاهي اوقات هم به ازدواج ختم مي‌شود. خيلي وقتها ما مي‌بينم نوجوان ما آموزش جنسي نديده است اگر الان به خيابان انقلاب برويم و به دنبال ناشرهاي اينگونه كتابها برويم خواهيم ديد كه بيش ازچند گونه كتاب در مورد آموزش مسائل جنسي نداريم كه تعداد آنها بسيار محدود است.
يك جوان كه مي‌خواهد ازدواج كند اين آموزشها را از كجا بايد بياموزد. بعضي وقتها هم آموزش مي‌گيرند ولي كارشناسانه نيست. ما معتقديم بايد به نوجوانانمان مهارتهاي زندگي را ياد دهيم.
• در اينترنت پرسش و پاسخ‌هايي درمورد رابطه دختر و پسر قبل از ازدواج ديدم. سوال كرده بودند كه مگر قرآن نمي‌گويد ما همه با هم خواهر و برادر هستيم، پس چرا حداقل روابط خواهر و برادري را نبايد قبل از ازدواج داشته باشيم؟ اسلام مشكلي با روابط حداقلي خواهر و برادري ندارد. وقتي در عمل با خود جوانان صحبت مي‌كنيم و از رابطه نامزدي از آنها مي‌پرسيم مي‌بينيم كه اصلا حدود شرعي را رعايت نمي‌كنند. وقتي به آنها اين موضوع را مي گوييم يكسري از آنها اين حدود را نمي‌دانند و آنهايي هم كه مي‌دانند اين مسائل را رعايت نمي‌كنند و مي گويند پدر و مادرمان در جريان هستند.
• وقتي اين ارتباط طولاني شود آفت‌هايي را به بار مي‌آورد اين حد و حدود تا چه حد باشد آشنايي ايجاد شود و چقدر باشد افراط مي‌شود؟ صفاري نيا: اين گونه برخوردها دو دسته‌اند. يكي برخوردهاي غير رسمي در بين جوانان ما رايج است كه خانواده‌ها اطلاعي از آن ندارند و پس از مدتي رسميت پيدا مي‌كند و موضوع بحث ما نيست چون فضا فضاي غير رسمي است.
خيلي وقتها روابط غير رسمي در بين جوانان ما بخصوص در شهرهاي بزرگ پيدا مي‌شود. فضاي چه رسمي باشد وچه غير رسمي باشد يك اصلي وجود دارد به نام جاذبه متقابل يعني به دو صورت است يك در اثر مجاورت و دو بر اثر محرك قرار گرفتن است. ممكن است فردي از فرد ديگر خوشش نيايد ولي وقتي در مجاورتش قرار مي‌گيرد و با او صحبت مي‌كند ريزه ريزه اين رابطه از بين مي‌رود.
بر اثر اين مجاورتهاي زياد محبت ايجاد مي‌شود. چون دختر و پسرهاي ما واكسينه نيستند و آموزش نديده‌اند در اين جاذبه‌هاي متقابل نمي‌توانند درست تصميم بگيرند.
فردوسي: ما به آموزش دادن و آگاهي و شناخت جوانان به موضوع ازدواج تاكيد مي‌كنيم. يك موضوع را نبايد فراموش كنيم كه ديدگاه انسان نسبت به ازدواج و روابط زن و شوهر از همان دوران كودكي شروع مي‌شود.
بچه‌ها پدر ومادرهايشان را مي‌بينند و ديدگاهشان درباره زندگي مشترك در همان كودكي شكل مي‌گيرد. اين خودش يك نوع تربيت است.
صحبتهايي كه پدر و مادرها مي‌كنند و اينكه روي چه مسائلي متمركز هستند روي كودكانشان تاثير مي‌گذارد. وقتي سنشان بالاتر رفت و آماده ازدواج شدند براي داشتن ارتباط آنها را لحاظ مي‌كنند. اگر در خانواده‌اي پول يك عامل مهم باشد يكي از ملاكهاي دختر يا پسرشان براي ازدواج همين فاكتور پول خواهد شد. بايد در رفتار والدين اين مسائل لحاظ شود و از همان دوران كودكي به فرزندانشان براي آينده آموزش دهند كه چه ديدگاههاي براي ازدواج داشته باشند.
ملك محمدي: در حديث زيباي امام جواد (ع) در مورد اقداماتي كه مي‌خواهيم در جامعه داشته باشيم اينگونه آمده است كه بايد به سه موضوع دقت داشته باشيد : اول فكر كنيد (دختر و پسر بصورت جدا روي اصل موضوع خودشان فكر كنند) دوم مشورت كنيد (با مشاورين و خانواده‌ها و معلمان تربيتي و عالم ديني مشورت كنيد) و سوم توكل به خدا داشته باشيد(همه امور عالم دست خداوند است) پس جوانان با فكر، مشورت و توكل مي‌توانند يك زندگي سالم و خوبي داشته باشند.
بهرامي: توانايي اين را داشته باشيم كه هم درسهايي مرئي (آموزشهايي كه داريم، آموزش و پرورش) و هم درسهايي نامرئي مان (مثلا اينكه اگر دختر به سن بلوغ مي‌رسد براي اينكه بگويد وجود دارد بايد يك دوست پسر داشته باشد و پسر هم براي اينكه بگويند كه يك مرد هستند بايد چند دوست دختر داشته باشند) كه اين درسهاي نامرئي را از اطرافيان مي‌گيرند و از سريالهاي تلويزيوني مي‌گيرند كه اين مسائل افتخار هم شده است را همسو كنيم. اميدوارم روزي برسد كه درسهاي مرئي و نامرئي همه يك سو باشند و دختر و پسر ما زير يك سقف به آرامش برسند.
سلام.من نامزد هستم وعقد موقت هستيم. ميخوام بدونم چگونه ميتونم به شناخت واقعي نامزدم برسم؟ودر اين دوران چگونگي رفتاربا هم را توضيح دهيد؟لطفا توضيحات بيشتر وواضح تري بدهيد.