ده ماه از عمر مجلس یازدهم میگذرد. در این مدت ۸ وزیر کابینه دوازدهم به سوالات نمایندگان در صحن علنی پاسخ دادند که برخی از آنها منتج به کارت زرد به دولتمردان شد.
به گزارش «تابناک»؛ سوال از وزرا، یکی از ابزارهای نظارتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با استناد به ماده ۱۹۳ آیین نامه داخلی پارلمان است که به موجب آن «هر یک از نمایندگان میتوانند راجع به مسائل داخلی و خارجی کشور از وزیر مسؤول درباره وظایف او سؤال کنند.»
نمایندگان به فراخور موضوعات مهم در جامعه، از دولتمردان درباره علت کوتاهی در انجام وظیفه شان میپرسند. این سوال بعد از اعلام وصول به کمیسیون تخصصی ارجاع میشود تا وزیر توضیحات لازم را ارائه دهد. اگر نماینده سوال کننده پاسخها را قانع کننده ندانست، موضوع بنا به درخواست او و با موافقت کمیسیون مربوطه جهت طرح در صحن علنی به هیات رییسه ارجاع میشود.
بعد از ارجاع سوال به صحن علنی، نماینده سوال کننده درباره علت طرح این موضوع توضیح میدهد و وزیر نیز به دفاع از عملکردش میپردازد. اگر این بار نماینده از پاسخهای وزیر قانع شد، سوال مختومه اعلام میشود و در غیر این صورت تصمیم گیری به عهده نمایندگان حاضر در مجلس است. آنها با رای موافق خود به سوال، کارت زرد به وزیر میدهند یا با مخالفت شان اعلام میکنند پارلمان از پاسخها قانع شده است.
اما ماجرای «کارت زرد» یا همان اخطار به وزیر به مجلس هشتم برمیگردد که اگر تعداد کارتهای زرد یا همان اقناع نشدن مجلس از پاسخهای وزیری به عدد سه برسد، زمینه برای استیضاح او فراهم میشود. به عبارت دقیقتر طبق ماده ۲۱۱ آییننامه داخلی «چنانچه در هر دوره مجلس، سه بار با رأی اکثریت نمایندگان حاضر، سؤالات نمایندگان از هر وزیر وارد تشخیص داده شود طرح استیضاح وزیر در صورت رعایت مفاد اصل ۸۹ قانون اساسی و آییننامه داخلی در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.»
در سال گذشته ۸ وزیر دولت دوازدهم برای پاسخگویی به ۱۰ سوال نمایندگان در صحن علنی حاضر شدند که ۴ وزیر از پارلمان کارت زرد گرفت.
اولین سوال؛ وزیر کشاورزی
کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی در ۱۹ شهریورماه برای پاسخگویی به سوال علی خضریان نماینده تهران در مورد علت حذف ردیف اعتباری خودکفایی گندم از سال ۹۴ و انحصار واردات گندم در صحن علنی حاضر شد.
بعد از توضیحات وزیر کشاورزی، خضریان گفت که این سوال را مشروط به رای نمیگذارد تا وزیر جهاد کشاورزی طی دو هفته نسبت به رفع مشکلات اقدام کند.
دومین سوال؛ وزیر نفت
در ۹ مهرماه سوال ابراهیم رضایی نماینده دشستان از بیژن زنگنه وزیر نفت درباره علت عدم بهرهبرداری از فاز ۱۴ پارس جنوبی مطرح شد.
علی رغم توضیحات وزیر نفت به دلیل قانع نشدن رضایی، سوال به رای مجلس گذاشته شد و نمایندگان نیز با رای خود اعلام کردند از پاسخهای زنگنه قانع نشدند. مجلس یازدهم اولین کارت زرد را به وزیر نفت کابینه دوازدهم داد.
سومین سوال؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
در دوم دی ماه محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری در صحن علنی به سوال حبیبالله دهمرده نماینده زابل درباره علت عدم اجرای طرح نصب فیبر نوری در استانهای مرزی مانند سیستان و بلوچستان پاسخ داد که در نهایت نماینده سوال کننده از توضیحات قانع شد.
چهارمین سوال؛ وزیر آموزش و پرورش
در همان تاریخ یعنی دوم دی ماه محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پروش نیز در حصن علنی به سوال محمد حسن آصفری نماینده اراک در خصوص پرداخت نشدن حقالتدریس ماههای اسفند، فروردین، اردییهشتماه و خرداد در سال ۱۳۹۸ – ۱۳۹۹ پاسخ داد که او هم از توضیحات ارائه شده قانع شد.
پنجمین سوال؛ وزیر اقتصاد
در نهم دی ماه، فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد برای پاسخ به سوال احمد نادری نماینده تهران و جمعی دیگر از نمایندگان در صحن علنی حاضر شد تا درباره علت استنکاف این وزارتخانه در خصوصه خلع ید از مالک فاقد اهلیت شرکت هفت تپه خوزستان پاسخ دهد؛ پاسخهایی که نه برای سوال کننده و نه نمایندگان مجلس قانع کننده نبود و پارلمان دومین کارت زرد را به وزیر اقتصاد داد.
ششمین سوال؛ وزیر کشاورزی
در همان روز یعنی نهم دی ماه برای دومین بار کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی به مجلس رفت تا به سوال سید سلمان ذاکر نماینده ارومیه در خصوص علت عدم حمایت لازم از بخش کشاورزی، خانه باغ ها، قیمت خرید تضمینی و بی توجهی به صادرات محصولات کشاورزی به ویژه سیب پاسخ دهد که این بار هم نماینده سوال کننده از توضیحات او قانع شد.
هفتمین سوال؛ وزیر علوم، تحقیقات و فناوزی
در نشست ۲۳ دی ماه پارلمان، منصور غلامی وزیر علوم برای پاسخ به سوال رحمت الله نوروزی نماینده علی آباد درباره علت عدم افزایش ۵۰ درصدی حقوق کارمندان و اساتید وزارت علوم به مجلس رفت، اما نتوانست مجلس را قانع کند. سومین کارت زرد پارلمان به وزیر علوم داده شد.
هشتمین سوال؛ وزیر راه و شهرسازی
در همان روز یعنی ۲۳ دی ماه سوال علی بابایی کارنامی، نماینده ساری از محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی در خصوص علت عدم برنامه ریزی مناسب درباره ساماندهی نیروی انسانی و نیروهای قراردادی در حوزه راهداری در مجلس مطرح شد که وزیر توانست با توضیحاتش نماینده را قانع کند.
نهمین و دهمین سوال؛ وزیر امور خارجه
در نشست سی ام دی ماه پارلمان، دو سوال از محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه مطرح شد؛ اولین سوال را فرهاد بشیری نماینده پاکدشت درباره علت جدی نگرفتن دیپلماسی اقتصادی پرسید که نماینده سوال کننده و مجلس از توضیحات ظریف قانع نشدند و به او چهارمین کارت زرد مجلس یازدهم را دادند.
سوال دیگر را جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد درباره علت مصاحبه با مجله اشپیگل مطرح کرد که این بار هم پاسخهای ظریف برای مجلس قانع کننده نبود لذا وزیر خارجه در یک روز دو کارت زرد از پارلمان گرفت و پنجمین کارت زرد مجلس یازدهم را هم به نام خود ثبت کرد.