به گزارش «تابناک» به نقل از جماران، یک تحلیلگر روابط بین الملل بر این باور است: ناچار هستیم به نحوی به سمت حل مسأله برجام برویم و عربستان بدون حل برجام نمیتواند سرمایهگذاری کند. ممکن است مبادلات سطحی داشته باشد، ولی اهمیت ندارد. مهم این است که با کشوری رابطه برقرار کنیم تا بتوانیم اقتصاد شکست خورده ما را ساماندهی کند.
علی بیگدلی تحلیلگر بین المللی در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا در خصوص تجدید روابط ایران و عربستان سنگ اندازی خواهد کرد؟ گفت: آمریکاییها علاقهمند هستند منطقه خلیج فارس در آرامش باشد، چرا که در دو نقطه حساس دنیا یعنی اوکراین و تایوان درگیر هستند. بنابراین، میل ندارد منطقه حساستری همچون خلیج فارس که 40 درصد صادرات انرژی جهان از این منطقه است دستخوش جنگ شود.
وی ادامه داد: تلاش آمریکا این است که این منطقه را آرام نگه دارد. به همین دلیل بعد از اینکه نتانیاهو به قدرت رسید که برخلاف رسم عمومی که وجود داشت حداکثر یک ماه رئیسجمهور امریکا نخست وزیر اسرائیل را به کاخ سفید دعوت میکرد تا الان این کار را نکرده است، چون راضی نیست اسرائیل خودخواسته دست به اقدامات نظامی در منطقه بزند. این منطقه برای آمریکاییها حساس است و نمیخواهند یک کانون درگیری دیگری به وجود آید.
بیگدلی تصریح کرد: بنابراین، قطعاً آمریکا از تصمیم عربستان سعودی با خبر بوده است و اینکه چین این کار را کرده، به خاطر این بود که این کشور با هر دو طرف روابط نزدیکی دارد و آمریکا توانایی این کار را نداشت. چین به دنبال این است که این منطقه را آرام نگه دارد؛ برای اینکه 60 درصد انرژی از این منطقه تأمین میشود و دست به این اقدام زده است. تمام محور قدرت چین بر سر مسائل تجاری بود و به تدریج به قطب مالی-تجاری و امنیتی و نظامی هم تبدیل میشود. همین موضوع آمریکاییها را نگران کرده، چون چینیها به دنبال یک نظم نوین جهانی جدید هستند که قدرت آمریکا را کاهش دهند و دیگران را به خود وابسته کنند. نظام بینالمللی در حال تغییر و پوست اندازی است. بنابراین، باید منتظر ماند که بعدها چین چه مراحلی را پشت سر خواهند گذاشت.
این تحلیلگر به اینکه آیا این ارتباط تاثیری در پرونده هسته ای دارد؟ پاسخ داد: نمیتواند ارتباطی با برجام نداشته باشد. البته عربستان اعلام کرد، اگر برجام حل نشود در ایران حاضر است سرمایهگذاری کند. ولی تحریمهای ناشی از برجام وجود دارد؛ مخصوصاً مسدود بودن بانکهای طرف ایران که امکان سرمایهگذاری عربستان بدون مسأله برجام وجود ندارد. بنابراین، آمریکاییها قرارداد موقتی را پیشنهاد کردند که ایران بپذیرد تا روزنهای برای اقدامات بعدی باز شود و بتوانیم به این وسیله مسأله برجام را حل کنیم. ما با شرایط مرارتبار اقتصادی که داریم هیچ راهی جز این نداریم که برجام را حل کنیم. منتهی روسها با این کار موافق نیستند، چون اگر برجام برداشته شود ایران میتواند اقدام به صادرات نفت به اروپا کند و این به زیان روسیه تمام میشود. با توجه به اینکه کمتر یک رویکرد کاملاً مستقلی نسبت به روسیه پیدا کردیم، کمتر به دنبال مسأله برجام میرویم که ان امر به زیان منافع ملی ماست و تا این قضیه حل نشود مشکلات اقتصادی داخلی به هیچ وجه حل نمیشود.
او با اشاره به دیدار امیرعبدالهیان و وزیر امور خارجه فرانسه در حاشیه توافقنامه ایران و عربستان در پکن گفت: این دیدار خیلی اهمیت نداشت و بر سر آزاد کردن زندانیان فرانسوی بود و فرانسه هم روابط خوبی با ما ندارد. ولی درباره مسائل برجام صحبت نشد. عمده ی صحبت درباره این بود که زندانیان فرانسوی در ایران آزاد شوند. اما سفر آقای مکرون به عنوان رئیس اتحادیه اروپا به چین نشان میدهد چین تبدیل به قدرتی برای حل مشکلات بینالمللی میشود و این شاید برای فرانسویها قدری تحقیرآمیز بود. در واقع آنها پذیرفته اند که چین وارد مرحله جدیدی میشود تا بتواند نقش مهم تری در حل و فصل مسائل بینالمللی داشته باشد.
این استاد دانشگاه اشاره کرد: در حال حاضر چین دو مشکل دارد که یکی مشکل با روسیه است؛ چین ناچار است از روسیه دفاع کند و در سفری که شی جین پینگ به مسکو رفت یک نوع همکاریهای اعلام نشده بین دو طرف مطرح شد که الان چینیها به روسیه اسلحه میدهند و این باعث خشم اروپا شده است. از طرف دیگر جنگ اوکراین اروپا را خسته کرده است؛ چرا که اروپا تورم 9 درصدی را تجربه میکند و وضعیت اقتصادی نامساعدی را دارد. مخصوصاً امسال را به نحوی از جهت کمبود انرژی گذراندند، ولی به دنبال این هستند مسأله انرژی را حل کنند و این سفر خیلی معنا داشت و مکرون از شی جی پینگ خواست که کمک کند تا روسیه مشکل جنگ را حل کند، ولی روسها به هیچ وجه از مواضع خود عقب نشینی نمیکنند.
وی ادامه داد: جنگ در حال فرسایشی شدن است و اروپا از کمک به اوکراین خسته شده و همچنین ناامنی و کمبود انرژی فشار میآورد. همچنین آمریکا در آستانه انتخابات ناچار است مسأله اوکراین را حل کند. به دلیل اینکه فشار اقتصادی که امریکا دارد مجبور کرده موضوع جنگ را خاتمه دهد.
بیگدلی در پایان خاطرنشان کرد: برجام باید حل شود که به نفع ماست و هیچ راهی برای احیای اقتصاد در حال احتزار ما وجود ندارد و هر روز هم بدتر میشود و با بالا رفتن قیمت ارز و مشکلات اقتصادی شدیدی که داریم مردم را در تنگنا قرار داده و هیچ راهی برای حل آن نیست و روسیه به هیچ وجه نمیتواند اقتصاد ما را زنده کند. بنابراین، ناچار هستیم به نحوی به سمت حل مسأله برجام برویم و عربستان بدون حل برجام نمیتواند سرمایهگذاری کند. ممکن است مبادلات سطحی داشته باشد، ولی اهمیت ندارد. مهم این است که با کشوری رابطه برقرار کنیم تا بتوانیم اقتصاد شکست خورده ما را ساماندهی کند.