۱. *قلب سلیم:*
و آن قلبی است مخلص برای خدا و خالی از کفر و نفاق و هرگونه پستی.
{ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ }*
۲. *قلب مُنیب: *
وآن قلبی است که همیشه درحال برگشت و توبه به سوی خدا و بر طاعت خدا استوار و پابرجاست.
{مَنْ خَشِیَ الرَّحْمَن بِالْغَیْبِ وَجَاء بِقَلْبٍ مُّنِیبٍ}
۳. *قلب مُخبِت:*
وآن قلبی است فروتن و آرام یافته به ذکرخداست وهیچ وقت بین افرادقضاوت نمیکند. { فتُخْبِتَ لَهُ قلُوبُهُمْ }
۴. *قلب وَجِل: *
و آن قلبی است که از یاد خدا میلرزد که مبادا عمل وی به درگاه خدا قبول نشود و از عذاب خدا نجات نیابد. { وَالَّذِینَ یُؤْتُونَ مَا آتَوا وَّقُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلَى رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ }
۵. *قلب تَقِیّ: *
و آن قلبی است که به احکام خدا احترام میگذارد. { ذَلِکَ وَمَن یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ }
۶. *قلب مَهدِیّ:*
و آن قلبی است که تسلیم امر خدا و راضی به قضا و قدر پروردگار است. {وَمَن یُؤْمِن بِاللَّهِ یَهْدِ قَلْبَهُ
۷. *قلب مُطمئن:*
وآن قلبی است که با یاد خدا و توحیدش آرام میگیرد. { وتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللّه}
۸. *قلب حَیّ: *
و آن قلب زنده‌ای است که از شنیدن پند‌های قرآنی و داستان‌های امت‌های گذشته که با گناه وطغیان هلاک شدند پند و اندرز میگیرد. { إِنَّ فِی ذَلِکَ لَذِکْرَى لِمَن کَانَ لَهُ قَلْبٌ }
۹. *قلب مریض:*
و آن قلبی است که دچار بیماری شک و نفاق و مبتلا به فسق و فجور و شهوت‌های حرام است. { فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قلبِه مَرَضٌ }
۱۰. *قلب أعمَى:*
وآن، قلب کوری است که حق را نمیبیند و در نتیجه پند و اندرز نمیگیرد. { وَلَکِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِی فِی الصُّدُورِ }
۱۱. *قلب لاهِی:*
وآن قلبی است که از قرآن غافل و مشغول لهو و لعب و شهوت‌های دنیاست. { لاهِیَةً قُلُوبُهُمْ }
۱۲. *قلب آثم:*
و آن قلبی است که گواهی حق را کتمان میکند و میپوشاند. { وَلاَ تَکْتُمُواْ الشَّهَادَةَ وَمَن یَکْتُمْهَا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ }
۱۳. *قلب متکبر:*
وآن دل مغرور و متکبری است که به خاطر ظلم و طغیان، از توحید و طاعت خداوند رویگردان، و زورگو و جبار است فقط بدروغ شعارمیدهد. { قلْبِ مُتَکَبِّرٍ جَبَّارٍ }
۱۴. *قلب غلیظ: *
و آن قلبی است که عطوفت و رحمت و رأفت از آن برداشته شده:{وَلَوْ کُنتَ فَظّاً غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ }
۱۵. *قلب مَختُوم:*
و آن قلبی است که هدایت را نمی‌شنود و تعقل نمیکند. { وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِه}
۱۶. *قلب قاسِی:*
وآن قلبی است که به عقیده و ایمان نرم نمیشود و وعظ و ارشاد در آن تأثیری ندارد و از یاد خداوند رویگردان است. { وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِیَةً }
۱۷. *قلب غافل: *
وآن قلبی است که مانع ذکر و یاد پروردگار است و هوا و هوسش را بر طاعت حق تعالی ترجیح میدهد:{ وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن ذِکْرِنَا }
۱۸. *قلب أغلف:*
و آن قلبی است که پوشیده شده است به طوری که اقوال و فرمایشات رسول اکرم "ص"در آن نفوذ و رسوخ نمیکند. { وَقَالُواْ قُلُوبُنَا غُلْفٌ }
۱۹. *قلب زائغ: *
و آن قلبی است که از حق و حقیقت اعراض میکند:{ فأَمَّا الَّذِینَ فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ }
۲۰. *قلب مُرِیب:*
و آن قلبی است که در شک و شکوک متحیر و سرگردان است{ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ }
در حقیقت منظور از قلب که در قرآن ذکر شده همان نفس و یا روح است.