اهداف سفر احتمالی وزیر خارجه مصر به ایران؛ دریای سرخ آرام می شود؟

بین الملل تابناک: پس از حمله 7 اکتبر حماس به رژیم صهیونیستی، انصارالله یمن اعلام کرد تا توقف جنگ غزه و نسل کشی در آن، کشتی های مرتبط با رژیم صهیونیستی را مورد حمله قرار می دهد.

انصارالله گفته بود به تمامی کشتی‌هایی که «به اسرائیل کمک می‌کنند» و مقصدشان اسرائیل است حمله خواهد کرد.

ادله حقوقی انصارالله یمن به کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی مصوب مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1948 باز می گردد. با استناد به ماده یک مبنی بر « طرف‌های متعاهد تصدیق و تأیید می‌کنند که (ژنوسید) اعم از اینکه در موقع صلح صورت گیرد یا جنگ به موجب حقوق بین‌المللی جنایت محسوب می‌شود و تعهد می‌کنند از آن جلوگیری کرده و مورد مجازات قرار دهند» انصارالله علیه نسل کشی رژیم صهیونیستی در غزه اقدام کرده است.

مسیر دریایی دریای سرخ که ۱۲ درصد از تجارت جهانی را شامل می شود. کانال سوئز در قسمت شمالی دریای سرخ  و تنگه باریک باب‌المندب در جنوب و منتهی به خلیج عدن قرار دارد. این یک منطقه استراتژیک است که کشتی‌های زیادی برای حمل کالا بین آسیا و اروپا از آن عبور می‌کنند. گفته می‌شود که سالانه حدود ۱۷ هزار کشتی تجاری از این منطقه عبور می‌کنند.
بخش زیادی از منابع انرژی اروپا، مانند نفت و سوخت دیزل، از طریق این آبراه وارد می‌شود.

علاوه بر این محصولات غذایی مانند روغن و غلات و بسیاری از محصولات تجاری دیگر نیز از همین کانال وارد اروپا می‌شوند.
همزمان با این حملات بازار جهانی نفت دچار رکود شده است و قیمت‌ها کاهش یافته و نگرانی‌هایی درباره کاهش تقاضا از سوی کشورهای ثروتمند وجود دارد.

از سوی دیگر با شدت گرفتن حملات انصارالله به سرعت هزینه بیمه‌ کشتی‌هایی که از دریای سرخ عبور می‌کنند و کالاهایی که از طریق آن جابه‌جا می‌شوند افزایش یافت.

متعاقب این حملات، ایالات متحده، ائتلافی دریایی برای گشت‌زنی دریایی و مقابله با حملات موشکی و پهپادی به کشتی‌هایی که از دریای سرخ می‌گذرند تشکیل داد؛ ائتلافی که در آن کشورهایی چون بریتانیا، فرانسه، بحرین و ایتالیا حضور دارند.

آمریکا و انگلیس نیز بارها به بهانه صیانت از کشتیرانی بین‌المللی، علیه مواضع نیروهای یمنی حمله کردند اما این اقدامات به گواه کارشناسان بین‌المللی نتوانسته است حملات علیه کشتی‌های وابسته به رژیم صهیونیستی در دریای سرخ را مهار و بازدارندگی ایجاد کند.

اتحادیه اروپا نیز یک ماموریت دریایی در دریای سرخ موسوم به «آسپیدس» تشکیل داده و مدعی شده که هدف از این عملیات فقط دفاعی است.

متعاقب حملات آمریکا و انگلیس به مواضع انضارالله، این جنب گروه اعلام کرد که تا زمانی که تجاوزات آمریکایی-بریتانیایی علیه کشورمان ادامه داشته باشد، تمامی ناوهای آمریکایی و انگلیسی در دریای سرخ و دریای عرب اهداف قانونی برای نیروهای مسلح یمن هستند.

ناآرامی در دریای سرخ در نتیجه تداوم نسل کشی رژیم صهیونیستی در غزه، در ۹ ماه اول سال 2024، درآمد مصر از کانال سوئز را به میزان یک‌چهارم کاهش داده است.

این ناآرامی ها باعث شده است که حمل و نقل جهانی از طریق کانال سوئز دچار اختلال شود و شرکت‌ها کشتی‌رانی را مجبور کرده است که مسیرهای طولانی‌تر و گران‌تری را در اطراف جنوب آفریقا انتخاب کنند.

رئیس اداره کانال سوئز در تیرماه سال جاری گفته بود درآمد مصر از آبراه سوئز در سال مالی ۲۰۲۳–۲۰۲۴ از ۹.۴ میلیارد دلار در یک سال قبل از آن به ۷.۲ میلیارد دلار کاهش یافت. با این حساب، مصر در این مدت از این بابت ۲.۲ میلیارد دلار زیان کرده است.

اسامه ربیعی، مقام مصری مسئول آبراه سوئز، اعلام کرد شمار کشتی‌هایی که در یک سال اخیر از این کانال عبور کردند به ۲۰ هزار و ۱۴۸ کشتی کاهش یافت در حالی که در سال پیش از آن ۲۵ هزار و ۹۱۱ کشتی وارد این کانال شده بودند.
آبراه سوئز که دریای سرخ را به دریای مدیترانه وصل می‌کند، منبع درآمد کلیدی در کسب ارز خارجی برای مصر، پس از درآمد از گردشگری است.

با توجه به تداوم ناآرامی در این منطقه، قاهره در تلاش است تا راه حلی برای حل این بحران پیدا کند. حملات آمریکا و انگلیس به مواضع انصارالله یمن نتوانسته مانع اقدام این گروه علیه کشتی های از/به اسرائیل شود.

در این خصوص وبگاه العربی الجدید قطر نوشته است که مصر در تلاش است تا با اقدامات و تلاش‌های خود، تنش‌ها در منطقه دریای سرخ را کاهش دهد و به یک راه‌حل برای بحران سیاسی در یمن برسد.

طبق این گزارش قاهره با تماس با دولت صنعاء و ایران، تلاش می‌کند حداقل منافع راهبُردی خود در منطقه را حفظ کند.

العربی جدید به نقل از منابع مطلع نوشت که در حال حاضر قاهره در هماهنگی با مقامات عربستان سعودی، منتظر استقبال از هیئتی از «حوثی‌ها» در روزهای آینده است. این اقدام در چارچوب تلاش‌ها برای دستیابی به راه‌حلی برای حل بحران سیاسی در یمن و بررسی امکان برگزاری مذاکرات مستقیم بین مقامات شورای انتقالی یمن و دولت صنعاء است. طبق اطلاعات، این تحرکات مصر در این زمینه در چارچوب هماهنگی گسترده بین قاهره، ریاض و آنکارا صورت می‌گیرد.

به نوشته این سایت قطری، همچنین قرار است «بدر عبد العاطی» وزیر امور خارجه مصر در روزهای آینده طی سفر به تهران در مورد اقدامات مشترک در این زمینه مذاکره کند.

همچنین باید توجه داشت رژیم صهیونیستی درصدد احیای کانال بن گورین است که در صورت احداث می تواند اهمیت کانال سوئز را کاهش دهد و مصر را در این زمینه به کشوری حاشیه ای تبدیل کند.

لذا اینده غزه از این حیث نیز برای قاهره حائز اهمیت است. از سوی دیگر ایران و مصر در تلاش برای عادی سازی روابط هستند و دیدارها و گفتگوهایی نیز با وساطت عراق و عمان انجام شده است.

همچنین کمیته مشترک میان دو طرف تشکیل شده است و مسئولیت هماهنگی اقدامات مربوط به مسیر بازگشت روابط و مشخص کردن پرونده های مورد اختلاف را برعهده دارد.

در همین راستا، «بدر عبد العاطی» وزیر امور خارجه مصربه منظور شرکت در مراسم تحلیف ریاست جمهوری مسعود پزشکیان به تهران سفر و با مقامات ایرانی دیدار و رایزنی کرده بود. دکتر مسعود پزشکیان در دیدار وی اعلام کرده بود: ایران و مصر در سایه همکاری با یکدیگر می‌توانند بسیاری از مشکلات منطقه را حل و فصل کنند.