سيد محمد خاتمي و «بوندويک» پس از ديدار دوجانبه در اسلو در جمع خبرنگاران رسانه‌هاي نروژي و بين‌المللي حاضر شدند و به سؤالات آنان پاسخ گفتند.
در ابتدا نخست‌وزير سابق نروژ، در مورد کارگروه زنان که روز گذشته با مشارکت بنياد گفت‌وگوي تمدنها (ژنو) در اسلو برگزار شد، توضيحاتي ارائه کرد. در پايان اين گزارش دو طرف بر ادامه همکاري‌هاي مشترک و توسعه فعاليت‌هاي دو بنياد تأکيد کردند.
به گزارش روابط عمومي موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگها و تمدنها، نخستين سؤال را خبرنگار يکي از شبکه‌هاي خبري نروژ در مورد پرونده اتمي ايران مطرح کرد.
سيد محمد خاتمي در پاسخ توضيح مختصري درباره سير پرونده ايران داده و با اشاره به عضويت ايران در NPT بر حق ايران براي بهره برداري از فن آوري صلح آميز هسته‌اي تأکيد کرد.
وي در ادامه افزود: افزايش قيمت نفت و کاهش ذخاير جهاني نفت و گاز، جهان را ناگزير از روي آوردن به سمت بهره گيري از انرژي‌هاي نو خواهد کرد. در حال حاضر پرونده ايران مشکل حقوقي ندارد و آنچه امروز مسأله را بغرنج کرده بحثي سياسي است. حق ايران کاملاً روشن است و ايران در چارچوب مقررات آژانس حرکت مي‌کند. راه حلي جز مذاکره بدون شرط براي باز کردن گره پرونده هسته‌اي ايران وجود ندارد و تهران آماده نشستن بر سر ميز مذاکره است. مذاکره‌اي بدون هرگونه پيش شرط. منطقه ما منطقه‌اي بحران زده و در عين حال استراتژيک است و هر بحران ديگري در منطقه، خصوصاً اگر ايران يکي از طرف‌هاي آن باشد براي همه زيانبار خواهد بود.
سؤال دوم به انتخابات آينده رياست جمهوري در ايران و چگونگي مشارکت مؤثر ايران در بازگرداندن ثبات به عراق اختصاص يافت.
سيد محمد خاتمي در پاسخ به اين سؤال انتخابات آينده در ايران را مشابه انتخابات در کشورهاي ديگر دانست و از اينکه تغيير ساختار قدرت در ايران از طريق انتخابات صورت مي‌گيرد اظهار خرسندي کرد.
وي در ادامه اظهار داشت: مسائل داخلي مختص ايران نيست و کم و بيش در تمام کشورها شاهد بروز اختلاف نظرهاي داخلي هستيم. البته بديهي است که در کشورهايي با دموکراسي نوپا شاهد بروز مسائل و مشکلات بيشتري باشيم، اما من به سرانجام کار خوشبينم. در مورد انتخابات آينده رياست جمهوري در ايران هم نتيجه هرچه باشد، چنانچه برآمده از آراي آزاد مردم باشد، قابل قبول و مورد احترام است. در مورد عراق هم همه ما شاهديم که عراق در بحران جدي به سر مي‌برد. ايران از نفوذ زيادي در عراق برخوردار است، اما نبايد از نفوذ ايران تعبير دخالت در امور عراق کرد. اين نفوذ ريشه‌اي تاريخي دارد. ما با اشغال عراق مخالف بوديم، مشکل عراق مي‌توانست به صورت ديگري حل شود. وضعيت فعلي به نفع افراطيون است. عراق نيازمند امنيت است و اين امنيت بايد توسط خود عراقي‌ها برقرار شود. ما از ابتدا طرفدار استقرار قانون اساسي و دموکراسي بوديم و خوشبختانه در هر دو کشور دوستان ما بر سر کار آمدند. روا نيست که نفوذ تاريخي ايران در منطقه به دخالت تعبير شود. ايران نه قصد دخالت در امور داخلي عراق را دارد و نه به چنين کاري دست مي‌زند.
وي افزود: سياستمداران منصف اروپايي و آمريکايي به درستي به اين مسأله معترفند که ايران بايد در حل بحران منطقه نقشي محوري داشته باشد. چه بسا ادعاي دخالت ايران در عراق و فشا نابه جا به ايران منجر به تقويت برخي جريانهاي تندرو در منطقه شود و اين خود خشونت مضاعف را به دنبال خواهد داشت. اشتباهات آمريکا در اشغال عراق و افغانستان سبب تقويت و بسط خشونت در منطقه شده و اميدوارم آمريکا و هم پيمانانش با اشتباهي ديگر وضعيت بحراني منطقه را بحراني تر نکنند.
رئيس جمهوري سابق ايران در پاسخ به سؤال خبرنگار آسوشيتدپرس درباره انتخابات آينده رياست جمهوري آمريکا و تأثير آن در روابط ايران و آمريکا و دنياي اسلام و غرب گفت: انتخابات آمريکا مربوط به مردم آمريکا است. لزوماً روي کار آمدن رئيس جمهوري جديد مسائل را حل نخواهد کرد. آنچه لازم است تغييري اساسي کند سياستها و استراتژي هاست. سياستمداران آمريکايي بايد اين حقيقت را باور کنند تهديد و زور در روابط دنياي امروز جايي نداشته و به ابزاري مضر تبديل شده است. آمريکا براي دنيا برادر بزرگ تر نيست. آمريکا هم کشوري است از کشورهاي دنيا و البته کشور بزرگ و قدرتمندي است. اما سياستمداران آمريکايي بايد بپذيرند که همه کشورها منافع و شخصيت قابل احترامي دارند. اميدوارم سياستهاي دولت بعدي آمريکا واقع بينانه تر باشد.
وي گفت: زمان آن فرا رسيده که آمريکا به جاي اينکه قدرت سياسي، اقتصادي و علمي خود را صرف سرکوب و تحقير و اشغال کند، آن را در راه توسعه و ثبات و امنيت در جهان به کار بندد. آمريکا در حالي عامل ترويج خشونت در جهان شده که مي‌توانست بزرگ ترين نقش را در استقرار ثبات بين المللي بازي کند. آمدن و رفتن افراد مهم نيست، وقت آن رسيده که سياستها قدري منطقي، خردورزانه و صلح جويانه باشند.
بندويک هم در ادامه اظهار اميدواري کرد پس از تغييرات سياسي ماه‌هاي آينده در آمريکا و ايران شاهد گفت‌وگو و ارتباط منطقي ميان دو کشور باشيم.
خبرنگار AFP سؤال مشابهي در مورد انتخابات آينده رياست جمهوري در ايران و موضع رئيس‌جمهوري سابق کشورمان با توجه به اعلام بازنشستگي وي پرسيد.
پاسخ سيد محمد خاتمي با اين جمله آغاز شد که آدمي در گذر ايام به سن و سالي مي‌رسد که نيازمند آرامش براي تمرکز بر پاره‌اي امور شخصي خويش دارد، اما متأسفانه سياست بازنشستگي ندارد. من هم مانند هر ايراني نسبت به سرنوشت کشورم حساسم و تا جايي که بتوانم فعال خواهم شد. تصميم در زمينه نوع فعاليت من به شرايط کشور و اينکه کجا مي‌توانم آرمانها را بهتر پياده و پيگيري کنم بستگي دارد.
وي افزود: در حال حاضر از فعاليت‌هاي بين‌المللي خود راضيم و در دنياي اسلام نيز براي توجيه و پيشبرد تفکر منطقي، خردورزانه و آزاديخواهانه اسلام که سخت به آن معتقدم و نيز برقراري فرهنگ ديالوگ براي رسيدن به صلح توأم با عدالت و کرامت تلاش مي‌کنم. بايد منتظر آينده بود.
خبرنگار ديگري با اشاره به خبرهاي منتشر شده در مورد اجراي دو حکم اعدام در ايران خواستار توضيح سيد محمد خاتمي شد. رئيس بنياد گفت و گوي تمدنها (ژنو) با تأکيد بر اين نکته که هيچ انسان معتدلي از کشته شدن يک انسان خرسند نمي‌شود ادامه داد: مجازات اعدام در بخشهايي از دنيا با توجيهات حقوقي خاصي اجرا مي‌شود و در بسياري از سيستم‌ها نيز منع شده است. در بخشهايي از آمريکا هم مجازات اعدام هنوز اجرا مي‌شود. اسلام هم براي برخي جرايم مجازات اعدام را تأييد کرده، اما شرايطي که براي اجراي اين حکم در نظر گرفته به گونه‌اي است که اجراي اين حکم به ندرت صورت مي‌گيرد. من معتقدم نبايد در صدور و اجراي حکم اعدام سخاوتمند بود. رهبري ايران و رئيس قوه قضائيه هم علاقمندند صدور و اجراي حکم اعدام در ايران به حداقل برسد.
يکي ديگر از خبرنگاران حاضر در اين جلسه با اشاره به انتشار اخباري غيررسمي از تمرينات نظامي اسرائيل براي حمله به تأسيسات اتمي ايران نظر سيد محمد خاتمي را در اين مورد جويا شد. خاتمي با تبليغاتي خواندن اين اخبار تصريح کرد: اسرائيل در حال حاضر به هيچ وجه در موقعيت مناسبي قرار ندارد و بعيد است مرتکب چنين اشتباهي بشود. اين روشها بحران زا است، نه از بين برنده بحران. ايران به هيچ عنوان از بروز بحران استقبال نمي‌کند. آمريکا و اسرائيل هم بايد بدانند که اگر بحراني نو ايجاد شود دود آن به چشم همگان خواهد رفت.
آخرين سؤال نيز به درخواست يکي از مقامات ارشد نروژ از دولت ايران براي تجديد نظر در مجازات اعدام کودکان در ايران اختصاص يافت که سيد محمد خاتمي در پاسخ تصريح کرد: مجازات اعدام در مورد کودکان بزهکار در ايران به هيچ وجه پيش از رسيدن به سن قانوني اجرا نمي‌شود.
