در حالی که پس از تحریمهای غرب علیه ایران از سال ۲۰۱۰ صادرات نفت ایران به عنوان یکی از مهمترین اعضای اوپک رو به افول گذاشت و در جایی که صادرات عراق طی دو دهه به دلیل جنگ و تحریم تقریبا متوقف بود، عربستان سعودی یکه‌تاز میدان اوپک شده بود؛ اما اکنون ایران و عراق در‌صدد‌ند با یک تحول اساسی دوباره ضمن باز‌پس‌گیری جایگاه خود در اوپک عربستان سعودی را در این سازمان به زیر بکشند.
به گزارش «تابناک»، نشریه تلگراف در مطلبی با اشاره به تحولات نفتی ایران و عراق پس از دوره تحریم و جنگ و با تأکید بر تلاش این دو کشور برای افزایش تولید نفت و صادرات خود، اشاره کرده، تحولی که این دو به دنبال آن هستند، چالشی برای عربستان صعودی است.
این نشریه در مطلب خود آورده است، عراق در صدد است تا سال ۲۰۲۰ ضمن سه برابر کردن تولید نفت خود و رساندن آن به مرز ۹ میلیون بشکه در روز، بازار نفت را اشباع کند و این حرکت در راستای حرکتی هماهنگ با ایران است که در نتیجه آن جایگاه عربستان سعودی در سازمان کشورهای صادر کننده نفت، اوپک، به شدت در خطر خواهد افتاد.
حسین الشهرستانی، وزیر انرژی عراق در همین رابطه و در کنفرانس انرژی خاورمیانه در «چتم هاوس» روی به نمایندگان صنعت نفت جهانی گفته است: باور ما این است که اقتصاد جهانی باید از بابت دسترسی به نفت برای رشد اقتصادی مطمئن باشد.
وی تأکید کرد، از آنجا که عراق به رشد سریع اقتصادی نیاز دارد، این کشور می‌خواهد تا پایان دهه جاری، تولید نفت خود را به روزانه ۹ میلیون بشکه در روز برساند. بنا بر آمار آژانس بین‌المللی انرژی عراق در ماه دسامبر روزانه ۳ میلیون بشکه نفت تولید کرده است.
تلگراف اشاره کرده است، تلاش عراق برای به چالش کشیدن جایگاه عربستان سعودی به عنوان «آونگ» اوپک ـ تنظیم کننده نهایی تراز و خروجی اوپک ـ در صورتی که این کشور از سقف تولید اوپک پیروی نکند، می‌تواند منجر به کاهش شدید بهای نفت در بازار جهانی شود.
شهرستانی در این باره گفته است: پیش بینی اینکه تا سال ۲۰۲۰ تقاضای جهانی برای نفت در چه حدی خواهد بود، کاری دشوار است، زیرا پیش بینی اقتصاد جهانی ناممکن است.
اما تلگراف با اشاره به محدودیت‌های زیر‌ساختی عراق برای صادرات نفت اشاره کرده که حتی اگر این کشور بتواند به رقم تعیین شده برای ۲۰۲۰ برسد، بعید به نظر می‌رسد که بتواند به آسانی نفت خود را در رقم مورد نیاز روانه بازار جهانی کند.
بر پایه نظر متخصصان حوزه انرژی، توجه اوپک که اکنون روزانه ۳۰ میلیون بشکه نفت را روانه بازار می‌کند، از این پس می‌تواند فزاینده بر وسوسه اعضای آن برای افزایش تولید و صادرات نفت خود متمرکز شود، زیرا اکنون این سازمان به شدت با موضوع افزایش تولید نفت شیل ایالات متحده دست به گریبان است و از این ناحیه تهدید می‌شود.
تلگراف آورده که الشهرستانی همچنین افشا نموده که بغداد در تعاملات با ایران قرار دارد تا به این کشور در راستای جذب سرمایه‌گذاری در آستانه لغو تحریمهای غرب از روی ایران کمک کند.
وی گفته است: ایرانیان به دنبال بهره‌گیری از مدل قراردادهای نفتی عراق هستند و ما در این رابطه با ایران در تعامل بوده‌ایم.
تلگراف در پایان اشاره می‌کندٔ میزان ذخایر و تولید نفت ایران و عراق به همراه هم، رقمی بیش از تولیدات عربستان سعودی را در بر خواهد گرفت که هم‌اکنون نزدیک ۱۲.۵ میلیون بشکه نفت را در روز تولید می‌کند.
گفتنی است، پیش از این بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت کشورمان با اعلام اینکه مدل جدید قراردادهای نفتی ایران تا یک ماه آینده آماده می‌شود، گفته بود: با آماده شدن پیشنهاد اولیه مدل قراردادی جدید نفتی، اجلاسی با حضور صاحب نظران در تهران برگزار و این مدل به ارزیابی گذاشته خواهد شد.
وی اذعان کرده بود، در مدل قراردادی جدید به دنبال تحقق خواست حداکثری دولت و ایجاد شرایط برد ـ برد هستیم و تلاش می‌شود این مدل جدید قراردادی، جذابیت کافی برای شرکت‌ها نفتی داشته باشد. در منطقه نیز مدل‌های دیگر قراردادی، ملاک عمل قرار گرفته که این عوامل تغییر قراردادهای نفتی را ضروری کرده است.
همچنین امروز رویترز گزارش داده که یک مقام ارشد نفتی عراق گفته، تهران از بغداد خواسته است تا در زمینه تهیه پیش‌نویس قراردادهای توسعه نفتی، این کشور را راهنمایی کند.
این خبرگزاری به نقل از الشهرستانی آورده است: آن‌ها (ایران) احساس می‌کنند که قراردادهای عراق، موفقیت بزرگی به دنبال داشته و تمایل دارند از درس‌هایی که عراق آموخته، بهره بگیرند.
چندی پیش، مهدی حسینی، مذاکره کننده ارشد نفتی ایران گفته بود: مدل قراردادی جدید ما، بهتر از مدل قراردادهای عراق و در سطح منطقه بسیار رقابت‌پذیر خواهد بود.
