حمایت جنبش عدم تعهد از برنامه هسته‌ای ایران

کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در بیانیه‌ای حمایت خود را از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند.

به گزارش ایسنا، در نشست امروز شورای حکام، گروه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در وین طی بیانیه‌ای در حمایت از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان که از سوی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران به عنوان رئیس این گروه قرائت شد، بر حق اولیه و غیرقابل انکار کلیه کشورها برای توسعه، تحقیق، تولید و استفاده از انرژی اتمی برای مقاصد صلح‌آمیز، بدون هرگونه تبعیض و منطبق با تعهدات قانونی مربوطه‌شان، تاکید کرد.

در این بیانیه خاطرنشان شده است که هیچ موردی نباید به گونه‌ای تفسیر شود که منجر به ایجاد ممنوعیت یا محدودیت حقوق کشورها در توسعه انرژی اتمی برای مقاصد صلح‌آمیز شود. انتخاب‌ها و تصمیمات کشورها، شامل موارد (مربوط به) جمهوری اسلامی ایران، در زمینه استفاده‌های صلح‌آمیز از فن‌آوری هسته‌ای و سیاستهای چرخه سوخت باید محترم شمرده شوند.

جنبش عدم تعهد در این بیانیه از همکاری مستمر بین آژانس و ایران همانگونه که در آخرین گزارش مدیرکل ذکر شده است، استقبال کرده و از اینکه مدیرکل بار دیگر بیان داشته که آژانس قادر بوده است به راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اظهار شده در ایران در تأسیسات هسته‌ای و مکان‌های خارج از این تأسیسات که مواد هسته‌ای به طور عرفی استفاده می‌شود (LOFs) ادامه دهد، ابراز خرسندی کرد.

جنبش عدم تعهد بعلاوه از اجرای هفت اقدام عملی توسط ایران پیرو سند "چهار چوب برای همکاری" که در تاریخ 11 نوامبر 2013 بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس موافقت شده بود و مطابق آن، آژانس و ایران توافق کردند همکاری و گفت‌وگوی خود برای فراهم کردن اطمینان در خصوص ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران از طریق حل و فصل کلیه موضوعات باقیمانده‌ای که تاکنون توسط آژانس حل و فصل نشده، را تقویت کنند، استقبال کرد.

جنبش عدم تعهد همچنین از توافق حاصله بین ایران و آژانس در تاریخ 20 مه 2014 در تهران در مورد پنج اقدام عملی ذیل که باید تا تاریخ 25 اوت 2014 توسط ایران اجرا شود، استقبال کرد و این موضوع را که طبق (گزارش) آژانس، این توافق، گامی دیگر به جلوست، مورد توجه قرار داد.

جنبش عدم تعهد در این بیانیه مجدداً تاکید کرده که دیپلماسی و گفت‌وگو از طریق صلح‌آمیز و همچنین مذاکرات محتوایی بدون پیش‌شرط بین طرف‌های ذیربط باید بعنوان تنها روش‌هایی که از طریق آنها یک راه حل فراگیر و پایدار برای موضوع هسته‌ای ایران قابل دستیابی است، باقی بماند.

بر اساس این گزارش، متن کامل ترجمه بیانیه جنبش عدم تعهد بدین شرح است:

«آقای رئیس؛

1- جنبش عدم تعهد مایل است مراتب تشکر خود را از آقای یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی بخاطر گزارش وی در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان در جمهوری اسلامی ایران مندرج در سند GOV/2014/28 ابراز نماید.

2- جنبش عدم تعهد مایل است اعتماد به حرفه ای و بی طرفی بودن دبیرخانه آژانس در انجام فعالیتهایش نسبت به اجرای پادمانهای معهده عدم اشاعه هسته ای در جمهوری اسلامی ایران را مجددا بیان کند.

3- قبل از بیان نقطه نظراتش در خصوص گزارش مدیر کل، جنبش عدم تعهد مایل است مواضع اصولی خود را در باره این موضوع مورد تاکید قرار دهد:

الف. جنبش عدم تعهد برحق اولیه و غیر قابل انکار کلیه کشورها برای توسعه، تحقیق، تولید و استفاده از انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز، بدون هر گونه تبعیض و منطبق با تعهدات قانونی مربوطه اشان، تاکید می نماید. بنا بر این، هیچ موردی نباید به گونه ای تفسیر شود که منجر به ایجاد ممنوعیت یا محدودیت حقوق کشورها در توسعه انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز شود. انتخابها و تصمیمات کشورها، شامل موارد (مربوط به) جمهوری اسلامی ایران، در زمینه استفاده های صلح آمیز از فن آوری هسته ای و سیاستهای چرخه سوخت می بایست محترم شمرده شوند.

ب‌. جنبش عدم تعهد، آژانس بین المللی انرژی اتمی را بعنوان تنها مرجع ذیصلاح برای راستی آزمایی تعهدات پادمانی مترتب بر اعضا مورد شناسایی قرار داده و تاکید می نماید که هیچ فشار یا مداخله غیر مقتضی در فعالیتهای آژانس بویژه در فرآیند راستی آزمایی که می تواند کارایی و اعتبار آژانس را به مخاطره اندازد، نمی بایستی وجود داشته باشد.

پ. جنبش عدم تعهد بر تفاوت بنیادین میان وظایف قانونی کشورها وفق موافقتنامه های پادمان مربوط به آنها با هر گونه اقدامات اعتماد ساز که بطور داوطلبانه اتخاذ می گردند و این که این امر موجد تعهدات قانونی پادمانی نمی گردد تاکید می نماید.

ت‌. جنبش عدم تعهد تاسیس منطقه عاری از سلاح هسته ای (NWFZ) در منطقه خاورمیانه را بعنوان گامی مثبت در راه نائل شدن به هدف خلع سلاح هسته ای جهانی مورد توجه قرار داده و مراتب حمایت خود از تاسیس چنین منطقه ای مطابق با قطعنامه های مربوطة مجمع عمومی و شورای امنیت را تکرار می کند.

ث‌. جنبش عدم تعهد مصونیت فعالیتهای هسته ای صلح آمیز را مورد تایید مجدد قرار داده و تاکید می نماید هر گونه حمله یا تهدید به حمله بر علیه تاسیسات هسته ای صلح آمیز اعم از در حال فعالیت یا در حال ساخت که بشریت و محیط زیست را در معرض خطر جدی قرار داده و نقض عمده حقوق بین‌الملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و مقررات آژانس بین المللی انرژی اتمی محسوب می شود، تاکید می نماید. جنبش عدم تعهد نیاز به تدوین سند مذاکراتی چند جانبه جامع برای اعلام ممنوعیت حملات یا تهدید به حملات بر تاسیسات هسته ای مختص استفاده های صلح آمیز از انرژی هسته ای را تصدیق می نماید.

ج‌. جنبش عدم تعهد قویاً معتقد است که کلیه موضوعات پادمان و راستی آزمایی، منجمله موارد مربوط به ایران، می بایست در چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی و بر اساس مبانی حقوقی و فنی حل و فصل گردد. علاوه بر آن جنبش عدم تعهد تاکید دارد که آژانس می بایست به کار خود برای حل موضوع هسته ای ایران در چارچوب اختیاراتش ذیل اساسنامه آژانس ادامه دهد.

چ. عدم تعهد تاکید می نماید که دیپلماسی و گفتگو از طریق صلح آمیز و همچنین مذاکرات محتوایی بدون پیش شرط بین طرفهای ذیربط می بایستی بعنوان تنها روشهایی که از طریق آنها یک راه حل فراگیر و پایدار برای موضوع هسته ای ایران قابل دستیابی است، باقی بماند.

4- جنبش عدم تعهد تاکید می کند که موضوع عدم اشاعه بایستی از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حل و فصل گردد و اقدامات و ابتکاراتی که در این رابطه اتخاذ می گردند بایستی در چهار چوب حقوق بین الملل، کنوانسیونهای ذیربط و منشور سازمان ملل باشند.

5- جنبش عدم تعهد ملاحظه می نماید که مدیر کل بار دیگر بیان داشته که آژانس قادر بوده است به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته ای اظهار شده در ایران در تاسیسات هسته ای و مکانهای خارج از این تاسیسات که مواد هسته ای به طور عرفی استفاده می شود (LOFs) همانگونه که توسط ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش اعلام شده، ادامه دهد.

6- جنبش عدم تعهد از تمایز قائل شده، توسط مدیر کل، بین تعهدات ایران ذیل موافقتنامه های پادمان و سایر درخواستها توسط شورای امنیت سازمان ملل استقبال می کند. در این رابطه جنبش عدم تعهد ملاحظه می نماید که مدیر کل در گزارشش اظهار داشته که ایران شماری از تعهداتش برخاسته از مقررات مربوطه قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل را اجرا نمی کند. جنبش عدم تعهد یاد آوری می کند که مدیر کل قبلا اظهارات ایران را گزارش کرده مبنی بر اینکه برخی از درخواستهای آژانس "هیچ مبنای قانونی ندارند زیرا آنها در چهار چوب مواقفتنامه پادمان قرار نمی گیرند" اظهاراتی که توسط ایران نیز در سند INFCIRC/810 تشریح شده اند. جنبش عدم تعهد ایران را ترغیب می نماید به منظور فراهم آوردن اطمینانهای معتبر مبنی بر فقدان مواد و فعالیتهای هسته ای اعلام نشده در ایران مطابق با حقوق بین الملل، همکاریش با آژانس را تقویت کند.

7- جنبش عدم تعهد دبیرخانه را ترغیب می کند همچنان از درج جزئیات فنی گسترده در رابطه با اطلاعات حساس در گزارش مدیر کل خودداری کند.

8- عدم تعهد از همکاری مستمر بین آژانس و ایران همانگونه که در آخرین گزارش مدیرکل ذکر شده استقبال نموده و در این رابطه موارد زیر را متذکر می‌شود:

الف. ایران ذیل موافقتنامه پادمان‌هایش، 18 تاسیسات هسته ای و 9 LOFs را به آژانس اعلام کرده و آژانس همچنان عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در این تاسیسات و LOFs را تحت راستی آزمایی دارد.

ب. فعالیت‌های تولید مواد هسته ای، خصوصاً مواردی که به غنی سازی مربوط می شود همچنان تحت اقدامات کنترلی و نظارتی آژانس قرار داشته، و تا کنون کارخانه غنی سازی سوخت FEP در نطنز و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) همان طور که اعلام شده اند مشغول فعالیت هستند.

پ. آژانس راستی آزمایی نموده است که کارخانه غنی سازی تولید سوخت فوردو ( FFEP) مطابق با آخرین اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران ساخته می شود مطابقت داشته است گرچه آژانس همچنین اظهار داشته که اطلاعات بیشتری از سوی ایران در رابطه با این تاسیسات لازم است.

ت. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلولهای داغ در تاسیسات هسته ای مربوطه در ایران ادامه داده و تایید می نماید که ایران فعالیتهای بازفرآوری در هیچیک از تاسیسات اعلامی ذیل موافقتنامه پادمانهای ایران انجام نداده است.

ث‌. آژانس در تاریخ 11 مه 2014 راستی آزمایی اطلاعات طراحی در رآکتورآب سنگین را در اراک (IR-40) انجام داد و ملاحظه کرد از زمان گزارش قبلی مدیر کل، هیچکدام از اجزاء عمده باقی مانده راکتور نصب نگشته‌اند.

ج‌. ایران با اقدامات پادمانی برای راکتور IR-40 موافقت کرده است.

ح‌. ایران اطلاعات مربوطه بر اساس توافق متقابل و دسترسی مدیریت شده به معدن ساغند در یزد و کارخانه تغلیظ اردکان را برای آژانس فراهم کرده است.

خ‌. مطابق سند "چهار چوب برای همکاری"، ایران اطلاعات و توضیحاتی را به آژانس جهت ارزیابی نیاز یا کاربری اعلامی ایران برای توسعه چاشنی های انفجاری (EBW) ارائه داده است.

د‌. دسترسی مدیریت شده آژانس به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیر سازی ادامه دارد.

ذ‌. ایران اطلاعات ذیربط مورد توافق طرفین در مورد مرکز لیزر لشکر آباد را ارائه و بازدید از این مرکز را نیز تنظیم کرد.

9- جنبش عدم تعهد توجه می نماید که مدیر کل در گزارش خود موضعش مبنی بر نیاز ایران به برداشتن گام‌هایی به سوی اجرای کامل موافقتنامه پادمان و سایر تعهداتش به منظور ایجاد اعتماد بین المللی به ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته ایش، را تکرار کرده است. در این رابطه جنبش عدم تعهد ایران را تشویق می کند به همکاری کامل خود ادامه دهد.

10- جنبش عدم تعهد از اجرای هفت اقدام عملی توسط ایران پیرو سند "چهار چوب برای همکاری" که در تاریخ 11 نوامبر 2013 بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس موافقت گشته بود و مطابق آن، آژانس و ایران توافق کردند همکاری و گفتگوی خود برای فراهم کردن اطمینان در خصوص ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران از طریق حل و فصل کلیه موضوعات باقی مانده ای که تا کنون توسط آژانس حل و فصل نشده، را تقویت نمایند، استقبال می کند.

11- جنبش عدم تعهد همچنین از توافق حاصله بین ایران و آژانس در تاریخ 20 مه 2014 در تهران در مورد پنج اقدام عملی ذیل که بایستی تا تاریخ 25 اوت 2014 توسط ایران اجرا گردد، استقبال می‌نماید:

1) تبادل اطلاعات با آژانس در ارتباط با ادعاهای مربوط به انجارات پرقدرت از جمله آزمایش انفجار پرقدرت در مقیاس بزرگ در ایران

2) ارائه اطلاعات ذیربط مورد توافق طرفین و توضیحات مربوط به مطالعات صورت گرفته و/یا مقالات منتشر شده در ایران در ارتباط با انتقال نوترون و مدل‌سازی و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آنها در مواد فشرده

3) ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین و تنظیم بازدید فنی از یک مرکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژ

4) ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین و دسترسی هدایت شده به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیره‌سازی

5) انعقاد رویکرد پادمان برای راکتور IR-40

جنبش توجه دارد که طبق (گزارش) آژانس، این توافق، گامی دیگر به جلو می باشد. جنبش عدم تعهد در پی گزارش مدیر کل به نشست سپتامبر 2014 شورای حکام در مورد پیشرفت اجرای این اقدامات می باشد.

12- جنبش عدم تعهد، ادامه مباحث بین آژانس و ایران را به منظور حل همه موضوعات باقی‌مانده، اعم از گذشته و حال، که تاکنون توسط آژانس حل و فصل نشده، تشویق می‌نماید.

13- جنبش عدم تعهد توجه دارد که آژانس، در اجرای سند "چهارچوب برای همکاری" نگرانی های امنیتی ایران را از جمله از طریق استفاده از دسترسی مدیریت شده و حفاظت از اطلاعات محرمانه، مورد توجه قرار خواهد داد.

14- جنبش عدم تعهد همچنین توجه دارد که ایران هنوز اسناد مربوط به مطالعات ادعایی را دریافت نداشته است. در این چهار چوب جنبش عدم تعهد از درخواست‌های پیشین مدیرکل خطاب به آن دسته از اعضایی که اطلاعاتی را در ارتباط با « مطالعات ادعایی» به دبیرخانه ارائه کرده اند، برای موافقت با اینکه آژانس تمامی اسناد مربوطه را به ایران ارائه نماید، کاملا حمایت می نماید. جنبش عدم تعهد یکبار دیگر نگرانیهای خود را نسبت به ایجاد موانع در این خصوص که فرآیند راستی آزمایی آژانس را با مانع مواجه می سازد، ابراز می دارد. جنبش عدم تعهد در این رابطه، خاطرنشان می‌سازد که مدیرکل قبلا طی سند GOV/2009/55 گزارش نموده:

الف. آژانس بطور مستقل ابزارهای محدودی را برای اثبات صحت مدارک ارائه شده که اساس مطالعات ادعائی را تشکیل می دهند در اختیار دارد.

ب‌. محدودیت‌های اعمال شده از سوی برخی اعضا در قبال در اختیار گذاشتن اطلاعات به ایران، انجام مذاکرات مشروح را با ایران در این خصوص برای آژانس مشکل‌تر می‌سازد.

15- جنبش عدم تعهد از تصمیم ایران برای ادامه همکاری با آژانس استقبال می‌کند و کماکان منتظر است که اجرای پادمان در ایران به صورت معمول به انجام برسد. در این چهارچوب، جنبش عدم تعهد، آژانس و ایران را تشویق می کند، به منظور فراهم نمودن روشنگری در خصوص موضوعات شناسایی شده در گزارش و با نظر حل و فصل سریع این موضوعات مطابق برنامه عمل « تفاهم نامه جمهوری اسلامی ایران و آژانس در خصوص مدالیته حل و فصل موضوعات باقی‌مانده» (INFCIRC/71l) و سند "چهار چوب برای همکاری"، تلاشها را مضاعف کرده، به فوریت به تعامل محتوایی خود ادامه دهند.

16- جنبش عدم تعهد از فعالیتهای نظارت و راستی آزمایی آژانس در جمهوری اسلامی ایران، در ارتباط با برنامه مشترک اقدام که در تاریخ 24 نوامبر 2014 بین جمهوری اسلامی ایران و Eu3+3 در ژنو توافق گشت قدردانی می کند و به روز رسانی انجام گرفته در ضمیمه سوم گزارش مدیر کل، در مورد اجرای اقدامات داوطلبانه توسط ایران که در ارتباط با برنامه مشترک اقدام تعهد گشته را مورد توجه قرار می دهد.

17- جنبش عدم تعهد موضع اصولی خود را مبنی بر اینکه دیپلماسی و گفت‌وگو تنها راه برای حل بلندمدت موضوع هسته‌ای ایران می‌باشند، تصریح می‌نماید جنبش عدم تعهد بدین منظور همه کشورهای عضو را نسبت به مشارکت مثبت، تشویق می‌نماید.

متشکرم آقای رئیس.»