گویا جدیدترین گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم کار سختی برای دریافت رأی اعتماد از مجلسی دارد که ظاهرا قرار نیست در این موضوع کوتاه بیاید. تحلیلهای مربوط به آینده مذاکرات هستهای و خبرهای خوب از بازار بورس، دیگر خبرهای مهم روزنامههای چهارشنبه است.
تلاش ناکام برای تغییر نظر روحانی و استخراج فیلم علیه گزینه وزارت
«آتش تهيه گروه «نه» عليه وزير پيشنهادي» تیتر گزارش روزنامه اعتماد از معرفی چهارمین وزیر پیشنهادی روحانی برای وزارت علوم در میان هیاهو «دو، دو» مجلسیان است که در آن آمده: سه ساعت تلاش نمایندگان منتقد بینتیجه ماند: رئیس جمهور تغییر گزینه پیشنهادی وزارت علوم را نپذیرفت. نامه معرفی فخرالدین احمدی دانش آشتیانی به مجلس ساعت ١١ گشوده شد. نمایندگان اما از شب قبل خبر داشتند گزینه دولتیها کیست. رایشان هم از همان شب قبل مشخص شده بود: مخالفت با گزینه دولت. منتقدان حتی نگذاشتند کار به رایزنی دولتیها بکشد و یک «رای عدم اعتماد» دیگر را از همان لحظه باز شدن نامه معرفی وزیر پیشنهادی به رخ دولت کشیدند. صدای حسین سبحانی، منشی هیأت رئیسه وقتی که متن نامه را میخواند در فریادهای «دو، دو» منتقدان که به نشانه مخالفت بلند شده بود، گم شد: مخالفتهایی که هر چند تکراری بودند اما به نظر میرسد هر بار از گزینه یی به گزینه بعد پررنگتر و غلیظتر از قبل میشود. حالا به زعم مخالفان وزیر پیشنهادی این گزینه حتی از «قبلیها» هم «فتنه گرتر» است. این را محمد دهقان، عضو هیأت رئیسه به صراحت درباره وزیر پیشنهادی در بین خبرنگاران به زبان آورد، هر چند لحن او آمیخته با شوخی بود اما در پشت سخنش میشد نظر طیف نزدیک به جبهه پایداری را به وضوح دید: نظری که ١۴ ماه است درباره چهار وزیر پیشنهادی و دو سرپرست وزارت علوم تکرار میشود. عباراتی چون «نقش داشتن در حوادث سال ٨٨»، «تعلق به پایگاه اصلاح طلبان تندرو»، «برنامه ریزی برای تبدیل کردن دانشگاه به باشگاه سیاسی» و امثال اینها ١۴ ماه است که تکرار شدهاند و کمتر کسی توقع داشت که این بار مخالفان دولت از آن سخن نگویند. اما علاوه بر همه اینها یک «گناه» دیگر هم به پرونده دانش آشتیانی اضافه شده و آن معاونت مصطفی معین در زمان وزارت او است: چیزی که امیر حسین قاضیزاده به «اعتماد» میگوید خودش به تنهایی نشانی از «تندرو» بودن وزیر پیشنهادی است. مخالفان به وضوح میگویند نمیخواهند اجازه یی به اصلاح طلبان برای ورود مجدد به این وزارتخانه بدهند. تمام بهانهها برای انجام این کار را هم از جایی میآورند که غلامعلی جعفرزاده در گفتوگو با «اعتماد» نام «تجارتخانه فتنه» برای طیفهای مخالف دولت را بر آن میگذارد.
مخالفتها اما آنقدر جدی بود که برخی به دولت فشار آورده بودند تا قبل از باز شدن پاکت نامه معرفی، گزینه وزارت علوم عوض شود: موضوعی که مجید انصاری، معاون پارلمانی دولت آن را به رئیس جمهوری منتقل میکند و نهایتا هم حسن روحانی به این درخواست منتقدانش پاسخ رد میدهد. یک مقام دولتی در همین رابطه به «اعتماد» میگوید: «نامه معرفی وزیر ساعت هشت صبح به هیأت رئیسه رسیده بود و معطل شدن قرائت آن تا ساعت ١١ به دلیل همین اصرارهایی بود که برای تغییر گزینه پیشنهادی وجود داشت».
برخی از نمایندگان مجلس هم دیروز میگفتند که پیام مخالفت برخی نمایندگان با احمدی دانش آشتیانی توسط علی لاریجانی به حسن روحانی رسیده است. در حالی که روایت دیگری هم در مجلس مطرح بود که مجید انصاری را حامل این درخواست میدانست: درخواستی که نهایتا رئیس جمهوری آن را نپذیرفت. نمایندگان دیروز دو گروه بودند: یا میگفتند وزیر پیشنهادی را نمیشناسند یا آنقدر از زیر و روی زندگی او با خبر بودند که میگفتند برای رد او اسناد و مدارک رنگارنگی دست آنهاست. تا آنجا که حتی یکی از نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری به خبرنگار «اعتماد» گفت که از حضور احمدی دانش آشتیانی در حوادث سال ٨٨ دانشگاه فیلمهایی هم در اختیارشان است: فیلمهایی که مثل آن هم قبلارو شده و به داد منتقدان دولت رسیده است. موج حمله منتقدان به گزینه دولت این بار حتی قبل از معرفی رسمی آن شروع شده بود. شب دوشنبه نقطه آغاز سیل ارسال پیامک به تلفن همراه نمایندگان بود، پیامکهایی که همگی در مخالفت با گزینه دولت بودند. به گفته محمدرضا تابش یکی از خبرگزاریهای رسمی کشور و همین طور چند مجموعه که خود را «تشکل دانشجویی» مینامند در صدر ارسال کنندگان این پیامکها قرار دارند.
ابتکار نیز درباره «بازی پیشنهاد وزیر، تخریب و رأی ندادن» نوشته است: ماجرای وزارت علوم دولت یازدهم، کمکم به یک بازی تبدیل میشود. مراحل بازی این گونه است که ابتدا در مرحله گمانهزنی لیستی از نامها مطرح میشوند و واکنشهایی نیز درباره هر یک از این نامها به گوش میرسد، سپس دولت گزینهای را که یا در لیست نبوده یا نسبت به سایر اسامی شانس کمتری برایش متصور میشده است را به عنوان گزینه پیشنهادی خود معرفی میکند. به محض معرفی این گزینه، عدهای که عموما از دلواپسان منتقد و مخالف دولت هستند، با همراهی برخی سایتهای خبری شروع به تخریب چهره وزیر پیشنهادی میکنند. این تخریبها هم اغلب بدون توجه به سوابق علمی و مدیریتی و یا حتی استعلامهای مورد تایید قوه قضائیه و وزارت اطلاعات درباره فرد مورد نظر، صرفا برچسبی با عنوان «فتنه» را بدون هیچ سند و پشتوانهای به وزیر پیشنهادی میچسبانند. در نهایت فرد مورد نظر به مجلس میرود و..... این روند هرچند در مورد سرپرستان موقت این وزارتخانه تکمیل نشد، اما تقریبا با سناریویی مشابه اجرا شد. حتی در مورد رضا فرجی دانا که موفق شد رأی اعتماد اولیه مجلس را کسب کند، این فرآیند تا استیضاح و برکناری وی از وزارت علوم ادامه یافت. حال باید دید چهارمین گزینه پیشنهادی دولت برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میتواند با کسب رأی اعتماد مجلس، طلسم این وزارتخانه را بشکند یا خیر؟ سوالی که در صورت عدم رأی اعتماد مجلس به گزینه پیشنهادی جدید دولت در اذهان عمومی شکل خواهد گرفت، این است که مجلس دقیقا چه مشکلی با دولت دارد و به دنبال کدام گزینه برای وزارت علوم میگردد؟ انتظار مردم این خواهد بود که مجلس لااقل نام چند نفر را معرفی کند تا تکلیف دولت، جامعه دانشگاهی و مردم با سلیقه دلواپسان مجلس نشین روشن شود.
رسالت نیز مواضع مخالفان گزینه پیشنهادی را در مطلبی با تیتر «وزیر جدید علوم بدون تعامل با مجلس معرفی شد» مورد توجه قرار داده و نوشته است: وزیر جدید علوم بدون تعامل با مجلس معرفی شد. رئیس جمهور دیروز طی نامهای فخرالدین احمدی دانش آشتیانی را به عنوان وزیر پیشنهادی جدید به مجلس معرفی کرد. صادق مشاور رسانهای رئیس جمهور در این ارتباط در غرفه مهر گفت: وزیر پیشنهادی علوم بر اساس معیارهای مورد نظر رئیس جمهور انتخاب شده است. ابوالقاسم جراره نماینده مردم بندر عباس در گفتگو با فارس گفت: فعالان فتنه جزء خطوط قرمز مجلس هستند وقطعاً نباید از آنها در مسئولیتها استفاده شود. از این رو چنین اقدامی اهانت به کشور و نظام است. ما انتظار داریم فردی به عنوان وزیر علوم معرفی شود که دانشگاهها در مسائل حاشیهای درگیر نشوند. بذر پاش نیز در واکنش به این معرفی در نطق دیروز خود گفت: معرفی وزرایی برای رأی نیاوردن در مسیر، دو قطبی سازی تحلیل میشود. چرا باید فضای سیاسی داخلی را معطوف به این قبیل اقدامات کنیم که مشکلات کشور را کسی جستجو نکند.
حجت الاسلام آقا تهرانی در واکنش نسبت به معرفی وزیر علوم گفت: رئیس جمهور با خطوط قرمز مجلس آشناست اما حاضر به تعامل نیست.
اسماعیلی نماینده مردم زنجان هم در نطق قبل از دستور خود گفت: آغوش نظام همیشه برای توابین باز بوده است. اما اینها امروز به جای توبه از ملت و نظام طلبکارند.
وی افزود: تا زمانی که توبه واقعی صورت نگیرد و از ملت عذرخواهی نکنند نباید آنها در هیچ مسئولیتی به کار گرفته شوند.
سید شریف حسینی عضو هیأت رئیسه مجلس به ایسنا گفت: مخالف پیش داوری نسبت به وزیر پیشنهادی هستم. وی افزود: هیچ لجاجتی بین دولت و مجلس وجود ندارد.
حقیقتپور نماینده اردبیل هم به خبرنگار فارس گفت: وزیر پیشنهادی علوم را نمیشناسیم. اگر وی با فتنه در ارتباط بوده میتواند برائت بجوید. فتنه خط قرمز مجلس است.
وطن امروز پا را از این هم فراتر گذاشته و در آغاز مطلبی با تیتر «ادامه شوخی روحانی با مجلس» در این باره نوشته: «فخرالدین احمدیدانشآشتیانی» به عنوان وزیر پیشنهادی علوم به مجلس معرفی شد. وی از معاونان مصطفی معین، وزیر علوم دولت خاتمی بوده است. این معرفی که در همان ابتدای کار با واکنشهای مختلفی از سوی نمایندگان مجلس و تشکلهای دانشجویی مواجه شد به نحوی همان شوخی روحانی با مجلس در معرفی نیلی احمدآبادی را یادآوری میکند.
کیهان نیز در یکی از خبرهای ویژه خود در این باره نوشته: دو عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس میگویند معرفی دانش آشتیانی برای تصدی وزارت علوم ادامه همان روند غلط درباره میلی منفرد و فرجی داناست و نمایندگان احتمالاً به آشتیانی رأی نخواهند داد.
وحید فیاضی نماینده مردم نور در این باره به آریا گفت: من معتقدم نقش آقای روحانی در معرفی وزیر علوم کم است و دیگران به جای ایشان تصمیمگیری میکنند در واقع نمیگذارند آقای روحانی از انتخاب افراد و گزینههایی اینچنینی فراتر رود در صورتی که اگر فرد معتدلی معرفی شود میتواند رأی اعتماد مجلس را بگیرد.
وی مخالفت دیروز نمایندگان به هنگام معرفی آشتیانی به مجلس را نشانه رأی نیاوردن احتمالی وی توصیف کرد.
همچنین حجتالله درویش دیگر عضو کمیسیون تحقیقات معتقد است جو مجلس درباره دانش آشتیانی نشان میدهد وضعیت او بهتر از گزینههای قبلی نیست.
نماینده مردم ایذه اظهار داشت: انتظار میرفت رئیس دولت برای معرفی گزینه خود با مجلس رایزنیهایی انجام میداد در حالی که ایشان درباره آقای آشتیانی هم با نمایندگان رایزنی نداشتند.
در همین حال به گزارش آریا یک فیلم از آشتیانی مربوط به وقایع سال ۸۸ از آرشیوها فراهم شده و قرار است در جلسه رأی اعتماد پخش شود.
مهر تأیید لاریجانی بر عملکرد تیم هستهای
خراسان در بخشی از گزارش امروز خود در باره مذاکرات هستهای با تیتر «آمریکا تقاضای تایم اوت کرد» نوشته: جان کری هنگام ترک مسقط گفت: مذاکرات نه خوب بود و نه بد و تلاشها همچنان در جریان است. روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» نیز گزارش داد که «جان کری طی تماس تلفنی با نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل وی را در جریان مذاکرات مسقط قرار داد». همچنین واحد مرکزی خبر از مسقط گزارش داد که «هیئت آمریکایی در روز اول این مذاکرات ۲ روزه با مواضع زیاده خواهانه وارد مذاکرات شده است اما با واکنش قاطع ایران مواجه شده و در روز دوم کمی انعطاف نشان داده است». همچنین شبکه خبر هم گزارش داد که یکی از اختلافات مدت زمان اجرای توافق جامع است و اینکه ایران در چه مدت زمانی میتواند به غنی سازی صنعتی خود برسد. به گزارش فارس تلویزیون عمان نیز در ساعات پایانی روز دوشنبه با انتشار بیانیهای مدعی شد که مذاکرات ۲ روزه مقامات ایران، آمریکا و هماهنگ کننده اروپا به توافق بر سر غنی سازی ۵ درصدی منتهی شده است.
در عین حال در غیاب نشست خبری این مذاکرات، سید عباس عراقچی شامگاه دوشنبه به میان خبرنگاران آمد و با اشاره به اینکه در هیچ موضوعی هنوز به راه حل قطعی نرسیدیم، گفت: ۲ موضوع کلیدی وجود دارد یکی بحث چگونگی برداشته شدن تحریمها، تحریمهایی که از چهار مسیر شورای امنیت، اتحادیه اروپا، کنگره آمریکا و رئیس جمهور آمریکا وضع شده و هر کدام از آنها برای خودش از نظر اجرایی متفاوت است و دوم میزان و حجم غنی سازی و موضوعات جانبی مربوط به آن. وی در پاسخ به این سؤال که چنانچه طرفین تا سوم آذر به نتیجه نرسیدند چه راهکاری را پیش بینی میکنید؟ گفت: از آنجا که همه موضوعات به نوعی به هم گره خورده این کار را سختتر میکند و اینکه ما تا سوم آذر بتوانیم به نتیجه برسیم، واقعا کار دشواری است، فرصت واقعا کم است، اما ناامید نیستیم. وی با ابراز امیدواری مبنی بر اینکه در کلان قضیه به توافق برسیم، گفت: این احتمال هست، امیدواریم. اما نمیتوانیم بگوییم خوشبین هستیم. همچنین محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان نیز در واکنش به سؤالی درباره مذاکرات هستهای گفت که باید تا هفته آینده منتظر باشید.
در این میان نسیم گزارش داد که وزرای امورخارجه ایران و روسیه نیز قرار است عصر سه شنبه (دیروز) در مسقط با هم دیدار کنند. با این حال تا لحظه تنظیم این خبر، گزارشی در این باره مخابره نشده است. در همین حال به گزارش فارس روزنامه «وال استریت ژورنال» به نقل از یک دیپلمات آمریکایی نوشت: «با وجود دیدارهای «جان کری» و «محمد جواد ظریف»، هنوز «اختلافات عملی» میان طرفین وجود دارد... آنچه که ما پیش از این هم گفتهایم، این است که ممکن است به توافق برسیم، ممکن هم هست که نرسیم». در همین حال «بن رودز» معاون مشاور امنیت ملی آمریکا روز سه شنبه به خبرنگاران گفت بحث تمدید مذاکرات مطرح نیست. همزمان با مذاکرات مسقط درحالی که طرفین روی راه حلهای رسیدن به توافق جامع رایزنی میکردند، باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا ضمن تکرار ادعاها و اتهامات قبلی خود درباره ایران از وجود «فاصله زیاد» بین مواضع تهران و قدرتهای غربی سخن گفت.
ایران نیز در شروع گزارش تحلیلی خود از تحرک تندروها همزمان با مذاکرات هستهای عمان نوشته است: مذاکرات هستهای در حالی به پایان راه نزدیک میشود که موضوع برداشته شدن تحریمها علیه ایران، به مهمترین موضوع بحث و تبادل نظر دیپلماتها در نشست مسقط تبدیل شده است. مهمترین مطالبه ایران، برداشته شدن همه تحریمهای شورای امنیت و تحریمهای چندجانبه و ملی امریکا و اروپا بر اساس یک برنامه تنظیمی مورد توافق طرفین است موضوع لغو تحریمها اکنون به یکی از پیچیدهترین مسائل مطرح در مذاکرات هستهای با ایران تبدیل شده است. در روزهای اخیر برخی جریانهای مخالف توافق هستهای این گونه القا کردهاند که تعهد دولت اوباما برای تعلیق یا لغو تحریمها چندان مهم نیست و در نهایت باید شورای امنیت سازمان ملل متحد یا کنگره امریکا رأی به لغو تحریمها بدهد. این جریان در شرایطی تلاش تیم دیپلماتها را برای لغو تحریمها به چالش میکشد که قبل از سال ۹۰ و زمانی که کنگره امریکا درصدد تحریم ایران در بخش بانکی برآمد، همین جریان امکان تحریم بانک مرکزی ایران را غیرممکن دانستند و بعد که بانک مرکزی تحریم شد، آن را بیاهمیت قلمداد کردند. در حال حاضر هم که تیم دیپلماسی در تلاش برای ملزم کردن طرفهای غربی به لغو چنین تحریمهایی است، جریان همیشه مخالف، چنین تلاشهایی را بیاهمیت قلمداد میکنند! این در حالی است که طرف مذاکره ایران، دولت امریکا است و نه کنگره امریکا. ضمن اینکه اگر دولت امریکا خود را به لغو تحریمها متعهد کند، فرایند قانونی شدن این تحریمها در داخل امریکا امری داخلی است و ربطی به ایران ندارد.
به گفته کارشناسان، وقتی دولت امریکا متعهد به لغو تحریمها شود، احتمالاً باید برای لغو بخشی از این تحریمها که توسط کنگره امریکا علیه ایران اعمال شده است، رأی موافق کنگره را بگیرد اما این مشکل دولت امریکا است و نه دولت ایران. ضمن اینکه برخی تحریمهای مهم مانند تحریم نفتی و سوئیفت بانک یا بلوکه شدن ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی ایران با نظر مستقیم دولت امریکا اجرایی شده است و برای لغو آن نیازی به مجوز کنگره نیست.
روزنامه ابتکار در شروع مطلبی با تیتر «مهر تأیید لاریجانی بر عملکرد تیم هستهای» نوشته: رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به مذاکرات هستهای با ۱+ ۵ گفت: جمهوری اسلامی در مذاکرات هستهای یک مشی عاقلانهای را دنبال کرده و فضا را برای حل مسأله هستهای ایجاد کرده است ولی طرفهای غربی بازی در میآورند.
علی لاریجانی در آیین تودیع و معارفه رئیس سازمان صدا و سیما با اشاره به ارسال نامه از سوی اوباما رئیس جمهوری آمریکا برای مقامات جمهوری اسلامی ایران افزود: طرفهای غربی میخواهند این گونه القا کنند که ایران در حل مسئله هستهای مشکلآفرینی میکند و اوباما نیز حرفهای قلدرمابانه میزند اما کسی که آنقدر قلدر است، نامه فدایت شوم نمینویسد. لاریجانی گفت: نباید فکر کنیم که این حرفها درست است، غربیها در مذاکرات یک چیزی میگویند و در تبلیغات چیز دیگری، صدا و سیما باید تدبیر داشته باشد که آنها را از هم جدا کند و واقعیت را در دسترس مردم قرار دهد.
رکورد صعود مداوم شاخص بورس پس از یک سال شکسته شد
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی از وضعیت بازار بورس نوشته: روز گذشته دماسنج بورس تهران در شرایطی با رشد ۱۴۷ واحدی به رقم ۷۶ هزار و ۷۰۸ واحد رسید که این رشد بعد از ۱۰ روز صعود متوالی شاخص کل، رکورد رشد بیوقفه یکساله محسوب میشود. این دوره طولانیترین دوره افزایشی در بورس تهران طی سال اخیر است و انتظار کارشناسان تداوم این روند در روزهای پیش روست. بر این اساس و با استفاده از این شاخص باید گفت پتانسیل شاخص در کسب جایگاههای بالاتر افزایش یافته و خود این موضوع نشانهای از بازگشت بازار سهام به دوره رونق است. این در شرایطی است که کارشناسان معتقدند روز گذشته معاملهگران بورس تهران حتی نسبت به اخبار مذاکرات مسقط نیز بیتوجه بودند و خود این موضوع تاییدکننده حرکت مستقل بورس از اخبار و مبتنی بودن آن بر محرکههای بازار است. در این بین نگاهی به رشد حجم و ارزش معاملات نیز نشان میدهد بورس تا رسیدن به جایگاه یک سال پیش فاصله چندانی ندارد؛ بهطوریکه دیروز حجم معاملات نسبت به میانگین سالانه خود حدود ۴۸ درصد رشد کرده است. همراهی این عامل با حضور مناسب معاملهگران حقیقی در بازار نشان میدهد محرکههای مناسبی در بازار وجود دارد که میتواند حرکت شاخص را تا مرز ۸۰ هزار واحد تقویت کند.
این در حالی است که روز گذشته شاخص به رقم ۶ ماهه خود نیز نزدیک شد و در کانال ۷۶ هزار واحد حرکت رو به رشد خود را ادامه داد و امیدواریها را به فتح قلههای بالاتر تقویت کرد. در بازار دیروز، معاملهگران در حالی فعالیت خود را شروع کردند که مذاکرات سیاسی در مسقط با خروج جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و سفر وی به چین به طور موقت به سطح کارشناسان تنزل یافت. این در حالی است که به نظر میرسد تا سوم آذر و احتمالا پس از آن، مذاکرات همچنان پیوسته برای حصول توافقی میانه ادامه یابد. در همین رابطه عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: از آنجا که همه موضوعات به نوعی به هم گره خورده، این کار را سختتر میکند و اینکه ما تا سوم آذر بتوانیم به نتیجه برسیم کار دشواری است، فرصت کم است، اما ناامید نیستیم. با این حال در بازار با شرایط خوبی مواجه هستیم. دیروز حجم و ارزش معاملات به ترتیب با ۲۳ و ۱۸ درصد رشد نسبت به ارقام میانگین یک ماهه مواجه بودند. این در حالی است که در مقایسه با ارقام میانگین یک ساله، حجم معاملات با حدود ۴۷ درصد رشد مواجه شده است. این روزها از طرف دیگر مشارکت حقیقیها در معاملات خرید در بورس افزایش یافته است و این موضوع از نشانههای مثبت رونق در بورس محسوب میشود. بهطور کلی، کارشناسان معتقدند بازار برای خروج از رکود در صورتی که روند مذاکرات مثبت باشد، یک قدم فاصله دارد و به زودی با ورود به کانال ۷۷ هزار واحد میتواند مقاومتهای بالاتری برای شاخص تعریف کند.