مرور روزنامه‌های شنبه ۲۴ آبان؛
زمزمه اجراي فاز سوم هدفمندي يارانه‌ها
قیمت نفت بیشترین کاهش هفتگی خود در ۲۸ سال اخیر را تجربه کرده و به کمترین میزان در چهار سال اخیر رسیده تا وضعیت بودجه دولت با اما و اگرهایی مواجه شود. زمزمه اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها، سرنوشت مذاکرات هسته‌ای و وزارت علوم، دیگر اخبار مهم روزنامه‌های شنبه است.
قیمت نفت بیشترین کاهش هفتگی خود در ۲۸ سال اخیر را تجربه
کرده و به کمترین میزان در چهار سال اخیر رسیده تا وضعیت بودجه دولت با
اما و اگرهایی مواجه شود. زمزمه اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها، سرنوشت
مذاکرات هسته‌ای و وزارت علوم، دیگر اخبار مهم روزنامه‌های شنبه است.
زمزمه اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها
ابتکار با اشاره به اینکه مهم‌ترین دغدغه دولت در قانون هدفمندی چگونگی حذف یارانه‌بگیران پولدار است، در شروع مطلبی با تیتر «زمزمه اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها» نوشته: در حالی قانون بودجه سال ۹۳ دولت را مکلف به حذف دهک‌های پردرآمد یارانه‌بگیر از طریق شناسایی نیازمندان دریافت آن کرده است که حدود ۸ ماه از سال می‌گذرد. بر این اساس این روز‌ها انتقادات مجلس‌نشینان از عدم اجرای این بخش مهم فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها شدت گرفته است.
بر اساس تکلیف قانون بودجه سال ۹۳ دولت مکلف به حذف دهک‌های پردرآمد از دریافت یارانه نقدی است؛ به عبارت دیگر مجلسیان، دولتمردان را مکلف به شناسایی خانواده‌های نیازمند دریافت یارانه نقدی کرده‌اند. از سوی دیگر تعلل دولت برای اجرای این برنامه و شناسایی افرادی که نیازی به یارانه نقدی دولت با توجه به کمبود منابع مالی تأمین یارانه نقدی ۷۶ میلیون متقاضی ندارد، اخیرا باعث انتقاداتی از سوی مجلس نسبت به عدم اجرای این تکلیف قانونی شده است.
این در حالی است که وزیر اقتصاد چندی پیش از نهایی شدن شناسایی ۱۰ میلیون نفر از اغنیا و ثروتمندان به منظور حذف یارانه نقدی آن‌ها خبرداده و اعلام کرده بود که این افراد به زودی و آرام آرام از فهرست یارانه بگیران حذف می‌شوند و لیست جدید یارانه بگیران به زودی نهایی می‌شود. طیب نیا گفته است: برای اجرای تکلیف مجلس به منظور حذف یارانه بگیران ثروتمند، کمیته‌ای در ستاد هدفمندی یارانه‌ها با محوریت وزارت رفاه تشکیل شده تا برای اجرای کامل طرح هدفمندی یارانه‌ها اقدام لازم را صورت دهد. وی در عین حال تاکید کرده است: به مردم اطمینان می‌دهیم حذف احتمالی افراد پردرآمد قطعا پس از بررسی‌های دقیق و با اطلاع‌رسانی فراگیر به همه مردم صورت خواهد گرفت و همانطور که دولت تاکنون نشان داده است تصمیم‌های خلق‌الساعه که در جامعه ایجاد التهاب خواهد کرد، در این دولت جایی ندارد.
اعتماد هم با اشاره به تعیین ضرب‌الاجل از طرف رئیس‌جمهوری در مطلبی با تیتر «دو ماه فرصت برای ایجاد بانک یارانه بگیران» نوشته: اگر شب هنگام، یا صبح اول وقت با شنیدن صدای پیامک گوشی همراه خود با این پیام مواجه شدید، تعجب نکنید. «مشترک گرامی از این پس شما جزو انبوه جمعیت یارانه بگیران محسوب نمی‌شوید و از لیست یارانه بگیران حذف شده‌اید». تعجب نکنید، چرا که بر اساس محاسبات جدید سازمان‌ها و نهادهای دولتی بر اساس دارایی‌‌هایتان، از این پس جزو قشر مرفه جامعه محسوب می‌شوید. این چشم اندازی است که دولت برای فازهای بعدی هدفمندی یارانه‌ها در نظر دارد.
ظاهرا بر اساس دستوری که «معاون وزیر کار و امور اجتماعی، احمد می‌دری» به نقل از رئیس جمهور به آن اشاره میکند، قرار است این وزارتخانه ظرف مدت دو ماه بانک شناسایی خانوار‌های ایرانی را تشکیل دهد: امری که با الزام صریح رئیس جمهور برای حفظ حریم خصوصی مردم همراه شده است و بنا به گفته «می‌دری» این وزارتخانه باید به نحوی در تشکیل این بانک اطلاعاتی عمل کند که حریم خصوص مردم محفوظ بماند.
البته این مقام دولتی در خبری که در این راستا اعلام کرده: عنوان کرده است: «بر اساس مصوبه دولت قبل، بانک اطلاعات و مسوولیت نگهداری بانک اطلاعات به عهده سازمان هدفمندی است و مسوولیت دهک بندی گروه‌ها و حذف دهک‌ها در اختیار سازمان هدفمندی یارانه‌ها است».
بزرگ‌ترین ریزش نفت در یک هفته
دنیای اقتصاد درباره وضعیت روزهای اخیر بازار نفت نوشته است: قیمت نفت آمریکا روز پنجشنبه در شرایطی با ریزش ۴ درصدی و در هفته گذشته با افت حدودا ۶ درصدی به کف چهار ساله خود رسید که بررسی‌ها نشان می‌دهد این میزان ریزش هفتگی از سال ۱۹۸۶ تاکنون بی‌سابقه بوده است. برخی تحلیلگران معتقدند تحرکات سیاسی کشورهایی همچون عربستان برای ایجاد چالش در مورد نفت شیل آمریکا دلیل این ریزش‌ها است؛ موضوعی که بررسی‌ها نشان می‌دهد چندان پایه قوی ندارد.
روز گذشته نفت خام آمریکا در ساعات اولیه بازگشایی بازار به زیر ۷۴ دلار رسید و نفت برنت نیز در کانال ۷۷ دلار وارد شد؛ اما پس از اعلام ناتو که خبر از انتقال نیرو‌های روسیه به خاک اوکراین داشت، قیمت‌ها قدری صعودی شد و بهای نفت WTI تا لحظه تنظیم این گزارش به ۳/۷۴ دلار و نفت برنت نیز به بالای ۷۸ دلار رسید. از طرفی سایت اوپک در آخرین به‌روز‌رسانی خود، بهای سبد نفتی این سازمان در روز ۱۳ نوامبر، روز پنجشنبه را ۱۵/۷۵ دلار اعلام کرد. در حال حاضر هر سه نوع نفت در بازارهای بین‌المللی در کف چهار ساله خود معامله می‌شوند. «دنیای اقتصاد» پیش از این در گزارشی رسیدن بهای نفت WTI به مرز ۷۵ دلار را پیش‌بینی کرده بود که با افت قیمت‌های چند روز گذشته این پیش‌بینی محقق شد.
به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا که بعد از ظهر چهارشنبه منتشر شد، میانگین قیمت نفت آمریکا در ماه اکتبر با نزدیک به ۹دلار کاهش به ۸۴ دلار رسید. این در حالی است که نفت برنت در همین ماه به طور میانگین ۸۷ دلار معامله شد که حدود ۱۰ دلار کاهش داشته است. بر همین اساس، اختلاف قیمت این دو نوع نفت طی ماه‌های اخیر کمتر شده است. از سویی سبد نفتی اوپک که با اختلاف حدودا یک دلاری پیش از این به موازات برنت حرکت می‌کرد. حال با کاهش قیمت بیشتری نسبت به دونوع نفت دیگر مواجه شده و بهای آن به قیمت نفت خام آمریکا نزدیک‌تر شده است.
متوسط بهای سبد نفتی اوپک نیز با حدود ۱۱ دلار کاهش نسبت به ماه دسامبر به ۸۵ دلار رسید. این در حالی است که قیمت نفت سنگین ایران نیز در این ماه با بیش از ۱۱ دلار کاهش مواجه شد و هر بشکه به قیمت ۶/۸۴ دلار به فروش رسیده است.
صدا و سیما از دانشگاه‌ها مهم‌تر است؛ چرا؟
کیهان در یکی از خبرهای ویژه خود با تیتر «حکم حکومتی درباره مرزبندی وزرا با فتنه‌گران روشن است» به گزینه جدید وزارت علوم تاخته و نوشته: ضرغام صادقی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: فضای عمومی جامعه و مجلس به نفع آشتیانی گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم نیست.
وی در پاسخ به این سؤال که اگر وزیر پیشنهادی وزارت علوم نتواند رأی اعتماد مجلس را اخذ کند تکلیف این وزارتخانه چه می‌شود، گفت: قانون فعلا در این رابطه مسکوت است و در گذشته هم چنین مشکلاتی وجود داشت که البته بصورت طولانی مدت نبود.
عضو هیأت رئیسه مجلس ادامه داد: در گذشته این شرایط که کوتاه‌مدت هم بوده است دولت از ظرفیت حکم رهبری استفاده کرده است اما از نظر قانونی این مسأله مسکوت است.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا رئیس‌جمهور می‌تواند باز هم برای وزارت علوم سرپرست معرفی کند، گفت: از نظر قانونی رئیس‌جمهور نمی‌تواند بیش از سه ماه از چنین ظرفیتی یعنی انتخاب سرپرست برای سه ماه دیگر استفاده کند مگر آنکه از ظرفیت حکم رهبر معظم انقلاب (حکم حکومتی) استفاده کند.
این اظهارنظر در حالی است که حکم دانش آشتیانی و قبیل او روشن است. نامبرده غیر از همکاری با فتنه‌گران صراحتا در مصاحبه با کتاب خاطرات معین علیه حضور بسیج در دانشگاه که خواست صریح حضرت امام (ره) بوده، موضع‌گیری کرده و ـ به تصریح خودش ـ به خاطر ممانعت از این امر از سوی دوستانش به خیانت متهم شده است.
در مقابل اعتماد ترجیح داده مواضع حامیان دولت در این باره را بیشتر پوشش دهد. مجید انصاری در گفتوگو با این روزنامه و در مطلبی با تیتر «دولت دنبال انتخاب وزیر از بین نمایندگان نیست» به بیان مواضع دولت پرداخته است. اعتماد نوشته: در مقابل انتقادات نمایندگان مخالف دولت، مجید انصاری، معاون پارلمانی رئیس جمهوری می‌گوید که دولت به طور جدی به دنبال رای اعتماد وزیر پیشنهادی علوم است. گزینه‌ای که انصاری در گفتوگو با «اعتماد» روی «بدون حاشیه» بودن او تاکید جدی دارد. ضمن اینکه سخنان انصاری حامل یک پیام مشخص به نمایندگانی است که تلاش می‌کنند تا نهایتا وزیر بعدی علوم از بین خودشان یا همفکرانشان انتخاب شود. این موضوعی است که هر چند انصاری آن را رسما تایید نمی‌کند اما اظهارنظرهای دیگر چهره‌های نزدیک به دولت حکایت از آن دارد که چنین تلاشی در بین نمایندگان طیف منتقد دولت به صورت جدی دنبال می‌شود. مجید انصاری ضمن تاکید بر برنامه‌ها و شعارهای دولت در حوزه وزارت علوم می‌گوید که حسن روحانی قصدی برای انتخاب وزیر از بین مجلس نشینان ندارد.
خبرهایی در خصوص تلاش برخی نمایندگان برای انصراف دولت از معرفی آقای دانش آشتیانی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم منتشر شده است. از جمله اینکه حتی در جلسه روز سه شنبه از رئیس جمهور خواسته شده که از این معرفی صرف نظر کند. همین طور دیروز هم آقای کاییدی از نمایندگان مجلس گفته که شب قبل از آن روز برخی نمایندگان در همین باره با آقای جهانگیری مذاکره کرده‌اند. آیا شما چنین تلاش‌هایی را تایید می‌کنید و آیا در جریان آن قرار داشتید؟
چنین مسأله‌ای را من نشنیدم و با آن برخورد نکردم. اگر هم بوده حداقل من در جریان چنین تلاش‌هایی نبوده‌ام. به همین جهت نه می‌توانم آن را تایید کنم و نه تکذیب. به هر حال مخالفت‌هایی در مجلس وجود داشت اما اینکه این مخالفت‌ها منجر به چنین اقداماتی شود را من ندیدم.
اعتماد همچنین در مطلبی با تیتر «ادعا‌ها مبنی بر حضورم در حوادث ٨٨ کذب است» نوشته: فخرالدین دانش، چهارمین گزینه پیشنهادی دولت برای وزارت علوم قرار است هفته جاری در جلسه رای اعتماد مجلس شرکت کند. با وجود پررنگ بودن وجه علمی و مدیریتی «دانش آشتیانی»، مخالفت‌ها و حاشیه‌های سیاسی که پیش از این نیز گریبانگیر دیگر گزینه‌های وزارت علوم شده بود، از نخستین ساعات معرفی وی و حتی پیش از قرائت نامه معرفی رئیس جمهور در مجلس، از سوی گروه‌های تندرو مجلس و تعدادی از رسانه‌ها شروع شد. حضور در حوادث سال ٨٨ یکی از محورهای مخالفت تندروهای مجلس با گزینه‌های پیشنهادی دولت است. این در حالی است که «دانش آشتیانی» تمام ادعاهای مربوط به حضور در حوادث سال ٨٨ را رد میکند. او با تأکید بر اینکه کاراکتر من وارد شدن به دعوا‌ها و مسائل سیاسی نیست، گفت: «من یک شخصیت آموزشی و تربیتی هستم و تمام ادعا‌ها مبنی بر حضور بنده در حوادث ٧٨ و ٨٨ هم کذب است».
رسول جعفریان هم در روزنامه ابتکار در مطلبی با تتیر «صدا و سیما از دانشگاه‌ها مهم‌تر است! چرا؟» و با لحنی گلایه‌آمیز نوشته است: خوشا به حال صدا و سیما که اصلا یک روز هم بدون رئیس نمی‌ماند و بدا به حال دانشگاه‌ها که یک سال است وضعیت نامعلومی دارد. آیا همین بهترین دلیل بر این نیست که صدا و سیما مهم‌تر از دانشگاه‌هاست؟
در سالهای اخیر تجربه نشان داده است مؤسساتی که خارج از چهارچوب‌های دانشگاهی هستند، بیشتر مورد توجه‌اند. علت هم این است که این مراکز غالبا تحت کنترل هستند و به همین دلیل با اطمینان بیشتری به آن‌ها بودجه تعلق گرفته و با اطمینان از مدیران آن‌ها حمایت می‌شود. این در حالی است که دانشگاه‌ها، به دلیل آنکه اساسا قابل کنترل دقیق نیستند و مدیریت آن‌ها و نیز استعدادهای درون آن‌ها، مسیرهای آزادتری را به دلیل مواجه با دنیای علم و تنوع و تکثر آن طی می‌کنند، کمتر محل اعتماد هستند. بنابراین، دلیلی وجود ندارد که نسبت به آن‌ها جز در چهارچوب روال رسمی و مقررات قانونی و عرفی امتیاز ویژه‌ای داده شود. نمونه‌اش همین الان. بیش از یک سال است که تکلیف وزارت علوم روشن نیست، چنان که وضعیت بسیاری از رؤسای دانشگاه‌ها روشن نیست، و طبعا بسیاری از دانشکده‌ها و مراکز وابسته. دلیلی هم ندارد که حساسیت نشان داده شود، چون معلوم نیست چگونه اداره خواهد شد و چنان که اشاره شد قابل کنترل نیست.
این را عرض نکردم که خدای ناکرده نسبت به کوتاهی‌های دولت یا مجلس نسبت به دانشگاه چیزی گفته باشم، بلکه خواستم عرض کنم که صدا و سیما فوق العاده اهمیت دارد، چنان که بسیاری از مراکزی که مثلا در حوزه کار بنده است ـ تاریخ ـ آن‌ها که مستقل از دانشگاه‌ها هستند، مورد حمایت هستند و برخی از آن‌ها تقریبا در سالهای گذشته با دست و دلبازی هر نیرویی خواسته‌اند گرفته‌اند، هر فکری ریاست محترم آن‌ها داشت، در آثار چاپی آن مراکز خود را نشان داده و در سایت‌هایشان بروز کرده، و عملا در راهی که تعریف شده حرکت کرده‌اند. اما دانشگاه‌ها در این زمینه با تأخیر و دغدغه و در شرایطی کم ثبات به حرکت خود ادامه می‌دهند.
عصبانیت روحانی بجاست، آمریکایی‌ها ناخن خشکی می‌کنند
خراسان برای تحلیل وضعیت مذاکرات هسته‌ای ترجیح داده است در مطلبی با تیتر «اوباما هنوز به این نکته نرسیده که توافق باید متوازن باشد» بنویسد: سیروس ناصری نامی آشنا در عرصه مذاکرات هسته‌ای است. عضو پیشین تیم مذاکره کننده هسته‌ای که زمانی تحت هدایت دکتر روحانی با تروئیکای اروپایی مذاکره می‌کرد به خوبی روحانی و پالس‌های دیپلماتیک او را می‌شناسد و وقتی می‌پرسیم دکتر روحانی چند روز قبل واکنش تندی به نتیجه مذاکرات مسقط داشت می‌گوید: «سخنان و واکنش آقای روحانی کاملاً به جاست چرا که آمریکایی‌ها روی موضوع اصلی که رفع تحریم‌هاست ناخن خشکی می‌کنند...». «ناصری معتقد است اوباما نیاز به توافق دارد اما هنوز به این نکته نرسیده که این توافق باید متوازن و متعادل باشد زیرا توافق متوازن آن چیزی نیست که بتواند در آمریکا به عنوان موفقیت بزرگ مطرح کند».
این مذاکره‌کننده سابق هسته‌ای در ادامه و در پیش‌بینی وضعیت توافق نهایی گفته است: ما دو مرحله داریم. یک مرحله توافق کلان و کلی است که ممکن است یک مقداری جزئیات داشته باشد. اما هنوز خیلی از مفاهیم نیاز به کار دقیق‌تر دارد. در تفاهم کلان اگر دولت آمریکا توافق کند بعید می‌دانم که کنگره بتواند جلوی آن را بگیرد اما کنگره در مرحله اجرا دخالت میکند و سعی میکند که مانع تراشی کند. حتی خود دولت آمریکا هم ممکن است (در مرحله اجرا) این کار را انجام بدهد. بنابراین ما توقعاتمان را با واقعیت‌ها تطبیق دهیم. اگر هم به احتمال فرضاً ۲۰ درصد ما به توافق جامع در این مقطع برسیم هنوز بین توافق جامع و یک توافقنامه اجرایی که جزئیات را شامل می‌شود فاصله طولانی داریم و این فاصله طولانی به نفع ماست و حتماً باید آن دوره را با دقت عمل کنیم، عجولانه نباشد و سعی کنیم تمام جزئیات توافقات خود را تک تک و گروه گروه با آن‌ها پیوند بزنیم که هر وقت آن‌ها توافقات را اجرا نکردند یا طفره رفتند متوازن با عمل آن‌ها عکس‌العمل مشابه داشته باشیم. چرا؟ چون این توافق یک داور و حکم نهایی نخواهد داشت.
درست است که در نظام بین‌المللی یک جایگاه‌های حقوقی تعریف شد اما ما نمی‌توانیم به آن دل ببندیم. بنابراین هر چه که تضمین است باید در خود توافق باشد و این‌ها قابل تأمین است. وقتی که اقدامات مقابل همدیگر تعریف شوند کار سخت و دشواری است مثل بافتن فرش ایرانی است یعنی هر تار از مواضع ما و یا اقدام ما با هر پود از مواضع و اقدام آن‌ها باید به هم تنیده شود که اگر آن‌ها در یک بخش جزئی را جدا کنند بقیه هم از هم جدا می‌شود.
حسین شمسیان در بخشی از یادداشت روز کیهان که همچنان بر طبل شکست مذاکرات می‌کوبد و با این توصیه که «اشتباه نکنید، آن‌ها محتاجند!» نوشته: در مجموع، آنچه از چندین دور مذاکره در یک سال گذشته و حتی ادوار قبل از آن آشکار می‌شود، نیاز مبرم غرب به عادی‌سازی روابط با ایران است. راز این نیاز را افزون بر اوضاع اقتصادی آن کشور‌ها و ظرفیت‌های شگفت‌انگیز کشورمان، باید در نفوذ و اقتدار بی‌نظیر ایران در منطقه و تأثیر غیرقابل انکار آن در معادلات سیاسی و اجتماعی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دانست. شواهد متعددی از نیاز غرب به توافق با ما حکایت میکند، اما از بین شواهد فراوان می‌توان به دو نمونه نزدیک و اخیر یعنی دو نامه منتشر شده در این روز‌ها اشاره کرد؛ نخست نامه بیش از ده مقام ارشد سابق اروپایی به ۱+ ۵ که طی آن صریحاً بر لزوم انجام توافق و دست برداشتن از لجاجت با ایران تأکید کرده‌اند و دوم نامه رئیس‌جمهور آمریکا به رهبر معظم انقلاب که از عجز آن‌ها در رویارویی با مسائل جاری و نیاز مبرم به همکاری کشورمان و... حکایت دارد.
در چنین شرایطی، اشتباه گرفتن صورت مسأله و بی‌توجهی به نیاز دشمن و محتاج دانستن کشورمان، اشتباهی استراتژیک و جبران‌ناپذیر است که به یقین از سوی مردم و نمایندگانشان پذیرفته نمی‌شود.
جوان نیز تمدید، توافق جدید، توافق کلی هسته‌ای را «۳ سناریوی مذاکرات تا ۳ آذر» دانسته و در باره دو سناریوی آخر نوشته: از روز سه شنبه ۲۷ آبان ماه ۱۳۹۳ مذاکرات جدیدی بین ایران و ۱+ ۵ در وین شروع خواهد شد، مذاکراتی که آخرین مهلت طرفین برای دستیابی به توافق، بر اساس توافق ژنو است. هفته پیش باراک اوباما، رئیس‌جمهور امریکا در گفتوگو با شبکه سی بی‌اس در ایران ابراز تردید کرده بود که ایران و ۱+ ۵ بتوانند در مهلت تعیین شده، به توافق جامع برسند. طی یکی دو روز گذشته هم دیپلمات‌های بیشتری از خودشان در این باره ابراز تردید می‌کنند. به گزارش اینترفکس، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه روز پنجشنبه گفت: «دستیابی به موافقت‌نامه با ایران ممکن است به زمانی پس از ۲۴ نوامبر نیاز داشته باشد». لوران فابویس، وزیر خارجه فرانسه هم روز پنجشنبه گفت که امیدوار است توافق به دست بیاید ولی تأکید کرد که سؤالاتی کلیدی برای حل و فصل مسأله وجود دارد. خبرگزاری رویترز هم به نقل از دیپلمات‌ها، این احتمال را مطرح کرده که احتمالا مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+ ۵ تا مارس ۲۰۱۵ (اسفند – فروردین ۱۳۹۴) تمدید می‌شود. با این حال، تجدید توافق ژنو برای دومین بار، فقط یکی از سناریوهایی است که مطرح شده.
برخی دیپلمات‌های ایرانی و همچنین رویترز، سناریو دیگری را هم پیش کشیده‌اند؛ این همان سناریویی است که عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران بعد از مذاکرات مسقط به شکلی مبهم آن را مطرح و از احتمال رسیدن به توافق در آنچه که او آن را «کلان قضیه» توصیف کرد خبر داد: «این احتمال هست، امیدواریم. اما نمی‌توانیم بگوییم خوشبین هستیم». عراقچی جزئیاتی از اینکه منظورش از «کلان قضیه» چیست، توضیحی نداده ولی سیروس ناصری عضو اسبق تیم مذاکره کننده ایرانی هم در حاشیه نمایشگاه مطبوعات این سناریو را منتفی نمی‌داند: «توافق بر سر کلیات و باقی گذاشتن جزئیات به نفع جمهوری اسلامی ایران است. اگر ایران به تفاهم کلی سیاسی با ۱+ ۵ دست یابد و زمان مناسبی برای بررسی تمام جزئیات با دقت تخصیص دهد به نفع کشور خواهد بود».
ناظران می‌گویند در حالی که هیچ یک از طرف‌های مذاکره به دنبال شکست مذاکرات نیستند، ممکن است طرفین ظرف ۹ روز آینده به نوعی تفاهم کلی و کلان را برای جلوگیری از شکست مذاکرات اعلام کنند و با تمدید دوباره مذاکرات، بحث بر سر جزئیات را ادامه دهند. اینکه در چنین چارچوبی، توافق جدید امضا خواهد شد یا اینکه مانند آنچه برخی می‌گویند، الحاقیه‌ای به توافق ژنو اضافه می‌شود یا نه، هنوز مشخص نیست. یک سناریوی دیگر، که احتمالا در امتداد سناریوی دوم است، همان چیزی است که برخی از آن با عنوان توافق بخشی از آن یاد کرده‌اند.
روزنامه جوان، پنجم آبان ۱۳۹۳در گزارشی مشروح نوشت: «کار‌شناسان و ناظرانی که از نزدیک مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ را دنبال می‌کنند، می‌گویند طرفین می‌توانند به جای اصرار برای دستیابی به توافق جامع، مذاکرات را بر یک راه حل میانه یا سوم برای دستیابی به یک «توافق بخشی» یا میانبرد متمرکز کنند». در حالی که عباس عراقچی، چندی قبل گفته بود که هنوز طرفین درباره راه میانی مذاکره‌ای نکرده‌اند، این احتمال که چنین مسیری قبل از سوم آذر ماه ۱۳۹۳ قابل تدوین باشد، اندک است.
زمزمه اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها
ابتکار با اشاره به اینکه مهم‌ترین دغدغه دولت در قانون هدفمندی چگونگی حذف یارانه‌بگیران پولدار است، در شروع مطلبی با تیتر «زمزمه اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها» نوشته: در حالی قانون بودجه سال ۹۳ دولت را مکلف به حذف دهک‌های پردرآمد یارانه‌بگیر از طریق شناسایی نیازمندان دریافت آن کرده است که حدود ۸ ماه از سال می‌گذرد. بر این اساس این روز‌ها انتقادات مجلس‌نشینان از عدم اجرای این بخش مهم فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها شدت گرفته است.
بر اساس تکلیف قانون بودجه سال ۹۳ دولت مکلف به حذف دهک‌های پردرآمد از دریافت یارانه نقدی است؛ به عبارت دیگر مجلسیان، دولتمردان را مکلف به شناسایی خانواده‌های نیازمند دریافت یارانه نقدی کرده‌اند. از سوی دیگر تعلل دولت برای اجرای این برنامه و شناسایی افرادی که نیازی به یارانه نقدی دولت با توجه به کمبود منابع مالی تأمین یارانه نقدی ۷۶ میلیون متقاضی ندارد، اخیرا باعث انتقاداتی از سوی مجلس نسبت به عدم اجرای این تکلیف قانونی شده است.
این در حالی است که وزیر اقتصاد چندی پیش از نهایی شدن شناسایی ۱۰ میلیون نفر از اغنیا و ثروتمندان به منظور حذف یارانه نقدی آن‌ها خبرداده و اعلام کرده بود که این افراد به زودی و آرام آرام از فهرست یارانه بگیران حذف می‌شوند و لیست جدید یارانه بگیران به زودی نهایی می‌شود. طیب نیا گفته است: برای اجرای تکلیف مجلس به منظور حذف یارانه بگیران ثروتمند، کمیته‌ای در ستاد هدفمندی یارانه‌ها با محوریت وزارت رفاه تشکیل شده تا برای اجرای کامل طرح هدفمندی یارانه‌ها اقدام لازم را صورت دهد. وی در عین حال تاکید کرده است: به مردم اطمینان می‌دهیم حذف احتمالی افراد پردرآمد قطعا پس از بررسی‌های دقیق و با اطلاع‌رسانی فراگیر به همه مردم صورت خواهد گرفت و همانطور که دولت تاکنون نشان داده است تصمیم‌های خلق‌الساعه که در جامعه ایجاد التهاب خواهد کرد، در این دولت جایی ندارد.
اعتماد هم با اشاره به تعیین ضرب‌الاجل از طرف رئیس‌جمهوری در مطلبی با تیتر «دو ماه فرصت برای ایجاد بانک یارانه بگیران» نوشته: اگر شب هنگام، یا صبح اول وقت با شنیدن صدای پیامک گوشی همراه خود با این پیام مواجه شدید، تعجب نکنید. «مشترک گرامی از این پس شما جزو انبوه جمعیت یارانه بگیران محسوب نمی‌شوید و از لیست یارانه بگیران حذف شده‌اید». تعجب نکنید، چرا که بر اساس محاسبات جدید سازمان‌ها و نهادهای دولتی بر اساس دارایی‌‌هایتان، از این پس جزو قشر مرفه جامعه محسوب می‌شوید. این چشم اندازی است که دولت برای فازهای بعدی هدفمندی یارانه‌ها در نظر دارد.
ظاهرا بر اساس دستوری که «معاون وزیر کار و امور اجتماعی، احمد می‌دری» به نقل از رئیس جمهور به آن اشاره میکند، قرار است این وزارتخانه ظرف مدت دو ماه بانک شناسایی خانوار‌های ایرانی را تشکیل دهد: امری که با الزام صریح رئیس جمهور برای حفظ حریم خصوصی مردم همراه شده است و بنا به گفته «می‌دری» این وزارتخانه باید به نحوی در تشکیل این بانک اطلاعاتی عمل کند که حریم خصوص مردم محفوظ بماند.
البته این مقام دولتی در خبری که در این راستا اعلام کرده: عنوان کرده است: «بر اساس مصوبه دولت قبل، بانک اطلاعات و مسوولیت نگهداری بانک اطلاعات به عهده سازمان هدفمندی است و مسوولیت دهک بندی گروه‌ها و حذف دهک‌ها در اختیار سازمان هدفمندی یارانه‌ها است».
بزرگ‌ترین ریزش نفت در یک هفته
دنیای اقتصاد درباره وضعیت روزهای اخیر بازار نفت نوشته است: قیمت نفت آمریکا روز پنجشنبه در شرایطی با ریزش ۴ درصدی و در هفته گذشته با افت حدودا ۶ درصدی به کف چهار ساله خود رسید که بررسی‌ها نشان می‌دهد این میزان ریزش هفتگی از سال ۱۹۸۶ تاکنون بی‌سابقه بوده است. برخی تحلیلگران معتقدند تحرکات سیاسی کشورهایی همچون عربستان برای ایجاد چالش در مورد نفت شیل آمریکا دلیل این ریزش‌ها است؛ موضوعی که بررسی‌ها نشان می‌دهد چندان پایه قوی ندارد.
روز گذشته نفت خام آمریکا در ساعات اولیه بازگشایی بازار به زیر ۷۴ دلار رسید و نفت برنت نیز در کانال ۷۷ دلار وارد شد؛ اما پس از اعلام ناتو که خبر از انتقال نیرو‌های روسیه به خاک اوکراین داشت، قیمت‌ها قدری صعودی شد و بهای نفت WTI تا لحظه تنظیم این گزارش به ۳/۷۴ دلار و نفت برنت نیز به بالای ۷۸ دلار رسید. از طرفی سایت اوپک در آخرین به‌روز‌رسانی خود، بهای سبد نفتی این سازمان در روز ۱۳ نوامبر، روز پنجشنبه را ۱۵/۷۵ دلار اعلام کرد. در حال حاضر هر سه نوع نفت در بازارهای بین‌المللی در کف چهار ساله خود معامله می‌شوند. «دنیای اقتصاد» پیش از این در گزارشی رسیدن بهای نفت WTI به مرز ۷۵ دلار را پیش‌بینی کرده بود که با افت قیمت‌های چند روز گذشته این پیش‌بینی محقق شد.
به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا که بعد از ظهر چهارشنبه منتشر شد، میانگین قیمت نفت آمریکا در ماه اکتبر با نزدیک به ۹دلار کاهش به ۸۴ دلار رسید. این در حالی است که نفت برنت در همین ماه به طور میانگین ۸۷ دلار معامله شد که حدود ۱۰ دلار کاهش داشته است. بر همین اساس، اختلاف قیمت این دو نوع نفت طی ماه‌های اخیر کمتر شده است. از سویی سبد نفتی اوپک که با اختلاف حدودا یک دلاری پیش از این به موازات برنت حرکت می‌کرد. حال با کاهش قیمت بیشتری نسبت به دونوع نفت دیگر مواجه شده و بهای آن به قیمت نفت خام آمریکا نزدیک‌تر شده است.
متوسط بهای سبد نفتی اوپک نیز با حدود ۱۱ دلار کاهش نسبت به ماه دسامبر به ۸۵ دلار رسید. این در حالی است که قیمت نفت سنگین ایران نیز در این ماه با بیش از ۱۱ دلار کاهش مواجه شد و هر بشکه به قیمت ۶/۸۴ دلار به فروش رسیده است.
صدا و سیما از دانشگاه‌ها مهم‌تر است؛ چرا؟
کیهان در یکی از خبرهای ویژه خود با تیتر «حکم حکومتی درباره مرزبندی وزرا با فتنه‌گران روشن است» به گزینه جدید وزارت علوم تاخته و نوشته: ضرغام صادقی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: فضای عمومی جامعه و مجلس به نفع آشتیانی گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم نیست.
وی در پاسخ به این سؤال که اگر وزیر پیشنهادی وزارت علوم نتواند رأی اعتماد مجلس را اخذ کند تکلیف این وزارتخانه چه می‌شود، گفت: قانون فعلا در این رابطه مسکوت است و در گذشته هم چنین مشکلاتی وجود داشت که البته بصورت طولانی مدت نبود.
عضو هیأت رئیسه مجلس ادامه داد: در گذشته این شرایط که کوتاه‌مدت هم بوده است دولت از ظرفیت حکم رهبری استفاده کرده است اما از نظر قانونی این مسأله مسکوت است.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا رئیس‌جمهور می‌تواند باز هم برای وزارت علوم سرپرست معرفی کند، گفت: از نظر قانونی رئیس‌جمهور نمی‌تواند بیش از سه ماه از چنین ظرفیتی یعنی انتخاب سرپرست برای سه ماه دیگر استفاده کند مگر آنکه از ظرفیت حکم رهبر معظم انقلاب (حکم حکومتی) استفاده کند.
این اظهارنظر در حالی است که حکم دانش آشتیانی و قبیل او روشن است. نامبرده غیر از همکاری با فتنه‌گران صراحتا در مصاحبه با کتاب خاطرات معین علیه حضور بسیج در دانشگاه که خواست صریح حضرت امام (ره) بوده، موضع‌گیری کرده و ـ به تصریح خودش ـ به خاطر ممانعت از این امر از سوی دوستانش به خیانت متهم شده است.
در مقابل اعتماد ترجیح داده مواضع حامیان دولت در این باره را بیشتر پوشش دهد. مجید انصاری در گفتوگو با این روزنامه و در مطلبی با تیتر «دولت دنبال انتخاب وزیر از بین نمایندگان نیست» به بیان مواضع دولت پرداخته است. اعتماد نوشته: در مقابل انتقادات نمایندگان مخالف دولت، مجید انصاری، معاون پارلمانی رئیس جمهوری می‌گوید که دولت به طور جدی به دنبال رای اعتماد وزیر پیشنهادی علوم است. گزینه‌ای که انصاری در گفتوگو با «اعتماد» روی «بدون حاشیه» بودن او تاکید جدی دارد. ضمن اینکه سخنان انصاری حامل یک پیام مشخص به نمایندگانی است که تلاش می‌کنند تا نهایتا وزیر بعدی علوم از بین خودشان یا همفکرانشان انتخاب شود. این موضوعی است که هر چند انصاری آن را رسما تایید نمی‌کند اما اظهارنظرهای دیگر چهره‌های نزدیک به دولت حکایت از آن دارد که چنین تلاشی در بین نمایندگان طیف منتقد دولت به صورت جدی دنبال می‌شود. مجید انصاری ضمن تاکید بر برنامه‌ها و شعارهای دولت در حوزه وزارت علوم می‌گوید که حسن روحانی قصدی برای انتخاب وزیر از بین مجلس نشینان ندارد.
خبرهایی در خصوص تلاش برخی نمایندگان برای انصراف دولت از معرفی آقای دانش آشتیانی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم منتشر شده است. از جمله اینکه حتی در جلسه روز سه شنبه از رئیس جمهور خواسته شده که از این معرفی صرف نظر کند. همین طور دیروز هم آقای کاییدی از نمایندگان مجلس گفته که شب قبل از آن روز برخی نمایندگان در همین باره با آقای جهانگیری مذاکره کرده‌اند. آیا شما چنین تلاش‌هایی را تایید می‌کنید و آیا در جریان آن قرار داشتید؟
چنین مسأله‌ای را من نشنیدم و با آن برخورد نکردم. اگر هم بوده حداقل من در جریان چنین تلاش‌هایی نبوده‌ام. به همین جهت نه می‌توانم آن را تایید کنم و نه تکذیب. به هر حال مخالفت‌هایی در مجلس وجود داشت اما اینکه این مخالفت‌ها منجر به چنین اقداماتی شود را من ندیدم.
اعتماد همچنین در مطلبی با تیتر «ادعا‌ها مبنی بر حضورم در حوادث ٨٨ کذب است» نوشته: فخرالدین دانش، چهارمین گزینه پیشنهادی دولت برای وزارت علوم قرار است هفته جاری در جلسه رای اعتماد مجلس شرکت کند. با وجود پررنگ بودن وجه علمی و مدیریتی «دانش آشتیانی»، مخالفت‌ها و حاشیه‌های سیاسی که پیش از این نیز گریبانگیر دیگر گزینه‌های وزارت علوم شده بود، از نخستین ساعات معرفی وی و حتی پیش از قرائت نامه معرفی رئیس جمهور در مجلس، از سوی گروه‌های تندرو مجلس و تعدادی از رسانه‌ها شروع شد. حضور در حوادث سال ٨٨ یکی از محورهای مخالفت تندروهای مجلس با گزینه‌های پیشنهادی دولت است. این در حالی است که «دانش آشتیانی» تمام ادعاهای مربوط به حضور در حوادث سال ٨٨ را رد میکند. او با تأکید بر اینکه کاراکتر من وارد شدن به دعوا‌ها و مسائل سیاسی نیست، گفت: «من یک شخصیت آموزشی و تربیتی هستم و تمام ادعا‌ها مبنی بر حضور بنده در حوادث ٧٨ و ٨٨ هم کذب است».
رسول جعفریان هم در روزنامه ابتکار در مطلبی با تتیر «صدا و سیما از دانشگاه‌ها مهم‌تر است! چرا؟» و با لحنی گلایه‌آمیز نوشته است: خوشا به حال صدا و سیما که اصلا یک روز هم بدون رئیس نمی‌ماند و بدا به حال دانشگاه‌ها که یک سال است وضعیت نامعلومی دارد. آیا همین بهترین دلیل بر این نیست که صدا و سیما مهم‌تر از دانشگاه‌هاست؟
در سالهای اخیر تجربه نشان داده است مؤسساتی که خارج از چهارچوب‌های دانشگاهی هستند، بیشتر مورد توجه‌اند. علت هم این است که این مراکز غالبا تحت کنترل هستند و به همین دلیل با اطمینان بیشتری به آن‌ها بودجه تعلق گرفته و با اطمینان از مدیران آن‌ها حمایت می‌شود. این در حالی است که دانشگاه‌ها، به دلیل آنکه اساسا قابل کنترل دقیق نیستند و مدیریت آن‌ها و نیز استعدادهای درون آن‌ها، مسیرهای آزادتری را به دلیل مواجه با دنیای علم و تنوع و تکثر آن طی می‌کنند، کمتر محل اعتماد هستند. بنابراین، دلیلی وجود ندارد که نسبت به آن‌ها جز در چهارچوب روال رسمی و مقررات قانونی و عرفی امتیاز ویژه‌ای داده شود. نمونه‌اش همین الان. بیش از یک سال است که تکلیف وزارت علوم روشن نیست، چنان که وضعیت بسیاری از رؤسای دانشگاه‌ها روشن نیست، و طبعا بسیاری از دانشکده‌ها و مراکز وابسته. دلیلی هم ندارد که حساسیت نشان داده شود، چون معلوم نیست چگونه اداره خواهد شد و چنان که اشاره شد قابل کنترل نیست.
این را عرض نکردم که خدای ناکرده نسبت به کوتاهی‌های دولت یا مجلس نسبت به دانشگاه چیزی گفته باشم، بلکه خواستم عرض کنم که صدا و سیما فوق العاده اهمیت دارد، چنان که بسیاری از مراکزی که مثلا در حوزه کار بنده است ـ تاریخ ـ آن‌ها که مستقل از دانشگاه‌ها هستند، مورد حمایت هستند و برخی از آن‌ها تقریبا در سالهای گذشته با دست و دلبازی هر نیرویی خواسته‌اند گرفته‌اند، هر فکری ریاست محترم آن‌ها داشت، در آثار چاپی آن مراکز خود را نشان داده و در سایت‌هایشان بروز کرده، و عملا در راهی که تعریف شده حرکت کرده‌اند. اما دانشگاه‌ها در این زمینه با تأخیر و دغدغه و در شرایطی کم ثبات به حرکت خود ادامه می‌دهند.
عصبانیت روحانی بجاست، آمریکایی‌ها ناخن خشکی می‌کنند
خراسان برای تحلیل وضعیت مذاکرات هسته‌ای ترجیح داده است در مطلبی با تیتر «اوباما هنوز به این نکته نرسیده که توافق باید متوازن باشد» بنویسد: سیروس ناصری نامی آشنا در عرصه مذاکرات هسته‌ای است. عضو پیشین تیم مذاکره کننده هسته‌ای که زمانی تحت هدایت دکتر روحانی با تروئیکای اروپایی مذاکره می‌کرد به خوبی روحانی و پالس‌های دیپلماتیک او را می‌شناسد و وقتی می‌پرسیم دکتر روحانی چند روز قبل واکنش تندی به نتیجه مذاکرات مسقط داشت می‌گوید: «سخنان و واکنش آقای روحانی کاملاً به جاست چرا که آمریکایی‌ها روی موضوع اصلی که رفع تحریم‌هاست ناخن خشکی می‌کنند...». «ناصری معتقد است اوباما نیاز به توافق دارد اما هنوز به این نکته نرسیده که این توافق باید متوازن و متعادل باشد زیرا توافق متوازن آن چیزی نیست که بتواند در آمریکا به عنوان موفقیت بزرگ مطرح کند».
این مذاکره‌کننده سابق هسته‌ای در ادامه و در پیش‌بینی وضعیت توافق نهایی گفته است: ما دو مرحله داریم. یک مرحله توافق کلان و کلی است که ممکن است یک مقداری جزئیات داشته باشد. اما هنوز خیلی از مفاهیم نیاز به کار دقیق‌تر دارد. در تفاهم کلان اگر دولت آمریکا توافق کند بعید می‌دانم که کنگره بتواند جلوی آن را بگیرد اما کنگره در مرحله اجرا دخالت میکند و سعی میکند که مانع تراشی کند. حتی خود دولت آمریکا هم ممکن است (در مرحله اجرا) این کار را انجام بدهد. بنابراین ما توقعاتمان را با واقعیت‌ها تطبیق دهیم. اگر هم به احتمال فرضاً ۲۰ درصد ما به توافق جامع در این مقطع برسیم هنوز بین توافق جامع و یک توافقنامه اجرایی که جزئیات را شامل می‌شود فاصله طولانی داریم و این فاصله طولانی به نفع ماست و حتماً باید آن دوره را با دقت عمل کنیم، عجولانه نباشد و سعی کنیم تمام جزئیات توافقات خود را تک تک و گروه گروه با آن‌ها پیوند بزنیم که هر وقت آن‌ها توافقات را اجرا نکردند یا طفره رفتند متوازن با عمل آن‌ها عکس‌العمل مشابه داشته باشیم. چرا؟ چون این توافق یک داور و حکم نهایی نخواهد داشت.
درست است که در نظام بین‌المللی یک جایگاه‌های حقوقی تعریف شد اما ما نمی‌توانیم به آن دل ببندیم. بنابراین هر چه که تضمین است باید در خود توافق باشد و این‌ها قابل تأمین است. وقتی که اقدامات مقابل همدیگر تعریف شوند کار سخت و دشواری است مثل بافتن فرش ایرانی است یعنی هر تار از مواضع ما و یا اقدام ما با هر پود از مواضع و اقدام آن‌ها باید به هم تنیده شود که اگر آن‌ها در یک بخش جزئی را جدا کنند بقیه هم از هم جدا می‌شود.
حسین شمسیان در بخشی از یادداشت روز کیهان که همچنان بر طبل شکست مذاکرات می‌کوبد و با این توصیه که «اشتباه نکنید، آن‌ها محتاجند!» نوشته: در مجموع، آنچه از چندین دور مذاکره در یک سال گذشته و حتی ادوار قبل از آن آشکار می‌شود، نیاز مبرم غرب به عادی‌سازی روابط با ایران است. راز این نیاز را افزون بر اوضاع اقتصادی آن کشور‌ها و ظرفیت‌های شگفت‌انگیز کشورمان، باید در نفوذ و اقتدار بی‌نظیر ایران در منطقه و تأثیر غیرقابل انکار آن در معادلات سیاسی و اجتماعی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دانست. شواهد متعددی از نیاز غرب به توافق با ما حکایت میکند، اما از بین شواهد فراوان می‌توان به دو نمونه نزدیک و اخیر یعنی دو نامه منتشر شده در این روز‌ها اشاره کرد؛ نخست نامه بیش از ده مقام ارشد سابق اروپایی به ۱+ ۵ که طی آن صریحاً بر لزوم انجام توافق و دست برداشتن از لجاجت با ایران تأکید کرده‌اند و دوم نامه رئیس‌جمهور آمریکا به رهبر معظم انقلاب که از عجز آن‌ها در رویارویی با مسائل جاری و نیاز مبرم به همکاری کشورمان و... حکایت دارد.
در چنین شرایطی، اشتباه گرفتن صورت مسأله و بی‌توجهی به نیاز دشمن و محتاج دانستن کشورمان، اشتباهی استراتژیک و جبران‌ناپذیر است که به یقین از سوی مردم و نمایندگانشان پذیرفته نمی‌شود.
جوان نیز تمدید، توافق جدید، توافق کلی هسته‌ای را «۳ سناریوی مذاکرات تا ۳ آذر» دانسته و در باره دو سناریوی آخر نوشته: از روز سه شنبه ۲۷ آبان ماه ۱۳۹۳ مذاکرات جدیدی بین ایران و ۱+ ۵ در وین شروع خواهد شد، مذاکراتی که آخرین مهلت طرفین برای دستیابی به توافق، بر اساس توافق ژنو است. هفته پیش باراک اوباما، رئیس‌جمهور امریکا در گفتوگو با شبکه سی بی‌اس در ایران ابراز تردید کرده بود که ایران و ۱+ ۵ بتوانند در مهلت تعیین شده، به توافق جامع برسند. طی یکی دو روز گذشته هم دیپلمات‌های بیشتری از خودشان در این باره ابراز تردید می‌کنند. به گزارش اینترفکس، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه روز پنجشنبه گفت: «دستیابی به موافقت‌نامه با ایران ممکن است به زمانی پس از ۲۴ نوامبر نیاز داشته باشد». لوران فابویس، وزیر خارجه فرانسه هم روز پنجشنبه گفت که امیدوار است توافق به دست بیاید ولی تأکید کرد که سؤالاتی کلیدی برای حل و فصل مسأله وجود دارد. خبرگزاری رویترز هم به نقل از دیپلمات‌ها، این احتمال را مطرح کرده که احتمالا مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+ ۵ تا مارس ۲۰۱۵ (اسفند – فروردین ۱۳۹۴) تمدید می‌شود. با این حال، تجدید توافق ژنو برای دومین بار، فقط یکی از سناریوهایی است که مطرح شده.
برخی دیپلمات‌های ایرانی و همچنین رویترز، سناریو دیگری را هم پیش کشیده‌اند؛ این همان سناریویی است که عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران بعد از مذاکرات مسقط به شکلی مبهم آن را مطرح و از احتمال رسیدن به توافق در آنچه که او آن را «کلان قضیه» توصیف کرد خبر داد: «این احتمال هست، امیدواریم. اما نمی‌توانیم بگوییم خوشبین هستیم». عراقچی جزئیاتی از اینکه منظورش از «کلان قضیه» چیست، توضیحی نداده ولی سیروس ناصری عضو اسبق تیم مذاکره کننده ایرانی هم در حاشیه نمایشگاه مطبوعات این سناریو را منتفی نمی‌داند: «توافق بر سر کلیات و باقی گذاشتن جزئیات به نفع جمهوری اسلامی ایران است. اگر ایران به تفاهم کلی سیاسی با ۱+ ۵ دست یابد و زمان مناسبی برای بررسی تمام جزئیات با دقت تخصیص دهد به نفع کشور خواهد بود».
ناظران می‌گویند در حالی که هیچ یک از طرف‌های مذاکره به دنبال شکست مذاکرات نیستند، ممکن است طرفین ظرف ۹ روز آینده به نوعی تفاهم کلی و کلان را برای جلوگیری از شکست مذاکرات اعلام کنند و با تمدید دوباره مذاکرات، بحث بر سر جزئیات را ادامه دهند. اینکه در چنین چارچوبی، توافق جدید امضا خواهد شد یا اینکه مانند آنچه برخی می‌گویند، الحاقیه‌ای به توافق ژنو اضافه می‌شود یا نه، هنوز مشخص نیست. یک سناریوی دیگر، که احتمالا در امتداد سناریوی دوم است، همان چیزی است که برخی از آن با عنوان توافق بخشی از آن یاد کرده‌اند.
روزنامه جوان، پنجم آبان ۱۳۹۳در گزارشی مشروح نوشت: «کار‌شناسان و ناظرانی که از نزدیک مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ را دنبال می‌کنند، می‌گویند طرفین می‌توانند به جای اصرار برای دستیابی به توافق جامع، مذاکرات را بر یک راه حل میانه یا سوم برای دستیابی به یک «توافق بخشی» یا میانبرد متمرکز کنند». در حالی که عباس عراقچی، چندی قبل گفته بود که هنوز طرفین درباره راه میانی مذاکره‌ای نکرده‌اند، این احتمال که چنین مسیری قبل از سوم آذر ماه ۱۳۹۳ قابل تدوین باشد، اندک است.
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۲۱
انتشار یافته: ۲
تيتر هاي روزنامه کيهان:1- تمديد تحريم ها، دست آورد مذاکرات مسقط
2- طومار 10 کيلومتري براي قدر داني و تشکر از بشاراسد
""اي کاش رئيس جمهور کشورمان ايران هم نزد روزنامه کيهان به اندازه رئيس جمهور سوريه اجر و منزلت و اعتبار داشت!!!!!
هیچی دیگه قیمت نفت اومده پایین مردم باید جبران کنن سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.
نظرسنجی
ترامپ به ایران پیشنهاد رسمی مذاکره مستقیم خواهد داد؟