ماه هاست که موضوع رویکردهای ایران و روسیه در قبال سوریه و همکاریهای مسکو و تهران در مبارزه با گروههای تروریستی سوری، مورد توجه مطبوعات و رسانههای بین المللی است. با وجود این، امروز یک روزنامه آمریکایی از اختلافات موجود میان دو طرف در این زمینه سخن گفته و مدعی شده روسیه حتی اقداماتی را علیه ایران در سوریه انجام میدهد.
به گزارش «تابناک»، روزنامه «واشنگتن پست» در مطلبی با اشاره به تحولات اخیر در سوریه مینویسد، طی هفته جاری، کشته شدن (شهادت) مصطفی بدرالدین، فرمانده حزب الله در سوریه و نیز دست کم ۸۰ مبارز شیعه دیگر، توجه زیادی را در عرصه بین المللی برانگیخت. در این راستا، این سؤال مطرح شده که چرا این همه نیروی نظامی شیعه در سوریه کشته میشوند؟!
لبیب کمهاوی، تحلیلگر اردنی، این موضوع را به رقابت ایران و روسیه برای نفوذ بر دولت سوریه مرتبط میداند. کمهاوی میگوید: سال گذشته، مسکو مداخله نظامی خود را علیه معارضین در سوریه آغاز کرد و از آن زمان تاکنون، به بهای کاستن از نفوذ ایران، در حال افزایش نفوذ خود بر دولت سوریه است. در ماه مارس، روسیه خروج بخشی از نیروهای خود از سوریه را اعلام کرد، ولی همچنان به حملات هوایی علیه مواضع معارضین ادامه میدهد.
کمهاوی میگوید: «روسیه حملات هوایی خود در سوریه را کاهش داد و همه آن ایرانیها، به خاطر نبود پوشش (حمایت) نیروی هوایی کشته میشوند. به نظر میرسد این بخشی از استراتژی روسیه برای به حاشیه راندن نقش ایران در سوریه و افزایش نفوذ خود در این کشور است».
در این میان، بیانیه روز شنبه حزب الله لبنان که در آن، کشته شدن فرمانده نظامی ارشد خود در سوریه را به گروههای افراط گرای سوری نسبت داد، غیرمنتظره بود. بسیاری انتظار داشتند، این سازمان قدرتمند شیعه، بار دیگر از نقش رژیم اسرائیل در این موضوع سخن بگوید. البته حزب الله نگفت که دقیقاً کدام گروه تکفیری مسئول ترور بدرالدین بوده است.
با این حال، گروه موسوم به «دیدبان حقوق بشر سوریه» اعلام کرد که از بیش از یک هفته پیش، در مکانی که بدرالدین هدف ترور قرار گرفت، هیچ پوشش هوایی وجود نداشته است. در همین حال، باید توجه داشت که این واقعه، در ادامه کشته شدن شمار فزایندهای از نیروهای شیعه در سوریه رخ داد. طی هفتههای اخیر، دهها نظامی ایرانی، عراقی و لبنانی توسط گروه تروریستی جبهه النصره هدف قرار گرفتهاند.
اما ترور بدرالدین نشان میدهد که جنگ داخلی سوریه تا چه حد به یک نبرد نیابتی تبدیل شده است. در این چارچوب، عربستان سعودی از مجموعه گروههای سنی افراطی حمایت میکند که مشغول مبارزه با نیروهای شیعه طرفدار ایران هستند.
طلال عتریسی، تحلیلگر لبنانی نزدیک به حزب الله، در این زمینه میگوید: «اوضاع به خاطر این جریان وخیمتر خواهد شد. من پیش بینی میکنم که در انتقام قتل بدرالدین، حزب الله دست به انجام عملیاتهای ویژه علیه جبهه النصره و داعش بزند».
با این حال، هرچند بخشی از این موارد، یعنی حمایت عربستان سعودی از گروههای تروریستی و تکفیری در سوریه برای مقابله با ایران و محور مقاومت، از پیش مشخص و معلوم بوده، نکته جدید و مهمی که واشنگتن پست به آن اشاره کرده، همان روند فاصله گرفتن رویکردهای تهران و مسکو از یکدیگر در قبال سوریه است.
گفتنی است، در دو سه ماه اخیر نیز نشانههای فزایندهای از فاصله گرفتن روسیه از مواضع پیشین خود در قبال سوریه و حرکت در مسیری متمایز، شکل گرفته بود؛ به عنوان مثال، در یکی از آخرین موارد در هفته گذشته، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اظهار داشت، آن گونه که ترکیه متحد آمریکاست، بشار اسد متحد روسیه به شمار نمیرود. اظهاراتی که مشخصاً به معنای آمادگی روسیه برای امتیاز دادن در موضوع سوریه بود. در این شرایط و در صورتی که گزارشهای مورد اشاره واشنگتن پست درباره قطع حمایت هوایی روسیه صحیح باشد، این امر میتواند هشداری جدی درباره تغییر اوضاع میدانی در سوریه به شمار رود.
ویدیویی از حملات گسترده روسیه در آسمان سوریه و سپس عقب نشینی و پیامدهای آن را در «تابناک» ببینید: