افشاگری در مورد مدیریت غلط منابع آب در ایران

نماینده مردم شادگان در مجلس: از سال 82 در مجلس بحث مخالفت با انتقال آب را داشتیم و گفتیم این طرح‌های سدسازی و انتقال آب به ضرر کل کشور است. مسئولان باید به جای اجرای طرح‌های انتقال آب می‌رفتند و روی توانمندی‌های مناطق مقصد کار می‌کردند. در مجلس هفتم دولت وقت لایحه‌ای به مجلس آورد برای طرح حمایت از تعاونی‌های پسته کرمان که در آن بحث انتقال آب برای مزارع پسته کرمان مطرح شده بود.

به گزارش «تابناک» امروزه بحران آب در اکثر نقاط کشور قابل مشاهده و به جز برخی مناطق معدود کشور در دیگر بخش ها مسئله کمبود آب و خسارت های اقتصادی و زیست محیطی آن به یک نگرانی ملی و جدی تبدیل شده است. چرایی آفرینش این بحران و خسارت های فعلی آن به قدری حساس و مهم است که لزوم پیگیری و بررسی ابعاد مختلف آن را به یک ضرورت تبدیل می کند.

در رابطه بحران آب و خسارت های وارده از آن «حجت‌الاسلام مجید ناصری‌نژاد» نماینده مردم شهرستان شادگان در مجلس دهم به «تابناک» گفت: نگاه حال حاضر به منابع آب کشور نگاه درستی نیست و این نگاه باید اصلاح شود. متأسفانه در حال حاضر بر سیستم مدیریت منابع آب کشور یک نگاه عامیانه حاکم است. این نگاه عامیانه است که به ما می‌گوید یک مقداری آب در یک نقطه از کشور وجود دارد که می‌توان آن را به جای دیگر انتقال داد. این نگاه خیلی ساده لوحانه است و زیاد نیاز به کارشناسی ندارد. من با قاطعیت عرض می‌کنم که استمرار این نگاه به یک فاجعه ملی ختم خواهد شد. همچنان در حال حاضر نیز فجایع زیست محیطی زیادی به وجود آورده است.

وی با اشاره به نمونه هایی از خسارت های وارد آمده بر محیط زیست کشور بر اثر اجرای طرح های غیر کارشناسی آبی افزود: بیست سال پیش که می‌گفتیم بحران آب در کشور جدی است، کسی باور نمی‌کرد. اما الان نشانه‌های این بحران به خوبی قابل مشاهده است. ما دریاچه ارومیه، تالاب هامون، تالاب هورالعظیم، تالاب شادگان و بسیاری تالاب و رود دیگر را با دست‌های خودمان خشک کردیم. این نمونه‌ها به خوبی مشخص کرد که تا کنون چه ضرری به محیط زیست زده‌ایم.

ناصری‌نژاد اضافه کرد: اکنون بسیاری از کارشناسان و کسانی که تبعات بحران آب می‌پردازند، بحث ریزگردها را مطرح می‌کنند. در حالی که تنها یکی از نتایج مشهود بحران آب بحث ریزگردهاست و مطمئن باشید مسائل دیگری هم داشته باشد که بعدها بروز خواهد یافت. من معتقدم باید این نگاه عامیانه عوض شود. من تعجب می‌کنم بعضی از دوستان هنوز به انتقال آب اصرار دارند. آنها می‌گویند خوزستان آب زیاد دارد و این آب باید به مرکز برد. در حالی که بر اساس قوانین طبیعی لازم است آب به سمت دریا برود.

نماینده دوره هفتم و هشتم مجلس شورای اسلامی در ادامه و در مورد خسارت های اقتصادی طرح های انتقال آب بر اقتصاد خوزستان گفت: جدا از بحث خشک شدن تالاب‌ها موضوع دیگر آسیب دیدن سواحل و محل تلاقی رود و دریا است. اگر ما آب رودهایی که به سمت دریا می‌روند را قطع کنیم آب شور دریا به سمت ساحل بر می‌گردد و نخلستان‌ها، زمین‌های کشاورزی و حجم بالای ماهی‌های ساحلی همه از بین می‌روند. نبود آب از حاصلخیزی خاک کم می‌کند و محصولات کشاورزی را نابود می‌کند. نخلستان‌های آبادان شرط حیاتشان نبود آب‌شور در سواحل دریا است که این مهم با حذف آب کارون به دریا محقق نمی‌شود. بعضی‌ها به این نکته توجه نمی‌کنند. در حالی که این سیستم طبیعی یک نعمت خدادای به محیط زیست ایران است. چرخه حیات طبیعی زاد و ولد ماهی‌ها به این است که ماهی از آب شور به سمت آب شیرین می‌آیند و تخم رزی می‌کنند. اگر این اقدام ادامه یابد بحث تولید و گسترش ماهی در سواحل خوزستان کم می‌شود.

نماینده مجلس دهم استان خوزستان خاطرنشان کرد: دلیل این مشکلات این است که ما در کشور خیلی از مسائل را با هم نمی‌بینم و نگاه کلی نداریم. در سال‌های گذشته آمدند گفتند باید دشت‌های زراعی توسعه یابد. آن موقع مسئولین دقت نکردند که الگوی کشت و ظرفیت کشت ما چه باشد. ما باید تغییر الگوی کشت در کشور انجام دهیم و باید محصولاتی کشت کنیم که آب بر نباشند.

ناصری نژاد در مورد خسارت طرح های صنعتی استان خوزستان نیز بیان کرد: نیشکر الآن یک سوم آب خوزستان را به مصرف می‌رساند. هیچکس نیامده است سود و زیان این صنایع را ببیند. برای مثال در مورد نیشکر کسی در مورد پساب آن بررسی نکرد و الان بخش عمده‌ای از حجم پساب نیشکرهای خوزستان به سمت منابع آب خوزستان می‌رود و الآن خودش به بحرانی شدن شرایط کمک کرده است.این‌ها ناشی از این آن است که ما جامع مطالعه و بررسی نمی‌کنیم و تلاش می‌کنیم مخالفان را هم به هر نحوی که شده از چرخه خارج کنیم.

ما هم در مدیریت و هم در مصرف آب باید از این انحصار و این نگاه عامیانه دوری‌کنیم و به مشورت با کارشناسان اهتمام داشته باشیم. متأسفانه خیلی از طرح‌های کشور بر اساس لجاجت اجرا می‌شوند و من نمی‌دانم این برخورد مدیران را باید چه نام گذاشت؟

عضو کمیسیون انرژی مجلس دهم در بخش دیگری از سخنان خود در مورد نظر خود و نمایندگان خوزستانی به طرح های انتقال آب افزود: از سال 82 در مجلس بحث مخالفت با انتقال را داشتیم و گفتیم این طرح‌های سدسازی و انتقال آب به ضرر کل کشور است. مسئولان باید به جای اجرای طرح‌های انتقال آب می‌رفتند و روی توانمندی‌های مناطق مقصد کار می‌کردند. مدیران آبی کشور الان بیایند و ببینند که بعد از اجرای این طرح‌ها که با هزینه هنگفت از بیت المال نیز انجام شد به کجا رسیده است؟

رئیس کمیته حقوقی کمیسیون انرژی مجلس و نماینده شادگان در مجلس دهم که سابقه حضور در مجلس های هفتم و هشتم را نیز دارد، در مورد برخی پشت پرده های اجرای طرح های انتقال آب گفت: در مجلس هفتم دولت وقت لایحه‌ای به مجلس آورد برای طرح حمایت از تعاونی‌های پسته کرمان که در آن بحث انتقال آب برای مزارع پسته کرمان مطرح شده بود. اگرچه این قانون تصویب شد ولی ما نمایندگان خوزستان آنقدر اعتراض کردیم تا این مصوبه لغو شد. ما اکنون نیز در ماده 12 قانون برنامه بودجه برنامه ششم مصوب کردیم که باید با هرگونه طرح انتقال باید مخالفت شود و حقابه تالاب‌ها رعایت شود.

ناصری نژاد در پایان و در رابطه با خطرات زیست محیطی منابع آب برجغرافیای حوزه انتخابیه اضافه کرد: ماگرچه بسیاری از رودها و منابع آبی شهرستان شادگان در حال حاضر خشک شده اند، با این حال برخی از مسئولین به دنبال احداث سد مارون بر روی رودی هستند که خشک است. اگرچه مخالفت ما این کار را ابتر خواهد گذاشت اما فکر کردن به اینم موارد هم خطرناک است. اصرار زیاد برخی مجریان بر اجرای پروژه‌های سد و انتقال آب شاید به این خاطر باشد که مجریان در اجرای طرح ها منافع مالی فراوان کسب می کنند.