تهران آرام آرام می میرد... +ویدیو

چند روزی است که حال و روز هوای تهران اصلا خوب نیست، مردم هم مثل همیشه ترددشان در شهر ادامه دارد، اما خس خس سینه ها و سرفه هایی که نشانی از سرماخوردگی ندارد، حال و روز ریه های مردم را هم مثل هوای پایتخت خراب کرده است. البته خیلی ها برای فرار از آلودگی هوا ماسک بر صورت زده اند، اما آن هم نمی توان علاج واقعه قلمداد شود. چندین سال است که نه تنها تهران که خیلی از شهرهای بزرگ و صنعتی کشور، پنجه در پنجه آلودگی هوا انداخته اند؛ یا با دود دست به گریان شده و یا گرد و خاک آمیخته در هوای شهرها را نظاره می کنند. به نظر می رسد، دولت و دستگاه های مسئول هم هیچ تدبیری برای این مساله ندارند و فقط دل به باریدن باران در این ایام بسته و یا امیدوارند بادی بوزد و آلودگی ها را از دامان شهر بزداید.

به گزارش «تابناک»، ترافیک، ترافیک، فعالیت انبوهی از کارخانجات و شرکت های صنعتی بزرگ در اطراف پایتخت، برنامه ریزی نامناسب برای ساماندهی و رفع مشکلات، تردد خودروهایی با سطح آلایندگی بالا، تردد حجم انبوهی از موتورسیکلت هایی که آلایندگی آنها در برخی موارد چندین برابر یک خودروست، دل بستن به نهادهای مسئول به اتفاقات طبیعت برای رفع آلایندگی ها، عدم گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی متناسب با رشد جمعیت، متمرکز شدن نهادهای حاکمیتی و دولتی در مرکز شهر تهران و ... بخشی از مهمترین دلایلی است که باعث افزایش میزان آلاینده ها و آلودگی هوا در پایتخت شده است.

این موضوعات را قطعا تنها رسانه ها نمی دانند، بلکه تک تک مسئولان و به ویژه نهادهای مسئول در خصوص وضعیت آب و هوا و محیط زیست از آن مطلعند، اما جالب اینجاست که فقط حرف های قشنگ زده می شود و عملا تلاشی برای رفع این معضلات زیست محیطی که با جان مردم سر و کار دارد، صورت نمی گیرد. حداقل دو دهه است که مسأله آلودگی هوای تهران به صورت کلی و یک دهه است به صورت خاص این مسأله مطرح می شود؛ اما در عمل برای هیچ یک از معضلاتی که پیشتر از آن به عنوان عوامل آلودگی هوا یاد شد، اقدام عملی قابل توجهی صورت نگرفته است.

به عنوان نمونه رئیس شورای شهر تهران امروز در جلسه این شورا با اشاره به آلودگی هوای پایتخت گفته است: «در آلودگی هوا می‌بینیم که گرفتار شدیم و مرگ تدریجی برای افراد جامعه است و این مرگ را به چشم می‌بینیم و به جای حل این مشکل، با مسائل خرد و کوچک، خود را مشغول ساختیم.» مهدی چمران این را هم گفته که «کامل شدن سیستم حمل و نقل عمومی در کاهش آلودگی هوا تأثیر دارد و با کمک دولت به حمل و نقل عمومی، می توان در کاهش آلودگی هوا تأثیر گذاشت».

پرسش اینجاست که چرا باید مرگ تدریجی را شاهد باشیم و کاری نکنیم؟ در این راه هم قطعا فقط شهرداری وظیفه رفع آلاینده ها را بر عهده ندارد، بلکه نهادهایی مثل دولت در وهله اول و محیط زیست در وهله دوم باید وظایف خود را در این ارتباط به خوبی انجام دهند. توجه به این نکته بسیار اهمیت دارد که موضوع آلودگی هوا با جان مردم سر و کار دارد و لذا در این مسأله جای هیچ گونه سیاسی بازی و سیاسی کاری نمی ماند. تلاش برای رفع آلودگی هوا که بخشی از آن با کامل شدن سیستم حمل و نقل عمومی تحقق می یابد، مسأله ای است که باید مورد اهتمام جدی قرار گیرد و البته در زمان کوتاهی هم این کار انجام شود، نه اینکه امروز شهرداری از کم کاری دولت در این بخش گلایه کند و فردا دولت به بهانه هایی، کوتاهی شهرداری در این بخش را عامل عدم توسعه سیستم حمل و نقل عمومی بخواند.

مسأله لزوم توجه جدی به مسأله آلودگی هوا و تلاش برای رفع فوری آن وقتی تأسف بارتر می شود که سخنان امروز «حبیب کاشانی» دیگر عضو شورای شهر تهران را مورد مداقه قرار دهیم. او با انتقاد شدید نسبت به وضعیت آلودگی هوای کلانشهرها و به ویژه تهران گفته، «چرا آنهایی که در مسند محیط زیست هستند، کاری نمی کنند؟ این افراد سابقه کافی در خصوص محیط زیست دارند. آیا 11 سال کافی نیست تا بتوانند مشکلات محیط زیست را برطرف کنند. معضل آلودگی کنونی هوا به خاطر عدم انجام وظیفه به موقع ماست اما دودش به چشم مردم می رود و آنها باید با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کنند».

کاشانی از قوه قضاییه خواسته تا با به کارگیری یک تیم کارشناسی، به موضوع تخلف ها در این زمینه بپردازد و با ارائه یک آمار تأسف بار از میزان فوت شهروندان تهرانی بر اثر آلودگی هوا، تصریح کرده است که « یک تیم تخصصی به سازمان بهشت زهرا بفرستید تا بررسی کند تنها در یک هفته 412 نفر بر اثر ایست قلبی به بهشت زهرا رفتند؛ یعنی از 1/ 7/ 95 تا 2/ 7/ 95 ، 3 هزار و 262 تن و از تاریخ 1 /8/ 95 تا 3 /8 /95 ، 3 هزار و 674 تن در اثر ایست قلبی به بهشت زهرا رفتند که گفته می شود علت آن آلودگی هواست».

انتقادهای کاشانی از رفتار پینگ پنگی دولت و شهرداری در زمینه آلودگی هواست. قطعا وقتی پای جان هموطنانمان به میان می آید، دیگر جای هیچ توجیهی نیست که به دلیل عدم همراستایی فلان فرد با فلان گروه، حزب یا جناح، کار رسیدگی به وضعیت آلودگی هوا به تعویق بیفتد. آنقدر در طول چند روز گذشته مسأله آلودگی هوا بحرانی شد که در شبکه های اجتماعی خبرهای متفاوتی درباره میزان آلودگی هوای تهران مطرح می شد و با توجه به فراگیری بالای این رسانه، نگرانی هایی بسیاری برای شهروندان ایجاد شد؛ موضوعی که هیچ مسئولی برای پاسخگویی به آن پیش قدم نشد، تا با گذشت هفت روز از این اتفاق شاهد واکنش ها به این موضوع باشیم؛ هرچند گویا هوای محیط زیست و دولت هنوز آلوده نشده است که واکنشی به آن نشان دهند.

البته در حین نوشتن این گزارش، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در حساب کاربری توئیتر خود به موضوع آلودگی هوای تهران یک واکنش تعجب برانگیز نشان داد و نوشت: «تعداد روزهاي آلوده كلان شهرها كاهش يافته، ولي تا رسيدن به وضع مطلوب راه طولاني داريم و با قدرت تلاش ها را ادامه مي دهيم».

معصومه ابتکار همچنین یادآور شد: «اقدامات كم نظيري طي اين دوره براي كاهش آلودگي هوا صورت گرفته ولي برنامه ده ساله بود، سوخت خودروهاي كشوردر سال ٨٦ ارتقا مي یافت، ولي تا ٩٢ نشد».

این گونه اظهار نظرها توسط مسئولان و گذشت هفت روز از آلودگی هوا در تهران و برخی کلان شهرها باعث شده تا برخی کاربران شبکه های اجتماعی با طعنه چنین مسائلی را در قبال دلایل آلودگی هوا و عدم رسیدگی جدی به آن مطرح کنند، موضوعاتی از قبیل: « لطفا درب های تهران را ببندید»، « شاخص آلودگی هوا با گذر از عدد 180 به مرحله خطرناک رسیده است»، « افزایش آلودگی هوا در تهران به حدی است که باید شهر تخلیه شود»، «سوپر مون را به دلیل آلودگی هوا ندیدیم»، « جملاتی خیالی از برخی دانشمندان درباره هوای تهران» و ... البته معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران با رد ادعای خطرناک بودن شاخص آلودگی ۱۸۰ که در شبکه‌های مجازی مطرح شده است، به این مسأله پاسخ داد و گفت: «شاخص آلودگی هوای تهران طی روزهای اخیر از ۱۵۸ بالاتر نرفته است».

«محمد رستگاری» با اشاره به اینکه اخیرا، خبری در شبکه های مجازی به نقل از «بی بی سی» منتشر شد، تأکید کرد، «شخصی به عنوان استاد آلودگی های زیست محیطی دانشگاه سوربن درجه کیفیت هوا ۱۵۰ را به معنی هشدار دانسته و درجه ۱۶۰ را در حکم تعطیلی مدارس خوانده و اظهار کرده بود، در درجه ۱۷۰ شهرها باید تخلیه شوند و رسیدن شاخص ها به عدد ۱۸۰ به معنای درجه هشدار شیمیایی است».

وی با تکذیب این سخنان گفت: «بر اساس استانداردهای بین‌المللی(EPA) میزان غلظت آلاینده‌ها طبقه‌بندی را ترتیب داده که تعیین می‌کند هر میزان آلایندگی چه تاثیری بر سلامتی افراد دارد. اگر میزان آلاینده‌ها هیچ اثر سویی بر فرد نداشته باشد آن محدوده را هوای پاک می‌نامند که شاخص‌ آن صفر تا ۵۰ تعریف شده است».

معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران ادامه داد: «بازه ۵۱ تا ۱۰۰ را هوای سالم می‌نامند که بعضا افرادی را که دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند، تحت تأثیر قرار می‌دهد و البته برای اکثریت جامعه هیچ اثر سویی ندارد. اگر غلطت آلاینده‌ها به گونه‌ای باشد که برای سالمندان، کودکان و کسانی که دارای بیماری‌های قلبی و ریوی هستند، اثر منفی داشته باشد؛ به این شاخص که بین ۱۰۱ تا ۱۵۰ قرار دارد شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس گفته می‌شود. وقتی که شاخص آلودگی هوا از ۱۵۰ بالاتر می‌رود هوا برای تمامی شهروندان یک شهر ناسالم عنوان می‌شود اما این ناسالم بودن به این معنی نیست که زمینه فوت افراد فراهم شده است اما به افراد توصیه می‌کنیم که در این شرایط ورزش و فعالیت بدنی نکنند. وقتی شاخص آلودگی هوا بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ قرار می‌گیرد در واقع هوا بسیار ناسالم است و زمانی که شاخص از ۳۰۰ فراتر رود در واقع وضعیت آلودگی هوا خطرناک است».