جزئیات برنامه ایران برای سبقت گازی از قطر

همزمان با برنامه جدید قطر برای اجرای یک برنامه توسعه ای 5 ساله در پارس جنوبی،ایران با بهره برداری از پنج فاز جدید،به تولید قطر می رسد و سال آینده به طور کامل از این کشور سبقت می‌گیرد.

به گزارش فارس، «سعد شریده العبی» رئیس شرکت قطر پترولیوم هفته جاری در حالی از برنامه ازسرگیری توسعه پارس جنوبی (گنبد شمالی در سمت قطر) پس از توقفی نزدیک به 12 ساله این میدان مشترک گازی خبر می‌دهد که شمارش معکوس سبقت گازی ایران از قطر در پارس جنوبی آغاز شده است.

در شرایط فعلی قطر به طور متوسط روزانه حدود 600 میلیون مترمکعب گاز طبیعی از پارس جنوبی برداشت می کند که با توجه به وضعیت به هم ریخته بازار LNG، افزایش عرضه و کاهش تقاضا که سقوط آزاد قیمت های منطقه ای و جهانی گاز و LNG را به همراه داشته حتی در برخی از ماه ها اقدام به کاهش تکلیفی تولید گاز از پارس جنوبی کرده است.

از سوی دیگر درحالی هم اکنون در ایران بازاری 800 میلیون مترمکعبی برای مصرف گاز طبیعی در بخش های مختلفی همچون صنایع پتروشیمی، نیروگاه های برق، تزریق به مخازن نفت، ذخیره سازی در مخازن زیرزمینی، صنعت CNG، کارخانه و صنایع مختلف انرژی‌بر، مصارف خانگی و تجاری، صادرات و ... برای گاز طبیعی تعریف شده که قطر با محدودیت های متعددی برای تولید، مصرف و حتی صادرات گاز طبیعی روبرو است.

بر این اساس با توجه به وضعیت فعلی بازارهای منطقه ای و جهانی گاز و LNG، چشم انداز عرضه و تقاضا و قیمت ها در سال 2017 میلادی و سال های پیش روی، براوردها نشان می دهد که عملا قطر ظرفیتی برای عرضه بیشتر گاز ندارد و این درحالی است که در سمت ایران با توسعه ظرفیت تولید برق، پتروشیمی، صنعتی و حتی صادراتی ظرفیت های مازادی برای تولید و عرضه گاز بیشتر وجود دارد.

*افزایش تولید گاز پارس جنوبی به 550 میلیون مترمکعب

در شرایط فعلی با احتساب آغاز بهره برداری از پنج فاز جدید شامل فازهای 17، 18، 19، 20 و 21 پارس جنوبی و پیش بینی افزایش ظرفیت تولید گاز در این فازها مطابق با ظرفیت نامی و تعریف شده این پروژه ها ظرفیت برداشت گاز طبیعی ایران از پارس جنوبی به حدود 550 میلیون مترمکعب در روز افزایش یافته است.

به عبارت دیگر با بهره برداری نهایی از پنج فاز آماده افتتاح 17 تا 20 پارس جنوبی به طور متوسط روزانه 150 میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید گاز شیرین کشور افزوده می‌شود، علاوه بر این افزایش تولید حدود 230 تا 235 هزار بشکه میعانات گازی از دیگر اهداف محقق شده بهره برداری از این پنج فاز جدید گازی خواهد بود.

در کنار گاز شیرین و میعانات گازی، در مجموع با بهره برداری از این فازهای جدید به طور متوسط روزانه یک‌هزار و 200 تن گوگرد، سالانه سه میلیون تن اتان به عنوان خوراک اصلی توسعه صنعت پتروشیمی و سه میلیون و 150 هزار تن گاز مایع (پروپان و بوتان) به ظرفیت تولید کشور افزوده می‌شود.

بر اساس محاسبات انجام گرفته و با احتساب هر مترمکعب گاز غنی تولید شده (شامل اتان، متان، پروپان و بوتان) 13 سنت و هر بشکه میعانات گازی 50 دلار، ارزش محصولات تولیدی هر دو فاز استاندارد پارس جنوبی (فاز 19 معادل دو فاز استاندارد ظرفیت تولید گاز و محصولات گازی دارد) روزانه حدود 30 میلیون دلار و سالانه معادل 10 تا 12 میلیارد دلار برآورد می‌شود.

از سوی دیگر با احتساب گاز و محصولات گازی تولید شده در پنج فاز جدید، به زودی ظرفیت تولید گاز شیرین تولید شده از پارس جنوبی به بیش از 550 میلیون مترمکعب در روز، ظرفیت تولید میعانات گازی به بیش از 870 هزار بشکه، گوگرد به حدود سه هزار و 750 تن در روز، اتان به 6 میلیون تن در سال و گازمایع به هفت هزار و 900 تن در سال افزایش می‌یابد.

*جزئیات برنامه ایران برای سبقت گازی از قطر

ظرفیت تولید گاز ایران درحالی با بهره برداری از پنج فاز جدید 17 تا 21 به بیش از 550 میلیون مترمکعب در روز افزایش می یابد که هم اکنون توسعه پنج فاز باقی مانده این میدان مشترک هم در دستور کار قرار گرفته است.

در شرایط فعلی ساخت، تکمیل و بهره برداری از پنج فاز 13، 14، 22، 23 و 24 پارس جنوبی دارای پیشرفت های بالای 70 تا 80 درصد بوده و بر اساس برنامه اعلامی از سوی شرکت ملی نفت قرار تولید زودهنگام از این پنج فاز تا پایان امسال عملیاتی شود.

از سوی دیگر این پنج فاز تا سال 1397 به طور کامل تکمیل و در مدار بهره برداری قرار می گیرند که در این صورت با راه اندازی کامل آنها روزانه 150 میلیون مترمکعب دیگر به ظرفیت تولید گاز طبیعی ایران افزوده می شود.

به عبارت ساده تر درحالی مدیرعامل قطر پترولیوم از تدوین برنامه 5 ساله افزایش 2 میلیارد فوت مکعبی (معادل 50 میلیون مترمکعب گاز شیرین) برداشت گاز از پارس جنوبی خبر داده که عملا ایران تا 1.5 سال اینده ظرفیت تولید گاز خود در پارس جنوبی را به حدود 700 میلیون مترمکعب در روز می رساند و قطر حتی با بهره برداری از پروژه جدید خود قادر به پیشی گرفتن از ایران در برداشت گاز این میدان مشترک نیست.

پارس جنوبی شامل ١٣ پالایشگاه بزرگ گازی و ٤٠ سکوی تولیدی بوده که از این تعداد تاکنون ١٠ پالایشگاه در بخش خشکی و ٢٥ سکو در دریا تکمیل و به بهره برداری رسیده است.

تاکنون عملیات اجرای ٢٤٠٠ کیلومتر از 3150 هزار کیلومتر خط لوله٣٢ اینچی انتقال گاز سکوهای دریایی به پالایشگاه‌های ساحلی در خلیج فارس انجام شده است.

در مجموع برای پارس جنوبی ٤١٥ حلقه چاه تعریف شده که از این میزان ٢٨٥ حلقه چاه حفاری شده و ١٥٧ حلقه چاه باقی‌مانده هم مراحل مختلف حفاری و تکمیل را پشت سر می‌گذارند.

از سال 1389 تا سال پایان گذشته حدود ٨٧٩ میلیارد متر مکعب گاز از پارس جنوبی تولید شده که ارزش محصولات تولیدی آن در این مدت، معادل ٣٧٨ میلیارد دلار است.

بر اساس بودجه مصوب برای توسعه کل پارس جنوبی، 91 میلیارد دلار سرمایه مورد نیاز بوده که حدود 31 میلیارد دلار آن در پروژه ‌ای خاتمه یافته صرف شده و از 60 میلیارد دلار باقیمانده هم تاکنون 30 میلیارد دلار در طرح‌های در حال انجام هزینه شده و ٢١ میلیارد دلار نیز برای توسعه نهایی میدان هزینه خواهد شد.

با بهره برداری از کل منابع گازی پارس جنوبی در مدت یک‌سال حدود ٩٠ میلیارد دلار ارزش از محل این تولید گاز و محصولات جانبی گاز حاصل می‌شود. در مجموع با تکمیل توسعه فازهای پارس جنوبی سالانه 9میلیون تن اتان، 10 میلیون تن پروپان و بوتان و روزانه یک میلیون بشکه میعانات گازی به همراه 5200 تن گوگرد تولید می‌شود.