«موفقترین سازمان اقتصادی دولت». این عنوانی است که در محافل اقتصادی بخصوص در دو سال اخیر برای سازمان امور مالیاتی به کار برده می شود، سازمانی که با اتخاذ رویکرد جدید اعتماد آفرینی به مؤدیان و جامعه اقتصادی از یک سو و تدوین برنامههای گوناگون مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت از سوی دیگر تلاش کرد که هم حقوق مؤدیان، مردم و جامعه اقتصادی کشور را حفظ کند و هم زمینه را برای احقاق حقوق حقه دولت در زمینه مالیات فراهم کند. نتیجه آن رضایت بیسابقه 3 میلیون صنف اقتصادی، تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی از یک سو و تحقق بیسابقه 96 درصدی درآمدهای مالیاتی سال 95 از سوی دیگر است.
به گزارش روزنامه ایران، سید کامل تقوینژاد رئیس کل سازمان امور مالیاتی معتقد است این دستاوردها حاصل تدبیر رئیس جمهوری برای تزریق آرامش و امید به فضای اقتصادی از یک سو و اعتماد دوسویه مؤدیان و تشکیلات مالیاتی کشور از سوی دیگر است. مدیریت دو سال اخیر سازمان مالیاتی توسط تقوینژاد البته هم تحسین مجموعه دولت را در برداشته و تقدیر رئیس جمهوری از سازمان مالیاتی را موجب شد و هم مورد اجماع نخبگان و کارشناسان اقتصادی است. نخبگانی که مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت را در مدیریت دو سال اخیر سازمان امور مالیاتی برجسته تر می بینند. شاید در کنار رویکرد مدیریتی تقوینژاد، «مبارزه بیرحمانه با فساد» را بتوان بهعنوان مهمترین ویژگی کاری وی نام برد که هم همکاران وی در سازمان امور مالیاتی آن را تصدیق می کنند و هم فعالان اقتصادی طی دو سال اخیر در تعاملات خود با تقوینژاد به آن پی بردهاند. در ادامه گفتوگوی روزنامه ایران با رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور را بخوانید:
20 درصد مؤدیان 80 درصد مالیات را پرداخت میکنند
عدالت مالیاتی یکی از مطالبات مهمی است که هم مردم و هم فعالان اقتصادی از دولت انتظار اقدامات جدی در مورد آن داشتند. رئیس کل سازمان امور مالیاتی در این خصوص میگوید: اجرای عدالت مالیاتی همواره یکی از مهمترین دغدغه ها و مطالبات مؤدیان مالیاتی بوده است. با تصویب اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم و اجرای آن از ابتدای سال 95، گام مهمی در جهت برقراری عدالت مالیاتی برداشته شد؛ به گونه ای که میتوان گفت «عدالت مالیاتی»، روح حاکم بر اصلاحیه جدید قانون مالیات های مستقیم است.
تقوینژاد حذف شیوه علی الرأس از نظام مالیاتی، پیگیری جدی تصویب قانون صندوق مکانیزه فروش، کاهش نرخهای مالیاتی، مبارزه جدی با فرار مالیاتی، فرهنگسازی مالیاتی و بسیاری از اقدامات دیگر سازمان که منجر به کاهش فرار مالیاتی یا شناسایی مؤدیان جدید میشود را اقداماتی دانست که با هدف گسترش عدالت مالیاتی به مرحله اجرا در آمدهاند.
وی میگوید: در حال حاضر کمتر از 20 درصد مؤدیان، بیش از 80 درصد مالیات کشور را پرداخت میکنند. این مؤدیان اشخاص حقوقی و حقیقی هستند که فعالیت اقتصادی بالایی دارند، مانند خودروسازها، بانکها، بیمهها، شرکتهای نفتی، پتروشیمی، مخابراتی، شرکتهای بورسی، شرکتهای گاز، تولید فولاد و سیمان، شرکتهای تولیدکننده مواد غذایی و...؛ همچنین حدود 65 درصد از کل مؤدیان یا معاف از مالیات هستند یا کمتر از یک میلیون تومان مالیات پرداخت میکنند. رئیس کل سازمان امور مالیاتی از رفع تبعیضهای مالیاتی نیز سخن می گوید. وی توضیح می دهد: افزایش معافیت پایه مالیاتی به صورت سالانه از جمله اقداماتی است که در راستای رفع تبعیضهای موجود صورت میگیرد. در سال 1392، حقوق بگیران ماهانه 833 هزار تومان و سالانه 10 میلیون تومان از معافیت مالیاتی بهرهمند میشدند. این در حالی است که سقف معافیت مالیات حقوق بگیران از سال 1392 تا سال 1396 حدود 140 درصد رشد کرده است. حقوق بگیران در سال 1396 ماهانه تا سقف 2 میلیون تومان و سالانه تا سقف 24 میلیون تومان از معافیت مالیاتی بابت حقوق پرداختی بهرهمند میشوند.
5 هزار میلیارد تومان عایدی سال 95 ازمحل مبارزه با فرار مالیاتی
فرار مالیاتی هم یکی از مهمترین معضلات کنونی اقتصاد ایران محسوب می شود. تقوینژاد در بیان اقدامات و برنامهها در جهت مبارزه با این پدیده توضیح می دهد: در حال حاضر، مهمترین برنامه سازمان امور مالیاتی کشور مبارزه با فرار مالیاتی است. با اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم و همچنین بهرهمندی از اطلاعات جامع مالیاتی و دسترسی به اطلاعات هویتی، مالی، پولی و عملکردی مؤدیان، گام بزرگی در جهت مقابله با فرار مالیاتی در کشور برداشته شده است. ایجاد دفتر مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی در سازمان امور مالیاتی کشور نیز، روند رسیدگی به پروندههای کلان فرار مالیاتی را تسریع بخشیده است به گونهای که تنها در شش ماهه دوم سال 95، با بررسی 77 پرونده مالیاتی، سازمان امور مالیاتی کشور توانسته است 990 میلیارد تومان مالیات تعیین و وصول نماید و این بدان معناست که شناسایی مؤدیان جدید جزو اولویتهای اساسی سازمان است.
وی به شناسایی مؤدیان جدید اشاره کرده و میگوید: با ایجاد پایگاه اطلاعات مؤدیان مالیاتی و تقویت و افزایش سیستمهای واحدیابی مکانیزه، روند مبارزه با فرار مالیاتی سرعت یافته و در سال 95 و با تکیه بر اطلاعات این پایگاه، در حدود 300 هزار مؤدی مالیاتی جدید شناسایی و مالیات حقه از آنان اخذ شده است. همچنین با پیگیری و رصد فعالیت شرکتهای صوری و غیرواقعی، توانستیم بیش از 3000 شرکت صوری را شناسایی و به مؤدیان معرفی کنیم. همچنین با بررسی به عمل آمده حدود 3300 میلیارد تومان از محل کشف و شناسایی تراکنشهای مشکوک بانکی در سال گذشته، فرار مالیاتی این افراد شناسایی و برای آنان برگ تشخیص صادر شد. میتوان گفت در سال 1395، بالغ بر پنج هزار میلیارد تومان از محل مبارزه با فرار مالیاتی عاید کشور شده است.
توافق بیسابقه با اصناف و رضایت فعالان اقتصادی از سازمان مالیاتی
کمک به فعالان اقتصادی و همراهی با تولیدکنندهها در شرایط سخت فعلی اقتصاد هم از مواردی است که رئیس سازمان مالیاتی مورد تأکید قرار میدهد: یکی از راهبردهای مهم نظام مالیاتی برای افزایش کارآیی نظام مالیاتی، اعتمادآفرینی در جامعه و تعامل و ارتباط مؤثر با مؤدیان مالیاتی است. توافق با اصناف کشور و تعیین مالیات صرفاً براساس خوداظهاری و عدم افزایش مالیاتها برای نخستین بار در سال 1395، از جمله اقداماتی بود که در این راستا انجام شد و در این چارچوب، مالیات عملکرد سال 94 مؤدیان برابر مالیات عملکرد سال 93 آنان پذیرفته شد که بر مبنای این توافق براساس خوداظهاری مؤدیان انجام گرفت و بدون دخالت مأموران مالیاتی تعداد بالغ بر یک میلیون و 200 هزار فقره برگ قطعی مالیات رسیدگی، صادر و ابلاغ شد.
تحقق بیسابقه 96 درصدی درآمدهای مالیاتی 95
تحقق 96 درصدی درآمدهای مالیاتی در سال 95 هم از مواردی بود که هم تقدیر رئیس جمهوری را از رئیس سازمان مالیاتی به همراه داشت و هم زمینه را برای حرکت به سمت درآمدهای غیر نفتی در اقتصاد فراهم کرد. تقوینژاد در این زمینه میگوید: سال 1395، حدود 96 درصد درآمدهای پیشبینی شده سازمان محقق شد و به عبارتی میتوان گفت سال گذشته این سازمان، عملکرد بسیار خوبی از خود به جا گذاشت. این تحقق بالا نتیجه اجرای طرحها و برنامه هایی بود که پیشتر به آن اشاره شد.
پرداخت 11 هزار و 500 میلیارد تومان درآمد مالیاتی به حساب شهرداری تهران
مشارکت مالیات در توسعه شهری و روستایی نیز در زمره مواردی است که کمتر در خصوص آن مباحث رسانهای صورت گرفته است. رئیس سازمان مالیاتی در این خصوص به موارد قابل توجه و جالبی اشاره می کند: از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده تا پایان سال 1395، بالغ بر 170 هزار میلیارد تومان مالیات بر ارزش افزوده دریافت شده که از این میزان، حدود 60 هزار میلیارد تومان در قالب عوارض در اختیار شهرداری ها و دهیاری ها قرار گرفته است. همچنین تنها در سال 95، بالغ بر 13 هزار میلیارد تومان عوارض به حساب شهرداری ها و دهیاری های سراسر کشور واریز شده است که از مبلغ فوق حدود 4هزار میلیارد تومان به حساب شهرداری تهران واریز شده است. وی اضافه می کند: مجموع عوارض واریزی به حساب شهرداریها و دهیاریهای سراسر کشور در دولت یازدهم بیش از سه برابر دولت های نهم و دهم بوده به طوری که طی سالهای 87 لغایت پایان 91 حدود 17هزار میلیارد تومان عوارض واریز شده؛ در حالی که در دولت یازدهم (95-92) در حدود 43 هزار میلیارد تومان عوارض به حساب شهرداریها و دهیاریهای سراسر کشور واریز شده است. تقوینژاد در خصوص پرداختیها به شهرداری تهران هم می گوید: از مجموع مبلغ 15هزار میلیارد تومان عوارضی که از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده به حساب شهرداری تهران واریز شده، سه هزار و 500 میلیارد تومان در دولت های نهم و دهم و 11 هزار و 500 میلیارد تومان در دولت یازدهم در اختیار شهرداری تهران قرار گرفته است. همچنین با توجه به اختصاص یک درصد از سهم مالیات بر ارزش افزوده مطابق قانون به بخش سلامت کشور، از این محل، طی سه سال اخیر حدود 8800 میلیارد تومان به نظام سلامت کشور اختصاص یافته است.
اعتماد آفرینی در مؤدیان و مبارزه با فرار مالیاتی مهمترین دستاوردهای سازمان مالیاتی
تحولی که سازمان امور مالیاتی در طول دوره تصدی مسئولیت تقوینژاد در این سازمان به خود دید، مورد اجماع کنشگران اقتصادی، کارشناسان و مجموعه دولت است. به نحوی که امروزه در محافل اقتصادی از سازمان مالیاتی بهعنوان موفقترین سازمان اقتصادی دولت در سالهای اخیر یاد می شود. تقوینژاد در خصوص مهمترین دستاوردهای خود در طول دوره تصدی مسئولیت می گوید: اگر بخواهم مهمترین دستاورد سازمان امور مالیاتی کشور در دو سال اخیر را بیان کنم، باید به تغییر رویکرد و سیاستهای نظام مالیاتی اشاره کنم که اثرات این تغییر رویکرد برای سالها باقی خواهد ماند. برای مثال، اعتمادآفرینی در جامعه و مؤدی مداری، افزایش تعامل با مؤدیان، برقراری عدالت مالیاتی و رفع تبعیضهای مالیاتی، ایجاد فرهنگ برخورد مناسب کارکنان مالیاتی با مؤدیان، ارتقای شأن کارکنان نظام مالیاتی و بهبود معیشت آنان و برخورد قاطعانه و جدی با فساد اداری از مهمترین رویکردهایی است که در دو سال اخیر اتخاذ شده است.