هرچه دولت مردان و دیگر مسئولان کشورمان تمایل بیشتری برای حضور در توییتر از خود نشان میدهند و توییتر جایگاه قدرتمندتری در جهان و ایران پیدا میکند، این سوال پررنگ تر میشود که چرا برای بازگشت قدرت ایرانیان در این شبکه منحصر به فرد اجتماعی اقدامی صورت نمیگیرد؟
به گزارش «تابناک»، هرچه توییتر بیشتر مورد اقبال دولت مردان و مسئولان کشورمان قرار میگیرد و روز به روز بر شمار مسئولان ایرانی که به توییتر میپیوندند افزوده میشود، قبح استفاده از ابزارهای دورزدن فیلترینگ بیشتر شکسته شده و این باور تقویت میشود که گویی مرزی نامریی برای جدا کردن بخشی از جامعه با بخشی دیگر کشیدهایم که در یکسوی آن مسئولان قرار دارند که لابد صلاح کار خویش را میدانند و در سوی دیگرش، مردمانی هستند که قدرت تمیز ندارند و میبایست با قوای قهریه از ایشان مراقبت کرد!
تصویری نامطلوب که البته مورد تایید مقامات کشورمان نیست اما به دلایلی نامعلوم، اقدامی برای زدودن آن از افکار عمومی صورت نمیگیرد. این را میشود از حضور گسترده مسئولان و مقامات در این شبکه اجتماعی دریافت که به نوعی مهر تایید بر حضور سیل علاقمندان به توییتر در این نرم افزار میزند اما از آن سو، حکایت از استفاده ایشان از فیلترشکن و ابزارهای دورزدن این محدودیت اعمال شده دارد.
همه اینها در حالی است که میدانیم این روزها فضای مجازی بخش جدایی ناپذیر از زندگی مردم جهان شده و این قاعده در کشورمان نیز حاکم است. فضایی که اگرچه تهدیدهای آن قابل چشم پوشی نیست اما کیست که نداند تاثیری به سزا در بالا بردن کیفیت زندگی مردم داشته و دارد و ظرفیت های مثبت فراوانش، مانع از ندید گرفتنش میشود.
ظرفیتی که «اسمش فضای مجازی است در حالیکه واقعاً فضای حقیقی است»؛ در حال حاضر فضای مجازی و فضای حقیقی آنچنان به هم گرهخورده و درهم تنیده شده که لزوم برخورد و استفاده هوشمندانه از آن بر هیچ کسی پوشیده نیست و مسلما عاقلانهترین شیوه برخورد با آن، فراهم ساختن شرایط استفاده بهینه از آن است.
موضوعی که به وضوح در کلام رهبر انقلاب نیز دیده میشود؛ آنجایی که ایشان در یکی از سخنرانی های اخیر خود فرمودند: «یکی از خصوصیّات ممتاز امروز، آماده بودن وسایل رساندن پیام است؛ همین فضای مجازی ... که "اسمش فضای مجازی است درحالیکه واقعاً فضای حقیقی است". یعنی این فضا درون زندگی بسیاری از مردم حضور دارد. خب همین فضای مجازی یک ابزار است؛ یک ابزار بسیار کارآمد برای اینکه شما بتوانید پیامتان را به اقصی نقاط دنیا برسانید، به گوش همه برسانید. این امکان دیروز نبود، امروز هست. یکی از امتیازات این است. ۹۶/۶/۶»
خلع سلاح سربازان وطن در جنگ!
اندک تاملی در سخنان رهبری کافی است تا دریابیم که نه تنها بستن راه دسترسی مردم به این فضا صحیح نیست، که نادرست است. این را میشود از اتفاقاتی که در این فضا رخ میدهد نیز دریافت. مثل تلاش اخیر اعضای گروهک تروریستی منافقین که به تازگی کوشیدند با حضور فعالانه در توییتر، خود را نماینده بخش عظیمی از مردم ایران معرفی کرده و به این واسطه برای خود امتیازاتی کسب کنند که با سیل هشتگ «ایران از مجاهدین خلق متنفر است»، ناکام ماندند.
دشمنانی که هرگز جنایاتشان از یاد و خاطر مردم پاک نخواهد شد اما میکوشند با فعالیت در جبهه های دیگر، خود را زنده نگهدارند و کسانی را در صف نخست مقابله با اقدامات خود میبینند که با فیلتر شکستن مقابلشان قرار میگیرند؛ مردمی که اگر دشواری های حضور در توییتر را نداشته باشند، خواهند توانست درسی تاریخی و فراموش نشدنی به این مشکلات بدهند در حالی که به نظر میرسد فیلترینگ خلع سلاحشان کرده است.
وضعیتی که معلوم نیست تا کی برقرار خواهد ماند و چه زمان تغییر خواهد کرد اما به وضوح مشخص است موجب بلند شدن صدای مخالفان شده و نقش پررنگی در ترسیم تصویری متفاوت از کشورمان در جهان ایفا کرده است. تصویری غیرواقعی که در نتیجه ایجاد محدودیتی به نام فیلترینگ ایجاد شده و مورد تایید بسیاری از مسئولان، از جمله شماری از نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی نیست.
فیلترینگ نه؛ روشی دیگر پیش بگیریم
حشمتالله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از سیاست فیلتر کردن شبکههای اجتماعی در کشور، خواستار رفع فیلتر از شبکه توییتر شده و با تاکید بر اینکه در عصر اطلاعات، برخی از منابع مانند توییتر، مرجع مهمی برای اخذ اطلاعات محسوب میشوند، میگوید: «باید بپذیریم ما کشوری هستیم که در چنین عصری زندگی می کنیم و در حال حاضر نیز بیارتباط با دنیا نیستیم، بنابراین باید کاری کنیم که از عصر تکنولوژیهای نوین اطلاعاتی دور نمانیم. باید تصمیم بگیریم در برابر معنا و لزوم کاربرد در جمهوری اسلامی چه روشی را در پیش بگیریم. در عصر اطلاعات بازیگر اصلی فرد در مقابل دستگاه دیجتال است به طوریکه افراد با در دست داشتن موبایل و ابزارهای هوشمند با دنیا ارتباط برقرار می کنند.»
او در ادامه میگوید: «باید بپذیریم که در چنین عصری با فیلتر کردن نمیتوان مانع از نفوذ افراد به شبکهها شد. توییتر نیز بخشی از این فضای زندگی امروزه است که نمی توان با فیلتر کردن، منع استفاده عمومی از آن را در پیش گرفت. باید سیاستی اتخاذ شود که افراد در حوره فرهنگی و سیاسی هم تراز با دنیای بین الملل فعال باشند و بتوانند به راحتی نقد و انتقادات خود را مطرح کرده و به جای تخریب و تندروی، به عنوان یک مبلغ برای کشور خود عمل کند.»
لزوم بازنگری در فیلترینگ توئیتر
یحیی کمالی پور، عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی مجلس هم در خصوص رویکرد مقام معظم رهبری به استفاده از فضای مجازی میگوید: «نظرات مقام معظم رهبری غالبا منبعث از مشکلات و نگرانیهایی مردم در حوزههای مختلف است و به فراخور نیازهای جامعه، راهنماییهای ایشان همواره چارهساز بوده است و یکی از دلایلی که رهبر انقلاب درخصوص فضای مجازی ورود پیدا کردهاند، مربوط به خط و مشی مسئولان و نیاز جامعه امروز است.»
او با تاکید بر اقتضائات و ضروریات روز دنیا میگوید: «در دنیای در حال پیشرفت امروزی نمیتوان با یکسری از اهرمهای قدیمی نظیر فیلترینگ کار را پیش برد، بلکه لازمه دنیای مدرن استفاده از ادوات جدید و به روز است که با پویایی علم سازگار باشد و فیلترینگ نه تنها چاره کار نیست بلکه به بروز مشکلات بیشتر دامن میزند. مقام معظم رهبری به فضای مجازی به عنوان یک فرصت نگریسته و فضای مجازی را اسما فضای مجازی خواندهاند درحالیکه اعتقاد به حقیقی بودن آن دارند؛ به عبارت دیگر فضای مجازی به درون زندگی بسیاری از مردم رسوخ کرده و میتوان به عنوان ابزاری کارآمد برای رساندن حقانیت اسلام و فرهنگ ایرانی اسلامی به اقصی نقاط دنیا از آن استفاده کرد؛ بنابراین باید دربحث فیلترینگ شبکههای اجتماعی، به ویژه توییتر که در حال حاضر بسیاری از مقامات از آن استفاده میکنند، لازم است بازنگری شود و براساس رهنمودهای رهبری رفع فیلتر را شاهد باشیم.»
فضای مجازی ابزاری بسیار کارآمد است
سمیه محمودی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در این باره میگوید: «لازم است به عنوان فصلالخطاب بیانات رهبر انقلاب را مدنظر قراردهیم و بدیهی است سخنان روشنگرانه ایشان راهگشای بسیاری از مسائل است. سخنان رهبر انقلاب برای برخی از مسئولان که تا به حال تفکر اشتباه در مورد فضای مجازی داشتند بسیار مفید بود و نظر بسیاری از مردم و مسئولان این حوزه را نسبت به فضای مجازی تغییر داد چرا که تا پیش از بیانات ایشان عدهای فضای مجازی را به عنوان تهدید نگاه کرده و با فیلترکردن گاه و بیگاه، سعی در جلوگیری از اشاعه آن داشتند که خوشبختانه با سخنان ایشان حجت بر همه تمام شد و عدهای از خواب غفلت بیدار شده و ذهنشان نسبت به فضای مجازی شفاف سازی شد.»
کارن خانلری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز میگوید: «میبایست به فضای مجازی به عنوان یک فرصت مناسب نگاه کرد و با رویکردی مثبت از فضاهای مجازی کم خطرتر همانند توییتر به صورت سیستماتیک در تقابل با نیروهایی که علیه کشور همجههای سیاسی و عقیدتی وارد میکنند، استفاده کرده و به این شیوه ضدحمله متناسبی را متوجه دشمنان ساخت.»
با این تفاسیر آیا عجیب است اگر بپرسیم چه کسی مانع از رفع فیلتر توییتر در ایران است و استدلالش برای تداوم این محدودیت در دسترسی به شبکه ای اجتماعی که نقش پررنگی در شکل گیری افکار عمومی در جهان دارد و از این رو مسئولان کشورمان میکوشند در آن نقش ایفا کنند، چیست؟