ایران چگونه بازی «شطرنج کرکوک» را برنده شد؟

در اوت 1996، بارزانی از نیروهای صدام دعوت کرد، با کمک آنها وارد اربیل شود. آمریکا به طالبانی اطمینان می‌داد که این اتفاق نخواهد افتاد، ولی همان گونه که طالبانی در خاطرات خود نوشته، روز بعد نیروهای صدام و بارزانی وارد اربیل شدند. دو ماه بعد مسئولیت کمک به کردها برای عقب راندن بارزانی به افرادی مانند اقبالپور واگذار شد.
کد خبر: ۷۴۲۲۶۱
|
۰۶ آبان ۱۳۹۶ - ۱۳:۳۶ 28 October 2017
|
50744 بازدید
|
حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق، فعلا جدایی‌طلبی کردهای عراق را به عقب رانده و بار دیگر حاکمیت دولت فدرال عراق را بر مناطق مورد اختلاف با کردها برقرار کرده است. بارزانی و دولت اقلیم شکست خورد، ولی پرسش اصلی این است که این وضعیت چگونه پیش آمد و تا کی ادامه خواهد داشت.

به گزارش «تابناک»؛ در شرایطی که وضعیت درگیری و آتش‌بس میان نیروهای مسلح عراق و پیشمرگه‌های کرد در حال تغییر و نوسان است و پذیرش تعلیق نتایج همه‌پرسی استقلال کردستان عراق از سوی دولت اقلیم، نتوانسته رضایت دولت مرکزی را جلب کند، ال‌مانیتور در مطلبی به بررسی سابقه حضور ایران در کردستان عراق در دوره بعد از جنگ تحمیلی ایران و عراق پرداخته و توضیح داده است که حضور و ثبات قدم فرماندهان نظامی ایران در کردستان عراق، چه نتایجی داشته است.

به نوشته ال‌مانیتور، کردهای کرکوک و دیگر مناطق مورد اختلاف دولت مرکزی و اقلیم کردستان عراق، از عملکرد هر دو حزب اصلی کردستان یعنی حزب دموکرات و اتحادیه میهنی کردستان عراق سرخورده شده‌اند. با وجود این، هیچ یک از رهبران اقلیم تاکنون برای وضعیت پیش آمده عذرخواهی نکرده‌اند، چه رسد به این که تلاش کنند سلسله وقایعی که به عقب‌نشینی سریع نیروهای کرد در 15 و 16 اکتبر منجر شد، توضیح دهند.

با این حال، ترکمن‌های کرکوک و طوزخورماتو که در مجاورت آن قرار دارد، در مخالفت با برگزاری همه‌پرسی 25 سپتامبر به توافق و اجماع نظر رسیده‌اند. با وجود این، با آرام شدن شرایط پس از عقب‌نشینی پیشمرگه‌های کرد از کرکوک و مناطق مجاور، ممکن است اختلافات در کرکوک دوباره سر باز کند.

ترکمن‌های کرکوک بر اساس تفاوت مذهبی با یکدیگر اختلافاتی دارند. نیروهای شیعه ترکمن عضو حشدالشعبی که به مناطق جنوبی کرکوک تعلق دارند، مستقیم با ایران در ارتباط هستند. از سوی دیگر، بیشتر ترکمن‌های اهل سنت، از نظر سیاسی هوادار جبهه ترکمن‌های عراق هستند.

علی المهدی سخنگوی این جنبش در ماه می اذعان کرده بود که ترکمن‌ها بیش از هر گروه دیگری مورد حمایت ترکیه هستند، خود را بخشی از مردم ترک می‌دانند و این که ترکمن‌ها همواره خواهان ایفای نقش ترکیه در مسائل منطقه بوده‌اند.

ترکمن‌ها در سال 2014 نتوانستند بر سر گزینه خود برای شورای استانی کرکوک که می‌توانست مانع برگزاری همه‌پرسی جدایی کردستان در کرکوک شود، به توافق برسند. کاهش تهدید ناشی از حضور داعش، بار دیگر سبب تشدید اختلافات میان ترکمن‌ها و کردها به ویژه در طوزخورماتو شده است. شیعه‌های ترکمن و کردها چندین بار در این منطقه با یکدیگر درگیر شده‌اند. مردم منطقه و رهبری اتحادیه میهنی کردستان اعتراف می‌کنند که ایران در این منطقه از نفوذی بسیاری برخوردار است.

یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران ـ که گفته می‌شود، نقشی مهم در تحولات کرکوک ایفا می‌کند ـ حاج علی اقبالپور است که در میان مردم کرکوک به آقای اقبالی مشهور شده است. بسیاری از مقامات محلی، با این فرمانده پرقدرت ایرانی آشنایی دارند، ولی تمایلی به صحبت کردن در باره وی ندارند. با این حال تصویر این فرمانده ایرانی چهارشانه با موهایی رو به سفیدی و یونیفورم سفیدرنگ به شکل مکرر در صفحات مربوط به حشدالشعبی، منتشر می‌شود؛ هرچند به نام وی اشاره‌ای نمی‌شود. با وجود این، چندین منبع وابسته به اتحادیه میهنی کردستان، اذعان کرده‌اند که فرد مورد نظر، کسی جز اقبالپور یعنی نماینده قاسم سلیمانی در منطقه نیست.



وقتی که رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا در 22 اکتبر اظهار داشت که نیروهای نظامی مورد حمایت ایران باید این کشور را ترک کرده و به ایران بازگردند، علاوه بر این که نشان داد، واقعیت‌های عراق را نمی‌داند، نشان داد که درباره شیوه عمل سپاه پاسداران در منطقه دچار سوء تفاهم شده است! در واقع بر خلاف ایالات متحده، ایرانی‌ها دائم در مناطق استراتژیک مانند لبنان، سوریه و عراق خواهند ماند.

همان گونه که نوشیروان مصطفی فرمانده مشهور پیشمرگه‌های کرد در کتاب خاطرات خود نوشته است، وقتی در بهار سال 1988، صدام حسین که مورد حمایت آمریکا قرار داشت، شورش کردها را سرکوب کرد، کردهای زیادی با خانواده خود به ایران پناه بردند. در آن زمان، یک فرمانده جوان ایرانی به عنوان مسئول همکاری با کردها انتخاب شد. آن افسر جوان، اقبالپور بود که از آن زمان تا حالا به کار خود در همکاری با کردها ادامه داده و به زبان کردی نیز مسلط شده است. در حالی که کردها، خودشان را طرفدار غرب می‌دانند، ولی بی‌اعتمادی عمیقی نیز به غرب و به ویژه آمریکایی‌ها دارند و اتفاقات اخیر در کرکوک به این بی‌اعتمادی خواهد افزود.

در 31 اوت 1996، مسعود بارزانی از نیروهای صدام دعوت کرد، با کمک آنها وارد اربیل شود که آن روز در اختیار جلال طالبانی رهبر اتحادیه میهنی کردستان بود. آمریکایی‌ها به طالبانی اطمینان می‌دادند که این اتفاق نخواهد افتاد. در آستانه حمله صدام و بارزانی به اربیل، طالبانی از فرزندش قباد که اکنون معاون نخست‌وزیر اقلیم است، خواست که از آمریکایی‌ها تقاضا کند تا مقررات منطقه پرواز ممنوع را اعمال کنند. آمریکایی‌ها بار دیگر به طالبانی قول دادند که نیروهای صدام وارد اربیل نخواهند شد، ولی همان گونه که جلال طالبانی در خاطرات خود نوشته، روز بعد نیروهای صدام با کمک بارزانی وارد اربیل شدند و معدود آمریکایی‌های باقی مانده در شهر نیز فرار کردند.

دو ماه بعد مسئولیت کمک به کردهای اتحادیه میهنی برای عقب راندن بارزانی به شانه افرادی مانند اقبالپور گذاشته شد. این مسئولیت‌پذیری ایرانی‌ها و سرمایه‌گذاری بلندمدت ایران در منطقه، ریشه واقعی نفوذ ایران در منطقه است. کردها و شیعیان عراقی، ایران را شریکی می‌دانند که به وعده‌هایش عمل می‌کند. پیش از برگزاری همه‌پرسی جدایی کردستان در 25 سپتامبر، اقبالپور و سلیمانی به کردها قول دادند اگر از برگزاری همه‌پرسی خودداری کنند به آنها در رسیدن به حقوقشان در چارچوب قانون اساسی عراق کمک خواهند کرد. آنها البته به کردها هشدار هم دادند که اگر به کارشان در برگزاری همه‌پرسی ادامه دهند، کارشان به شکست خواهد انجامید. دقیقا یک ماه بعد، کردها بدترین شکست خود از سال 1975 به این سو را تجربه کردند.

ظرافت‌های حضور ایران در عراق و بی سر و صدا بودن نیروهای ایرانی در تعامل با گروه‌های مختلف و از جمله جامعه به نسبت کوچک ترکمن‌های عراق، نشان می‌دهد که ایرانی‌ها مدتهاست که ایرانی‌ها به آرامی در حال بسط نفوذ خود در عراق بوده‌اند و مقابله با نفوذ ایران کار کسی که در پارک‌های واشنگتن قدم می‌زند نیست.
اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳ صفحه خبر
بلیط هواپیما
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۸
در انتظار بررسی: ۳
انتشار یافته: ۴۳
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۰۲ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
افرین بردلاورمردان سپاه
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
!!!!به نظرت دوره مرده باد زنده باد ها دیگه تموم نشده ؟
امیری
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۱:۰۷ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۷
کاملا مشخص است چه کسانی منفی می دهند کسانی که از روی آگاهی و یا نا آگاهی از طرح اسرائیل در قضیه کردستان عراق حمایت می کنند
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۰۷ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
تحلیل خوبی بود.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۱۸ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
روزی همه اشغالگران مجبور به فرار از کردستان می شوند.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۳۵ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
کردستان بخشی از عراقه و هرکس بخواد اون رو اشغال کنه مهدور الدمه چه کرد چه عرب.
فرهاد
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۳۳ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۷
منظورت از اشغالگز کیه !؟ اگه منظورت خیانت کارهای خود فروخته و خائنی چون خانواده بارزانی مزدور اسرائیل است درست میگی روزی باید فرار کنن برن پیش نتانیابو !
مهدي
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۷:۲۸ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۷
هر جا كرد هست آنجا ايران است... آري روزي كردستان عراق نيز به مام ميهن به ايران بزرگ باز خواهد گشت.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۹:۰۵ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۷
بالاخره نفهمیدیم کردستان بخشی از عراقه یا بخشی از ایرانه یا بخشی از ترکیه یا سوریه. بالاخرا باید بخشی از یکی از اینها باشه و بقیه بخش ها اشغال شده. نمیشه که کردها بخشی از همه جا باشند. واقعیت اینه که کردها ایرانیند و کردستان یک بخش مستقل یا وابسته به ایران است. پس دیگه نمی تونه بخشی از بقیه کشورها باشه
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۳۳ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۷
کردها از اقوام اصیل ایرانی هستند نباید به کردها به عنوان اقلیت نگاه بشه زمانی جزئی از خاک کشورمان بودند که بوسیله عثمانی ها در زمان حکومت ترکان صفوی جدا شدند باید مسئولیت بیشتری در رابطه با سرنوشت کردهای عراق،سوریه وترکیه بپذیریم هرچند واقعیت ها را نیز نمی توان نادیده گرفت.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۲۳ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
چرا نام نیروهای امنیتی ایرانی را که دارند خدمت میکنند در کردستان عراق رو که باید تا حد ممکن گمنام بمونن افشا میکنید و سر زبانها میندازید و موقیتشان رو به خطر میندازید
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۳۵ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
از ترکیه یاد بگیرید
حمید
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۵۶ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
به نظرم علاوه بر اشتباه بودن ذات همه پرسی استقلال (و نه همه پرسی اختیار مناطق مورد مناقشه) مسایلی دیگر هم باعث شکست این مساله شد از جمله:
1. اصرار دولت مرکزی به عدم اجرای ماده 140 قانون اساسی و تبلیغات وسیع مبنی بر این که تنها کردها ناقض قانون اساسی هستند، چندین شخصیت عراقی اخیرا گفته اند که حتی ماده 140 اشتباهه !!
2. بی پروایی دولت عبادی از خط بطلان بر حدود 50 سال ائتلاف کردها و شیعه ها در دوران سخت فاشیسم صدام و بعد از آن بویژه با توجه به حمایت ایران و همچنین ایفای نقش حشدالشعبی بجای ارتش رسمی عراق
3. عدم مشروعیت سیاسی بارزانی
4. عدم تسلیح مستقیم کردها از طرف ائتلاف با توجه به تسلیح وحشتناک بغداد به سلاح های پیشرفته آمریکایی
5. حجم بیشتر مراودات تجاری بغداد-آنکارا در مقایسه با اربیل- آنکارا
6. حمایت آمریکا از العبادی و یکپارچگی عراق بر خلاف تفکر رایج و اشتباه ژورنالیستی خاورمیانه (بیشتر کشورهای همسایه عراق که جمعیت کردنشین دارند) مبنی بر اینکه غربیها دنبال پروژه خاورمیانه جدید و تجزیه کشورها هستند
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۵:۱۱ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
من كردستان عراق بودم و زندگي كردم و نفرت كردهاي عراق رو كاملا حس كردم.تحليل خوش بينانه اي بود.اما واقعيت اينه كه كردهاي كردستان عراق از ما متنفرند.
علی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۵:۲۷ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
ببخشید ایران با این همه سرمایه گذاری چی بدست آورده ترا مپ با یک سفر به منطقه ملیاردها دلار با خودش به امریکا برد بدون یک دلال هزینه کردن
حامد
|
Netherlands
|
۱۵:۲۸ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
داستان تا اخر همینجوری نمیمونه

خاورمیانه قلب جهانه و هر گاه از تپش بیافته یعنی جهان مرده

تپش قلب جهان یعنی آشوب و این داستان دوباره ادامه خواهد یافت.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۵:۳۶ - ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
باکمک پول نفت و مالیات هر ایرانی
برچسب منتخب
# مهاجران افغان # حمله ایران به اسرائیل # قیمت دلار # سوریه # دمشق # الجولانی
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
تحولات اخیر سوریه و سقوط بشار اسد چه پیامدهایی دارد؟