طبق قانون، مالکیت در آپارتمان‌ها بر دو بخش تقسیم می‌شود: مالکیت بر قسمت‌های اختصاصی و مالکیت بر قسمت‌های مشترک و یا همان مشاعات ساختمان که هر یک از آن‌ها قانون و مقررات مخصوص به خود را دارند.
به گزارش«تابناک» قسمت‌هایی از آپارتمان که مالکیت رسمی آن‌ها به طور مجزا برای هر واحد در سند آمده باشد را جزو قسمت اختصاصی آپارتمان محسوب می‌کنند؛ که استفاده از آن در انحصار مالک یا مستاجر همان واحد است و مالکین سایر واحد‌ها حق استفاده از این قسمت‌ها را ندارند.
فضای داخلی هر واحد آپارتمانی مثل اتاق خواب، هال و پذیرایی، آشپزخانه، بالکن و سرویس‌ها شامل قسمت‌های اختصاصی آن واحد است؛ ضمن اینکه انباری و پارکینگ نیز، اگر در سند آمده باشد، به عنوان فضای اختصاصی همان واحد در نظر گرفته می‌شود.
بحث و اختلاف نظر ساکنین آپارتمان‌ها معمولا بر سر مشاعات و قسمت‌های مشترک ساختمان بالا می‌گیرد، چون تعریف دقیق آن را نمی‌دانند و از قوانین ملک مطلع نیستند.
چه بخش‌هایی از آپارتمان جزو مشاعات ساختمان است؟
اصولا بخش‌هایی از هر آپارتمان که در سند مالکی برای آن قید نشده باشد، و همه ساکنین به طور مشترک از آن استفاده می‌کنند، را مشاعات می‌گویند مثل:
زمین ساختمان، پشت بام، درب ورودی، راهرو، پنجره‌های راهرو، آسانسور، ورودی پارکینگ، پارکینگ اضافی، پله‌ها، شوفاژخانه، تاسیسات مشترک، انشعابات مشترک، حیاط، لابی و باغچه
هزینه مشاعات ساختمان بر عهده کیست؟
تامین مخارج مشاعات ساختمان بر عهده کلیه ساکنین ساختمان است که سهم هر یک بر اساس متراژ واحد‌ها تعیین می‌گردد. تمام ساکنین موظف هستند سهم خود را برای تعمیر و نگهداری از مشاعات به مدیر ساختمان پرداخت کنند. اگر مالکی سهم واحد خود را پرداخت نکند، ساکنین آپارتمان می‌توانند شکایت خود را از طریق شورای حل اختلاف پیگیری نمایند.
البته اگر واحدی به تنهایی مسئول آسیب وارده شده به مشاعات باشد فقط همان واحد باید هزینه تعمیرات را بپردازد.
قوانین ملکی استفاده از مشاعات چیست؟
ساکنین ساختمان باید در حد معمول از مشاعات استفاده کنند آنطور که استفاده آن‌ها مانعی برای استفاده سایرین نباشد. مثلا قرار دادن کفش یا لوازم اضافه در پله و حیاط ساختمان به عنوان استفاده اختصاصی تلقی می‌شود و سایر واحد‌ها می‌توانند به آن اعتراض کنند.
هیچ یک از ساکنین اجازه تصرف مشاعات ساختمان را ندارد و نمی‌تواند آن را به شخص دیگری واگذار کند مگر اینکه با سایر ساکنین توافق کرده باشد و قانون به او اجازه این کار را بدهد.
استفاده از مشاعات نباید مورد اذیت و آزار ساکنین دیگر واحد‌ها شود؛ مثلا صافکاری خودرو در پارکینگ یا نگهداری حیوانات در حیاط خلاف قانون است.
گذاشتن زباله در راهرو که موجب پخش بوی بد در کل ساختمان می‌شود ممنوع است.
هرگونه تغییر شکل و رنگ در آپارتمان که موجب بر هم زدن و ناهماهنگی در نمای ساختمان شود ممنوع است.
استفاده اختصاصی از برق و آب مشاع ساختمان ممنوع است.
خودرو‌ها نباید در محلی غیر از محل تعیین شده پارک شوند یا جلو رفت و آمد ساکنین ساختمان را بگیرد.
استفاده از فضای پارکینگ برای مهمانی و جشن تنها با رضایت ساکنین و اجازه مدیر ساختمان امکان پذیر است.
هرگونه تغییر در نقشه ساختمان بدون رضایت ساکنین و کسب مجوز‌های لازم ممنوع است.
